IX U 352/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2018-07-18

Sygn. akt IX U 352/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 lipca 2018 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Joanna Smycz

Protokolant:

Iwona Porwoł

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2018 r. w Rybniku

sprawy z odwołania D. M. reprezentowanego przez matkę H. M.,

K. M. (1) ( M. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, o zwrot nienależnie opłaconych składek

na skutek odwołania D. M. reprezentowanego przez matkę H. M.,

K. M. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 5 sierpnia 2015 r. Znak (...) (...) dotyczącą D. M.

z dnia 5 sierpnia 2015 Znak (...) (...)dotyczącą K. M. (1)

z dnia 25 maja 2017r. Znak (...) (...) dotyczącą D. M.

z dnia 25 maja 2017r. Znak (...)/(...)dotyczącą K. M. (1)

oddala odwołania

Sędzia

Sygn. akt IX U 352/18

UZASADNIENIE

Decyzjami z 5.8.2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych O/R. określił wysokość zobowiązań zmarłej 29.4.2007r. K. M. (2) na dzień otwarcia spadku na łączną kwotę 13 656,32 zł oraz orzekł, że małoletni D. M. – reprezentowany przez H. M. i K. M. (1) jako spadkobiercy po zmarłej K. M. (2) ponoszą solidarnie odpowiedzialność za zobowiązania jw.

Decyzjami z 25.5.2017 r. organ rentowy odmówił D. M. – reprezentowany przez H. M. i K. M. (1) zwrotu nienależnie opłaconych składek wobec braku nadpłaty na koncie płatnika składek K. M. (2).
Od wskazanych decyzji jw. odwołania złożyli małoletni D. M. – reprezentowany przez H. M. i K. M. (1).

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie argumentując, jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

K. M. (2) prowadziła działalność gospodarczą.

Z tego tytułu posiadała zadłużenie w związku z nieopłaceniem składek:

- na ubezpieczenia społeczne 8 670,33 zł plus odsetki (za 6/2005, 11/2005-12/2006)

-na ubezpieczenie zdrowotne 3310,40 zł plus odsetki (za 11/2005-12/2006)

- na FP i FGŚP 490 zł plus odsetki (za 11/2005 -12/2006).

K. M. (2) zmarła (...)

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Rybniku z (...) sygn. akt II Ns 595/07 spadek po zmarłej K. M. (2) nabyli jej wnuki K. i D. M. każde w ¼ części spadku, a 2/4 spadku nabył jej mąż S. M. ((...)).

Wartość czynna spadku wynosi 41 956,00 zł i znacznie przewyższa wysokość zobowiązań spadkowych.

W skład spadku wchodzi mieszkanie własnościowe i pawilon handlowy, który zmarła przejęła po (...)ie obciążony kredytem hipotecznym. Spadek został przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza.

Mieszkanie zostało sprzedane za 133 tysiące złotych. Z wartości sprzedanego mieszkania odłożona została kwota po 12 000,00 zł dla D. i K. M. (1).

Decyzjami z 5.8.2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych O/R. określił wysokość zobowiązań zmarłej (...) K. M. (2) na dzień otwarcia spadku na łączną kwotę 13 656,32 zł oraz orzekł, że małoletni D. M. – reprezentowany przez H. M. i K. M. (1) jako spadkobiercy po zmarłej K. M. (2) ponoszą solidarnie odpowiedzialność za zobowiązania jw.

(...) H. M. – matka D. i K. M. (1) dokonała wpłaty należności 13 659,32 zł zaznaczając, iż wpłata dotyczy świadczeń nienależnych z zastrzeżeniem zwrotu.

(...). spadkobiercy K. i D. M. zwrócili się o umorzenie zobowiązań 13 659,32 zł i zwrotu wpłaconej kwoty 13 659,32 zł.

Decyzjami z 25.5.2017 r. organ rentowy odmówił D. M. – reprezentowany przez H. M. i K. M. (1) zwrotu nienależnie opłaconych składek wobec braku nadpłaty na koncie płatnika składek K. M. (2).

Zadłużenie składkowe nie uległo przedawnieniu.

Wnioski odwołujących o abolicję zostały załatwione decyzjami o umorzeniu postępowania z 23.9.2016 r.

(dowód: akta ZUS, w szczególności pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w R. z dnia 6.12.2013r. skierowanego do ZUS, zeznania H. M. i K. M. (1), protokół elektroniczny k. 90 a.s., dokumenty złożone przez stronę odwołującą, w szczególności postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 28.01.2008, 11.06.2012, umowę kredytu, harmonarium, wypowiedzenie umowy kredytowej, porozumienie zawarte przez M. M. (2) z Bankiem w sprawie spłaty zadłużenia i harmonogram spłat, z którego wynika miesięczna wysokość spłat, ostatnia spłata 407,18 zł w dniu 18.06.2018r., zaświadczenie (...) Spółdzielni Mieszkaniowej odnośnie zaległości czynszowych i odnośnie udziałów w Spółdzielczym Własnościowym Prawie do Lokalu Mieszkalnego odwołujących, umowa sprzedaży mieszkania spółdzielczego na łączną kwotę 133.000,00 zł i udział każdego z odwołujących po 116.625,00zł i dowody spłat zadłużenia dokonanych przez M. M. (2) oraz H. M. )

Zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny i przekonywujący,
przez co mogący stanowić podstawę rozstrzygnięcia.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art.31 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017r., poz. 1383) do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio: art. 12, art. 26, art. 29 § 1 i 2, art. 33, art. 33a, art. 33b, art. 51 § 1, art. 55, art. 59 § 1 pkt 1, 3, 4, 8 i 9, art. 60 § 1, art. 61 § 1, art. 62 § 1, 3-5, art. 72 § 1 pkt 1 i 4 i § 2, art. 73 § 1 pkt 1 i 5, art. 77b § 1 i 2, art. 91, art. 93, art. 93a-93c, art. 93e, art. 94, art. 97 § 1, art. 98 § 1 i 2 pkt 1, 2, 5 i 7, art. 100, art. 101, art. 105 § 1 i 2, art. 106 § 1 i 2, art. 107 § 1, 1a, i 2 pkt 2 i 4, art. 108 § 1 i 4, art. 110 § 1, § 2 pkt 2, § 3, art. 111 § 1-4 i 5 pkt 1, art. 112, art. 113, art. 114, art. 115, art. 116, art. 116a, art. 117, art. 118 § 1 i 2 oraz art. 119 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. Oznacza to, że również zasady odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania spadkodawcy z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne regulują przepisy tej ustawy.

W myśl art. 1031 § 2 kc w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Powyższe ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie pominął w wykazie inwentarza lub podstępnie nie podał do spisu inwentarza przedmiotów należących do spadku lub przedmiotów zapisów windykacyjnych albo podstępnie uwzględnił w wykazie inwentarza lub podstępnie podał do spisu inwentarza nieistniejące długi.

W przedmiotowej sprawie poza sporem jest, iż odwołujące odziedziczyły spadek po zmarłej babci K. M. (2) z dobrodziejstwem inwentarza, co jednoznacznie wynika z prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Rybniku z (...) sygn. akt: II Ns 595/07.

Niekwestionowana jest również wysokość składek z tytuły zaległości składkowych K. M. (2).

W skład spadku wchodził pawilon handlowy, do tej pory dzierżawiony oraz część mieszkania sprzedanego za kwotę 133 000,00 zł.

Stan czynny spadku zamyka się kwotą 41 956,00 zł, co wynika z pisma Naczelnika Urzędu Skarbowego w R. z 6.12.2013r.
W przedmiotowej sprawie stan czynny spadku znacznie przewyższa wysokość zobowiązań, nawet biorąc pod uwagę zobowiązania hipoteczne, których spłaty miał dokonywać w większej części najpierw mąż zmarłej S. M., a następnie ojciec odwołujących się.

Pełnomocnik odwołujących się nie wykazał, by miała miejsce odwrotna sytuacja, tj. by stan czynny spadku był niższy niż wysokość zobowiązań spadkowych.

W takiej sytuacji wydane zaskarżone decyzje przez organ rentowy są prawidłowe, zarówno decyzje z 5.8.2015r., w których Zakład Ubezpieczeń Społecznych O/R. określił wysokość zobowiązań zmarłej (...) K. M. (2) na dzień otwarcia spadku na łączną kwotę 13 656,32 zł oraz orzekł, że małoletni D. M. – reprezentowany przez H. M. i K. M. (1) jako spadkobiercy po zmarłej K. M. (2) ponoszą solidarnie odpowiedzialność za zobowiązania jw., jak również kolejne decyzje z 25.5.2017 r., którymi organ rentowy odmówił D. M. – reprezentowany przez H. M. i K. M. (1) zwrotu nienależnie opłaconych składek wobec braku nadpłaty na koncie płatnika składek K. M. (2). Wskazane zaległości składkowe są zaległości należne ZUS i brak jest podstaw do dokonania ich zwrotu.

W obecnym stanie prawnym na podstawie ustawy z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 232, poz. 1378) z dniem 1 stycznia 2012 r. uległ skróceniu termin przedawnienia należności z tytułu składek z 10 do 5 lat. W przeciwieństwie do poprzednich zmian dokonywanych w tym zakresie ustawodawca wprowadził przepis przejściowy, zgodnie z którym do przedawnienia należności z tytułu składek, którego bieg rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2012 r., stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym tą ustawą, z tym że 5-letni bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia 1 stycznia 2012 r. Natomiast jeżeli przedawnienie rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2012 r. nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi wcześniej - przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

Termin przedawnienia należności z tytułu składek ulega zawieszeniu w przypadku śmierci spadkodawcy - od dnia śmierci spadkodawcy do dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia, nie dłużej jednak niż do dnia, w którym upłynęły 2 lata od śmierci spadkodawcy (art. 6 h pkt. 3 ustawy o sus).

W świetle powoływanych uregulowań podnoszony przez odwołujących zarzut przedawnienia należności nie zasługuje na uwzględnienie. Na dzień wydania decyzji na D. i K. M. (1) należności składkowe nie były przedawnione. Organ rentowy w piśmie procesowym z 24.5.2018 (k. 85 a.s.) dokładnie podał terminy przedawnienia należności składkowych za poszczególne miesiące roku 2005 i 2006 z uwzględnieniem okresu zawieszenia od (...) (zgon płatnika) do (...)(postanowienie o nabyciu spadku).

Biorąc wszystkie powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy na mocy art.477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołania jako bezzasadne.

sędzia

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Elżbieta Wasilewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację:  Joanna Smycz
Data wytworzenia informacji: