Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2025 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Tadeusz Trojanowski
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Aleksandra Strumiłowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 czerwca 2025 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa B. G.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w K.

o naprawienie szkody

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 589.249,14 (pięćset osiemdziesiąt dziewięć tysięcy dwieście czterdzieści dziewięć i 14/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

a)  514.975,20 (pięćset czternaście tysięcy dziewięćset siedemdziesiąt pięć i 20/100) złotych od dnia 26 kwietnia 2022 roku do dnia 31 marca 2025 roku,

b)  589.249,14 (pięćset osiemdziesiąt dziewięć tysięcy dwieście czterdzieści dziewięć i 14/100) złotych od dnia 1 kwietnia 2025 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 10.800 (dziesięć tysięcy osiemset) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia prawomocności wyroku, tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 36 521,45 (trzydzieści sześć tysięcy pięćset dwadzieścia jeden i 45/100) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSO Tadeusz Trojanowski

Sygn. akt I Cgg 36/22

UZASADNIENIE

Wyroku z 12 czerwca 2025 roku

Powód B. G. ostatecznie wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej (...) S.A. w K. 589.249,14 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 514.975,20 zł od dnia wytoczenia powództwa (26 kwietnia 2022 r.) do dnia modyfikacji dokonanej pismem z 28 marca 2025 roku (31 marca 2025 r.); od kwoty 589.249,14 zł od dnia następującego po dniu modyfikacji (1 kwietnia 2025 r.) do dnia zapłaty oraz obciążenie pozwanej kosztami postępowania. W uzasadnieniu wskazał, iż wyżej wskazanych roszczeń dochodzi tytułem odszkodowania za szkody spowodowane ruchem zakładu górniczego pozwanej na stanowiącej jego własność nieruchomości tj. budynku mieszkalnym oraz otoczeniu. Główną szkodę stanowi wychylenie budynku mieszkalnego od pionu. Przed wniesieniem pozwu powód bezskutecznie dążył do pozasądowego rozstrzygnięcia sporu.

Pozwana w odpowiedzi ostatecznie wniosła o oddalenie powództwa oraz obciążenie powoda kosztami postępowania. W uzasadnieniu podniosła zarzut braku związku przyczynowego pomiędzy prowadzoną eksploatacją górniczą a szkodami w nieruchomości powoda. Z ostrożności w razie uwzględnienia powództwa w jakimkolwiek zakresie wskazała na charakter mieszany szkody, który powinien skutkować stosownym obniżeniem ewentualnego odszkodowania, wniosła również o zasądzenie odsetek od zasądzonego świadczenia najwcześniej od dnia wyrokowania.

Sąd ustalił:

Powód jest właścicielem nieruchomości położonej w R. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą (...).

Pismem z 21 czerwca 2021 roku powód zgłosił wniosek o naprawienie szkód w wyżej opisanej nieruchomości, o których powziął wiedzę w 2019 roku. Do szkód zaliczył wychylenie budynku mieszkalnego od pionu a nadto pęknięcia okładziny cokołu, zarysowania elewacji tylnej. Wewnątrz budynku, w poszczególnych pomieszczeniach ujawniono pęknięcia ścian oraz zarysowania sufitów, w tym także faset na łączeniach płyt gipsowo-kartonowych. Dodatkowo powód zgłosił występowanie zawilgoceń sufitów, które są następstwem uszkodzenia dachu. Uszkodzenia te miały wystąpić w sypialniach, pokoju dziennym, salonie, kuchni jak i w pokoju dziecięcym. Poza budynkiem powód wskazał także na szkody w otoczeniu nieruchomości, obejmujące deformacje ogrodzenia bocznego i tylnego, pęknięcia podmurówki ogrodzenia, pęknięcia murków oporowych przy wjeździe do garażu oraz deformacje nawierzchni z kostki brukowej.

(Wniosek o naprawę szkód k. 10).

W dniu 18 października 2021 roku pozwana przeprowadziła oględziny nieruchomości (protokół k. 90). Powód zlecił wykonanie dokumentacji kosztorysowej, określającej aktualną wartość techniczną budynku, a następnie wystąpił do pozwanej z wezwaniem do zawarcia ugody. Pozwana nie ustosunkowała się do wezwania (wezwanie do zawarcia ugody z 11 stycznia 2022 r. oraz kosztorys k. 12-75).

W sprawie został przeprowadzony dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa, który w oparciu o wizję lokalną nieruchomości powoda oraz zgromadzony materiał dowodowy dokonał szczegółowej oceny stanu technicznego budynku mieszkalnego, zakresu i charakteru ujawnionych uszkodzeń, a także oszacowania kosztów ich usunięcia. Biegły potwierdził występowanie szkód zarówno o charakterze górniczym, jak i mieszanym, przy czym w odniesieniu do szkód mieszanych przyjął zasadę procentowego udziału w kosztach ich naprawy w wysokości 50% po stronie pozwanej. Wśród uszkodzeń o pochodzeniu górniczym wskazano m.in. wychylenie bryły budynku od pionu, pęknięcia ścian zewnętrznych i cokołowych, przechyły posadzek oraz deformacje ogrodzenia i nawierzchni wokół budynku. Biegły zakwalifikował wychylenie budynku jako wadę istotną, wskazując jednocześnie, że nie zachodzi konieczność przeprowadzenia pełnej rektyfikacji obiektu, a zastosowanie prac niwelujących skutki uciążliwości – takich jak poziomowanie posadzek – jest technicznie możliwe i ekonomicznie uzasadnione. Wartość techniczna budynku została określona z uwzględnieniem jego zużycia na kwotę 693.395,23 zł, natomiast koszty napraw uznanych za zasadne szkód górniczych i mieszanych – z uwzględnieniem procentowej partycypacji strony powodowej w kosztach naprawy - w oparciu o kosztorys biegłego – oszacowano na łączną kwotę 589.249,14 zł brutto. Biegły jednoznacznie stwierdził, że zakres i wartość tych napraw nie przekraczają wartości technicznej budynku, co oznacza, że przeprowadzenie prac jest zasadne także w ujęciu ekonomicznym. Jednocześnie biegły wskazał, że kosztorys nie obejmuje szkód wtórnych, mogących powstać w wyniku wcześniejszych robót lub rektyfikacji wykonywanych przez właściciela. Budynek, według opinii, znajduje się w zadowalającym stanie technicznym i jest utrzymany w należytym stanie.

Powyższe ustalenia faktyczne poczyniono na podstawie dokumentów wyraźnie wymienionych, które podlegały zaliczeniu w poczet materiału dowodowego na zasadzie art. 243 ² Kodeksu postępowania cywilnego. Żaden z dokumentów nie został skutecznie zakwestionowany pod względem swojej prawdziwości oraz autentyczności. Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy miała opinia biegłego z zakresu budownictwa P. Z.. Opinia ta została sporządzona przez osobę dysponującą specjalistyczną wiedzą z wykorzystaniem tej wiedzy. Przedłożona w sprawie opinia biegłego nie została skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron i w całości została przyjęta przez Sąd jako wiarygodna i miarodajna. Wnioski dotyczące biegłego z zakresu geologii i górnictwa oraz przesłuchania powoda zostały pominięte jako wycofane. Wniosek dotyczący biegłego z zakresu geodezji i miernictwa został pominięty wobec braku sporu w tym zakresie.

Sąd zważył:

Roszczenie powoda zasługiwało na uwzględnienie w całości. W niniejszej sprawie spór między stronami dotyczył wyłącznie wysokości należnego powodowi odszkodowania, nie zaś zasad odpowiedzialności pozwanej spółki. Z uwagi na datę ujawnienia się szkód (niekwestionowany przez nikogo rok 2019) do ich naprawy stosuje się przepisy Prawa geologicznego i górniczego z 2011 roku.

