Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III Ca 1238/13 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2014-01-29

POSTANOWIENIE

Dnia 29 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Krystyna Wiśniewska – Drobny

Sędziowie: SO Andrzej Dyrda

SR (del.) Anna Hajda (spr.)

Protokolant Kornelia Dziambor

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 stycznia 2014 r.

sprawy z wniosku B. R.

z udziałem D. T. (T.)

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego w Jastrzębiu Zdroju

z dnia 21 maja 2013 r., sygn. akt I Ns 267/12

postanawia:

I.  zmienić zaskarżone postanowienie:

1.  w punkcie 1 w ten sposób, że ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy B. R. i uczestniczki postępowania D. T., których ustawowa wspólność majątkowa małżeństwa ustała z dniem 7 września 2010 r. na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku z dnia 5 sierpnia 2010 r. sygn. akt II RC 395/10 wchodzi:

a)  prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość położonego w J. przy ulicy (...), dla którego Sąd Rejonowy w Jastrzębiu – Zdroju prowadzi księgę wieczystą o nr (...), z własnością którego związany jest udział wynoszący 68/10000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi prawo wieczystego użytkowania nieruchomości objętej księgą wieczystą Sądu Rejonowego w Jastrzębiu – Zdroju o nr (...) oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali o wartości 130.000 zł (sto trzydzieści tysięcy złotych),

b)  udział w wysokości 1/15 w nieruchomości gruntowej położonej w J. przy ulicy (...) objętej księgą wieczystą Sądu Rejonowego Jastrzębiu – Zdroju o nr (...), na której usytuowany jest lokal garażowy o wartości 15.000 zł (piętnaście tysięcy złotych),

c)  samochód osobowy marki (...) o nr rej. (...) o wartości 12.000 zł (dwanaście tysięcy złotych),

tj. składniki majątkowe o łącznej wartości 157.000 zł (sto pięćdziesiąt siedem tysięcy złotych);

2.  w punkcie 4 w ten sposób, że dokonać podziału majątku wspólnego stron poprzez przyznanie na rzecz wnioskodawcy B. R. składnika majątku opisanego w punkcie 1 c o wartości 12.000 zł (dwanaście tysięcy złotych), a na rzecz uczestniczki postępowania D. T. składników majątkowych opisanych w punkcie 1 a i b o łącznej wartości 145.000 zł (sto czterdzieści pięć tysięcy złotych),

3.  w punkcie 5 w ten sposób, że zasądzić od uczestniczki postępowania D. T. na rzecz wnioskodawcy B. R. kwotę 63.271 zł (sześćdziesiąt trzy tysiące dwieście siedemdziesiąt jeden złotych) tytułem spłaty, płatną w terminie 6 (sześciu) miesięcy od daty prawomocności postanowienia;

II.  odrzucić apelację w pozostałej części;

III.  ustalić, że uczestnicy postępowania ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

SSR (del.) Anna Hajda SSO Krystyna Wiśniewska – Drobny SSO Andrzej Dyrda

UZASADNIENIE

Wnioskodawca B. R. wnioskiem sprecyzowanym na rozprawie w dniu 20 listopada 2012 r. wniósł o podział majątku wspólnego zgromadzonego w czasie trwania małżeństwa z uczestniczką postępowania D. T. w ten sposób, że wnioskodawca domagał się przyznana mu na własność samochodu osobowego marki (...) o wartości 12.000 zł oraz całości zadłużenia kredytowego w kwocie 80.000 zł ze spłatą na jego rzecz kwoty 62.500 zł (55.000 zł – żądanie wniosku + 7.500 zł żądanie spłaty połowy równowartości garażu – zgłoszone na rozprawie w dniu 20 listopada 2012r.). Tym samym wnioskodawca wniósł, aby uczestniczka postępowania w wyniku podziału majątku otrzymała lokal mieszkalny o wartości 130.000 zł oraz garaż wraz z 1/15 udziału w nieruchomości, na której jest posadowiony. Nadto podał, że nie dochodzi rozliczenia składników wyposażenia mieszkania oraz sprzętu gospodarstwa domowego.

W odpowiedzi na wniosek, która ostatecznie została sprecyzowana na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2013 r. uczestniczka postępowania potwierdziła skład i wartość wskazanego przez wnioskodawcę majątku wspólnego, nadto podniosła, że w skład majątku wspólnego wchodzi prawo do akcji pracowniczych (...) S.A. Zgodziła się z propozycją podziału majątku stron, przy czym, domagała się rozliczenia wspólnych zobowiązań stron, które to jedynie ona ponosiła a obejmujących: zobowiązania z tytułu czynszu najmu od marca 2009 r. do nadal oraz koszty związane z tytułu użytkowania wieczystego gruntu związanego z nieruchomością lokalową za lata 2009 -2012 oraz podatku od nieruchomości za garaż za lata 2009-2012. Nadto podała, że rozliczeniu w ramach podziału majątku wspólnego nie może podlegać spłata kredytu zaciągnięta przez uczestników albowiem, wnioskodawca na mocy ugody z dnia 11 lutego 2010 r. zawartej przed Sądem Rejonowym w Jastrzębiu - Zdroju w sprawie o alimenty, przyjął na siebie obowiązek spłaty kredytu w ramach obowiązku alimentacyjnego.

Postanowieniem z dnia 21 maja 2013 roku Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim ustalił, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy B. R. i uczestniczki postępowania D. T. wchodzi:

a)  prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość położonego w J. przy ulicy (...), dla którego Sąd Rejonowy w Jastrzębiu-Zdroju prowadzi księgę wieczystą o nr (...), z własnością którego związany jest udział wynoszący 68/10000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi prawo wieczystego użytkowania nieruchomości objętej księgą wieczystą Sądu Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju o nr (...) oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, o wartości 130.000 zł (sto trzydzieści tysięcy złotych), obciążone kredytem hipotecznym o nr (...) wynikającym z umowy stron z (...) Bankiem (...) S.A. w K. z dnia 28 września 2008 roku w wysokości 87.890,85 złotych według stanu zadłużenia na dzień 29 stycznia 2013 roku,

b)  udział w wysokości 1/15 w nieruchomości gruntowej położonej w J. przy ulicy (...) objętej księgą wieczystą Sądu Rejonowego w Jastrzębiu – Zdroju o nr (...), na której usytuowany jest lokal garażowy o wartości 15.000 (piętnaście tysięcy) złotych,

c)  samochód osobowy marki (...)o nr rej. (...) o wartości 12.000 zł (dwanaście tysięcy złotych),

tj. składniki majątkowe o łącznej wartości 69.109,15 zł .

Ustalił Sąd I instancji, że udziały wnioskodawcy i uczestniczki postępowania w majątku wspólnym są równe oraz, że nakłady poczynione przez uczestniczkę postępowania z majątku osobistego na majątek wspólny wynoszą 6.458,11 zł .

Dokonał podziału majątku wspólnego stron poprzez przyznanie na rzecz wnioskodawcy B. R. składnika majątku opisanego w punkcie 1 c o wartości 12.000 zł, a na rzecz uczestniczki postępowania D. T. składników majątkowych opisanych w punkcie 1 a i b o łącznej wartości 57.109,15 zł , zasądzając równocześnie od uczestniczki postępowania D. T. na rzecz wnioskodawcy B. R. kwotę 16.096,46 złotych tytułem spłaty, płatną w terminie 6 (sześciu) miesięcy od daty prawomocności postanowienia. Orzekł także Sąd Rejonowy o kosztach sądowych i kosztach procesu.

Podstawą tej treści orzeczenia były następujące ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy.

Wnioskodawca i uczestniczka postępowania zawarli związek małżeński w 1983 roku.

