Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2024 roku

Sąd Okręgowy w Katowicach w XVI Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSO Roman Kubiś

Protokolant: sekr. sądowy Daniel Chłodek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach:

30 października 2023 roku, 15 kwietnia 2024 roku

sprawy obwinionej:

D. S.

córki J. i M. z domu (...),

urodzonej (...) w K.

o to, że:

w okresie od 27.11.2018 r. do 20.12.2019 r. oraz od 27.12.2019 r. do 22.09.2020 r. w K. działając jako biegły rewident ( dalej: (...) lub (...) ), przeprowadziła w imieniu firmy (...) w K. (nr wpisu na listę firm audytorskich (...)) usługi atestacyjne obejmujące:

I.  badanie sprawozdania finansowego Przedsiębiorstwa Handlowego (...) T. B., M. B., (...) spółka jawna w Z. za okres od 01.01.2018 r. do 31.12.2018 r. i sporządziła 22.09.2020 r. w K. sprawozdanie z tego badania zawierające opinię z zastrzeżeniem z naruszeniem:

1)  § 11 lit. (b) – (c) oraz § 32 lit. (b) KSB 315 poprzez to, że (...) w dokumentacji badania nie zawarła opisu kluczowych elementów osiągniętego zrozumienia jednostki i jej otoczenia w zakresie przedmiotu działalności oraz czynników branżowych. (...) nie udokumentowała również dokonanej oceny czy zasady (polityki) rachunkowości jednostki są odpowiednie do prowadzonej przez nią działalności oraz spójne z mającymi zastosowanie ramowymi założeniami sprawozdawczości finansowej i zasadami (politykami) rachunkowości stosowanymi w odpowiedniej branży;

2)  § 29 KSB 315 w zw. z § 32 lit. (b) – (d) oraz § 12–§ 13 KSB 315, a także § 26, § 31, § 32 lit. (a), § 47 KSB 240 poprzez to, że (...) nie dokonała w trakcie badania identyfikacji ryzyk znaczących, w tym w szczególności nie uznała za ryzyko znaczące ryzyka obejścia kontroli przez kierownika jednostki oraz ryzyka istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem związanego z ujmowaniem przychodów. Ponadto (...) nie zamieściła w dokumentacji badania odpowiedniego uzasadnienia wniosku, że ryzyko istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem związanego z ujmowaniem przychodów nie stanowi ryzyka znaczącego. W związku z nierozpoznaniem ryzyk znaczących (...) nie przeprowadziła odpowiednich procedur badania i nie uzyskała zrozumienia kontroli jednostki, w tym dotyczących czynności kontrolnych dla znaczących ryzyk;

3)  § 10 oraz § 14 KSB 320 poprzez to, że istotność ogólna została wyznaczona przez (...) w oparciu o średnią arytmetyczną z trzech wzorców tj. suma bilansowa, przychody ze sprzedaży oraz zysk brutto. KSB 320 nakazuje, aby przy wyznaczeniu istotności biegły rewident po uprzednim rozpatrzeniu czynników adekwatnych dla badanej jednostki zdecydował się oprzeć wyliczenie istotności na jednym konkretnym wzorcu (tj. przykładowo na aktywach netto, na przychodach ogółem lub na zysku brutto), nie zaś na średniej z kilku wzorców, jak przyjęła (...) w badaniu. W dokumentacji badania nie zidentyfikowano uzasadnienia dla przyjęcia określonego poziomu odsetka przez (...) dla wyliczenia istotności ogólnej i wykonawczej, jak również udokumentowania rozważań (...) w zakresie porównania wyznaczonego wzorca do poziomów istotności wyznaczonych na bazie innych wzorców;

4)  § 3 lit. (b) oraz § 6 lit. (b) KSB 510 poprzez to, że w dokumentacji badania nie stwierdzono udokumentowania przez (...) przeprowadzenia procedur badania w zakresie ustalenia czy stany początkowe odzwierciedlają zastosowanie odpowiednich zasad rachunkowości oraz czy zmiany jakich dokonano w zasadach (polityce) rachunkowości, zostały prawidłowo rozliczone, odpowiednio zaprezentowane i ujawnione zgodnie z mającymi zastosowanie ramowymi założeniami sprawozdawczości finansowej. W związku z czym z przedmiotowej dokumentacji badania nie wynika, aby (...) uzyskała wystarczające i odpowiednie dowody badania na temat tego, czy stany początkowe nie zawierają zniekształceń, które istotnie wpływają na sprawozdanie finansowe za bieżący okres sprawozdawczy;

co stanowi przewinienie dyscyplinarne z art. 139 ust. 2 pkt 1 u.b.r.

