Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lutego 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Piotr Mika

Protokolant Igor Ekert

przy udziale Janusza Banacha Prokuratora Prokuratury Rejonowej G. w G.

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2019 r.

sprawy T. T. ur. (...) w B.

syna S. i D.

oskarżonego z art. 279§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 29 października 2018 r. sygnatura akt III K 537/18

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gliwicach.

Sygn. akt VI Ka 10/19

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 29 października 2018 r. w sprawie o sygnaturze akt III K 537/18 Sąd Rejonowy w Gliwicach uniewinnił oskarżonego T. T. od zarzuconych mu czynów, które polegać miały na tym, że oskarżony:

I. w okresie pomiędzy 7 sierpnia 2016 roku a 15 sierpnia 2016 roku w G. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. S. dokonał kradzieży z włamaniem samochodu osobowego marki S. (...) nr rej. (...) wartości 20 000 zł na szkodę M. M., tj. czynu z art. 279 § 1 k.k.;

II. w dniu 11 września 2015 roku w C. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. S. dokonał kradzieży z włamaniem samochodu osobowego marki V. (...) rej. (...) wartości 18 000 zł wraz ze znajdującymi się w jego wnętrzu przedmiotami w postaci sprzętu medycznego wartości 500 zł na szkodę M. G., tj. czynu z art. 279 § 1 k.k.

Apelację od wyroku wywiódł prokurator, który zaskarżając orzeczenie w całości na niekorzyść oskarżonego, zarzucił obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na jego treść, a to art. 414 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. polegającą na bezpodstawnym odrzuceniu możliwości przypisania oskarżonemu w miejsce zarzuconych mu aktem oskarżenia przestępstw z art. 279 § 1 k.k. pozostających w granicach oskarżenia przestępstw z art. 291 § 1 k.k. i uznanie tym samym, że ustalone w sprawie zachowania oskarżonego nie wypełniają znamion czynu zabronionego, co skutkowało jego nieuzasadnionym uniewinnieniem, podczas gdy stwierdzenie wyczerpania przez oskarżonego ustalonym w sprawie zachowaniem znamion przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. przekładać się winno na wydanie w sprawie wyroku skazującego za to przestępstwo.

Podnosząc wskazany zarzut, prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gliwicach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora jest zasadna.

W świetle poczynionych przez sąd I instancji ustaleń faktycznych oskarżony, choć nie był osobą uczestniczącą w kradzieży z włamaniem samochodów, to jednak mając świadomość, iż pochodzą one z kradzieży uczestniczył w rozbiórce tych samochodów na części. Nie ulega więc wątpliwości możliwość oceny zachowań oskarżonego jako wyczerpujących znamiona czynów z art. 291 § 1 k.k. w postaci pomocy do zbycia rzeczy uzyskanych za pomocą czynu zabronionego.

Podzielić należy pogląd autora apelacji, że w realiach niniejszej sprawy sąd merytoryczny utrzymując się w granicach skargi wyznaczonej zdarzeniem historycznym przyjętym za podstawę faktyczną wniesionego aktu oskarżenia winien wypowiedzieć się w przedmiocie odpowiedzialności karnej oskarżonego za przestępstwo paserstwa.

Choć znane są Sądowi odwoławczemu judykaty Sądu Najwyższego przeciwne takiemu stanowisku (por. wyroki Sądu Najwyższego z 30.09.2014 r., II KK 234/14, i z dnia 4 października 2017 r., II KK 162/17), nie mniej za w pełni przekonującą uznać należy utrwaloną linię orzecznictwa tego sądu zgodnie z którą możliwe jest przypisanie oskarżonemu przestępstwa paserstwa zamiast zarzuconej kradzieży, kradzieży z włamaniem, czy rozboju, bez zaistnienia uchybienia określonego w art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z 23.09.1994 r., II KRN 173/94, LEX nr 20715, z 14.07.2011 r., IV KK 139/11, LEX nr 951241, z 15.03.2012 r., V KK 240/11, LEX nr 1157588, z 25.10.2012 r., IV KK 87/12, LEX nr 1226759) Ramy postępowania jurysdykcyjnego są określone przez zdarzenie historyczne opisane w akcie oskarżenia, a nie przez poszczególne elementy tego opisu. Zasada skargowości nie ogranicza sądu w ustaleniach wszystkich cech faktycznych tego zdarzenia oraz w zakresie oceny prawnej rozpoznawanego czynu. Sąd nie jest więc związany ani szczegółowym opisem czynu zawartym w zarzucie aktu oskarżenia, ani kwalifikacją prawną nadaną temu czynowi przez oskarżyciela. Identyczność czynu zarzuconego i przypisanego będzie wyłączona dopiero wówczas, jeżeli w porównywalnych określeniach zachodzą tak istotne różnice, że według rozsądnej życiowej oceny nie można ich uznać za określenia tego samego zdarzenia faktycznego. Dopuszczalność przypisania oskarżonemu przestępstwa paserstwa zamiast zarzuconej kradzieży czy kradzieży z włamaniem (a nawet rozboju) bez zaistnienia uchybienia z art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. i 14 § 1 k.p.k. nie budziła wątpliwości także i w literaturze (zob. glosa J. Satko do orzeczenia SN z dnia 23 września 1994 r., II KRN 173/94 - Palestra 1995, z. 7 - 8, s. 231 , glosy: A. Zolla i J. Satko - OSP 2012, z. 4, poz. 35, do wyroku SN z dnia 14 lipca 2011 r., IV KK 139/11 , J. Bednarzak: Czy oskarżenie za kradzież wyklucza skazanie za paserstwo? - NP 1963, nr 4 - 5, s. 497-501 oraz literatura powołana w tych judykatach, glosach i artykule). Zgodnie z przedstawionymi poglądami nie da się wypracować uniwersalnych, jednolitych kryteriów przesądzających o zachowaniu tożsamości zarzuconego i przypisanego czynu, co nie znaczy, że nie były podejmowane takie próby, w tym próby określenia, kiedy wykluczona jest taka tożsamość. Wskazać w szczególności należy na argument, że granice oskarżenia nie zostaną przekroczone w razie identyczności przedmiotu czynności wykonawczej tych czynów.

W realiach niniejszej sprawy nie budzi wątpliwości tożsamość przedmiotów czynności wykonawczych, jak też tożsamość pokrzywdzonych. Mając na uwadze fakt, że do rozbiórki skradzionych samochodów, w której uczestniczył oskarżony, doszło bezpośrednio po kradzieży, również bliskość czasowa samego zaboru samochodów oraz ustalonych działań oskarżonego wyczerpujących znamiona paserstwa przemawia za uznania tych zachowań za podstawę faktyczną aktu oskarżenia. Brak jakichkolwiek argumentów również za tym, abyz przyczyn gwarancyjnych, w trosce o zapewnienie oskarżonemu realizacji prawa do obrony, jego przestępcze zachowanie winno było zostać ocenione w odrębnym postępowaniu karnym.

Mając na uwadze powyższe argumenty Sąd odwoławczy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.