VIII U 812/25 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2025-08-07

Sygn. akt VIII U 812/25

UZASADNIENIE

Decyzją z 17 lutego 2025r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. przyznał ubezpieczonemu A. S. ( S. ) emeryturę
w kwocie ostatecznej od (...), tj. od daty osiągnięcia wieku, o którym mowa
w art.24 ust.1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany przez ustalenie emerytury w prawidłowej wysokości zarzucając tej decyzji, że:

- wadliwie ustalono kwoty składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji, kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz kwoty wyliczonej emerytury, co spowodowało zaniżenie emerytury,

- brak uzasadnienia decyzji w zakresie podstawy ustalenia ww. wartości, brak wyliczeń prowadzących do ustalenia ww. kwot.

W piśmie procesowym z 5 czerwca 2025r. ( k.13 ) odwołujący sprecyzował,
że kwestionuje przyjęte przez organ rentowy do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego lata 1989 – 1998, które zdaniem ubezpieczonego, nie były najkorzystniejszymi z punktu widzenia kapitału początkowego.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w decyzji skarżonej. Organ rentowy przedstawił także szczegółowy sposób wyliczenia kapitału początkowego oraz emerytury.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W rozpoznaniu wniosku ubezpieczonego A. S. ( ur. (...) ) z (...). organ rentowy przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury pomostowej.

Następnie w rozpoznaniu wniosku ubezpieczonego z (...) organ rentowy decyzją z (...) przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury z powszechnego wieku emerytalnego w kwocie zaliczkowej od (...), tj. od osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.

Decyzją zaskarżoną z 17 lutego 2025r. organ rentowy ustalił ubezpieczonemu emeryturę w kwocie ostatecznej.

Wysokość tego świadczenia organ rentowy ustalił na podstawie art.25 i art.26 ustawy emerytalnej.

Do ustalenia emerytury organ rentowy uwzględnił wartość kapitału początkowego, którego podstawę obliczył z 10 kolejnych lat kalendarzowych: 1989 – 1998, a wskaźnik wysokości tej podstawy wyniósł 165,58%.

Wynagrodzenia za powyższe lata dotyczyły zatrudnienia ubezpieczonego
w Elektrociepłowni (...) w Z. od 28 grudnia 1989r. i zostały przyjęte w wysokości wykazanej w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ( druk Rp – 7 ) z 13 czerwca 2002r., tj. w: 1989r. – 31 807,00 zł ( 15,38% ), 1990r. – 21 794 411,00 zł ( 176,39% ), 1991r. – 32 265 665,00 zł ( 151,91% ), 1992r. – 71 254 043,00 zł ( 202,31% ), 1993r. –
101 009 100,00 zł ( 210,70% ), 1994r. – 135 612 600 zł ( 212,11% ), 1995r. – 15 482,16 zł
( 183,62% ), 1996r. – 16 326,58 zł ( 155,85% ), 1997r. – 21 535,30 zł ( 168,99% ), 1998r. – 26 553,08 zł ( 178,52% ).

W legitymacji ubezpieczeniowej wykazane zostały natomiast zarobki ubezpieczonego z lat 1977 – 1980 i 1982, tj.:

- za 1977r. w wysokości 2597 zł z tytułu zatrudnienia w (...) S.A. w M. od 27 czerwca 1977r. do 15 sierpnia 1977r.,

- za 1978r. w wysokości 35 505 zł i za 1979r. w wysokości 24 458 zł z tytułu zatrudnienia w Hucie (...) w Z. od 16 sierpnia 1977r. do 31 lipca 1979r.,

- za 1980r. w wysokości 32 617,00 zł z tytułu zatrudnienia w Spółdzielni (...) w K. od 15 sierpnia 1979r. do 15 maja 1980r.,

- za 1982r. w wysokości 76 080,00 zł z tytułu zatrudnienia w Wojewódzkim Związku Spółdzielni (...) w Z. od 12 października 1981r. do 30 września 1982r.

Zarobki te nie miały wpływu na wysokość ( zwiększenie ) podstawy wymiaru kapitału początkowego ).

