Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2023 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Wiesław Jakubiec

Protokolant : Izabela Niedobecka- Kępa

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2023 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy z odwołań K. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 20 lutego 2023 r. nr (...)

z dnia 20 lutego 2023 r. nr (...)

o zasiłek chorobowy

1.  zmienia decyzję z dnia 20 lutego 2023 r. nr (...) w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu K. S. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 19.07.2021 r. do 22.07.2021 r., po ustaniu zatrudnienia w (...) sp. z o.o. w R. i zwalnia ubezpieczonego z obowiązku zwrotu pobranego zasiłku za ww. okres;

2.  zmienia decyzję z dnia 20 lutego 2023 r. nr (...) w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu K. S. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 24.02.2021 r. do 29.03.2021 r., po ustaniu zatrudnienia w (...) w G. i zwalnia ubezpieczonego z obowiązku zwrotu pobranego zasiłku za ww. okres.

Sygn. akt V U 121/23

UZASADNIENIE

Decyzją z 20 lutego 2023 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu K. S. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 19 lipca 2021 roku do 22 lipca 2021 roku, po zatrudnieniu w (...) Sp. z o.o. w R. oraz zobowiązał ubezpieczonego do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego z funduszu chorobowego w kwocie 606,04 zł za okres 19 lipca 2021 roku do 22 lipca 2021 roku. W uzasadnieniu wskazał, że już w decyzji z 24 listopada 2021 roku przyznał i wypłacił ubezpieczonemu zasiłek chorobowy za powyższy okres, jednakże po ustaniu tytułu ubezpieczenia, ubezpieczony posiadał tylko tytuł objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym, tj. umowa zlecenie u płatnika (...) Sp. z o.o. Ponadto dodał, że wypłacony zasiłek chorobowy jest nienależny i podlega zwrotowi.

Decyzją z 20 lutego 2023 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu K. S. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 24 lutego 2021 roku do 29 marca 2021 roku, po zatrudnieniu w (...) w G. oraz zobowiązał ubezpieczonego do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego z funduszu chorobowego w kwocie 4.569,05 zł za okres 24 lutego 2021 roku do 29 marca 2021 roku. W uzasadnieniu wskazał, że już w decyzji z 27 sierpnia 2021 roku przyznał i wypłacił ubezpieczonemu zasiłek chorobowy za powyższy okres, jednakże po ustaniu tytułu ubezpieczenia, ubezpieczony posiadał tylko tytuł objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym, tj. umowa zlecenie u płatnika (...) Sp. z o.o. Ponadto dodał, że wypłacony zasiłek chorobowy jest nienależny i podlega zwrotowi.

Od powyższych decyzji ubezpieczony złożył odwołanie wskazując, że wydane decyzje są bezpodstawne i bezprawne. W uzasadnieniu wskazał, że w 2022 roku informował ZUS, że nie świadczył żadnego zlecenia dla (...) Sp. z o.o. dodając, że nie pobierał żadnego wynagrodzenia i żadnego nie otrzymał, nie podpisał też żadnej umowy zlecenia. Podniósł, że w trakcie trwania kontroli, (...) Sp. z o.o. wykonał korekty dotyczące okresu ubezpieczenia, tj. wyrejestrował ubezpieczonego od 2020 roku czyli w okresie kiedy ubezpieczony zakończył stosunek pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o ich oddalenie i podtrzymał wcześniejsze twierdzenia.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony K. S. był zatrudniony w oparciu o umowę o pracę w (...) w G. do 14 lutego 2021 roku i w (...) Sp. z o.o. w R. do 18 lipca 2021 roku. Ubezpieczony był także zatrudniony na podstawie umowy zlecenia w (...) Sp. z o.o. od 1 stycznia 2020 roku.

W okresie 24 lutego 2021 roku do 29 marca 2021 roku ubezpieczony był niezdolny do pracy na potwierdzenie czego otrzymał zaświadczenie lekarskie.

Decyzją z 24 marca 2021 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres od 24 lutego 2021 roku do 19 marca 2021 roku, po zatrudnieniu w (...) w G.. W uzasadnieniu wskazano, że ubezpieczony kontynuuje wcześniej podjętą pracę w (...) Sp. z o.o.

Decyzją z 6 kwietnia 2021 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres od 20 marca 2021 roku do 29 marca 2021 roku, po zatrudnieniu w (...) w G.. W uzasadnieniu wskazano, że ubezpieczony kontynuuje wcześniej podjętą pracę w (...) Sp. z o.o.

Pismem z 1 kwietnia 2021 roku ubezpieczony poinformował ZUS, że nie kontynuuje pracy zarobkowej w (...) Sp. z o.o. dodając, że ww. firmie zakończył pracę z dniem 30 czerwca 2020 roku i został wyrejestrowany z ubezpieczeń społecznych.

Decyzją z 27 sierpnia 2021 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. ograniczył podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego za okres od 24 lutego 2021 roku do 29 marca 2021 roku w wysokości 80 % oraz 70 % za dni pobytu w szpitalu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego do kwoty odpowiadającej 100% przeciętnego wynagrodzenia po ustaniu zatrudnienia w (...) w G..

W okresie 19 lipca 2021 roku do 22 lipca 2021 roku ubezpieczony był niezdolny do pracy.

Decyzją z 4 sierpnia 2021 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres od 19 lipca 2021 roku do 23 lipca 2021 roku, po zatrudnieniu w (...) Sp. z o.o. w R.. W uzasadnieniu wskazano, że ubezpieczony kontynuuje wcześniej podjętą pracę w (...) Sp. z o.o.

Pismem z 9 sierpnia 2021 roku ubezpieczony poinformował ZUS, że nie kontynuuje pracy zarobkowej w (...) Sp. z o.o. dodając, że ww. firma dokonała wyrejestrowania ubezpieczonego z ubezpieczeń społecznych. W piśmie tym ubezpieczony poinformował ZUS, że nie wykonuje żadnej pracy i nie otrzymuje wynagrodzenia. Ponadto wniósł o skorygowanie dokumentacji rozliczeniowej oraz wyrejestrowania go z ubezpieczeń społecznych od 1 lipca 2020 roku.

Pismem z 19 sierpnia 2021 roku (...) Sp. z o.o. poinformowała ZUS, że ubezpieczony był zatrudniony na podstawie umowy zlecenia w okresie od 1 stycznia 2020 roku do 30 czerwca 2020 roku. Zlecenia były także przez ubezpieczonego wykonywane w lipcu i do 5 sierpnia 2020 roku, zleceniodawca wyrejestrował ubezpieczonego 6 sierpnia 2020 roku. Ponadto dodał, że nie zostało ubezpieczonemu wypłacone wynagrodzenia i dokonał korekty deklaracji RZA do „0”.

Pismem z 26 sierpnia 2021 roku, ubezpieczony poinformował ZUS, że ostatnie wynagrodzenie otrzymał 14 września 2020 roku i po tej dacie nie otrzymał już żadnego wynagrodzenia, ponadto dodał, że w dniu 18 sierpnia 2021 roku (...) Sp. z o.o. dokonała korekty dokumentacji zgłoszeniowej i rozliczeniowej, w której błędnie wskazała, że ubezpieczony otrzymywał wynagrodzenie po 15 września 2020 roku.

Decyzją zamienną z 24 listopada 2021 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. zmienił decyzję ZUS z 4 sierpnia 2021 roku, nr (...) i przyznał ubezpieczonemu prawo do zasiłku chorobowego za okres od 19 lipca 2021 roku do 22 lipca 2021 roku, lecz odmówił prawa do wypłaty zasiłku chorobowego za okres od 23 lipca 2021 roku do 23 sierpnia 2021 roku, po ustaniu zatrudnienia w płatnika (...) Sp. z o.o. w R..

Decyzją z 6 lipca 2022 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. ustalił, ze ubezpieczony podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia w płatnika (...) Sp. z o.o. od 15 lutego 2021 roku do 18 kwietnia 2021 roku i od 19 lipca 2021 roku do 5 sierpnia 2021 roku. Ubezpieczony zakwestionował powyższą decyzję ale z powodów formalnych jego odwołanie zostało zwrócone.

Decyzją z 20 lutego 2023 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres od 19 lipca 2021 roku do 22 lipca 2021 roku, po zatrudnieniu w (...) Sp. z o.o. w R. oraz zobowiązał ubezpieczonego do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego z funduszu chorobowego w kwocie 606,04 zł za okres 19 lipca 2021 roku do 22 lipca 2021 roku.

Decyzją z 20 lutego 2023 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres od 24 lutego 2021 roku do 29 marca 2021 roku, po zatrudnieniu w (...) w G. oraz zobowiązał ubezpieczonego do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego z funduszu chorobowego w kwocie 4.569,05 zł za okres 24 lutego 2021 roku do 29 marca 2021 roku.

(...) Sp. z o.o. korygując deklaracje ZUS, nie sporządziła korekty deklaracji PIT-11 oraz PIT-4 za rok 2020 do Urzędu Skarbowego, a za rok 2021 nie została sporządzona za ubezpieczonego deklaracja PIT-11, gdyż nie zostało mu wypłacone żadne wynagrodzenie.

Dowód: akta organu rentownego: wniosek o zasiłek chorobowy z 08.03.2021 r., oświadczenie z 18.03.2021 r., zaświadczenie płatnika składek z 18.03.2021 r., decyzja ZUS z 24.03.2021 r., wyrejestrowanie z ubezpieczeń z 25.08.2021 r., wniosek o zasiłek chorobowy z 01.04.2021 r., decyzja ZUS z 6.04.2021 r., pismo ubezpieczonego z 01.04.2021 r., decyzja ZUS z 27.08.2021 r., pismo ubezpieczonego z 26.08.2021 r., pismo (...) Sp. z o.o. z 21.07.2021 r., zaświadczenie płatnika składek z 23.07.2021 r., oświadczenie z 02.08.2022 r., decyzja ZUS z 04.08.2021 r., pismo ubezpieczonego z 09.08.2021 r., pismo (...) Sp. z o.o. z 19.08.2021 r., zgłoszenie do ubezpieczenia, decyzja ZUS z 23.11.2021 r., decyzja ZUS Z 24.11.2021 r., decyzja ZUS z 06.07.2022 r., postanowienie ZUS z 20.02.2023 r., decyzje ZUS z 20.02.2023 r., a ponadto w aktach sprawy: pismo (...) sp. z o.o. z 18.08.2023 r. k. 28

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci w/w dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne, wzajemnie ze sobą korelujące i rzeczowe.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Jak stanowi przepis art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zmianami) zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy: kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby.

Przez działalność zarobkową należy rozumieć każdą działalność dającą źródło utrzymania (zob. uchwała SN z 30 sierpnia 2001 r., sygn. III ZP 11/01).

Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela stanowisko Sądu Najwyższego, że wyłączenie prawa do zasiłku chorobowego na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa dotyczy sytuacji, gdy osoba niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie podlega żadnemu ubezpieczeniu natomiast kontynuuje lub podejmuje działalność zarobkową uprawniającą ją do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym (postanowienie Sądu Najwyższego z 23.10.2003 roku II UK 176/03 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z 7.05.2003r., III UZP 3/03). Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 6 czerwca 2001r., sygn. III AUa 2704/00 użyte w przepisie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa sformułowanie "kontynuując działalność zarobkową" nie jest równoznaczne z pozostawaniem w stosunku pracy, kontynuowanie działalności zarobkowej oznacza bowiem faktyczne wykonywanie pracy czyli czynną postawę pracownika w ramach łączącego go z pracodawcą stosunku pracy. Natomiast w wyroku z 25 października 2001r. w sprawie III AUa 324/01, (LEX nr 1521310) ten sam Sąd stwierdził, że, nie narusza przepisu art. 13 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy pracownik, który zachorował w czasie zatrudnienia i jest nieprzerwanie niezdolny do pracy po dniu rozwiązania stosunku pracy, aż do wyczerpania okresu zasiłkowego przewidzianego w art. 8 ustawy i za cały ten okres ma prawo do zasiłku chorobowego nawet, gdy po dacie rozwiązania stosunku pracy podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu.

Pamiętać należy, że zasiłek chorobowy zastępuje utracony zarobek. Ryzykiem chronionym jest w tym przypadku niemożność wykonywania (kontynuowania lub podjęcia) każdej działalności zarobkowej zarówno tej, której wykonywanie dawało tytuł do objęcia ubezpieczeniem, jak i wykonywanej równolegle z taką działalnością, a ponadto jakiejkolwiek nowej działalności dającej źródło utrzymania (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 4 czerwca 2012r. sygn. akt I UK 13/12, LEX nr 1218583).

Jak stanowi przepis art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 121 j.t. ze zm.) osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, z uwzględnieniem ust. 11. Na podstawie art. 84 ust. 2 ustawy systemowej, za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się: 1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania; 2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż ubezpieczony nie utracił prawa do zasiłków chorobowych za okresy wskazane w przedmiotowych decyzjach , a tym samym wypłacone zasiłki nie są świadczeniami nienależnymi i ubezpieczony nie jest zobowiązany do ich zwrotu. Z pism zleceniodawcy (...) Sp. z o.o. jednoznacznie wynika, że ubezpieczony w 2021 roku nie wykonywał już żadnej czynności ze zlecenia i nie otrzymał z tego tytułu żadnego wynagrodzenia. Prawdą jest, że od 1 stycznia 2020 roku do sierpnia 2020 roku ubezpieczony wykonywał czynności z tytułu zawartej umowy zlecenia na rzecz (...) Sp. z o.o. a ostatnie wynagrodzenie z tej umowy otrzymał 14 września 2020 roku. Po tej dacie nie otrzymał już jednak żadnego dochodu z tej umowy albowiem nie świadczył już żadnych czynności na rzecz zleceniodawcy. Ubezpieczony co prawda widniał w systemie ZUS jako osoba ubezpieczona, jednakże fakt ten wynikał z błędów znajdujących się w dokumentacji rozliczeniowej sporządzonej przez (...) Sp. z o.o. W dniu 18 sierpnia 2021 roku niniejsza Spółka dokonała korekty dokumentacji zgłoszeniowej i rozliczeniowej, w której błędnie wskazała, że ubezpieczony otrzymywał wynagrodzenie po 15 września 2020 roku. W ocenie Sądu nieprawdą jest, że po ustaniu zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. w R. i w (...) w G. ubezpieczony kontynuował działalność zarobkową dającą tytuł objęcia ubezpieczonego ubezpieczaniem chorobowym, gdyż do czasu dokonania korekty w tym zakresie przez (...), ubezpieczony nie wykonywał tej umowy i nie otrzymywał wynagrodzenia.

Organ rentowy nie wykazał kontynuowania przez ubezpieczonego umowy zlecenia zawartej z (...) Sp. z o.o.

Mając na uwadze powyższe, Sąd działając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w pkt 1 wyroku zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 20 lutego 2023 r. nr (...) w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu K. S. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 19.07.2021 r. do 22.07.2021 r., po ustaniu zatrudnienia w (...) sp. z o.o. w R. i zwalnia ubezpieczonego z obowiązku zwrotu pobranego zasiłku za ww. okres.

Natomiast w pkt 2 wyroku, Sąd zmienił decyzję z dnia 20 lutego 2023 r. nr (...) w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu K. S. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 24.02.2021 r. do 29.03.2021 r., po ustaniu zatrudnienia w (...) w G. i zwalnia ubezpieczonego z obowiązku zwrotu pobranego zasiłku za ww. okres.

Sędzia Wiesław Jakubiec