II.  badanie sprawozdania finansowego (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w J. za okres od 01.01.2018 r. do 31.12.2018 r. i sporządziła w dniu 20.12.2019 r. w K. sprawozdanie z tego badania zawierające opinię bez zastrzeżeń z naruszeniem:

1)  § 11 lit. (b) – (c) oraz § 32 lit. (b) KSB 315, poprzez to, że (...) nie zamieściła w dokumentacji badania elementów uzyskanego zrozumienia dotyczącego jednostki i jej otoczenia, w tym: wskazania przedmiotu jej działalności oraz dokonanego przez jednostkę doboru i sposobu zastosowania zasad (polityki) rachunkowości oraz oceny, czy zasady (polityki) rachunkowości jednostki są odpowiednie do prowadzonej przez nią działalności oraz spójne z mającymi zastosowanie ramowymi założeniami sprawozdawczości finansowej i zasadami (politykami) rachunkowości stosowanymi;

2)  § 8, § 10 i § 11 KSB 540 w zw. z KSB 315 poprzez to, że z dokumentacji badania wynika, że (...) przeprowadziła niewystarczające procedury związane z pozyskaniem wiedzy dotyczącej zasad wynikających z ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217, z późn. zm.), dotyczących określenia wartości szacunkowych, w tym powiązanych ujawnień, a także zrozumienia tych danych, w wyniku czego nie zidentyfikowała wartości szacunkowych i związanych z nimi ujawnień w sprawozdaniu finansowym. (...) nie dokonała oceny stopnia niepewności szacunku amortyzacji i nie ustaliła, czy wartość ta charakteryzuje się wysokim poziomem niepewności szacunku i wywołuje znaczące ryzyko;

3)  § 29 KSB 315 oraz § 31 i § 47 KSB 240 w zw. z § 4 lit. (e) KSB 315, poprzez to, że w dokumentacji badania wnioski (...) w zakresie rozpoznanych ryzyk znaczących są niespójne, co potwierdza, iż (...) w sposób niewłaściwy wykonała procedury badania wynikające z § 31 oraz § 47 KSB 240. (...) zidentyfikowała występowanie ryzyka znaczącego wynikającego z możliwości obejścia kontroli przez kierownika oraz spowodowanego oszustwem wiążącym się z ujmowaniem przychodów, jednak uznała, że ryzyko to jest na poziomie niskim, co przeczy definicji ryzyka znaczącego zawartego w § 4 lit. (e) KSB 315;

4)  § 10, § 14 KSB 320 poprzez to, że istotność ogólna została wyznaczona przez (...) w oparciu o przychody netto ze sprzedaży, na poziomie równym 3% tych przychodów, jednak ostatecznie istotność ogólna została przyjęta na poziomie z roku poprzedniego. Analogicznie (...) postąpiła w przypadku istotności wykonawczej oraz wartości zniekształceń uznawanych za oczywiście nieznaczące. W dokumentacji badania nie zidentyfikowano uzasadnienia dla przyjęcia określonego poziomu odsetka przez (...) dla wyliczenia istotności ogólnej oraz wykonawczej;

co stanowi przewinienie dyscyplinarne z art. 139 ust. 2 pkt 1 u.b.r.

orzeka:

1.  obwinioną D. S. uznaje za winną popełnienia zarzucanego jej, opisanego powyżej w pkt I czynu, co stanowi przewinienie dyscyplinarne z art. 139 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym i za to, na mocy art. 159 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym wymierza obwinionej karę upomnienia;

2.  obwinioną D. S. uznaje za winną popełnienia zarzucanego jej, opisanego powyżej w pkt II czynu, co stanowi przewinienie dyscyplinarne z art. 139 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym i za to, na mocy art. 159 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym wymierza obwinionej karę upomnienia;

3.  na podstawie art. 162 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym łączy obwinionej kary wymienione powyżej w pkt I i II wyroku i wymierza jej jedną karę łączną upomnienia;

4.  na podstawie art. 159 ust. 8 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym stwierdza, że oba badania wymienione w pkt I i II wyroku nie spełniają wymogów art. 83 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym i naruszają art. 84 w zw. z art. 83 ust. 3 pkt 8 tej ustawy;

5.  na podstawie art. 180 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym obciąża obwinioną D. S. kosztami postępowania dyscyplinarnego w kwocie 2.500 (dwa tysiące pięćset) złotych.

SSO Roman Kubiś