Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 766/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 24 maja 2019 r., sygn. akt VI K 70/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

M. N.

oskarżony był wielokrotnie karany

dane o karalności oskarżonego

k. 116 - 119

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Dane o karalności oskarżonego.

Dokument nie budził wątpliwości co do swojej autentyczności i prawdziwości.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1

Naruszenie art. 42 § 3 i 4 k.k.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut podniesiony przez prokuratora jest zasadny jednakże niezależnie od zaistnienia obrazy przepisów prawa materialnego zaskarżony wyrok należało uchylić wobec zaistnienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej określonej w art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w punkcie 2 poprzez orzeczenie wobec oskarżonego na podstawie art. 42 § 4 k.k. zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec zaistnienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. wyrok należało uchylić i sprawę przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu, a nie dokonywać zmiany wyroku w zaskarżonej części.

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zaistnienie bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Sąd odwoławczy za każdym razem musi dokonać kontroli apelacji także w kontekście uchybień wymienionych w art. 439 k.p.k. Czyniąc to w rozpoznawanej sprawie należało stwierdzić wystąpienie w toku postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym bezwzględnej przesłanki odwoławczej wskazanej w art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. Doszło bowiem do naruszenia przepisu art. 79 § 4 k.p.k. w zw. z art. 79 § 3 k.p.k. w zw. z art. 79 § 1 pkt 3 i 4 k.p.k.

Uchybienie to zaistniało w następujących zaszłościach procesowych.

W dniu 8 marca 2019 r. na rozprawie Sąd dopuścił dowód z opinii dwóch biegłych lekarzy psychiatrów, w oparciu o przepisy art. 202 § 1 k.p.k. w zw. z art. 79 § 1 pkt 3 k.p.k. na okoliczność czy w chwili czynu oskarżony miał zachowaną zdolność do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem oraz czy może samodzielnie występować przed sądem.

Tymże postanowieniem ustanowiono oskarżonemu obrońcę z urzędu.

Następnie, biegli psychiatrzy opracowali opinię w której stwierdzili zespół uzależnienia od alkoholu i pełną poczytalność oskarżonego w czasie popełnienia zarzucanego mu czynu, a także jego zdolność do samodzielnego brania udziału w tym toczącym się przeciwko niemu postępowaniu.

Mając na względzie treść tej opinii sędzia referent zarządzeniem z dnia 10.04.2019 r. (karta nie została ponumerowana pomiędzy kartą 63 a 64) na mocy art. 79 § 1 pkt 4 k.p.k. cofnął obrońcę z urzędu albowiem z treści opinii psychiatrycznej sporządzonej w stosunku do oskarżonego wynikało jednoznacznie, że jego poczytalność w chwili czynu jak i obecnie nie budzi wątpliwości.

Odtąd, przez cały czas trwania postępowania oskarżony nie miał obrońcy - ani z urzędu, ani z wyboru.

Od dnia 1 lipca 2015 r. o istnieniu lub braku obligatoryjności obrony oskarżonego nie przesądza sama opinia biegłych opiniujących stan psychiczny oskarżonego, ale postanowienie sądu wydane po złożeniu tej opinii do akt sprawy.

W badanej sprawie nie zostało wydane postanowienie sądu, w którym orzekłby on, że udział wyznaczonego z urzędu obrońcy oskarżonego w dalszym postępowaniu nie jest obowiązkowy. Tymczasem przepis art. 79 § 4 k.p.k. uzależnia możliwość uznania w dalszym postępowaniu, że udział w nim obrońcy nie jest obowiązkowy, po uprzednim uznaniu za uzasadnioną opinię biegłych lekarzy psychiatrów, że czyn nie został popełniony w warunkach wyłączenia lub znacznego ograniczenia zdolności rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem i że stan zdrowia oskarżonego pozwala na udział w postępowaniu i prowadzenie obrony w sposób samoistny i rozsądny, od konieczności wydania dwóch decyzji procesowych. To jest postanowienia sądu stwierdzającego brak obowiązkowego udziału obrońcy ("sąd orzeka") i postanowienia sądu w przedmiocie zwolnienia obrońcy z urzędu. Zaniechanie wydania tych wymaganych decyzji i równoczesny brak obowiązkowego udziału obrońcy w dalszym postępowaniu w sytuacji opisanej w przepisie art. 79 § 4 k.p.k. skutkowało zaistnieniem uchybienia wskazanego w treści art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. w zw. z art. 79 § 3 k.p.k. w zw. z art. 79 § 1 pkt 3 i 4 k.p.k.

Niewydanie takiego postanowienia nie oznacza, iż zostało ono wydane w sposób dorozumiany.

Tym samym, skoro obrońca oskarżonego od wydania przez sędziego referenta zarządzenia w dniu 10 kwietnia 2019 r. o "cofnięcie obrońcy w urzędu" nie brał udziału w toczącej się przed Sądem Rejonowym rozprawie, pomimo że jego udział w niej był obowiązkowy, to przez to doszło do oczywistego naruszenia art. 79 § 3 k.p.k. w zw. z art. 79 § 1 pkt 3 i 4 k.p.k. w zw. z art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. Obrońca wyznaczony dla oskarżonego z urzędu nie został bowiem skutecznie - bo w wymagany sposób - zwolniony ze swoich obowiązków. Brak decyzji w postaci postanowienia sądu o tym, że udział obrońcy nie jest obowiązkowy, przesądził o konieczności obecności obrońcy na rozprawie. Tymczasem protokoły rozpraw wskazują, że tak nie było.

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Uchylono w całości wyrok i przekazano sprawę Sądowi Rejonowemu w Tarnowskich Górach do ponownego rozpoznania.

☒ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Wobec charakteru stwierdzonego z urzędu uchybienia i konieczności wydania kasatoryjnego rozstrzygnięcia, należało, ograniczyć tylko do tego uchybienia rozpoznanie apelacji, bowiem w tym zakresie jest to wystarczające do wydania orzeczenia, a rozpoznanie pozostałych uchybień byłoby przedwczesne.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy uwzględni powyższe wnioski i spostrzeżenia, co pozwoli uniknąć zaistnienia tych uchybień, które doprowadziły do konieczności uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie z pkt 2

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana