Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Sygn. akt VIII U 1891/24

Decyzją z 23 października 2024r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. odmówił A. S. prawa do dodatku kombatanckiego wraz
z ryczałtem energetycznym, wobec niewykazania statusu kombatanta bądź innej osoby uprawnionej będącej ofiarą represji wojennych i okresu powojennego, na podstawie uprawnień nadanych decyzją Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, określonych w ustawie o kombatantach.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany
i przyznania dodatku kombatanckiego wraz z ryczałtem energetycznym, powołując się na dołączone do wniosku dokumenty.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko. Nadto w toku procesu doprecyzował swoje stanowisko wskazując, że w zaskarżonej decyzji rozpoznano treść wniosku odwołującego uznając jednak, że w oparciu o przedłożone dowody, nie spełnia on merytorycznych przesłanek nabycia spornych świadczeń. Zaznaczył, że w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, błędnie wskazano, że decyzja Szefa Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
z 29 września 2020r. nie została przedłożona - faktycznie została przedłożona, jednak potwierdza ona posiadanie przez odwołującego statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych na podstawie ustawy z 20 marca 2015r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych, nie potwierdza jednak uprawnień kombatanckich, które konieczne są do przyznania świadczeń z tytułu dodatku kombatanckiego, dodatku kompensacyjnego i ryczałtu energetycznego.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony A. S., urodził się (...) Od 1 grudnia 1997r. pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia. Z kolei od 1 stycznia 2009r., uprawniony jest do emerytury.

W dniu (...) 2024r. odwołujący wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa do dodatku kombatanckiego wraz z ryczałtem energetycznym dla kombatantów bądź innych osób uprawnionych będących ofiarą represji wojennych i okresu powojennego.

Do wniosku dołączył decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych nr (...)- (...)- (...) (...). w treści której potwierdzono dla ubezpieczonego status działacza opozycji antykomunistycznej.

W efekcie powyższych ustaleń organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję
z 23 października 2024r.

Powyższy stan faktyczny jest w zasadzie bezsporny i został przez Sąd ustalony
w oparciu o akta organu rentowego, które nie były kwestionowane przez strony.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego A. S. nie zasługuje na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie kwestia sporna sprowadzała się do ustalenia czy organ rentowy prawidłowo odmówił odwołującemu prawa do ryczałtu energetycznego i dodatku kompensacyjnego, mimo przedłożenia przez niego decyzji Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Ostatecznie sporne było zatem, czy status działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych na podstawie ustawy z 20 marca 2015r.
o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych, jest wystarczający do przyznania świadczeń i uprawnień kombatanckich.

W myśl art. 20 ust. 2 pkt 2 i 3 ustawy z 24 stycznia 1991r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego ( Dz.U.
z 2022r., poz. 2039) kombatantom i innym osobom uprawnionym - emerytom, rencistom
i inwalidom oraz osobom pobierającym uposażenie w stanie spoczynku lub uposażenie rodzinne, poza uprawnieniami określonymi w ust. 1, przysługuje:

2) dodatek kompensacyjny w wysokości 15% dodatku kombatanckiego, o którym mowa w art. 15;

3) ryczałt energetyczny w wysokości 312,71 zł miesięcznie;

Z kolei jak stanowi art. 21 ust. 1 tej ustawy, uprawnienia określone w ustawie przysługują osobie, która uzyska decyzję potwierdzającą działalność wymienioną w art. 1 ust. 2 i w art. 2 albo fakty, o których mowa w art. 4, posiada obywatelstwo polskie lub posiadała je w okresie działalności kombatanckiej bądź w okresie podlegania represjom.

Po myśli art. 1, ust. 1 kombatantami są osoby, które brały udział w wojnach, działaniach zbrojnych i powstaniach narodowych, wchodząc w skład formacji wojskowych lub organizacji walczących o suwerenność i niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie natomiast z art. 22, ust. 1, o spełnieniu warunków, o których mowa w art. 21, orzeka, w drodze decyzji administracyjnej, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych lub osoby przez niego upoważnione, na podstawie udokumentowanego wniosku zainteresowanej osoby. Na podstawie decyzji o przyznaniu uprawnień określonych w ustawie Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wydaje odpowiednie zaświadczenie.

Świadczenie przewidziane w tej ustawie przysługują zatem wyłącznie kombatantom, których legalną definicję zawiera art. 1 tej ustawy.

Opierając się na wynikach przeprowadzonego postępowania dowodowego, Sąd uznał, że odwołujący nie posiada statusu kombatanta w rozumieniu przepisów ustawy z 24 stycznia 1991r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych
i okresu powojennego, a wyłącznie w takim wypadku posiadałby on prawo do dodatku kombatanckiego i ryczałtu energetycznego.

Sąd miał też na uwadze, że wprawdzie ubezpieczony przedłożył decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych nr (...)- (...)- (...)-2D/20
z 29 września 2020r. w treści której potwierdzono dla ubezpieczonego status działacza opozycji antykomunistycznej. Jednak w ocenie Sądu nie daje ona podstaw przyznania prawa do spornych świadczeń.

Wprawdzie art. 7, ust. 2 ustawy z 20 marca 2015r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz.U.
z 2024r., poz. 906) przewiduje, że w przypadku gdy podstawą potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych były wyłącznie okoliczności i zdarzenia będące podstawą uprawnień kombatanckich na podstawie ustawy z 24 stycznia 1991r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2039), osobie uprawnionej przysługuje - według jej wyboru - prawo do świadczenia pieniężnego albo prawo do dodatku kombatanckiego, świadczenia w wysokości dodatku kombatanckiego, ryczałtu energetycznego i dodatku kompensacyjnego.

Sytuacja taka jednak nie miała miejsca w wypadku ubezpieczonego, który bezsprzecznie statusu kombatanta, w rozumieniu przepisów ustawy z 24 stycznia 1991r.
o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, nie posiadał.

Reasumując, postępowanie dowodowe wskazało, że w obecnym stanie prawnym ubezpieczony nie posiada statusu osoby uprawnionej do dodatku kombatanckiego i ryczałtu energetycznego.

Biorąc wszystkie powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy, na mocy art. 477 ¹⁴
§ 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji oddalając odwołanie

(-) Sędzia Jolanta Łanowy – Klimek