Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Danuta Pacześniowska

Sędzia SO Marcin Rak

SR (del.) Joanna Łukasińska – Kanty (spr.)

Protokolant Aneta Puślecka

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2016 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa K. K.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 19 marca 2015 r., sygn. akt II C 161/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 300 zł (trzysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSR (del.) Joanna Łukasińska – Kanty SSO Danuta Pacześniowska SSO Marcin Rak

Sygn. akt II Ca 1849/15

UZASADNIENIE

Powód K. K. wystąpił przeciwko pozwanej Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W. z pozwem o zapłatę kwoty 7.464,34 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 03 marca 2010 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 20 stycznia 2010 roku w wyniku wypadku uszkodzony został samochód marki B. o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność S. J. oraz Z. J.. Samochód sprawcy był ubezpieczony w zakresie OC w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. Pozwana uznała swoją odpowiedzialność co do zasady, ale wypłaciła na rzecz poszkodowanych tylko część należnego odszkodowania w kwocie 8.700 złotych. Wobec zastrzeżeń co do wysokości przyznanego odszkodowania powód przeliczył wysokość szkody w pojeździe – określił koszt naprawy uszkodzonego samochodu na kwotę 16.164,62 złotych, a wartość pojazdu na kwotę 21.300 zł. Mając na uwadze, że pozwana w toku postępowania likwidacyjnego tytułem odszkodowania za szkodę w pojeździe wypłaciła mu kwotę 8.700 złotych, powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz różnicy tj. kwoty 7.464,62 złotych z ustawowymi odsetkami za zwłokę od 3 marca 2010 roku tj. daty pisma pozwanej, którym przekazała ona informację o wysokości wypłaconego odszkodowania. Ponadto domagał się zapłaty odszkodowania wg wartości brutto zaznaczając, że nie miał możliwości odliczenia podatku VAT od dokonanej naprawy.

W odpowiedzi na pozew pozwana Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W. wniosła o oddalenie powództwa
i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana przyznała, że ponosi odpowiedzialność za skutki zdarzenia z uwagi na zawartą umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Nie kwestionowała także wynikającej z umowy cesji legitymacji procesowej powoda. Wyjaśniła, że ze względu na znaczny zakres uszkodzeń pojazdu szkoda została rozliczona jako całkowita, a wypłacone odszkodowanie w kwocie 8.700 zł odpowiadało różnicy pomiędzy wartością pojazdu, oszacowaną przez pozwaną na kwotę 19.200 zł oraz wartością pozostałości o wartości 10.500 zł. Ponadto pozwana wskazała, iż informowała powoda, że o ile podjęta zostanie naprawa przedmiotowego pojazdu to szkoda może zostać rozliczona: jeżeli koszty tej naprawy przekroczą wartość rynkową pojazdu, to szkoda zostanie rozliczona jako całkowita, a w przypadku natomiast, gdy sposób i zakres dokonania naprawy będzie zgodny z zakresem uszkodzeń wynikającym z dokumentu sporządzonego przez pozwaną po oględzinach pojazdu, a koszty tej naprawy nie przekroczą wartości rynkowej pojazdu, to uzasadnione koszty naprawy zostaną zwrócone na podstawie oryginalnych rachunków i faktur. Ponadto pozwana, na skutek wezwania do zapłaty z dnia 5 lutego 2013 roku wniesionego przez pełnomocnika powoda, na podstawie przekazanej kalkulacji kosztów naprawy, nieprzekraczającej wartości rynkowej pojazdu w dniu szkody, wskazała, że zgodnie z art. 824§1 kc odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach poniesionej szkody, a jej zdaniem koszt naprawy wyniósł 6.283,43 zł brutto. Zdaniem pozwanej, wbrew stanowisku reprezentowanemu przez powoda, do naprawy uszkodzonego pojazdu można użyć nie tylko części sygnowanych logo producenta pojazdu, ale nie ustępującym im jakością części sygnowanych oznaczeniem niezależnych innych producentów, jak i również użyć części zamiennych z obiegu wtórnego, zaś ich użycie umożliwia przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody. Ponadto podkreśliła, że powód nie przedstawił faktur dokumentujących koszt dokonanej naprawy, a koszt stawki za roboczogodzinę wskazany przez powoda przekracza średni koszt stawek stosowanych w 2010 roku w warsztatach samochodowych na lokalnym rynku. Pozwana Spółka podkreśliła, iż odszkodowanie pełni jedynie funkcję kompensacyjną i nie może prowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia osoby poszkodowanej.

Wyrokiem z dnia 19 marca 2015 roku Sąd Rejonowy w Rybniku zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 4. 365,70 złotych z ustawowymi odsetkami od 3 marca 2010 roku ( pkt 1), oraz kwotę 694,50 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu ( pkt 3), a w pozostałym zakresie powództwo oddalił (pkt 2). W pkt 4 wyroku Sąd nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa- Sadu Rejonowego w Rybniku od powoda kwotę 534,33 złotych, a od pozwanej kwotę 737,89 złotych tytułem nieopłaconych kosztów sądowych.

Wyrok zapadł wobec ustalenia przez Sąd I instancji, że w dniu 20 stycznia 2010 roku doszło do kolizji w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki B. o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność S. J. i Z. J.. Sprawca szkody posiadał polisę odpowiedzialności cywilnej w Towarzystwie (...) Spółki Akcyjnej w W.. Dnia 20 stycznia 2010 roku została zawarta umowa cesji wierzytelności pomiędzy poszkodowanymi właścicielami samochodu B. S. J. i Z. J., a K. K. obejmująca wierzytelność wobec pozwanego ubezpieczyciela wynikającą z prawa do odszkodowania z tytułu opisywanego uszkodzenia pojazdu. Decyzją z 16 lutego 2010 roku pozwany wypłacił odszkodowanie w kwocie 8.700 złotych brutto. Dnia 5 lutego 2013 roku działający powód wezwał pozwanego do zapłaty pozostałej części odszkodowania w kwocie 7.464,62 złotych
w terminie 7 dni dołączając kalkulację naprawy z dnia 10 stycznia 2013 roku, zgodnie z którą koszt naprawy samochodu został ustalony na kwotę 16.164,06 złotych brutto.

W oparciu o opinię biegłego Sad ustalił, że koszt naprawy pojazdu B. przy zastosowaniu części oryginalnych z oznaczeniem O i (...) i przy przyjęciu założenia, że w pierwszej kolejności zostaną użyte części oryginalne posiadające logo producenta, który dostarcza je do pierwszego montażu czyli (...), a dopiero w sytuacji jeżeli dana części nie występuje w obrocie z oznaczeniem (...), użycie części z logo producenta pojazdu z oznaczeniem O, wynosi 13.065,70 zł. Naprawa samochodu przy użyciu części oryginalnych nie podnosi jego wartości w stosunku do wartości przed szkodą. Tylko części oryginalne typu O i części typu Q, pozwalają na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody. Średnia stawka dla roboczogodziny blacharskiej wynosi 80 złotych netto, a dla roboczogodziny lakierniczej 90 zł netto.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy d oszedł do przekonania, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części, tj. co do kwoty 4.365,70 złotych.

Sąd wskazał, że zgodnie z art. 822 § 1 i 2 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – zgodnie z art. 822 § 4 k.c. - może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. W ubezpieczeniach majątkowych świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (art. 805 § 2 pkt 1 k.c.). Działanie sprawcy szkody, jaka wystąpiła w samochodzie należącym do poszkodowanych, należało ocenić w świetle przepisu art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 415 k.c. Z kolei odpowiedzialność ubezpieczyciela, o której mowa w art. 39 i 40 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz 1152, z późn. zm.) stanowi pochodną odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, przy czym obejmuje ona zarówno odpowiedzialność za własny, jak i cudzy czyn. W myśl art. 34 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Zgodnie z art. 35 w/w ustawy ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

W świetle cytowanych przepisów Sąd stwierdził, że pozwana, ponosząca odpowiedzialność wobec poszkodowanych, a następnie wobec powoda zobowiązana była do pełnego pokrycia wyrządzonej szkody, co wynika z treści art. 361 k.c. Naprawienie szkody polegającej na uszkodzeniu pojazdu mechanicznego następuje poprzez zapłatę stosownej kwoty, niezbędnej do przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, a jeżeli pojazd uległ zniszczeniu w takim stopniu, że nie nadaje się do naprawy, albo gdy koszt naprawy samochodu jest wyższy od jego wartości przed uszkodzeniem, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do kwoty odpowiadającej różnicy wartości samochodu sprzed i po wypadku. Jednocześnie wskazał Sąd, że w przypadku uszkodzenia samochodu w stopniu umożliwiającym jego przywrócenie do stanu poprzedniego, pozwana obowiązana była zwrócić powodowi wszelkie ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione na jego naprawę. Pod pojęciem "niezbędnych kosztów naprawy” należy rozumieć koszty, które zostały poniesione lub mają zostać poniesione w wyniku przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu jego technicznej używalności, istniejącej przed wyrządzeniem szkody, przy zastosowaniu technologicznej metody odpowiadającej rodzajowi uszkodzeń pojazdu mechanicznego. Stanowisko takie znajduje również potwierdzenie w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003r. ( III CZP 32/03, OSNC 2004/4/51), w której stwierdzono, że „odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku”.

Uznając swoją odpowiedzialność odszkodowawczą względem powoda i wypłacając kwotę 8.700 złotych pozwana zwolniła się z zobowiązania w tym zakresie. poprzez zapłatę powodowi odszkodowania w wysokości 8.700 złotych. Ponieważ jednak podstawową funkcją

odszkodowania jest kompensacja, odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Co za tym idzie, wysokość odszkodowania powinna ściśle odpowiadać rozmiarom wyrządzonej szkody; odszkodowanie zatem nie może być wyższe lub niższe od szkody poniesionej przez poszkodowanego. Przy takim założeniu, wskazał Sąd, że brak jest jakichkolwiek podstaw ku temu, aby wypłatę odszkodowania uzależniać od udokumentowania naprawy, czy też aby obniżać jego wysokość wskutek zastosowania cen części zamiennych zamiast oryginalnych. Okoliczności te zaważyły na oddaleniu przez wniosków dowodowych pozwanej o przesłuchanie świadka S. J. oraz dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej.

Na poparcie swojego stanowiska Sąd powołał się na pogląd jaki Sąd Najwyższy wyraził w wyroku z dnia 27.06.1988 r., I CR 151/88 (nie publ.), w którym przyjął, że roszczenie o świadczenie należne od (...) w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana. Skoro zatem naprawa samochodu i rzeczywiste poniesienie kosztów z tego tytułu nie jest warunkiem koniecznym dla dochodzenia odszkodowania Sąd wskazał, że nie sposób podzielić poglądu pozwanego, iż koszty powinny być jeszcze potwierdzone fakturami VAT.

Ze względu na rozbieżność stanowisk stron odnośnie wysokości odszkodowania Sąd w oparciu o opinię biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej P. N. ustalił, że użycie do naprawy części oryginalnych przywróci stan pojazdu sprzed szkody. W tej sytuacji użycie części Podkreślił, że dopiero w sytuacji jeżeli dana części nie występuje w obrocie z oznaczeniem (...), uzasadnione jest użycie części z logo producenta pojazdu z oznaczeniem O – są to również oryginalne części z logo producenta, ale nie te montowane bezpośrednio przy produkcji samochodu. Biegły oszacował uzasadniony koszt naprawy samochodu B. po szkodzie z dnia 20 stycznia 2010 roku, przy zastosowaniu części oryginalnych na kwotę 13.065,70 zł. złotych brutto. Ponieważ zaś całkowita szkoda poniesiona przez powoda z tytułu uszkodzenia jego samochodu wynosiła 13.065,70 zł. złotych brutto, a pozwana wypłaciła powodowi jedynie kwotę 8.700 złotych, Sąd I instancji zasądził na rzecz powoda różnicę w wysokości 4.365,70 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 3 marca 2010 roku, z upływem którego pozwana winna była dokonać wypłaty pełnego odszkodowania, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił. Podstawę prawną rozstrzygnięcia o odsetkach stanowił przepis art. 481 § 1 i 2 k.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł po myśli art. 100 k.p.c. Ustalając, iż powód przegrał proces w 42%, a łącznie koszty procesu obydwu stron wyniosły 3.325 złote, z czego koszty poniesione przez powoda wyniosły 2.091 zł, a przez pozwaną 1234 zł. Sąd doszedł do przekonania, że powód powinien uiścić 1.212,78 zł, a pozwana 518,28 zł i dlatego zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę stanowiącą różnicę między kosztami poniesionymi, a kosztami, które obciążają ją w wyniku stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu, tj. 694,50 złotych. Na koszty procesu złożyły się: wynagrodzenia pełnomocników w wysokości 2.400 złotych, opłaty skarbowe 51 złotych oraz opłata od pozwu 374 złotych, zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego w wysokości 500 zł.

Ponieważ wynagrodzenie biegłego sądowego w kwocie 1.772,22 zł, częściowo wypłacono z uiszczonej przez powoda zaliczki w wysokości 500 zł, a częściowo z sum budżetowych Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku, dlatego też w punkcie 4 wyroku Sąd nakazał pobrać od stron postępowania kwoty na pokrycie w/w kosztów stosunkowo do wysokości przegranej każdej strony.

Apelację od wyroku wniósł powód, który zaskarżył wyrok w części oddalającej powództwo tj. co do kwoty 2.394,28 złotych z ustawowymi odsetkami od 3 marca 2010 roku, oraz obciążającej powoda kosztami.

Powód zarzucił naruszenie przez Sąd I instancji:

art. 233§1 k.p.c. poprzez niewłaściwą ocenę dowodów, a w szczególności uznanie, że szkoda w pojeździe poszkodowanego powinna zostać rozliczona w oparciu o ceny oryginalnych części zamiennych, art. 328§2 k.p.c. poprzez niewskazanie w treści uzasadnienia przyczyn, dla których Sad przyjął, że szkoda ma zostać rozliczona w oparciu o ceny części nieoryginalnych, a nie w oparciu o ceny części opatrzonych logo producenta pojazdu, a także przepisów prawa materialnego, a to: art. 363 k.c. poprzez nieuwzględnienie okoliczności, że wybór sposobu naprawienia szkody jest prawem poszkodowanego, a także uznanie, że naprawa pojazdu przy wykorzystaniu oryginalnych części zamiennych jest dopuszczalna dopiero w przypadku braku zamienników takich części i art. 425 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że powodowi należy się odszkodowanie w wysokości niższej aniżeli poniesiona szkoda.

Przy tak sformułowanych zarzutach apelacji powód domagał się zmiany zaskarżonego orzeczenia w pkt. 1 i zasądzenia na swoją rzecz kwoty 6.759,88 złotych z ustawowymi odsetkami od 3 marca 2010 roku, oraz zwrotu pełnych kosztów procesu i kosztów postępowania odwoławczego, ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazana sprawy Sąd I instancji do ponownego rozpoznania.

W motywach apelacji skarżący zarzucił, że pełny koszt naprawy pojazdu wynikał ze sporządzonej w toku postępowania sądowego opinii biegłego z dnia 17 marca 2014 roku z której wynikało, że koszt ten przy wykorzystaniu cen części nowych i oryginalnych wynosi 17. 504, 88 złotych. Z przyczyn niezrozumiałych dla powoda Sąd opinii tej jednak nie podzielił. W tej sytuacji skarżący zarzucił, że ustalenie przez Sąd, że odszkodowanie w niższej wysokości umożliwi przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego jest błędne i nieuzasadnione. Powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego oraz i sądów okręgowych wskazywał, że wybór sposobu naprawienia szkody jest autonomicznym prawem poszkodowanego, a montaż części nieoryginalnych w pojazdach możliwy jest tylko w przypadku zgody jego właściciela, bowiem naprawa przy użyciu części oryginalnych zapewnia najpełniejsze przywrócenie do stanu poprzedniego. Skarżący zarzucił także, że Sąd I instancji dokonując ustalenia wysokości odszkodowania przy zastosowaniu cen części nieoryginalnych nie rozważył, że części oznaczone symbolem Q nie zawsze mają taką samą jakość użytkową, materiałową i techniczną co części oryginalne oznaczone symbolem O, że użycie do naprawy pojazdu części zamiennych bez logo producenta powoduje, obniżenie ceny tego pojazdu w przypadku jego odsprzedaży, wreszcie, że części nieoryginalne Q nie podlegają żadnemu zewnętrznemu systemowi kontroli jakości i nie mają identycznego wyglądu co części oryginalne, a w szczególności pozbawione są oznaczenia logiem producenta.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Odwoławczy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja nie mogła odnieść skutku.

Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy są prawidłowe i jako takie Sąd Okręgowy uznaje za własne. Sąd Rejonowy dokonał obszernej i prawidłowej analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz opisał w uzasadnieniu podstawy orzeczenia, a także fakty, które uznał za wykazane.

Wbrew wywodom skarżącego Sąd I instancji nie dopuścił się żadnego z zarzucanych uchybień - w sposób prawidłowy zgromadził w sprawie materiał dowodowy, poddał go wnikliwej ocenie, a w konsekwencji ustalił stan faktyczny odpowiadający treści zaoferowanych przez obie strony dowodów. Stąd też Sąd Okręgowy, uznając ustalenia te za prawidłowe, przyjął je za własne, czyniąc integralną częścią swojego stanowiska i uznając za zbędne ponowne ich przytaczanie. Ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd Rejonowy mieści się w granicach zakreślonych przepisem art. 233 § 1 k.p.c. nie została przekroczona granica swobodnej oceny dowodów, a wnioski co do faktów w sposób logiczny wynikają z treści dowodów zgromadzonych w sprawie. Równocześnie Sąd Rejonowy poddał w sposób kompleksowy i właściwy ocenie cały materiał dowodowy zebrany w sprawie, a skarżąca nie wykazała, że uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, tymczasem tylko takie uchybienia mogą być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów, nie jest bowiem wystarczające samo przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu. Uznać zatem należy, że, wbrew stanowisku powoda, Sąd Rejonowy nie naruszył on wskazywanych w apelacji przepisów prawa procesowego, tj., art. 328 § 2 k.p.c. i art. 233 k.p.c.

Szkoda powstaje w chwili wypadku komunikacyjnego i podlega naprawieniu na podstawie art. 436 k.c. oraz według zasad art. 363 k.c , a w wypadku odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń – według zasad określonych w art. 363 § 2 k.c. Obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierzają naprawić. Przy takim rozumieniu szkody i obowiązku odszkodowawczego nie ma znaczenia, czy i jakim kosztem poszkodowany faktycznie dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle to uczynił albo zamierza uczynić. Oznacza to jednak, że wysokość odszkodowania ma odpowiadać kosztom usunięcia różnicy w wartości majątku poszkodowanego, a ściślej, kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed wypadku. O ile zatem przez wykonanie naprawy pojazdu poszkodowany przywrócił mu jego wartość sprzed wypadku, odszkodowanie powinno odpowiadać kosztom takiej właśnie naprawy, jeżeli natomiast naprawy nie wykonał, to winno odpowiadać kosztom takiej naprawy ustalonym przez rzeczoznawcę. Uwzględniając zatem fakt, że powód nie dokonał naprawy pojazdu, pokreślić należy, że w niniejszej sprawie istotne są te rozważania, oparte na zgromadzonym materiale dowodowym, które dotyczą niezbędnych kosztów gwarantujących przywrócenie stanu pojazdu sprzed szkody, a których obliczenia dokonuje rzeczoznawca będący biegłym sądowym z dziedziny motoryzacji.

W będącej przedmiotem rozpoznania Sądu sprawie biegły sporządził kilka opinii w których ustalił wysokość kosztów naprawy pojazdu w zależności od rodzaju użytych do jego naprawy części. Sąd Rejonowy za miarodajne uznał uwzględnienie kosztów naprawy przy zastosowaniu wyłącznie nowych, oryginalnych części zamiennych. Odnosząc się do powoływanej przez strony terminologii wynikającej z Jednolitego Systemu Informowania o Jakości Części ustalonego przez Stowarzyszenie (...), oraz definicji wynikających z §3 pkt 20 rozporządzenia Rady Ministrów z 28 stycznia 2003 roku w sprawie wyłączenia określonych porozumień wertykalnych w sektorze pojazdów samochodowych spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję (Dz.U.2003.38.329) wskazać należy, że "oryginalne części zamienne" to części zamienne tej samej jakości co komponenty stosowane do montażu pojazdu samochodowego, produkowane zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi, ustalonymi przez producenta tych pojazdów do produkcji komponentów lub części zamiennych danego pojazdu samochodowego, w tym części zamienne produkowane na tej samej linii produkcyjnej co komponenty danego pojazdu samochodowego; przyjmuje się, że części zamienne są oryginalne, jeżeli producent tych części zaświadczy, że zostały one wyprodukowane zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi ustalonymi przez producenta danych pojazdów i są one tej samej jakości co części stosowane do montażu tych pojazdów. Części te o ile oznakowane są logiem ( znakiem towarowym) producenta pojazdu mają identyfikator O, o ile zaś oznakowane są logiem producenta części- (...). Oprócz tego rozróżniane są „części zamienne o porównywalnej jakości", czyli części zamienne, których producent zaświadczy, że są one tej samej jakości co komponenty, które są lub były stosowane do montażu danych pojazdów samochodowych posiadające identyfikator P (§3 pkt 21 cytowanego rozporządzenia), oraz nie wymienione w rozporządzeniu zamienniki posiadające identyfikator Z.

Odnosząc się do wskazanej terminologii stwierdzić należy, że prawidłowo przyjął Sąd I instancji, że naprawa pojazdu poszkodowanego przy zastosowaniu części oryginalnych posiadających identyfikator O i Q pozwoli w pełni usunąć szkodę w majątku powoda jaka powstała w wyniku uszkodzenia pojazdu. Wskazać przy tym należy, czego zdaje się nie uwzględniać apelujący zarzucając, że wg. ustaleń Sądu I instancji szkoda miała zostać rozliczona w oparciu o ceny części nieoryginalnych, że koszt naprawy rozliczony został wyłącznie przy użyciu części oryginalnych. Z opinii biegłego z dnia 31 stycznia 2015 roku, na której oparł się Sąd I instancji wynika, że do wyceny szkody spośród 27 części wymagających naprawy, 24 części to części O, a jedynie 3-Q.

Odwołując się do poglądu jaki Sądu Najwyższy zaprezentował w uzasadnieniu postanowienia z dnia 20 czerwca 2012r. (sygn. akt. III CZP 85/11), wskazać należy, na wynikającą z niego konieczność uwzględnienia rozmaitości okoliczności faktycznych dotyczących naprawy uszkodzonego pojazdu, jego stanu sprzed i po wypadku, rodzaju napraw i użytych części oraz następstw w sferze usprawiedliwionych interesów majątkowych poszkodowanego uzasadnia ich rozstrzygnięcie na podstawie konkretnego stanu faktycznego. Pogląd apelującego, mimo, że został wsparty orzecznictwem Sądu Najwyższego, nie jest trafny. Oczywistym jest, co wynika także z przytoczonego wyżej postanowienia, że reguła dotycząca zasadności wykorzystania przy ustalaniu wysokości odszkodowania cen części równoważnych oryginalnych nie jest miarodajna w każdym przypadku. Wskazał bowiem Sąd Najwyższy, że potrzeba zastosowania części oryginalnych lub producenta odnosi się w szczególności do pojazdów będących jeszcze na gwarancji producenta, który wymaga od autoryzowanych warsztatów, by w ramach napraw gwarancyjnych korzystały wyłącznie z części zamiennych dostarczanych przez producenta pojazdów na potrzeby tych napraw. Także szczególny interes poszkodowanego może uzasadniać dokonanie naprawy z wykorzystaniem części oryginalnych, pochodzących bezpośrednio od producenta pojazdu. Przykładem tego jest przypadek, gdy pojazd był dotychczas serwisowany i naprawiany wyłącznie przy użyciu części oryginalnych, tzn. pochodzących bezpośrednio od producenta pojazdu, a kontynuacja takiej "historii" pojazdu może wpłynąć na jego wartość handlową, lub też gdy poszkodowany potwierdzi swój uzasadniony interes w dokonaniu naprawy z wykorzystaniem części oryginalnych przez to, że jej faktycznie dokona. Z drugiej strony Sąd Najwyższy dostrzega także i to, że użytkowane w Polsce pojazdy są w znacznej części modelami przestarzałymi, stąd nie można wykluczyć sytuacji, w których uzasadniona będzie rezygnacja z ograniczenia możliwości przyjmowania do podstawy ustalania odszkodowania cen części równoważnych oryginalnym i dopuszczenie wykorzystania cen części zamiennych „o porównywalnej jakości" w rozumieniu § 2 pkt 21 rozporządzenia z 2010 r., w sprawie włączeń określonych porozumień wertykalnych w sektorze pojazdów samochodowych spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję (Dz.U. Nr 198, poz. 1315), a więc części zamiennych, „których producent zaświadczy, że są one tej samej jakości co komponenty, które są lub były stosowane do montażu danych pojazdów samochodowych". Odstąpienie od tych wskazań może mieć zatem jedynie miejsce w sytuacji wykazania przez poszkodowanego szczególnego interesu w wykorzystaniu części oryginalnych, pochodzących od producenta pojazdu.

Powyższe stanowisko znajduje odniesienie do przypadku niniejszej sprawy. Jeżeli zważyć, że powód nie dokonał naprawy samochodu, że samochód z uwagi na swój wiek ( 10 lat w dacie szkody) nie był samochodem na gwarancji, prawidłowo uznał Sąd I instancji, że nie istnieje żadna okoliczność uzasadniająca interes powoda w dokonaniu naprawy pojazdu wyłącznie z zastosowaniem części oryginalnych posiadających identyfikator O i obliczona przez rzeczoznawcę kwota optymalnych kosztów naprawy samochodu w kwocie 13.065, 70 złotych, przyjęta przez Sąd Rejonowy za podstawę oceny roszczenia odszkodowawczego i jego wysokości, jest uzasadniona. Tym samym nie doszło do naruszenia wskazanych przez apelującego przepisów prawa materialnego. Wskazać należy, że powód w toku postępowania przed Sądem I instancji poza żądaniem zastosowania do obliczenia kosztów naprawy pojazdu wyłącznie cen części oryginalnych oznaczonych identyfikatorem O nie podjął jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej mającej tak sformułowane żądanie rozliczenia kosztów naprawy uzasadnić. W szczególności nie powoływał się na żadne z okoliczności jakie w świetle cytowanego orzeczenia Sądu Najwyższego mogłyby zaważyć na przyjętej metodologii wyceny szkody. Powód bowiem nie wskazywał ani na stan pojazdu pojazdu, ani na jego bezwypadkowy dotychczas charakter, ani też wreszcie na „historię serwisowania” w autoryzowanej stacji obsługi pojazdów.

Ostatecznie odwołując się jeszcze do zarzutu apelacji jakoby części (...) nie podlegały żadnemu zewnętrznemu systemowi kontroli jakości i nie miały identycznego wyglądu co części oryginalne, wskazać należy, że bezzasadność tego zarzutu wynika z samej definicji tych części zawartej w cytowanym rozporządzeniu z której wynika, że „przyjmuje się, że części zamienne są oryginalne, jeżeli producent tych części zaświadczy, że zostały one wyprodukowane zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi ustalonymi przez producenta danych pojazdów i są one tej samej jakości co części stosowane do montażu tych pojazdów”.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy oddalił apelację jako bezzasadną, a to na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na zasadzie art. 98§ 1 i 3, oraz 108§1 k.p.c., obciążając nimi powoda, jako stronę przegrywającą. Zasądzona na rzecz pozwanego należność obejmowała wynagrodzenie pełnomocnika odpowiednie do wartości przedmiotu zaskarżenia i zgodne z § 6 pkt 3 i § 13 ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz.U. 2013.461.j.t.)

SSR del. Joanna Łukasińska- Kanty SSO Danuta Pacześniowska SSO Marcin Rak