Zgodnie z art. 145 tej ustawy jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, do naprawiania szkód, o których mowa w art. 144 ust. 1 i 2 (spowodowanych ruchem zakładu górniczego), stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Pozwana odpowiada zatem na zasadzie ryzyka (art. 435 kc w zw. z art. 145 prgg z 2011 roku), niezależnie od winy, za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (art. 361 par. 1 kc w zw. z art. 145 prgg). Zgodnie z art. 363 par. 1 kc, naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Sąd był zatem związany wyborem przez powoda dochodzonego roszczenia oraz granicami żądania; rozpoznając sprawę mógł się poruszać w granicach sporu zakreślonych przez stronę powodową.

W niniejszej sprawie powód ostatecznie dochodził roszczenia w oparciu o kosztorys sporządzony przez biegłego z zakresu budownictwa, wskazując, że wysokość koniecznych robót budowlano-remontowych niezbędnych do przywrócenia stanu poprzedniego wynosi 589.249,14 zł.

Sąd uznał wyliczenia te za wiarygodne i wystarczające do określenia wysokości szkody. W szczególności zaakceptował oszacowaną przez biegłego wartość robót, wskazaną w kosztorysie nr 1. Zwrócił także uwagę na rozbieżności między stanowiskami stron co do sposobu interpretacji opinii – pozwany zarzucał, że biegły nie dokonał wyraźnego rozróżnienia szkód górniczych od innych uszkodzeń, które mogły mieć odmienne źródło. Jednakże z treści opinii jednoznacznie wynika, że sporządzony kosztorys obejmuje wyłącznie szkody pozostające w związku przyczynowym z ruchem zakładu górniczego. Sąd podzielił stanowisko biegłego, że wtórne koszty napraw wynikające z wcześniejszych rektyfikacji lub remontów nie powinny być objęte odszkodowaniem – i taka kwalifikacja znalazła odzwierciedlenie w treści opinii.

Sąd dał wiarę wnioskom biegłego także w zakresie przeprowadzonej analizy techniczno-ekonomicznej, zgodnie z którą naprawa nieruchomości jest zarówno technicznie możliwa, jak i ekonomicznie uzasadniona. W konsekwencji, odszkodowanie powinno odpowiadać równowartości wszystkich robót wymienionych w kosztorysie.

Stwierdzając wystąpienie szkód górniczych, które doprowadziły do wychylenia budynku i innych uszkodzeń, sąd uznał roszczenie za zasadne zarówno co do zasady, jak i co do wysokości.

Zasądzono zatem ostatecznie 589.249,14 zł. Kwotę tę zasądzono z odsetkami jak w sformułowanym ostatecznie żądaniu tj. od kwoty 514.975,20 zł od dnia wytoczenia powództwa (26 kwietnia 2022 r.) do dnia modyfikacji dokonanej pismem z 28 marca 2025 roku (31 marca 2025 r.); od kwoty 589.249,14 zł od dnia następującego po dniu modyfikacji (1 kwietnia 2025 r.) do dnia zapłaty; dzień wniesienia powództwa oraz dni modyfikacji ustalono odpowiednio na podstawie akt. Sąd przyjął, że zasadne było żądanie powoda co do zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od chwili wniesienia powództwa i w tym zakresie w całości podzielił argumentację strony powodowej uznając, że skoro wysokość szkody została udowodniona na podstawie opinii biegłego, a postępowanie trwało długo ze względu na niezależne od stron okoliczności (w tym problemy osobiste biegłego), to nie można obciążać powoda skutkami tej przewlekłości.

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 98 par. 1 i 3 kpc oraz par. 2 ust. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 roku. Na nieuiszczone koszty sądowe składa się opłata od zasądzonego roszczenia 29.463 zł od uiszczenia której powód był ustawowo zwolniony. Wydatki na wynagrodzenia biegłego poniesione przez Skarb Państwa przyznane postanowieniem z 28 lutego 2025 roku 7.058,45 zł – łącznie 36.521,45 zł.

SSO Tadeusz Trojanowski

.