Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 2 września 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Leszek Dąbek

Sędziowie SO Gabriela Sobczyk

SR (del.) Roman Troll (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 2 września 2015 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Gminy G.

przeciwko J. W.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego

na postanowienie Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 24 marca 2015 r., sygn. akt I Nc 436/14

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie przez jego uchylenie.

SSR (del.) Roman Troll SSO Leszek Dąbek SSO Gabriela Sobczyk

Sygn. akt III Cz 930/15

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 24 marca 2015 roku Sąd Rejonowy w Gliwicach odrzucił wniosek pozwanego o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym /pkt 1/oraz odrzucił sprzeciw pozwanego od tego nakazu zapłaty wydanego dnia 27 lutego 2014 roku /pkt 2/. Sąd Rejonowy wskazał, że pozwany najpóźniej w sierpniu 2014 roku dowiedział się o wydaniu nakazu zapłaty i sygnaturze akt sprawy, a sprzeciw oraz wniosek o przywrócenie terminu złożył dopiero w grudniu 2014 roku, przy czym zasugerowano mu także konieczność złożenia sprzeciwu od tego nakazu. Do akt nie dołączono też jakiegokolwiek dowodu wskazującego, że załamał się w związku z istniejącym zadłużeniem, a co za tym idzie okoliczność ta nie została poparta żadnym dowodem. Rozstrzygnięcie to oparto na treści art. 169 § 1 k.p.c. oraz art. 504 § 1 k.p.c.

Zażalenie na to postanowienie złożył pozwany zaskarżając je w zakresie odrzucenia jego sprzeciwu (punkt 2) i zarzucając mu błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że w dniu doręczenia przesyłki zawierającej odpis pozwu i nakazu zapłaty mieszkał pod wskazanym na przesyłce adresem pomimo tego, że wyprowadził się z ulicy (...) w G. w 2007 roku. Zarzucił także naruszenia art. 504 § 1 k.p.c. poprzez odrzucenie sprzeciwu jako spóźnionego mimo jego wadliwego doręczenia, a co za tym idzie brak rozpoczęcia biegu terminu do zaskarżenia nakazu zapłaty. Ponadto zarzucił naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. polegające na rażąco dowolnej, wybiórczej i fragmentarycznej ocenie zebranego materiału dowodowego poprzez pominięcie niekwestionowanych przez stronę dowodu w postaci kopii umowy najmu lokalu mieszkalnego wskazującego na inne miejsce zamieszkania, a co za tym idzie nieprawidłowego doręczenia nakazu zapłaty; oraz niekonsekwentną ocenę wiarygodności twierdzeń pozwanego, albowiem sąd dał wiarę w tym zakresie, który przemawiał za odrzuceniem wniosku o przywrócenia terminu, a niezasadnie odmówił wiarygodności w zakresie w jakim pozwany twierdził, że w dniu doręczenia pozwu i nakazu zapłaty już nie mieszkał przy ulicy (...), i że przeszedł ciężkie załamanie psychiczne stanowiące przyczynę uniemożliwiającą pokierowanie swoimi sprawami. Zarzucił także naruszenie art. 168 § 1 k.p.c. poprzez jego wadliwe zastosowanie i nieprzywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu, pomimo złożenia wniosku we właściwym terminie wynikającym ze złagodzenia objawów depresyjnych i lękowych uniemożliwiających pozwanemu pokierowanie swoimi sprawami na dowód czego przedstawił zaświadczenie lekarza psychiatry z dnia 13 października 2014 roku.

Przy tak postawionych zarzutach wniósł o uchylenie punktu 2 zaskarżonego postanowienia i przyjęcie sprzeciwu, ewentualnie o ponowne doręczenie pozwanemu nakazu zapłaty i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, a także o dopuszczenie dowodów z dokumentów: umowy najmu z 2 listopada 2012 roku zaświadczenia lekarskiego z 9 stycznia 2013 roku, zaświadczenia o zarobkach z 11 lutego 2015 roku i zaświadczenia lekarza psychiatry z 13 października 2014 roku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W rozpoznawanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której pozwany złożył wniosek o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu wraz z tym sprzeciwem, natomiast z akt sprawy wynika, że nakaz zapłaty i pozew nie zostały pozwanemu skutecznie doręczono do chwili obecnej.

