Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 kwietnia 2025 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

po rozpoznaniu w dniu 1 kwietnia 2025 roku w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w K.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w K. na rzecz powódki M. K. kwotę 103.384,49 (sto trzy tysiące trzysta osiemdziesiąt cztery 49/100) złote z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od następujących kwot:

- 23.000,- (dwadzieścia trzy tysiące) złotych od dnia 23 maja 2023r. do dnia
8 września 2023r.,

- 65.000,- (sześćdziesiąt pięć tysięcy) złotych od dnia 9 września 2023r. do dnia
4 listopada 2024r.,

-101.384,49 (sto jeden tysięcy trzysta osiemdziesiąt cztery 49/100) złote od dnia
5 listopada 2024r. do dnia zapłaty,

- 2.000,- (dwa tysiące) złotych od dnia 23 maja 2023r. do dnia zapłaty;

2.  w pozostałej części powództwo oddala;

3.  tytułem kosztów procesu zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 3.600,- (trzy tysiące sześćset) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia prawomocności wyroku;

4.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 7.593,59 (siedem tysięcy pięćset dziewięćdziesiąt trzy 59/100) złote tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

Sygnatura akt I Cgg 71/24

UZASADNIENIE

Powódka M. K. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w Katowniach kwoty 23.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi do dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za szkodę spowodowaną ruchem zakładu górniczego oraz zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kwoty 2.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za utratę wartości budynków wskutek wychylenia. W uzasadnieniu wskazała, że jest właścicielem nieruchomości w R. na której ujawniły się szkody górnicze. Odpowiedzialność za powstałe szkody ponosi pozwana. Dochodzona kwota obejmuje koszty naprawy tych szkód (pozew k. 3 i nast.).

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Przyznała, że nieruchomość powódki znajduje się w zasięgu wpływów górniczych i nie kwestionowała, że na nieruchomości mogły wystąpić szkody górnicze. Zakwestionowała natomiast zakres tych szkód i wysokość roszczenia. Wniosła również o oddalenie powództwa w części dotyczącej odsetek za opóźnienie od dnia doręczenia odpisu pozwu, wskazując, iż z uwagi na spór co do wysokości odszkodowania, odsetki powinny być naliczane najwcześniej od daty wydania wyroku (odpowiedź na pozew k.18 i nast.).

Powódka w piśmie procesowym z dnia 4 sierpnia 2023 roku (k.62-62v) zmodyfikowała powództwo wnosząc w miejsce dotychczasowego żądania o zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kwoty 65.000 zł tytułem odszkodowania za szkodę spowodowana ruchem zakładu górniczego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot: 23.000 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia modyfikacji, 65.000 zł od dnia następnego po dniu modyfikacji do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kwoty 2.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za utratę wartości budynków wskutek wychylenia.

Pozwana podtrzymała dotychczasowe stanowisko (pismo z dnia 8 września 2023 roku k.78, pismo z dnia 28 października 2024 roku k.240).

Powódka w piśmie procesowym z dnia 3 października 2024 roku (k.232) dokonała kolejnej modyfikacji powództwa i wniosła o zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kwoty 101.384,49 zł tytułem odszkodowania za szkodę spowodowana ruchem zakładu górniczego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot: 23.000 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia modyfikacji dokonanej pismem procesowym z dnia 4 sierpnia 2023 roku; 65.000 zł od dnia następnego po dniu modyfikacji dokonanej pismem procesowym z dnia 4 sierpnia 2023 roku do dnia modyfikacji dokonanej pismem procesowym z dnia 3 października 2024 roku, 101.384,49 zł od dnia następnego po dniu modyfikacji dokonanej pismem procesowym z dnia 3 października 2024 roku do dnia zapłaty; zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kwoty 2.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za utratę wartości budynków wskutek wychylenia. ( oraz pismo procesowe z dnia 10 marca 2025 roku k.276-276v).

W kolejnym piśmie procesowym z dnia 22 października 2024 roku (k.238-238v) powódka podtrzymała dotychczasowe stanowisko.

Sąd ustalił co następuje:

Powódka jest właścicielem nieruchomości położnej w R. przy ul. (...), ale której Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) (odpis księgi wieczystej k. 7 i nast.).

Nieruchomość zabudowana jest budynkiem mieszkalnym, zbudowanym w latach 20-30 XX wieku, jako jedna bryła - obecnie złożona (na ścianie tylnej budynku dobudowany jest tzw. wiatrołap/przedsionek parterowy – dobudowę wykonano w latach 30/40 XX wieku). Budynek jest dwukondygnacyjny (parter + poddasze – częściowo jako strych oraz pokoje mieszkalne), jest podpiwniczony, zbudowany w technologii klasycznej murowanej, w dość złym stanie technicznym. Dach dwuspadowy kryty papą gontową. W ramach usuwania uszkodzeń spowodowanych działalnością górniczą pozwana wykonała w budynku nowe poszycie dachowe oraz wymurowała dwa nowe kominy. Na skutek szkód górniczych w budynku mieszkalnym ujawniły się następujące uszkodzenia:

- wychylenie budynku mieszkalnego wynoszące 16 mm/m tj. w granicy małej i
średniej uciążliwości;

- pojedyncze spękania i zarysowania elewacyjne, głównie w rejonie naroży okiennych;

- w pomieszczeniach wewnętrznych przedsionka, parteru, piętra I oraz na klatce
schodowej widoczne są liczne zarysowania i spękania tynków ścian, sufitów, faset i
pachwin;

- w pomieszczeniu łazienki widoczne są pojedyncze zarysowania płytek ściennych.

Wartość odtworzeniowa budynku wynosi 924.035,04 zł netto, a stopień naturalnego zużycia wynosi 74,18 %. Wartość techniczna budynku mieszkalnego (wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień naturalnego zużycia) to 238.585,85 zł (opinia biegłego k. 92 i nast.).

Na terenie nieruchomości powódki znajduje się również garaż, zbudowany w latach 20/30 XX wieku, jako jedna bryła złożona (w 70% budynek jest murowany z przeznaczeniem n a garaż, w 30% jest to część gospodarcza), budynek jednokondygnacyjny, w technologii klasycznej murowanej, dach płaski. Podobnie jak budynek mieszkalny garaż jest w złym stanie technicznym, jest zaniedbany. Wewnątrz budynku widoczna jest zabudowana przez pozwaną (w ramach usuwania uszkodzeń spowodowanych działalnością pozwanej) pojedyncza beka stalowa podtrzymująca dach. Na skutek szkód górniczych doszło do wychylenia budynku garażowego i wynosi ono 10 mm/m, co stanowi wychylenie o nieodczuwalnej uciążliwości i nie ma konieczności jakiejkolwiek naprawy. Biegły wskazał również inne uszkodzenia garażu, które nie powstały na skutek działalności pozwanej: widoczne spękania posadzki garażu, zabrudzenia i zawilgocenia murów zewnętrznych ceglanych, w pomieszczeniach wewnętrznych widoczne są zarysowania i spękania tynków ścina, sufitów, faset i pachwin.

Z kolei wskazane w pozwie deformacje i wychylenia ogrodzenia, spękania podmurówki ogrodzenia, deformacja terenu utwardzonego z kostki betonowej występujące na nieruchomości powódki nie są efektem działalności górniczej pozwanej.

Biegły wyliczył, że z uwagi na występujące szkody pochodzenia górniczego w budynku mieszkalnym powódki koszt naprawienia szkody (przywrócenia nieruchomości powódki do stanu poprzedniego) , według aktualnych cen na IV kwartał 2023 roku wynosi 93.874,53 zł netto tj. 101.384,49 zł brutto (opinia biegłego k.92 i nast., opinia uzupełniająca k.165 i nast.).

Opisany stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o niesporne twierdzenia stron, powołane wyżej dokumenty oraz opinię biegłego z zakresu budownictwa. Opinia biegłego była kwestionowana tylko przez pozwaną, przy czym zarzuty dotyczyły ustalenia stopnia zużycia naturalnego budynku i ustalenia wartości odtworzeniowej. Biegły składając pisemne wyjaśnienia do opinii, odniósł się w sposób jasny i wyczerpujący do zgłaszanych zarzutów i rzeczowo umotywował swoje stanowisko.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 144 ust. 1 ustawy prawo geologiczne i górnicze właściciel nie może sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, który jest prowadzony zgodnie z ustawą. Może on jednak żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody, na zasadach określonych ustawą.

Zakres szkód, pozostających w związku z eksploatacją górniczą, jak i sposób ich naprawy wynika z opinii budowlanej. W myśl art. 363 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego bądź przez przywrócenie do stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Suma ta winna odpowiadać wartości poniesionej szkody.

Postępowanie w niniejszej sprawie jednoznacznie wykazało, że nieruchomość powódki objęta jest negatywnymi wpływami eksploatacji górniczej, a odpowiedzialność za związane z tym szkody obciąża pozwaną (art. 146 ust. 1 p.g.g.). Na skutek oddziaływań ruchu zakładu górniczego budynek mieszkalny posadowiony na nieruchomości uległ wychyleniu. Niezależne od wychylenia w budynku ujawniły się również inne szkody pochodzenia górniczego w postaci pęknięć i spękań budynku i wymagają napraw. Powódka poniosła zatem szkodę obejmującą koszty przywrócenia znajdującego się na nieruchomości budynku mieszkalnego do stanu poprzedniego. W niniejszej sprawie naprawienie szkody poprzez przywrócenie do stanu poprzedniego jest możliwe z technicznego punktu widzenia, a koszt naprawy został oszacowany zgodnie z art. 363 § 2 k.c. w związku z art. 145 p.g.g., na łączną kwotę 93.874,53 zł (netto).

Ponieważ okoliczności sprawy nie wskazują, aby powódka była płatnikiem Vat, odszkodowanie należało powiększyć o kwotę opodatkowania. Koszty naprawy brutto, przy przyjęciu stawki Vat 8% w stosunku do budynku mieszkalnego wynoszą 101.384,49 zł.

Zważywszy na to, ze budynek jest wychylony, a wychylenie to nie zostanie w toku napraw zlikwidowane poprzez dokonanie rektyfikacji, a zatem mimo przeprowadzonych remontów budynek nie zostanie doprowadzony do stanu jaki istniałby gdyby nie został uszkodzony wpływami eksploatacji górniczej, Sąd uznał żądanie zasadzenia kwoty 2.000,- zł tytułem odszkodowania za utratę wartości budynku za uzasadnione.

O odsetkach orzeczono na zasadzie art. 481 k.c. Jako, że pozwana była już wzywana do zapłaty przed wytoczeniem powództwa, żądanie zasądzenia odsetek od daty wniesienia pozwu od kwoty 23.000 zł (pierwotna wysokość żądania określona w pozwie) było uzasadnione. Od kwoty rozszerzonego powództwa, tj. od kwoty 65.000 zł odsetki zasądzono od dnia 9 września 2023 roku do dnia 4 listopada 2024 roku (data doręczenia pisma zawierającego modyfikację powództwa) i od kwoty 101.384,49 zł od dnia 5 listopada 2024 roku (dzień po dniu doręczenia pisma zawierającego modyfikacje powództwa) do dnia zapłaty; od kwoty 2.000 zł od dnia 23 maja 2023 roku (zgodnie z żądaniem pozwu). W pozostałej części żądanie zasądzenia odsetek od oddalono.

Ponieważ powódka utrzymała się z roszczeniem niemal w całości (poza częściowym oddaleniem żądania odsetek) o kosztach procesu orzeczono na zasadzie art. 98 k.p.c., obciążając pozwaną kosztami zastępstwa procesowego strony powodowej w całości (w kwocie 3.600 zł zgodnie z § 2 ust.5 i § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych) i nakazując na zasadzie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych pobranie od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa nieuiszczonych kosztów sądowych tj. opłaty od pozwu oraz wydatków na biegłego, w części w jakiej wydatki nie zostały pokryte z uiszczonej przez pozwaną zaliczki. Opłata od całości zgłoszonego żądania wynosiła 5.170 zł, zaś wydatki na biegłego 2.423,59 zł. Koszty jakie nakazano pobrać na rzecz Skarbu Państwa wynosiły w tej sytuacji 7.539,59 zł.

SSO Łucja Oleksy - Miszczyk

.