Ugodą sądową zawartą przed Sądem Rejonowym w Jastrzębiu – Zdroju w dniu 11 lutego 2010 r. w sprawie o sygn. akt. III RC 613/09 wnioskodawca zobowiązał się łożyć na utrzymanie uczestniczki postępowania alimenty w wysokości 1.200 zł miesięcznie za luty 2010 r. do dnia 20 lutego 2010 r. oraz w wysokości 1.150 zł płatne do dnia 20 każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w wypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, począwszy od 1 marca 2010 r. W pkt. 2 w/w ugody, zobowiązał się do uiszczania rat kredytu zaciągniętego przez uczestników postępowania w (...) Banku (...) S.A. w K. w wysokości 80.000 zł począwszy od dnia 1 lutego 2010 r.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka Zamiejscowego w Rybniku z dnia 5 sierpnia 2010 r. o sygn. II RC 395/10 prawomocnym się z dniem 7 września 2010 r. związek małżeński wnioskodawcy z uczestniczką postępowania został rozwiązany przez rozwód z winy wnioskodawcy. W czasie trwania małżeństwa wnioskodawca i uczestniczka postępowania nabyli do wspólności majątkowej małżeńskiej składniki majątku opisane w punkcie pierwszym zaskarżonego postanowienia.

Mieszkanie położone przy ul. (...) w J. zajmuje aktualnie uczestniczka postępowania D. T., zaś użytkownikiem samochodu osobowego marki (...) jest wnioskodawca.

W czasie trwania wnioskodawca i uczestniczka postępowania zaciągnęli kredyt hipoteczny na zakup w/w składników majątkowych, który został skonsolidowany i na dzień 29 stycznia 2013 r. wynosi 26.211,82 CHF/ 87.890,85 zł.

Wnioskodawca z dniem 25 stycznia 2012 r. nabył w drodze umowy nieodpłatnie prawo do akcji (...) S.A. tj. na podstawie ustawy o prywatyzacji i komercjalizacji. W wyniku nieodpłatnego nabycia uzyskał akcje imienne (...) S.A. w ilości 382 sztuki - każda o wartości nominalnej 5 zł.

Opłaty związane z utrzymaniem mieszkania położonego przy ul. (...) w J. ponosi uczestniczka postępowania, podobnie jak opłaty związane z użytkowaniem wieczystym gruntu (związanego z nieruchomością lokalową) oraz z podatkiem od nieruchomości, na której posadowiony jest garaż, które w spornym okresie wynosiły : - z tytułu czynszu najmu za okres od 1 września 2010 r. do 30 kwietnia 2013 r. po odliczeniu należności za wodę i centralne ogrzewanie - 5.701 zł (uregulowane w całości); - z tytułu użytkowania wieczystego gruntu przynależnego do nieruchomości lokalowej za lata 2009-2012 r. - 261,11 zł; - z tytułu podatku od nieruchomości za garaż za lata 2009-2012 - 496 zł;

Wnioskodawca pobiera świadczenie emerytalne w wysokości 3.400 zł. Dodatkowo zarobkuje jako kierowca z miesięcznym uposażeniem w wysokości 1.200 zł. Prócz tego dwa razy do roku otrzymuje deputat węglowy w wysokości po 800 zł . Ponosi koszty związane ze spłatą rat kredytowych, utrzymaniem samochodu osobowego marki (...), płaci alimenty uczestniczce postępowania w wysokości 1.150 zł miesięcznie.

Uczestniczka utrzymuje się z alimentów w wysokości 1.150 zł , finansowo pomaga jej matka.

W dniu 28 września 2008 r. wnioskodawca i uczestniczka postępowania zawarli umowę o kredyt hipoteczny w (...) Banku (...) S.A. w K..

