Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Teresa Kalinka
Protokolant:	Ewa Grychtoł

po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2016 r. w Gliwicach

sprawy M. K. (K.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury górniczej

na skutek odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 26 maja 2015 r. nr (...) 5 (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu M. K. prawo do emerytury górniczej poczynając od 1 czerwca 2015 roku.

(-) SSO Teresa Kalinka

VIII U 1017/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 maja 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił M. K. prawa do emerytury górniczej. W uzasadnieniu wskazano, że na dzień zakończenia zatrudnienia, tj. 30 kwietnia 2015r., ubezpieczony udowodnił jedynie 21 lat, 4 miesiące i 14 dni okresów pracy górniczej określonej w art. 50c, ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015r., poz. 748 ze zm.).

W odwołaniu od tej decyzji ubezpieczony wniósł o jej zmianę i przyznanie mu prawa do emerytury górniczej. W uzasadnieniu skarżący wywodził, że ukończył 50 lat życia oraz posiada wymagany staż pracy górniczej do przyznania mu prawa do emerytury górniczej. Podniósł, że w okresach niezaliczonych mu przez ZUS do okresów pracy górniczej, zakres wykonywanych przez niego czynności odpowiada czynnościom wykonywanym na stanowisku określonym w powołanym przez ZUS przepisie, a to stanowisku głównego inżyniera i kierownika BHP. Dodatkowo, w toku procesu, podnosił, iż pracownicy zatrudnieni na tożsamym stanowisku w kopalniach wchodzących w skład (...), a następnieK. W., przy tożsamym zakresie obowiązków, mają zaliczone przez ZUS okresy takiej pracy, jako pracę górniczą i z tego tytułu otrzymali prawo do emerytury górniczej. Ostatecznie w piśmie procesowym z dnia 17 grudnia 2015r. sprecyzował, że domaga się prawa do emerytury górniczej od dnia
1 czerwca 2015r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko. Dodatkowo ZUS wskazał, że do pracy górniczej nie zaliczono odwołującemu okresu jego zatrudnienia od 9 listopada 2009r. do 30 czerwca 2012r. na stanowisku kierownika działu BHP i szkolenia pz. oraz od 1 lipca 2012r. do nadal na stanowisku głównego inżyniera ds. BHP i szkolenia pz., bowiem nie figurują one w zarządzeniu nr 9 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994r. ZUS sprecyzował ponadto, że z okresów spornych, nie uwzględnił jedynie tych miesięcy,
w których odwołujący nie wykonał co najmniej połowy obowiązującej liczby zjazdów. Natomiast uwzględnił te miesiące, w których ilość ta była zachowana. W efekcie ZUS uznał za udowodnione 21 lat, 4 miesiące i 14 dni okresów pracy górniczej. Wobec powyższego, zdaniem ZUS, ubezpieczony nie spełnił przesłanek uprawniających do emerytury górniczej.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony, M. K., urodził się w dniu (...)

W okresie od 1 grudnia 2002r. do nadal jest zatrudniony w (...) Sp. z o.o. w G.. Początkowo, do 8 listopada 2009r. pracował jako nadsztygar ds. BHP pz. W dalszej kolejności zajmował następujące stanowiska:

-

od 9 listopada 2009r. do 30 czerwca 2012r. – Kierownika D. BHP i (...) pz.,

-

od 1 lipca 2012r. do 31 maja 2015r. – Głównego Inżyniera ds. BHP i (...) pz.

Pracodawca potwierdził powyższe ustalenia w zaświadczeniach: z dnia 8 kwietnia 2015r. i z dnia 15 grudnia 2015r.

W dniu 8 kwietnia 2014r. skarżący złożył w ZUS wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury górniczej. ZUS uznał za udowodnione do dnia 30 kwietnia 2015r., tj. miesiąca wystawienia pierwszego z powyższych zaświadczeń, 21 lat, 4 miesiące i 14 dni okresów pracy górniczej określonej w art. 50c, ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W oparciu o powyższe ZUS w dniu 26 maja 2015r. wydał zaskarżoną decyzję odmowną, uznając, iż odwołujący nie legitymuje się stażem pracy górniczej wymaganym do przyznania prawa do emerytury górniczej.

W szczególności ZUS nie zaliczył ubezpieczonemu do pracy górniczej, z okresów jego zatrudnienia od 9 listopada 2009r. do 30 czerwca 2012r. na stanowisku kierownika działu BHP i szkolenia pz. oraz od 1 lipca 2012r. do nadal na stanowisku głównego inżyniera ds. BHP i szkolenia pz., tych miesięcy, w których nie wykonał co najmniej połowy liczby zjazdów, bowiem stanowiska te nie figurują w zarządzeniu nr 9 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994r.

W postępowaniu przed Sądem ubezpieczony domagał się zaliczenia w całości spornych okresu do pracy górniczej, bowiem w jego ocenie w tym czasie jego stanowisko było tożsame ze stanowiskiem Głównego Inżyniera ds. BHP pz. Dodatkowo podkreślił, że w trakcie trwania spornych okresu, jako osobę wyższego dozoru, obowiązywała go również określona liczba zjazdów w miesiącu, która wprawdzie nie wynikała wprost ze zobowiązania go do tego przez pracodawcę. Była natomiast wynikiem wykonania
w podziemiu regularnych kontroli, określonych w tzw. projektach technicznych. Nadto nie zdarzyło się w spornych okresach, aby obowiązującej go liczby kontroli, a tym samym zjazdów nie wykonał.

W toku procesu Sąd w oparciu o zeznania świadka zajmującego równoważne stanowisko z ubezpieczonym ustalił, iż w spornych okresach w kopalniach i podmiotach wykonujących na ich rzecz prace podziemne, przepisy wydawane przez Urząd Górniczy, nakazywały zatwierdzenie na stanowiska kierownika działu BHP i szkolenia pz. oraz głównego inżyniera ds. BHP i szkolenia pz. Takie też stanowiska były formalnie powierzane osobom zatrudnionym w kopalniach i firmach okołogórniczych, mimo iż
w wypadku (...) stanowisko to faktycznie nie wiązało się w żadnej mierze
z prowadzeniem szkoleń.

Dalej Sąd, w oparciu o niekwestionowane przez strony wyliczenia ZUS ustalił, że po doliczeniu ze spornych okresów, tych miesięcy pracy odwołującego, które dotychczas nie zostały mu przez ZUS zaliczone, na dzień 31 marca 2015r. wykaże 24 lata, 10 miesięcy i 6 dni okresów pracy górniczej.Odwołujący po dniu 31 marca 2015r. w dalszym ciągu był zatrudniony w (...) jako Główny Inżynier ds. BHP i szkolenia pz. W tym czasie charakter jego pracy nie uległ zmianie i był tożsamy z tym jaki był w zaskarżonych okresach.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zeznania świadka M. N. (zapis nagrania protokołu z rozprawy w dniu 29 października 2015r. minuty od 8:13
i nast.), a także wyjaśnienia odwołującego słuchanego w charakterze strony (zapis nagrania protokołu z rozprawy w dniu 29 października 2015r. minuty od 26:37 i nast.), pismo ZUS z dnia 25 listopada 2015r. (k.31), zaświadczenie z dnia 15 grudnia 2015r. (k.39), a także na podstawie akt emerytalnych odwołującego oraz jego akt osobowych, dołączonych do akt niniejszej sprawy.

Sąd w zakresie charakteru pracy odwołującego i rodzaju wykonywanych przez niego czynności oraz wymiaru czasu pracy pod ziemią, dał w całości wiarę wyjaśnieniom odwołującego i zeznaniom świadka, ponieważ są one obiektywne, logiczne, wzajemnie się pokrywają i znajdują pełne potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zebranym w sprawie. Za ich wiarygodnością przemawia fakt, że M. N., w spornym okresie był Głównym Inżynierem ds. BHP i szkolenia pz. w KWK (...), a tym samym pośrednio przełożonym ubezpieczonego. Ponadto zajmował w kopalni równoważne stanowisko ze stanowiskiem odwołującego, stąd charakter jego pracy jest świadkowi dobrze znany.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Przesłanki nabycia prawa do emerytury górniczej określa ustawa z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015r., poz. 748 ze zm.).

Zgodnie z art. 50 a ust. 1 tej ustawy górnicza emerytura przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)ukończył 55 lat życia;

2)ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1;

3)nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Po myśli art. 50a ust. 2 ustawy, wiek emerytalny wymagany od pracowników mężczyzn mających co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wynosi 50 lat.

W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, że ubezpieczony ukończył 50 lat życia i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Przedmiotem sporu pozostawało ustalenie, czy skarżący legitymuje się wymaganym okresem pracy górniczej, który – wobec jego wieku – dla przyznania prawa do emerytury górniczej, zgodnie z art. 50a ust. 1 ustawy, musiałby wynosić co najmniej
25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1.

W zaskarżonej decyzji ZUS uznał za udowodnione przez odwołującego 21 lat,
4 miesiące i 14 dni okresów pracy górniczej.

ZUS nie uwzględnił do okresu pracy górniczej tych miesięcy zatrudnienia odwołującego w okresie od 9 listopada 2009r. do 30 czerwca 2012r. na stanowisku kierownika działu BHP i szkolenia pz. oraz od 1 lipca 2012r. do nadal na stanowisku głównego inżyniera ds. BHP i szkolenia pz., w których nie wykazał co najmniej połowy obowiązującej liczby zjazdów.

Stosownie do treści art. 50 b powołanej ustawy, przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej uwzględnia się okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą, będące okresami składkowymi lub nieskładkowymi w rozumieniu ustawy, z tym że okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą uwzględnia się, jeżeli praca ta wykonywana była co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy.

Przepis art. 50c określa jakie zatrudnienie uważa się za pracę górniczą, a jakie za pracę równorzędną z pracą górniczą. W ustępie pierwszym tego artykułu w punkcie
5 wymieniono okresy pracy górniczej do której ustawodawca zaliczył zatrudnienie pod ziemią na stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa ruchu kopalń, przedsiębiorstw
i innych podmiotów określonych w pkt 1-3, a także w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach, o których mowa w pkt 4, na stanowiskach określonych w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw gospodarki,
w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa i ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego;

Ustawa emerytalna w art. 50d, ust. 3 przewiduje delegację ustawową do wydania przez właściwych ministrów, przepisów wykonawczych określających szczegółowo stanowiska, na których zatrudnienie w charakterze dozoru uwzględnia się do pracy górniczej. Przepisem tym jest zarządzenie nr 9 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia
23 grudnia 1994r. w sprawie określenia stanowisk kierownictwa ruchu i dozoru ruchu pod ziemią, w kopalniach siarki i węgla brunatnego, na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą, które w załączniku nr 1 określa stanowiska kierownictwa ruchu i dozoru ruchu podziemnych zakładów górniczych, na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą.

W pkt. 5 omawianego zarządzenia wymieniono stanowisko kierownika działu ruchu zakładu górniczego (głównego inżyniera) różnych specjalności, w tym BHP.

W ocenie Sądu, postępowanie dowodowe, a zwłaszcza treść akt osobowych
i emerytalnych ubezpieczonego, jego zeznania w charakterze strony, jak i zeznania świadka, zgodnie i stanowczo wskazują, że wykonywana przez niego w spornych okresach praca kierownika działu BHP i szkolenia pz. oraz głównego inżyniera ds. BHP i szkolenia pz. jest pracą opisaną w załączniku nr 1 do cytowanego wyżej zarządzenia co daje podstawy do uznania tej pracy za pracę wyższego dozoru ruchu podziemnych zakładów górniczych.

Wprawdzie w dodanie w nazwie stanowisk określenia ”i szkolenia” może sugerować, że zajmował się też organizowaniem szkoleń. Obowiązek szkoleń z zakresu BHP jest przewidziany w Kodeksie pracy ( art. 237 ² k.p). W sytuacji, kiedy ubezpieczony szkoliłby pracowników nadal pełnił stanowisko Kierownika , czy głównego inżycienia ds. BHP. Szkolenie pracowników wchodzi w zakres obowiązków służb BHP pracodawcy. Nazwa stanowiska pracy została niejako narzucona prze Urząd Górniczy, który według swoich wewnętrznych przepisów dokonywał zatwierdzeń na stanowisko o takiej nazwie, bez względu na fakt, czy osoba je zajmująca faktycznie sprawami szkoleń się zajmowała. Zatem kwestia umieszczenia tego członu w nazwie stanowiska pracy odwołującego nie ma wpływu na przedstawioną wyżej ocenę charakteru jego pracy, skoro zasadniczy czas jego pracy wypełniały mu obowiązki związane z kontrolą i zarządzaniem BHP wśród pracowników (...) w podziemiu kopalni, na rzecz której były przez tą firmę prowadzone prace.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że odwołujący w spornych okresach tj. od
9 listopada 2009r. do 30 czerwca 2012r. i od 1 lipca 2012r. do 31 maja 2015r. przez wszystkie miesiące świadczył pracę górniczą mieszaną w rozumieniu art. 50c ust. 1, pkt 5 powołanej ustawy. Wprawdzie po doliczeniu tych okresów ubezpieczony wykaże jedynie 24 lata, 10 miesięcy i 6 dni okresów pracy górniczej, Sąd miał jednak na uwadze, że po zakończeniu spornych okresów ubezpieczony w dalszym ciągu wykonywał pracę górniczą na tym samym stanowisku, co ostatnio. Zatem po doliczeniu tego okresu, do dotychczas uwzględnionych przez organ rentowy, spełnia on, na dzień 1 czerwca 2015r., wymóg posiadania 25 lat pracy górniczej łącznie z okresami pracy równorzędnej z pracą górniczą.

Reasumując, Sąd uznał, że odwołujący spełnił wszystkie przesłanki do przyznania mu emerytury górniczej i na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. – zmienił zaskarżoną decyzję
i przyznał M. K. prawo do emerytury górniczej, zgodnie z jego wnioskiem, od dnia 1 czerwca 2015r.

(-) SSO Teresa Kalinka