Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSR del. Magdalena Kimel
Protokolant:	Justyna Jarzombek

po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2018 r. w Gliwicach

sprawy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

przy udziale W. W. ( (...))

o zwrot nienależnie wypłaconego świadczenia

na skutek odwołania (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 10 października 2017 r. nr (...)- (...)- (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, iż (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie jest zobowiązana do zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń W. W. za okres od 1 stycznia 2016r.
do 30 września 2017r.,

(-) SSR del. Magdalena Kimel

Sygn. akt VIII U 2001/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 października 2017 r. o numerze (...)- (...)- (...) organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. działając na podstawie art. 84 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zobowiązał odwołującą (...) Sp. z o.o. do zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń za okres od 1 stycznia 2016 r. do 30 września 2017 r. w łącznej kwocie 181,05 zł, w tym 170,99 zł tytułem należności głównej oraz 10,06 zł tytułem odsetek. Organ rentowy podniósł, iż stwierdził że zainteresowanemu W. W. wypłacono bezpodstawnie emeryturę w zawyżonej wysokości w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 30 września 2017 r. Świadczenia zostały zainteresowanemu wypłacone w wyniku błędnie wystawionego zaświadczenia o zatrudnieniu. Podkreślił, że w zaświadczeniu pracy z dnia 7 stycznia 2016 r. płatnik składek wskazał, że zainteresowany jest zatrudniony od 25 grudnia 2014 r. do nadal, natomiast faktycznie świadczył usługi w ramach umowy zlecenie od 25 grudnia 2014 r. do 30 grudnia 2015 r., co zostało potwierdzono w zaświadczeniu z dnia 1 września 2017 r.

W odwołaniu, odwołująca zarzuciła zaskarżonej decyzji, iż ta została wydana z pominięciem pełnej dokumentacji przekazanej organowi rentowemu w tym:

- dokumentu (...) P (...) z dnia 13 stycznia 2016 r. o wyrejestrowaniu zainteresowanego z ubezpieczenia społecznego z dniem 31 grudnia 2015 r.,

- zaświadczenia z 24 lutego 2016 r. potwierdzającego zatrudnienie zainteresowanego na podstawie umowy zlecenie od 25 grudnia 2014 r. do 31 grudnia 2015 r. oraz zawierającego informacje o uzyskanych za ten okres przychodach z tytułu tego zlecenia;

- zaświadczenia o wynagrodzeniu z dnia 31 marca 2016 r. potwierdzającego powyższy okres zatrudnienia zainteresowanego oraz uzyskane przychody, wydanym na wniosek zainteresowanego i doręczonego przez niego do organu rentowego.

Dalej, odwołująca wskazała, że w/w dokumenty potwierdzają jednoznacznie, że okres zatrudnienia zainteresowanego trwał do 31 grudnia 2015 r., a organ rentowy był w posiadaniu tych informacji już od 13 stycznia 2016 r., tj.: od dnia wpłynięcia dokumentu o wyrejestrowaniu zainteresowanego z ubezpieczenia społecznego. Jednocześnie odwołująca podniosła, że zaświadczenie z dnia 7 stycznia 2016 r. o pozostawaniu zainteresowanego w zatrudnieniu na ten dzień zostało wydane przedwcześnie, tj.: przed podjęciem decyzji o nieprzedłużeniu umowy zlecenia zawartej do 31 grudnia 2015 r., a zainteresowany po tej dacie nie świadczył na rzecz odwołującej żadnej pracy.

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Zainteresowany W. W. poparł stanowisko organu rentowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o.o. (KRS: (...)) jest przedsiębiorstwem zajmującym się m.in. działalnością detektywistyczną oraz działalnością ochroniarską.

W. W. jest emerytem. Począwszy od 1 grudnia 2011 r. zatrudniony był w (...). z o.o na podstawie umowy zlecenia. Otrzymywał od (...) Sp. z o.o. zaświadczenia o zatrudnieniu, które następnie przedkładał w organie rentowym celem zmiany stażu pracy i przeliczenia emerytury.