Nieprawidłowość doręczenia wynika z tego, że co najmniej od końca 2012 roku pozwany zamieszkiwał pod innym adresem niż widniejący na przesyłce pocztowej wysłanej w kwietniu 2014 roku /k. 22/ obejmującej pozew i nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Okoliczności związane z innym miejscem zamieszkania pozwanego nie były kwestionowane, a dodatkowo są potwierdzone jego oświadczeniem, umową najmu lokalu mieszkalnego z listopada 2012 roku oraz dołączonymi przez pozwanego oświadczeniami innych osób.

Zasada oficjalności doręczeń uregulowana w art. 131 § 1 k.p.c. wskazuje, że obowiązek doręczenia pisma spoczywa na sądzie będącym organem postępowania. Doręczenie w inny sposób niż w zgodzie z tą zasadą nie jest prawidłowe i nie może być skuteczne. Jednocześnie na podstawie art. 135 § 1 k.p.c. doręczenia dokonuje się w mieszkaniu, miejscu pracy lub tam, gdzie się adresata zastanie. W razie nieobecności adresata zawiadomienie o pozostawieniu pisma we właściwej placówce umieszcza się na drzwiach jego mieszkania lub w oddawczej skrzynce pocztowej (art. 139 § 1 k.p.c.). Nie ulega jednak żadnej wątpliwości, że skuteczność doręczenia na podstawie art. 139 § 1 k.p.c. jest możliwa tylko w miejscu zamieszkania adresata, a nie gdziekolwiek indziej.

Doręczenie pozwanemu pierwszego pisma procesowego w sposób przewidziany w art. 139 § 1 k.p.c., pod wadliwym adresem, pozbawia go możliwości obrony. Dodać należy, że obowiązek wynikający z art. 136 § 1 k.p.c. informowania o zmianie swojego miejsca zamieszkania nie rozciąga się na czas przed wytoczeniem powództwa. Nawet więc, gdy pozwany nie podał powódce informacji o zmianie swojego adresu zamieszkania, to pierwsze doręczenie na podstawie art. 139 § 1 k.p.c. poprzez złożenie pisma w placówce pocztowej nie mogło być skuteczne, gdyż pod wskazanym adresem już wówczas nie zamieszkiwał. Brak adnotacji poczty o tym, że adresat już tam nie mieszka lub że się wyprowadził nie sankcjonuje wadliwego doręczenia, bowiem doręczyciel nie musi wiedzieć kto mieszka pod wskazanym na przesyłce pocztowej adresem.

Dlatego też zastępcze doręczenie na podstawie art. 139 § 1 k.p.c. nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wraz z odpisem pozwu na nieaktualny adres zamieszkania pozwanego podany przez powódkę nie mogło skutkować rozpoczęciem biegu terminu do wniesienia sprzeciwu, a co za tym idzie nie można było tego sprzeciwu odrzucić jako spóźnionego, albowiem termin do zaskarżenia nakazu zapłaty jeszcze nie rozpoczął biegu.

Inaczej sytuacja przedstawia się w przypadku wniosku pozwanego o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, albowiem z uwagi na to, że termin ten nie rozpoczął jeszcze biegu wniosek ten był niedopuszczalny, a jako taki na podstawie art. 171 k.p.c. podlegał odrzuceniu, co też Sąd Rejonowy zrobił, aczkolwiek z innych przyczyn.

Mimo więc ostatecznie prawidłowego odrzucenia wniosku przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu należało wpierw w sposób prawidłowy doręczyć pozwanemu odpis nakazu zapłaty z pouczeniem o sprzeciwie oraz odpisem pozwu z załącznikami, a następnie nadać bieg już złożonemu przez niego sprzeciwowi.

Z powyższych względów zarzuty zażalenia są o tyle zasadne, że doszło do naruszenia art. 504 § 1 k.p.c., bowiem odrzucono sprzeciw, który nie został złożony po upływie terminu do jego wniesienia.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 397 § 1 i 2 k.p.c. należało orzec jak w sentencji. Natomiast rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego zapadnie w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie zgodnie z art. 108 § 1 k.p.c.

SSR (del.) Roman Troll SSO Leszek Dąbek SSO Gabriela Sobczyk