Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

Przewodniczący:	SSR del. Renata Stańczak
Protokolant:	Wioleta Potrząsaj

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2018 r. w Rybniku

sprawy z odwołania M. L. (L.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

przy udziale ./.

o ponowne ustalenie wysokości emerytury

na skutek odwołania M. L.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 24 kwietnia 2017r. Nr (...)

oddala odwołanie

Sędzia

Sygn. akt IX U 673/17

UZASADNIENIE

Decyzją z 24 kwietnia 2017r. organ rentowy, na podstawie art. 114 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach, odmówił ubezpieczonemu M. L. (L.) ponownego ustalenia wysokości emerytury, gdyż ubezpieczony nie przedłożył żadnych nowych dowodów, na podstawie których organ rentowy dokonałby przeliczenia podstawy wymiaru emerytury wskazując, że decyzją z 29 października 2015r. organ rentowy odmówił przeliczenia podstawy wymiaru od zarobków przypadających w części lub w całości po przyznaniu świadczenia zgodnie z art. 110a i art. 110 powołanej ustawy.

Ubezpieczony wniósł odwołanie od decyzji domagając się jej zmiany poprzez ponowne przeliczenie emerytury na podstawie art. 110a oraz art. 110 ustawy o emeryturach i rentach… Precyzując odwołanie na rozprawie 3 października 2017r. domagał się przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z zakresu emerytur i rent z FUS na okoliczność uzyskiwanych wynagrodzeń w latach 1957-1979. Ubezpieczony wniósł także o zasądzenie od organu rentowego kosztów postępowania według norm przepisanych.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn jak
w zaskarżonej decyzji.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczonemu, urodzonemu (...), przysługuje prawo do emerytury górniczej od(...) Po przyznaniu prawa do świadczenia ubezpieczony pozostawał w zatrudnieniu w KWK (...) do 31.10.1989r.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury, ostatecznie wyliczony na podstawie wynagrodzenia z okresu 11/1988 – 10/1989, wyniósł 271,02% i został ograniczony do 250%.

W dniu (...). ubezpieczony złożył wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru świadczenia od zarobków uzyskanych w całości lub w części po przyznaniu świadczenia wg najkorzystniejszego wariantu. Do wniosku ubezpieczony dołączył zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp-7 wystawione 3 października 2015r. przez KWK (...), za lata 1980-1989.

Decyzją z 29 października 2015r. organ rentowy, na podstawie art. 110 i art. 110a ustawy z 17.12.1998r., odmówił ubezpieczonemu prawa do ponownego ustalenia wysokości emerytury zgodnie z wnioskiem z (...), ponieważ wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony w najkorzystniejszy sposób nie jest wyższy niż 250%, gdyż wskaźnik ten, wyliczony z uwzględnienie wynagrodzeń uzyskanych w okresie 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, tj. z lat 1956, 1962-1968, 1971-1972, 1980-1989, wyniósł 153,95%.

W dniu(...) ubezpieczony złożył ponownie wniosek o przeliczenie przysługującego mu świadczenia na podstawie art. 110a ustawy z 17.12.1998r. Dołączając zaświadczenie z (...) S.A. w K. z 7.03.2017r., że posiada dokumentację zarobkową od 1980r., zaświadczenie pracy z 6.03.2017r. oraz ponownie Rp-7 za lata 1980-1989 z 3.10.2015r.

W rozpoznaniu wniosku organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję omówioną na wstępie.

(dowód: akta organu rentowego).

Ubezpieczony zatrudniony był w KWK (...) w R. na stanowiskach: od 15.07.1955r. do 19.09.1957r. – stolarza na powierzchni, od 20.09.1957r. do 31.12.1962r. – robotnika niewykwalifikowanego pod ziemią, od 01.01.1963r. do 02.12.1964r. – młodszego cieśli pod ziemią, od 03.12.1963r. do 31.03.1973r. – cieśli pod ziemią i od 01.04.1973r. do 30.10.1989r. – górnika pod ziemią.

Od 1957r. ubezpieczony zaczął pracować po ziemią jako ładowacz. Pracował w oddziale III. Ubezpieczony ożenił się w dniu 7 październiku 1961r. Od początku zatrudnienia otrzymywał deputat węglowy. Otrzymywał też świadczenia z Karty Górnika. Pracował także w niedziele i w systemie zmianowym.

(dowód: akta osobowe ubezpieczonego, zeznania ubezpieczonego złożone na rozprawie 03.10.2017r., czas nagrania protokołu elektronicznego 00:10:20-00:30:50).

Najkorzystniejsze wynagrodzenie w 20 wybranych latach ubezpieczony uzyskał w latach 1969-1978, 1980-1989, po odtworzeniu wynagrodzeń z lat 1957-1979, przy przyjęciu, że ubezpieczony w tym okresie otrzymywał wynagrodzenie powszechnie obowiązujące w górnictwie, z uwzględnieniem dokumentacji zawartej w aktach osobowych ubezpieczonego, uregulowań płacowych obowiązujących w górnictwie oraz przy przyjęciu, że ubezpieczony, oprócz wynagrodzenia zasadniczego otrzymywał wynagrodzenie z Karty Górnika, pełny deputat węglowy, dodatek nocny, dodatek za II zmianę, dodatek niebezpieczny, dodatek za 2 niedziele w miesiącu.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyliczony z powyżej wskazanych lat jest niższy niż 250% i wynosi 234,75%.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu rent uzupełniających i świadczeń emerytalno-rentowych Z. G. z 13.11.2017r., 24-61 a.s.).

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 110 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz.U. 2017r., poz.1383 ze zm.) wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15,
z uwzględnieniem ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego (ust.1).

2. Warunek posiadania wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru nie jest wymagany od emeryta lub rencisty, który od dnia ustalenia prawa do świadczenia do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie świadczenia, w myśl ust. 1, nie pobrał świadczenia wskutek zawieszenia prawa do emerytury lub renty lub okres wymagany do ustalenia podstawy przypada w całości po przyznaniu prawa do świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wynosi co najmniej 130%.

3.Okres ostatnich 20 lat kalendarzowych, o których mowa w art. 15 ust. 1, obejmuje okres przypadający bezpośrednio przed rokiem, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia.

Jednocześnie jak wynika z treści art. 110a ust.1 ustawy emerytalnej wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15,
z uwzględnieniem art. 110 ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru przed zastosowaniem ograniczenia, o którym mowa w art. 15 ust. 5, jest wyższy niż 250%.

2. Ustalenie wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 może nastąpić tylko raz.

Przepis art. 110a ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych daje możliwość jednorazowego przeliczenia wysokości emerytury bez względu na to czy emerytura była zawieszona czy nie, jeśli wskaźnik przekracza 250%,
a wskazano podstawę wymiaru składek przypadających po przyznaniu prawa do emerytury.

Jak wykazało przeprowadzone postępowanie dowodowe ubezpieczony nie spełnia warunków umożliwiających przeliczenie emerytury na podstawie art.110a ustawy emerytalnej.

Powyższe wynika jednoznacznie z opinii powołanego biegłego sądowego Z. G., który na podstawie posiadanej dokumentacji, przy uwzględnieniu obowiązujących w górnictwie przepisów płacowych, odtworzył wynagrodzenie ubezpieczonego za lata 1957-1979. Obliczony przez biegłego wskaźnik wysokości podstawy wymiaru okazał się być niższy od 250%, nie może zatem stanowić podstawy przeliczenia świadczenia.

Uznając jw. Sąd oparł się na opinii biegłego, którą zasadniczo uznał za przekonującą jako wydaną w oparciu o fachową wiedzę, opinię szczegółową, wydaną po analizie dokumentacji przedłożonej w niniejszej sprawie: dokumentacji znajdującej się w aktach rentowych, akt osobowych, oraz w oparciu o obowiązujące w tym okresie przepisy płacowe. Zauważyć należy, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony przez biegłego jest niższy niż 250% nawet po uwzględnieniu przez biegłego składników typu dodatek szkodliwy oraz za pracę w niedziele, przy czym z żadnej dokumentacji nie wynika, ile niedziel faktycznie ubezpieczony w konkretnych miesiącach przepracował, oraz czy miał prawo do otrzymywania dodatku niebezpiecznego w konkretnych miesiącach.

Zdaniem Sądu, w przypadku ubezpieczonego, mając na uwadze obowiązujące w spornym okresie przepisy płacowe i ówczesne realia zatrudnienia górników, można co najwyżej przyjąć, że ubezpieczony pracował w niedziele, ale mało prawdopodobnym jest żeby więcej niż 2 niedziele w miesiącu i można też przyjąć ( mając na uwadze zmianowy charakter pracy górnika), że świadczył on pracę na poszczególnych zmianach w wymiarze 1/3 dniówek w miesiącu.

Organ rentowy zgłosił zastrzeżenia do opinii w zakresie min. uwzględnienia przez biegłego dodatku szkodliwego, oraz wynagrodzenia za przepracowane 2 niedziele w miesiącu. Jednakże organ rentowy wniósł oddalenie odwołania wskazując, że odliczenie tych składników nie ma ostatecznie znaczenia, gdyż wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest nawet po uwzględnieniu tych składników niższy niż 250%.

Natomiast zastrzeżenia ubezpieczonego wniesione do opinii biegłego Sąd uznał za niezasadne. Ubezpieczony domagał się dopuszczenia dowodu z opinii uzupełniającej biegłego poprzez oparcie wyliczeń na danych wynikających jedynie z kart zasiłkowych. Sąd oddalił ten wniosek dowodowy uznając, że sposób ustalenia przez biegłego wynagrodzeń był zasadniczo właściwy, chociaż faktycznie brak jest dowodów, by ubezpieczony stale otrzymywał np. dodatek szkodliwy. Natomiast oparcie się wyłącznie na kartach zasiłkowych, przy odtwarzaniu wynagrodzeń ubezpieczonego, w ocenie Sądu nie jest prawidłowe z uwagi na fakt, iż w poszczególnych miesiącach wynagrodzenie ubezpieczonego mogło się różnić z uwagi chociażby na otrzymywanie premii uznaniowych, czy wynagrodzenia Barbórkowego. Zatem nie można na tej podstawie ustalić wynagrodzenia ubezpieczonego za cały rok. Niewątpliwie bowiem przy odtwarzaniu wynagrodzenia możliwe jest uwzględnienie wyłącznie składników stałych, które ubezpieczony z pewnością otrzymywał w każdym miesiącu odtwarzanego okresu pracy.

Nie można wysokości zarobków, stanowiących podstawę do wyliczenia składek na ubezpieczenie społeczne ustalać w sposób hipotetyczny, oparty jedynie na domniemaniu. Przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych są bowiem normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań pozwalających na ustalenie wysokości wynagrodzenia w sposób przybliżony lub prawdopodobny. Przy obliczaniu wysokości podstawy emerytury, bierze się zatem pod uwagę dokładnie ustaloną wartość - wysokość uzyskiwanego w określonym czasie wynagrodzenia. Tym samym, w sprawie
o ustalenie podstawy wymiaru składki, należy dokładnie określić wysokość wszystkich składników wynagrodzenia, które mają być uwzględnione – wyrok Sądu Apelacyjnego
w Poznaniu z dnia 22.09.2015r. III AUa 370/14 (LEX nr 1927664).

Nie ma możliwości wyliczenia wysokości wynagrodzenia, a co za tym idzie - wysokości składek na ubezpieczenie społeczne oraz wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury w oparciu o wyliczenia hipotetyczne, uśrednione, wynikające
z porównania do wynagrodzenia innych pracowników. Uśrednione obliczenie wysokości wynagrodzenia - oparte na wynagrodzeniu otrzymanym przez innych pracowników - nie może oddać indywidualnych cech właściwych dla danego stosunku pracy. Obliczenie wysokości wynagrodzenia musi być oparte na dokumentacji, z której wynikają określone kwoty wynagrodzenia. Kwestia pobieranego wynagrodzenia musi zostać zatem udowodniona w sposób bezwzględny. Tylko dokumentacja stanowi precyzyjny dowód
w zakresie wysokości wynagrodzenia w postępowaniu sądowym. Na podstawie innych dowodów nie jest możliwe dokładne określenie kwoty wynagrodzenia, a co zatem idzie - ustalenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury - wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 31.03.2015r. III AUa 1807/14 (LEX nr 1814849).

Nadto wskazać należy, iż ubezpieczony nie spełnia również warunków przeliczenia świadczenia na podstawie art. 110 ustawy o emeryturach i rentach…., gdyż , ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie jest wyższy od poprzednio obliczonego, tj. od 271,02%.

Mając powyższe na uwadze Sąd kierując się powołanymi przepisami, z mocy art.477 ¹⁴ §1 kpc oddalił odwołanie nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia.

SSR. del Renata Stańczak