W dniu 7 stycznia 2016 r. zainteresowany otrzymał od (...) Sp. z o.o. zaświadczenie, z którego wynika, że jest u niej zatrudniony od 25 grudnia 2014 r. do nadal. Ostania umowa zlecania zawarta była na okres od 25 grudnia 2014 r. do 31 grudnia 2015 r. Zaświadczenie wystawiła E. S. – specjalista ds. kadr i płac. W dacie wystawienia zaświadczenia nie została jeszcze podjęta decyzja o dalszym zatrudnieniu zainteresowanego. E. S. zakładała, że W. W. będzie nadal pracował w spółce.

W dniu 7 stycznia 2016 r. zainteresowany złożył wniosek w ZUS o zmianę stażu pracy od 1 stycznia 2016 r.

W dniu 12 stycznia 2016 r. (...) Sp. z o.o. podjęła decyzję o zakończeniu współpracy z zainteresowanym. W konsekwencji poinformowała zainteresowanego o tym, że nie zostanie z nim zawarta kolejna umowa zlecenia.

W dniu 13 stycznia 2016 r. do organu rentowego wpłynął elektroniczny wniosek (...) Sp. z o.o. dotyczący wyrejestrowania zainteresowanego z ubezpieczeń od dnia 31 grudnia 2015 r. (druk (...) P (...)).

Decyzją z dnia 15 stycznia 2016 r., organ rentowy przeliczył ubezpieczonemu świadczenie emerytalne począwszy od 1 stycznia 2016 r., uwzględniając okres zatrudnienia zainteresowanego po 31 grudnia 2015 r.

Następnie w zaświadczeniu z dnia 24 lutego 2016 r. (...) Sp. z o.o. wskazało, że zainteresowany był u niej zatrudniony w ramach umowy zlecenia do dnia 25 grudnia 2014 r. do 31 grudnia 2015 r. (k.576 a.r.). Informacje te zostały potwierdzone w następnych zaświadczeniach, tj. w zaświadczeniu z dnia 31 marca 2016 r. (k.587 a.r.); zaświadczeniu z dnia 1 września 2017 r. (k.604 a.r.).

Pomimo tego organ rentowy nadal wypłacał zainteresowanemu zawyżone świadczenie.

Powyższy stan faktyczny, Sąd ustalił w oparciu o akta organu rentowego, zeznania świadka E. S. złożone na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2018 r. (k.40-41); zeznania zainteresowanego złożonego na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2018 r. (k.41-42).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka E. S., gdyż przedstawiają one rzeczywisty obraz okoliczności zdarzeń będących przedmiotem niniejszego postępowania, a brak jest podstaw do kwestionowania ich wiarygodności. Zeznania świadka są rzeczowe, szczegółowe i logiczne. Ponadto pokrywają się z dokumentacją znajdującą się w aktach rentowych. Brak również podstaw do kwestionowania wiarygodności zeznań zainteresowanego W. W..

Zgromadzone dowody Sąd uznał za kompletne i pozwalające na czynienie na ich podstawie ustaleń co do stanu faktycznego, a następnie na rozstrzygnięcie sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

(...) Sp. z o.o. zasługuje na uwzględnienie. Zaskarżona decyzja jest nieprawidłowa.

Przedmiotem sporu w niniejszym postępowaniu było ustalenie, czy odwołująca spółka podała organowi rentowemu nieprawdziwe dane na skutek których została wydana decyzja o przeliczeniu emerytury i zainteresowanemu wypłacono świadczenie w zawyżonej wysokości.

Ogólne zasady zwrotu nienależnych świadczeń reguluje art. 84 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (Dz.U.2017.1778 t.j.). Zgodnie z ustępem 1 tego przepisu, osoba która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest zobowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego. Natomiast po myśli ustępu 6 cytowanego przepisu, jeżeli pobranie nienależnych świadczeń zostało spowodowane przekazaniem przez płatnika składek lub inny podmiot nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość, obowiązek zwrotu tych świadczeń wraz z odsetkami, o których mowa w ust. 1, obciąża odpowiednio płatnika składek lub inny podmiot.

Uregulowanie zawarte w cytowanym przepisie odnosi się do przypadków, w których płatnicy składek lub inne podmioty wystawiły nieprawdziwe dokumenty, stanowiące przyczynę wydania wadliwego rozstrzygnięcia przez organ rentowy lub sąd. Podstawą odpowiedzialności płatników składek lub innych podmiotów jest ustalenie, że wystawienie dokumentów zawierających nieprawdziwe dane nastąpiło na skutek ich świadomego działania lub rażącego niedbalstwa ("Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz", red. B. Gudowska, J. Strusińska-Żukowska, C.H. Beck, Warszawa 2011).