Z wyliczeń organu rentowego znajdujących się w aktach dotyczących kapitału początkowego ( k.28 ) wynika, że wskaźnik wysokości za lata 1977 – 1980 i 1982, przy uwzględnieniu zarobków wynikających z legitymacji ubezpieczeniowej ( jw. ) oraz
za pozostałe miesiące danego roku, wynagrodzeń minimalnych, wyniósł: za 1977r. – 29,15%, za 1978r. – 60,54%, za 1979r. – 51,12%, za 1980r. – 65,79%, za 1982r. – 66,12%.

W aktach organu rentowego brak wykazania zarobków z innych okresów przypadających przed 1 stycznia 1999r.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego, jako okoliczności jednoznacznie wynikające z tych dowodów.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. S. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art.25 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
( tj. Dz.U. z 2024r., poz.1631 ) podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne,
z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego
do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

W myśl art.26 ust.1 ustawy emerytalnej emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183.

Zgodnie z art.174 ust.4 ustawy emerytalnej podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999r.

Stosownie do art.15 ust. 1 ustawy emerytalnej podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki
na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok,
w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.

Ubezpieczony w odwołaniu zarzucił, że organ rentowy błędnie ustalił wysokość jego emerytury, a mianowicie wadliwie ustalił kwoty składek zewidencjonowanych na koncie
z uwzględnieniem zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz kwoty wyliczonej emerytury, co zdaniem ubezpieczonego spowodowało zaniżenie świadczenia. Organ rentowy
w odpowiedzi na odwołanie przedstawił w sposób szczegółowy w jaki sposób dokonał wyliczenia kapitału początkowego i emerytury, w tym jakie przyjął wynagrodzenia
dla ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego, przebieg waloryzacji kapitału początkowego, wyszczególnił kwoty składek rocznych zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego, sposób ich waloryzacji. Sąd zobowiązał ubezpieczonego do dokładnego wskazania w jakim zakresie, w jakich punktach i co do jakich kwot kwestionuje skarżoną decyzję, a jeśli twierdzi, że świadczenie zostało wadliwie obliczone, to do przedstawienia własnych wyliczeń, pod rygorem uznania, że wyliczenia organu rentowego są prawidłowe. Ubezpieczony w odpowiedzi na to zobowiązanie ( k.13 ) oświadczył, że podtrzymuje swoje stanowisko, przy czym sprecyzował, że decyzję skarżoną kwestionuje w zakresie ustalonego kapitału początkowego, gdy organ rentowy przyjął do jego obliczenia 10 kolejnych
lat kalendarzowych 1989 – 1998, a w ocenie ubezpieczonego, nie były to lata najkorzystniejsze. Odwołujący nie przedstawił przy tym żadnych swoich wyliczeń, nie wskazał też jakich to lat, w jego ocenie korzystniejszych, organ rentowy nie wziął pod uwagę. Tymczasem
z dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego wynika, że na okoliczność uzyskiwanych zarobków z lat przypadających do końca 1998r., istotnych z punktu widzenia kapitału początkowego, który oblicza się na dzień 1 stycznia 1999r., ubezpieczony przedłożył zarobki
z lat 1989 – 1998 wykazane w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ( druk Rp-7 ) oraz z lat 1977 -1980 i 1982, które wykazane zostały w legitymacji ubezpieczeniowej. Innych zarobków, z innego okresu ubezpieczony nie przedstawił. Najkorzystniejszymi
z przedłożonych wynagrodzeń okazały się wynagrodzenia z lat 1989 – 1998 i dlatego prawidłowo organ rentowy wynagrodzenia te przyjął. Wypada w tym miejscu dodać,
że wprawdzie wskaźniki za lata 1977 – 1980 i 1982 okazały się wyższe niż wskaźnik za 1989, lecz brak było możliwości zastąpienia wynagrodzenia z tego jednego roku, wynagrodzeniem
z lat 1977 – 1980 i 1982, gdyż do wyliczenia kapitału początkowego, zgodnie z cytowanym
na wstępie rozważań art.15 ust.1 ustawy emerytalnej, bierze się pod uwagę wynagrodzenia
z 10 kolejnych lat kalendarzowych.

W konsekwencji powyższego Sąd uznał, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu,
gdy ubezpieczony względem niej innych konkretnych zarzutów, aniżeli wskazany powyżej,
nie sformułował i stąd na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. Sąd oddalił odwołanie jako bezzasadne.

(-) Sędzia Grażyna Łazowska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Krzyszkowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Data wytworzenia informacji: