Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2024 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Wiesław Jakubiec

Protokolant : sekretarz sądowy Izabela Niedobecka-Kępa

po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2024 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy z odwołania J. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 29 listopada 2023 roku nr (...)

o zasiłek chorobowy

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej J. G. prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia 11.10.2019 r. do 8.11.2019 r. z tytułu zatrudnienia u płatnika SP ZOZ (...) w R. i zwalnia z obowiązku zwrotu pobranego zasiłku chorobowego za wyżej wymieniony okres,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz ubezpieczonej kwotę 197,00 zł (sto dziewięćdziesiąt siedem złotych) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

sygn. akt V U 27/24

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29.11.2023 r., znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonej J. G. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 11.10.2019 r. do 8.11.2019 r. z ubezpieczenia chorobowego z tytułu zatrudnienia w SP ZOZ (...) w R. i zobowiązał ubezpieczoną do zwrotu pobranego zasiłku chorobowego wraz z odsetki w łącznej kwocie 5141,04 zł. W uzasadnieniu wskazał, że ubezpieczona w trakcie orzeczonej niezdolności do pracy wykonała w dniu ch 15.10.2019 r. I 17.10.2019 r. umowę zlecenia zawartą z Instytutem (...) w W. wykorzystując tym samym zwolnienie lekarskie niezgodnie z jego celem.

Powyższą decyzję w przepisanym terminie zaskarżyła ubezpieczona wskazując w uzasadnieniu, że w ramach umowy zlecenia we wskazanych dniach pobrała jednorazowo materiał biologiczny na zlecenie Sądu Rodzinnego w J. i w W., a była jedyną osobą, która dokonywała pobrań w okręgu (...). Były to czynności incydentalne o charakterze lekkim i za niskim wynagrodzeniem.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoją dotychczasową argumentację.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona J. G. jest od 1998 r. zatrudnienia w SP ZOZ (...) w R. na stanowisku pielęgniarki odcinkowej Zespołu (...). Jednocześnie od 30.06.2011 r. do 31.12.2020 r. ubezpieczona dokonywała pobrań materiału biologicznego dla Instytutu (...) w W. zlecanych przez sądy w okręgu (...). Była jedyną osobą dokonująca pobrań. To Sądy ustalały terminy w których miały być dokonane pobrania materiałów DNA. Strony umowy zlecenia ustaliły, że umowa będzie na czas nieokreślony, za każde pobranie ubezpieczona otrzyma kwotę 50 zł i zlecenie miało być wykonane osobiście.

W okresie od 5.10.2019 r. do 31.12.2019 r. była niezdolna do pracy w związku z operacją cieśni nadgarstka prawej ręki .

W dniu 15.10.2019 r. ubezpieczona pobrała materiał biologiczny od 3 osób do sprawy (...) (zlecenie Sądu Rejonowego w J.) , natomiast w dniu 17.10.2019 r. pobrała materiał od jednej osoby do sprawy (...) (zlecenie Sądu Rejonowego w W.). Pobranie polega na przejechaniu szpatułką wewnątrz po policzkach, umieszczeniu materiału w próbówce i wysłaniu. Można je było wykonać lewą ręką. Pobranie odbywało się w wynajmowanym pomieszczeniu (...) w R. i zajęło ok. 10-15 min (z dojazdem ok. 1,5 godziny). Rocznie ubezpieczona uzyskiwała z tej umowy zlecenia dochód w wysokości ok. 400 zł, a za przedmiotowy okres uzyskała wynagrodzenie w wysokości ok. 100 zł.

Decyzją z dnia 29.11.2023 r., znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonej J. G. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 11.10.2019 r. do 8.11.2019 r. z ubezpieczenia chorobowego z tytułu zatrudnienia w SP ZOZ (...) w R. i zobowiązał ubezpieczoną do zwrotu pobranego zasiłku chorobowego wraz z odsetki w łącznej kwocie 5141,04 zł.

Dowód: akta rentowe: zestawienie niezdolności do pracy, pismo z Instytutu (...), pismo płatnika składek, decyzja z dnia 29.11.2023 r. , protokół

-zakres czynności ubezpieczonej k. 16, umowa zlecenia k. 18, wyciąg bankowy k. 19-22, pismo Instytutu (...) z 21.12.2023 r. i z 22.02.2024 r. k. 46-48; dokumentacja medyczna k. 28-30, , przesłuchanie ubezpieczonej, k. 51v

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci w/w dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne, wzajemnie ze sobą korelujące i rzeczowe, a także w oparciu o dowód z przesłuchania ubezpieczonej. Wiarygodność powyższego materiału dowodowego nie nasuwała jakichkolwiek wątpliwości Sądu co do jego prawdziwości, w szczególności, gdy okoliczności faktyczne z niego wynikające pozostają w logicznym ciągu.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Jak stanowi przepis art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zmianami) zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Jednakże, zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Jak stanowi przepis art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 121 j.t. ze zm.) osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, z uwzględnieniem ust. 11. Na podstawie art. 84 ust. 2 ustawy systemowej, za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się: 1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania; 2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego sporadyczna, incydentalna lub wymuszona okolicznościami sprawy aktywność zawodowa może usprawiedliwiać zachowanie prawa do zasiłku chorobowego (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2021 roku sygn. akt I USK 146/21, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 2021 roku I USK 90/21). Nie każda aktywność zawodowa powoduje utratę prawa do świadczeń należnych na wypadek niezdolności do pracy. Jeżeli aktywność taka ogranicza się do wykonywania sporadycznych czynności nie przesądza to o prowadzeniu działalności zarobkowej w rozumieniu powołanego wyżej przepisu (zob. wyr. Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2012 r., II UK 186/11, Legalis numer 526870).

Żaden z przeprowadzonych w sprawie dowodów nie potwierdził, aby ubezpieczona w czasie zwolnienia lekarskiego dokonała czynności sprzecznych z jego treścią lub mogących spowodować skutki polegające na pogorszeniu się stanu jej zdrowia.

W okolicznościach niniejszej sprawy wskazaną przez organ argumentację należy uznać za nietrafną. Mając na uwadze, iż była to czynność incydentalna (dwa razy), w niewielkim zakresie wynagrodzona, istotna z punktu widzenia społecznego, a sam rodzaj aktywności o charakterze nie obciążającym , to czynność tą należy uznać za działanie relewantnie neutralne względem art. 17 ust. 1 ustawy z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Co więcej, w ocenie Sądu czynności podjęte przez ubezpieczoną były niewątpliwe wymuszone okolicznościami, bowiem ubezpieczona jako jedyna w okręgu (...) posiadała stosowne uprawnienie do pobierania materiału biologicznego w sprawach rodzinnych (sprawy istotne i pilne).

A zatem ubezpieczona nie utraciła prawa do zasiłku chorobowego za okresy wskazane w przedmiotowej decyzji , a tym samym wypłacony zasiłek nie jest świadczeniem nienależnymi i ubezpieczona nie jest zobowiązana do jego zwrotu.

Mając na uwadze powyższe, Sąd działając na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do zasiłku chorobowego za okres od 11.10.2019 r. do 8.11.2019 r. z ubezpieczenia chorobowego z tytułu zatrudnienia w SP ZOZ (...) w R. i zwolnił ubezpieczoną z obowiązku zwrotu pobranego zasiłku za ww. okres.

Z kolei na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 98 §1 ¹ k.p.c. i § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu obowiązującym w dacie wszczęcia postępowania Sąd zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz ubezpieczonej kwotę 197 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (w tym opłaty skarbowej od pełnomocnictwa) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienie się orzeczenia (pkt 2 wyroku).