Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 stycznia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach XII Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Andrzej Kieć
Protokolant:	protokolant sądowy Łukasz Rusinek

po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2016 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa Ł. N.

przeciwko J. N.

o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli

1)  oddala powództwo;

2)  odstępuje od obciążania powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu.

SSO Andrzej Kieć

Sygn. akt XII C 71/15

UZASADNIENIE

do wyroku z dnia 26 stycznia 2016 roku

Powódka Ł. N. pozwem wniesionym dnia 2 kwietnia 2015r. wniosła przeciwko pozwanej J. N. o nakazanie pozwanej złożenia oświadczenia woli, którego treścią jest przeniesienie ½ udziału w nieruchomości, zlokalizowanej przy ul. (...) w T., w związku z odwołaniem darowizny. Nadto wniosła o zasądzenie kosztów procesu.

Na uzasadnienie swego żądania powódka podała, że w dniu 9.12.1994r pomiędzy nią synem A. N. i jego żoną J. N. została zawarta umowa darowizny nieruchomości obejmującej działkę nr (...) o pow. 1.149 m. kw., zabudowanej budynkiem mieszkalnym, położonej w T. przy ul. (...), dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w T. księga wieczysta Kw nr (...). Po śmierci obdarowanego syna, zwróciła się o pomoc finansową do synowej-pozwanej, w wysokości 1000 zł miesięcznie a ta uchyliła się od pomocy. W związku z tym, pismem z dnia 16 grudnia 2014r. odwołała darowiznę i wezwała do powrotnego przeniesienia prawa własności nieruchomości. Pozwana nie odniosła się do tego wezwania, więc pozew stał się konieczny.

Pozwana J. N. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Podniosła, iż pozwana nie posiada legitymacji biernej w sprawie albowiem w dniu 30 marca 2015r. darowała swój udział w spornej nieruchomości swemu synowi M. N.. Ponadto podniosła, iż brak było merytorycznych podstaw do skutecznego odwołania darowizny (w szczególności brak rażącej niewdzięczności), a nadto roszczenie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 9.12.1994r pomiędzy powódka a synem A. N. i jego żoną J. N. została zawarta umowa darowizny nieruchomości obejmująca działkę nr (...) o pow. 1.149 m. kw., zabudowanej budynkiem mieszkalnym, położonej w T. przy ul. (...), dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w T. księga wieczysta Kw nr (...), na mocy której nieruchomość weszła do wspólności ustawowej obdarowanych małżonków. Dla powódki w umowie wpisano służebność mieszkania. Po śmierci w dniu 29.06.2014r. obdarowanego syna, powódka pismami z dnia 14.08.2014r. i z dnia 10.10.2014r. zwróciła się do synowej-pozwanej o dostarczanie środków utrzymania w wysokości 1000 zł miesięcznie a ta odpowiedziała, iż powódka nie popadła w niedostatek; utrzymuje się wraz z mężem ze świadczeń emerytalno-rentowych w wysokości przekraczających minimum egzystencji a nadto powódka nie ponosi żadnych kosztów związanych z mieszkaniem gdyż korzysta z bezpłatnej służebności mieszkania. Powódka, w związku z tym, pismem z dnia 16 grudnia 2014r. oświadczyła, że odwołuje darowiznę i wezwała pozwaną do powrotnego przeniesienia prawa własności nieruchomości.

Spadkobiercami A. N. zostali synowie A. N. i K. N. po ½ części.

W dniu 30 marca 2015r. pozwana umową notarialną darowała swój udział w spornej nieruchomości swemu synowi M. N..

W prowadzonej przez Sąd Rejonowy w T. księdze wieczystej Kw nr (...), jako właściciele widnieją obecnie M. N. syn A. i J. w ¾ częściach i K. N. syn A. i J. w 1/4 części.

dowody z:

- odpisu z księgi wieczystej nr (...) (k. 12.),

- aktu notarialnego z 9 grudnia 1994r. (k. 13-15),

- odpisu aktu zgonu A. N. (k. 16),

- pisma powódki z 14.08.2014r. i 10.10.2014r. (k. 17- 20),

- pisma pozwanej z 3.09.2014r. (k. 21-22)

- oświadczenia powódki z 16.12.2014r. wraz z dowodem doręczenia (k. 23-26),

- umowy darowizny z 13.03.2015r. (k. 53-56),

- wydruku z księgi wieczystej nr (...) (k.57-61)

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o powołane powyżej dowody. Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów gdyż ich prawdziwość nie została zaprzeczona.

Sąd oddalił pozostałe wnioski dowodowe stron, w tym dotyczące świadków oraz przesłuchania stron, uznając, iż stan faktyczny sprawy został dostatecznie ustalony, przeprowadzenie kolejnych dowodów spowodowałoby jedynie zbędną zwłokę w postępowaniu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było niezasadne.

Jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego, w dniu 30 marca 2015r. pozwana umową notarialną darowała swój udział wynoszący ½ części w spornej nieruchomości swemu synowi M. N.. Powódka, znając ten fakt – przynajmniej z toku postępowania – nadal domagała się nakazania pozwanej złożenia oświadczenia woli, którego treścią jest przeniesienie ½ udziału w nieruchomości, zlokalizowanej przy ul. (...) w T., w związku z odwołaniem darowizny. W tej sytuacji należało uznać, iż roszczenie powódki jest niezasadne, chociażby z powodu braku legitymacji biernej po stronie pozwanej. Pozwana, nie będąc współwłaścicielką przedmiotowej nieruchomości, nie może złożyć oświadczenia woli w przedmiocie przeniesienia swego prawa do tejże nieruchomości, jak również orzeczenie sądu nie może zastąpić tego rodzaju oświadczenia powódki.

W związku z faktem, iż powódka zbyła swój udział w przedmiotowej nieruchomości, ewentualne roszczenia powódki – w przypadku wykazania skutecznego odwołania darowizny – mogłoby dotyczyć innych roszczeń aniżeli żądane w pozwie np. z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia.

Zaznaczyć przy tym należy, iż nie każda niewdzięczność może prowadzić do możliwości skutecznego odwołania darowizny w świetle art. 898 kc – taka możliwość istnieje jedynie w przypadku zaistnienia rażącej niewdzięczności.

Mając wszystko powyższe na uwadze orzeczono jak sentencji.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o sprawdzenie wartości przedmiotu sporu. Sąd ten zarzut oddalił albowiem nie został w żaden sposób wykazany.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 kpc. Sąd nie obciążył powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu, mając na uwadze charakter sprawy (w tym szeroko rozumiane stosunki rodzinne między stronami), jak również biorąc pod uwagę wiek powódki (ur. (...)) i jej niskie dochody.

SSO Andrzej Kieć