Zgodnie z pismem z dnia 1 marca 2013 r. (...) Banku (...) S.A. Oddział w K. kwota spłaconego kredytu hipotecznego we frankach szwajcarskich udzielonego D. T. i B. R. o numerze (...) w okresie od dnia 7 września 2010 r. do dnia 22 lutego 2013 r. wynosiła 9.647,01 CHF/32.465,41 zł. W okresie od dnia 9 września 2010 r. do dnia 25 kwietnia 2011r. spłaty dokonywał wnioskodawca w łącznej kwocie 5.018,69 CHF tj. 15.791,44 zł z rachunku (...). Od dnia 25 maja 2011 r. spłaty dokonywane były z w/w rachunku, który został przekształcony na rachunek wspólny, którego współposiadaczem nie jest uczestniczka D. T..

W tak ustalonym stanie faktycznym zważył Sąd Rejonowy, że wniosek w przedmiocie podziału majątku wspólnego zasługiwał na uwzględnienie co do zasady. Bezspornym było bowiem, iż strony nie dokonały umownego podziału majątku wspólnego, wobec czego każdy z byłych małżonków mógł domagać się dokonania podziału ich majątku wspólnego przez Sąd.

Dokonując podziału majątku wspólnego stron, Sąd Rejonowy ustalił wartość i skład majątku wspólnego zgodnie z obowiązkiem określonym art. 684 k.p.c. przy zastosowaniu treści art. 43 § 1 k.r.o. który stanowi, że oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Nadto jeżeli wnioskodawca po ustaniu wspólności majątkowej, a przed podziałem majątku wspólnego, spłacił z własnych środków dług, który powstał w trakcie trwania wspólności ustawowej i był długiem wspólnym małżonków, albo jednego z nich, ale w związku z majątkiem wspólnym, to taki dług, zgodnie z art. 686 k.p.c. w związku z art. 567 § 3 k.p.c., powinien zostać rozliczony w ramach podziału majątku wspólnego (postanowienia SN: z dnia 26 stycznia 1972 r., III CRN 477/71, OSPiKA z 1972 r., nr 9, poz. 174, z dnia 9 września 1976 r., III CRN 83/76, OSPiKA z 1977 r., Nr 9, poz. 157, z dnia 7 czerwca 1984 r., III CRN 111/84, niepubl. oraz z dnia 7 stycznia 2009 r., II CSK 390/08, niepubl.). Podstawę rozliczenia takiego długu nie stanowi jednak art. 45 § 1 k.r.o. - gdyż przepis ten dotyczy jedynie wydatków i nakładów dokonanych z majątku osobistego (poprzednio odrębnego) na majątek wspólny albo odwrotnie w trakcie trwania wspólności ustawowej (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2010 r. IV CSK 429/09).

Sąd Rejonowy uwzględnił w związku z tym, iż od chwili zawarcia przez uczestników postępowania związku małżeńskiego, między stronami obowiązywała zgodnie z art. 31 kro ustawowa wspólność majątkowa, obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wartość tych składników ustala się według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej i według cen obowiązujących w chwili zamknięcia rozprawy. W przypadku, gdy przyczyną ustania wspólności majątkowej jest orzeczenie rozwodu, datą ustania tej wspólności jest dzień uprawomocnienia się wyroku rozwodowego Ustawowa wspólność majątkowa stron ustała zatem z dniem 7 września 2010r. na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka Zamiejscowego w Rybniku z dnia 5 sierpnia 2010 r. sygn. II RC 395/10.

Sąd ustalił, na podstawie zgodnych w tej mierze zeznań stron i zgromadzonej dokumentacji, iż strony w trakcie trwania związku małżeńskiego nabyły prawo własności lokalu stanowiące odrębną nieruchomość położoną przy ul. (...) w J. o wartości 130.000 zł, a obciążone kredytem hipotecznym zawartym w (...) Banku (...) S.A. w K. w dniu 28 września 2008 r. w wysokości 87.890,85 zł według stanu zadłużenia na dzień 29 stycznia 2013 r., udział w wysokości 1/15 w nieruchomości gruntowej położonej przy ul. (...) w J., na której uczestnicy postępowania posadowili garaż o wartości 15.000 zł oraz samochód osobowy marki (...) o nr rejestracyjnym (...) o wartości 12.000 zł w sumie majątek o wartości 69.109,15 zł. Przy szacowaniu składników majątku wspólnego należało uwzględnić obciążenia zmieniające rzeczywistą wartość tych składników w szczególności obciążenia o charakterze prawnorzeczowym, za które ponosi odpowiedzialność każdorazowy właściciel nieruchomości, zwłaszcza obciążenie hipoteką. Wartość tych obciążeń odlicza się zarówno przy ustalaniu składników majątku wspólnego, jak i przy zaliczaniu wartości przyznanej jednemu z małżonków nieruchomości na poczet przysługującego mu udziału w majątku wspólnym.

Sąd nie uwzględnił w podziale majątku wspólnego stron ruchomości, co do których strony oświadczyły, że nie domagają się ich zaliczenia i podziału w ramach podziału majątku.

Sąd nie uwzględnił wniosku uczestniczki postępowania, że w skład majątku wspólnego winny wejść także nabyte przez wnioskodawcę akcje pracownicze nabyte w dniu 25 stycznia 2012 r. tj. po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej uczestników.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się nie tyle do sposobu podziału majątku wspólnego, albowiem ostatecznie sprecyzowane żądania stron były zbieżne, tyle co do spłat na rzecz uczestniczki postępowania oraz poniesionych przez nią kosztów utrzymania mieszkania tj. opłat czynszowych, opłat związanych z użytkowaniem wieczystym gruntu związanego z nieruchomością lokalową oraz podatku od nieruchomości, na której uczestnicy postępowania posadowili garaż.

Sąd Rejonowy dokonując podziału majątku stron, kierował się złożonym wnioskiem i uznał, że udziały w majątku wspólnym są równe, w wyniku czego dokonał podziału majątku wspólnego stron poprzez przyznanie na rzecz wnioskodawcy B. R. samochodu osobowego marki (...) o nr rejestracyjnym (...) o wartości 12.000 zł natomiast na rzecz uczestniczki postępowania przyznał prawo własności lokalu, stanowiące odrębną nieruchomość położoną przy ul. (...) w J. oraz udział w wysokości 1/15 w nieruchomości gruntowej położonej przy ul. (...) w J., na której strony postępowania posadowiły garaż samochodowy w sumie majątek o łącznej wartości 57.109,15 zł (po odliczeniu od wartości mieszkania tj. 130.000 zł wartości kredytu hipotecznego na dzień 29 stycznia 2013 r. tj. kwoty w wysokości 87.890,85 zł wartość mieszkania wyniosła 42.109,15 zł, którą zsumowano z wartością przyznanego uczestniczce udziału 1/15 w nieruchomości na której posadowiony jest garaż).

Sąd ustalił nadto, że nakłady poczynione przez uczestniczkę postępowania z majątku osobistego na majątek wspólny wynoszą 6.458,11 zł .

Cały majątek stron określony został na kwotę 69.109,15 zł, co przy uwzględnieniu równych udziałów uczestników w majątku wspólnym daje kwotę 34.554,57 zł. Wnioskodawca otrzymał majątek o wartości 12.000 zł, natomiast uczestniczka postępowania majątek o łącznej wartości 57.109,15 zł. Nadwyżka tj. kwota 22.554,57 stanowić powinna zatem kwotę, którą uczestniczka winna zwrócić wnioskodawcy. Jednakże z uwagi na wniosek uczestniczki o rozliczenie nakładów poczynionych przez nią na majątek wspólny z majątku osobistego po ustaniu wspólności majątkowej tj. po dniu 7 września 2010r., zasadnym było uwzględnienie poniesionych przez nią w/w kosztów i nakładów. Wskazany koszt musiał zatem ulec odliczeniu od kwoty 22.554,57 zł, w efekcie czego zasadnym było zobowiązanie uczestniczki postępowania do zapłaty na rzecz B. R. kwoty 16.096,46 zł tytułem spłaty, płatnej na jego rzecz w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia.

Sąd nie mógł dokonać rozliczenia poniesionych przez wnioskodawcę nakładów na majątek wspólny tj. związanych ze spłatą zadłużenia kredytowej, z uwagi na brak stosownego wniosku w tym zakresie. O zwrocie wydatków i nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny sąd orzeka bowiem wyłącznie na wniosek zgłoszony w postępowaniu w pierwszej instancji, a domagający się ich zwrotu zobowiązany jest dokładnie określić te żądania, zgodnie z art. 187 § 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. Stosownie zaś do art. 321 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., żądaniami tymi sąd jest związany (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2012 r. sygn. akt. I CSK 323/11). We wniosku jako składnik majątku wspólnego wskazano m.in. zadłużenie kredytowe w kwocie około 80.000 zł, jednakże zasadą przy podziale majątku wspólnego jest, że podziałowi podlegają jedynie aktywa. O kosztach sądowych sąd orzekł stosownie do treści art. 520§1 k.p.c., zasądzając od uczestniczki postępowania na rzecz wnioskodawcy kwotę 500 zł tytułem zwrotu połowy uiszczonej opłaty sądowej i znosząc wzajemnie pomiędzy stronami koszty zastępstwa procesowego.

Z wyżej wskazanym orzeczeniem nie zgodził się wnioskodawca wywodząc apelację, zaskarżając postanowienie w całości i domagając się uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu. Skarżący zarzucił: - obrazę prawa procesowego, a to art. 684 kpc w zw. z art. 46 krio poprzez pominięcie przy rozliczaniu majątku stron nakładów poniesionych przez wnioskodawcę na majątek wspólny związanych ze spłatą zadłużenia kredytowego w sytuacji kiedy na mocy odpowiednio stosowanych przepisów skład i wartość majątku podlegającego podziałowi Sąd ustala z urzędu. Nadto wnioskodawca domagał się rozliczenia w postępowaniu nakładów z majątku odrębnego na majątek wspólny stron polegających na spłacie przez wnioskodawcę wspólnego kredytu hipotecznego w kwocie 91.505,18 złotych poprzez przyznanie wnioskodawcy spłaty połowy z tej kwoty i przyjęcie, że wartość nieruchomości stron stanowi 130.000,00 złotych bez obciążenia hipotecznego.

Uczestniczka postępowania domagała się oddalenia apelacji i zasądzenia na swoja rzecz kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawcy okazała się być częściowo zasadna, a to wobec zmiany okoliczności faktycznych do których doszło w okresie pomiędzy wydaniem zaskarżonego orzeczenia, a datą rozpoznania apelacji. Jak wynika z dowodów dopuszczonych na rozprawie apelacyjnej, w dniu 12 czerwca 2013 roku doszło do całkowitej spłaty kredytu, na zabezpieczenie którego wpisano w Księdze Wieczystej KW nr (...) hipotekę umowną kaucyjną. Oświadczeniem z dnia 21 czerwca 2013 roku (...) Bank (...) wyraził zgodę na wykreślenie tej hipoteki. Zatem obecnie brak podstaw do odliczania od wartości składnika majątku wspólnego uczestników postępowania w postaci prawa własności lokalu mieszkalnego położonego w J. przy ul. (...), wartości niespłaconego kredytu hipotecznego. W tej sytuacji zmianie musiało ulec zaskarżone postanowienie w punkcie 1, a to w podpunkcie a, w ten sposób, że wartość składnika majątkowego opisanego w tym akapicie określono na kwotę 130.000,00 złotych, a także wartość całego majątku wspólnego należało zmienić i ustalić ją na kwotę 157.000,00 złotych. Korekty wymagał także punkt 4 zaskarżonego postanowienia poprzez ustalenie wartości składników majątku przyznanych na rzecz uczestniczki postępowania na kwotę 145.000,00 złotych. Zatem zmianie podlegała także treść punktu