Zgodnie z powyższym, przedmiotem zwrotu nienależnie pobranego świadczenia są świadczenia przyznane lub wypłacone przez organ rentowy bez podstawy prawnej z powodu przekazania przez płatnika lub inny podmiot nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. W tym wypadku płatnik składek (pracodawca) może być obciążony zwrotem świadczenia tylko wówczas, gdy przekazał organowi rentowemu dane stanowiące podstawę przyznania świadczenia oraz gdy były to dane nieprawdziwe. Przekazanie nieprawdziwych danych stanowi czyn niedozwolony, konieczne jest więc stwierdzenie winy według hipotezy: kto przekazuje Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych nieprawdziwe dane, zobowiązany jest do zwrotu kwot świadczonych na ich postawie (tak też: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2017 r., sygn. akt I UK 186/16).

Należy zauważyć, że w każdym przypadku, czyli nawet w przypadku ewentualnego podania nieprawdziwych danych, organ rentowy jako organ administracji publicznej odpowiedzialny za wypłatę świadczeń z ubezpieczeń społecznych - nie jest zwolniony z dokładnego, merytorycznego zbadania kierowanej do niego dokumentacji (por.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 23 lipca 2009 r. , sygn. akt III AUa 448/09; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 16 stycznia 2014 r., sygn. akt: III AUa 883/13).

Na organie rentowym, zgodnie z art. 7 kpa ciąży obowiązek podejmowania wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, z uwzględnieniem interesu społecznego i słusznego interesu obywateli.

W rozpoznawanej sprawie w dniu 13 stycznia 2016 r. wpłynął do organu rentowego elektroniczny druk (...) P (...), w którym to odwołująca zgłosiła wyrejestrowanie zainteresowanego z ubezpieczenia społecznego od dnia 31 grudnia 2015 r. Natomiast w dniu 15 stycznia 2016 r. organ rentowy wydał decyzję, w której przeliczył ubezpieczonemu świadczenie emerytalne od 1 stycznia 2016 r., uwzględniając przy tym okres zatrudnienia zainteresowanego po 31 grudnia 2015 r. Wprawdzie decyzja ta została wydana w związku z przedłożonym przez zainteresowanego zaświadczeniem z dnia 7 stycznia 2016 r, z którego wynika, że jest on nadal zatrudniony w odwołującej spółce od 25 grudnia 2014 r., niemniej jednak przed wydaniem tej decyzji wpłynął do ZUS wniosek o wyrejestrowanie zainteresowanego z ubezpieczeń. Tym samym w momencie wydania decyzji o przeliczeniu emerytury, organ rentowy miał informację, że zainteresowany został wyrejestrowany z ubezpieczeń społecznych z dniem 31 grudnia 2015 r. Ponadto z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, że także z kolejnych zaświadczeń wystawianych przez odwołującą dla ZUS tj z dnia 24 lutego 2016 r., 31 marca 2016 r. oraz 1 września 2017 r. wynika, że zainteresowany był pracownikiem odwołującej do 31 grudnia 2015 r. Pomimo posiadania tych informacji, organ rentowy, wypłacał zainteresowanemu zawyżone świadczenie.

Tym samym, zaskarżona decyzja jest nieprawidłowa i brak jest podstaw do zobowiązania odwołującej do zwrotu nienależnie wypłaconego zainteresowanemu świadczenia. Skoro bowiem organ rentowy przed wydaniem decyzji z dnia 15 stycznia 2016 r. dysponował dokumentem z którego wynikało, że W. W. z dniem 31 grudnia 2015 r. został wyrejestrowany z ubezpieczeń społecznych, nie można odwołującej przypisać winy za nienależnie pobrane przez W. W. świadczenia.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego, w ten sposób, że stwierdził, iż (...) Sp. z o.o. nie jest zobowiązana do zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń W. W. za okres od 1 stycznia 2016 r. do 30 września 2017 r.

(-) SSR del. Magdalena Kimel