piątego postanowienia, a to w części określającej wysokość spłaty obciążającej uczestniczkę postępowania. Skoro wartość całego majątku wspólnego zamyka się kwotą 157.000,00 złotych, to wartość udziału każdego z małżonków daje kwotę 78.500,00 złotych. Uczestniczce postępowania przyznano składniki majątkowe o łącznej wartości 145.000,00 złotych, a wnioskodawcy przypadł składnik majątkowy wart 12.000,00 złotych. Spłata należna wnioskodawcy daje kwotę 66.500,00 złotych, od której to kwoty należy odliczyć połowę nakładów poniesionych przez uczestniczkę postępowania z majątku osobistego na majątek wspólny czyli 3.229,00 złotych. Ostatecznie zasądzono od uczestniczki postępowania na rzecz wnioskodawcy kwotę 63.271,00 złotych. Z podanych wyżej przyczyn zaskarżone orzeczenie we wskazanym zakresie zostało zmienione, stosownie do treści art. 386 § 1 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc. W pozostałym zakresie apelacja wnioskodawcy podlegała odrzuceniu. Zaskarżone orzeczenie nie zawiera żadnego rozstrzygnięcia ( także negatywnego) w przedmiocie nakładów poczynionych z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek wspólny. W tej sytuacji skarżącemu przysługiwało prawo do złożenia wniosku o uzupełnienie postanowienia. Z uprawnienia takiego wnioskodawca nie skorzystał, zatem apelacja w tej części podlega odrzuceniu. Stanowisko wyżej zaprezentowane znajduje uzasadnienie w świetle wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 8 lipca 2011 r. w sprawie oznaczonej sygn. akt VI ACa 1303/10, z treści którego wynika, że apelacja, która wykracza poza przedmiot rozstrzygnięcia zawartego w wyroku, podlega odrzuceniu z braku substratu zaskarżenia. Także Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 14 grudnia 2011 roku w sprawie I CSK 138/11 wskazał, że nie można zaskarżyć orzeczenia, które nie istnieje. Substrat zaskarżenia jest nieodzowny. Ostatnią kwestią wymagającą rozważenia w świetle zarzutów apelacji jest dopuszczalność złożenia wniosku o rozliczenie nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny w postępowaniu odwoławczym. Ocenę prawną tego zagadnienia ułatwia pogląd wyrażony w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 16 października 1997 roku w sprawie II CKN 395/97, w którym wskazano, że o zwrocie wydatków i nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny sąd orzeka wyłącznie na wniosek zgłoszony w postępowaniu w pierwszej instancji. W uzasadnieniu powołanego postanowienia Sąd Najwyższy wskazał, że w postępowaniu apelacyjnym nie można wystąpić z żądaniem zwrotu nakładów z majątku odrębnego na majątek wspólny, jeżeli nie było ono zgłoszone w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji. Bez wątpienia w postępowaniu przed Sądem Rejonowym żądanie takie nie zostało zgłoszone. W tym zakresie Sąd Okręgowy w pełni podziela argumentację przedstawioną w motywach zaskarżonego orzeczenia.

Reasumując powyższe w podanym wyżej zakresie apelację odrzucono stosownie do treści art. 370 kpc w zw. z art. 373 kpc.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na zasadzie art. 520 § 1 kpc. W tym zakresie Sąd Okręgowy miał na uwadze okoliczność, że w postępowaniu dotyczącym podziału majątku wspólnego z zasady uczestnicy są w równym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Kornelia Dziambor
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację:  Krystyna Wiśniewska – Drobny,  Andrzej Dyrda
Data wytworzenia informacji: