Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2022 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Tadeusz Trojanowski
Protokolant:	Tomasz Chmiel

po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2022 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa C. C., D. C.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w K.

o naprawienie szkody

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powodów kwotę 408.346,83 (czterysta osiem tysięcy trzysta czterdzieści sześć 83/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 3 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  zasądza od pozwanej na rzecz powodów kwotę 10.800 (dziesięć tysięcy osiemset 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 25.575,22 (dwadzieścia pięć tysięcy pięćset siedemdziesiąt pięć 22/100) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSO Tadeusz Trojanowski

Sygn. akt I Cgg 23/21

UZASADNIENIE

Powodowie D. i C. C. wnieśli ostatecznie - rozszerzając powództwo, po przeprowadzeniu dowodu z opinii budowlanej - o zasądzenie od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. kwoty 408 346,83 zł brutto wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot:

- 360 000,00 zł od dnia następnego po doręczeniu pozwanej odpisu pozwu,

- 48 346,83zł od dnia następnego po doręczeniu pozwanej opinii biegłego M. S. do dnia zapłaty oraz obciążenie pozwanej kosztami postępowania. W uzasadnieniu wskazali, iż żądanej kwoty dochodzą tytułem odszkodowania za szkody na nieruchomości powstałe w wyniku eksploatacji górniczej prowadzonej przez pozwaną. Rozmieszczenie i rodzaje uszkodzeń, a także sposoby ich wcześniejszej naprawy zostały szczegółowo opisane w uzasadnieniu pozwu. Najpoważniejszym z uszkodzeń jest mocne wychylenie bryły budynku mieszkalnego od pionu, dodatkowo uszkodzenia budynku gospodarczego z garażem, nawierzchni z kostki brukowej oraz ogrodzenia. Przed wniesieniem pozwu strony bezskutecznie dążyły do pozasądowego rozstrzygnięcia sporu.

Pozwana w odpowiedzi wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz obciążenie powodów kosztami postępowania. W uzasadnieniu uznała związek przyczynowy pomiędzy szkodami występującymi w budynku mieszkalnym, budynku gospodarczym z garażem, nawierzchni oraz ogrodzeniu a ruchem zakładu górniczego. Jednak zakwestionowała zakres szkód pochodzenia górniczego i wniosła o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego w celu weryfikacji wskazanej wyżej kwestii. Z ostrożności procesowej pozwana wskazała, że odsetki powinny być naliczane najwcześniej od daty wydania wyroku w niniejszej sprawie.

Sąd ustalił:

Powodowie są współwłaścicielami - we wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej, nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym i budynkiem gospodarczym z garażem, położonej w R. przy ulicy (...) (dane z księgi wieczystej nr (...), k. 7 - 10).

Z wniosku o naprawienie szkody w obiektach budowlanych, kierowanego przez powodów do pozwanej wynika, że szkoda powstała na skutek ruchu zakładu górniczego została ujawniona w grudniu 2019 roku (wniosek, k. 12).

Główną konsekwencją ruchu kopalni było znaczne wychylenie budynku od pionu, co następczo powodowało uszkodzenia urządzenia domu. Szkody występowały także w budynku gospodarczym z garażem, ogrodzeniu i nawierzchni brukowej.

Przed skierowaniem sprawy na drogę sądową strony prowadziły korespondencję dotyczącą naprawienia szkody spowodowanej ruchem kopalni, jednak zaproponowana przez pozwaną tytułem odszkodowania kwota 208 240,00 zł, nie została poparta udokumentowanym wyliczeniem i okazała się nie do zaakceptowania dla powodów (korespondencja przedprocesowa stron, k. 12 – 14).

Ze sporządzonej na zlecenie Sądu opinii budowlanej biegłego sądowego M. S. wynika, że w budynkach zarówno mieszkalnym, jak i gospodarczym występują uszkodzenia powstałe w wyniku prowadzenia eksploatacji górniczej. Zasadniczą szkodą jest wychylenie budynków od pionu, które stanowi dużą uciążliwość w zakresie bezpieczeństwa użytkowania obiektów. W budynku mieszkalnym wypadkowa tego wychylenia wynosi 22,15‰ a w budynku gospodarczym 23,3 ‰. W budynku mieszkalnym występują spękania ścian wewnętrznych i zewnętrznych oraz spękania okładzin okiennych. Biegły wskazał jednocześnie, że gospodarka remontowa budynków prowadzona jest w sposób prawidłowy i nie stwierdził uszkodzeń pochodzenia niegórniczego. Potwierdził także, że budynek szczególnie mieszkalny był już wielokrotnie naprawiany w ramach usuwania skutków szkód górniczych. Odnośnie uszkodzeń nawierzchni biegły wskazał na deformacje, wybrzuszenia i częściowe spiętrzania nawierzchni z kostki brukowej, powstałe w wyniku prowadzenia eksploatacji górniczej. Co do ogrodzenia wschodniego stwierdzono deformacje słupków ogrodzenia, obwis siatki, spękanie cokołów. We wnioskach biegły stwierdził, że wysokość jednorazowego odszkodowania w cenach brutto odnośnie budynku mieszkalnego, budynku gospodarczego i ogrodzenia sumarycznie powinna wynosić 389 458,84 zł. Koszt naprawy nawierzchni biegły wycenił na 18 887,99 zł (opinia biegłego M. S. z załącznikami k. 36 – 212).

Powyższe ustalenia faktyczne poczyniono na podstawie dokumentów wyraźnie wymienionych które podlegały zaliczeniu w poczet materiału dowodowego na zasadzie art. 243 ² Kodeksu postępowania cywilnego. Żaden z dokumentów nie został skutecznie zakwestionowany pod względem swojej prawdziwości oraz autentyczności. Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy miała opinia biegłego M. S., która została sporządzona przez osobę dysponującą specjalistyczną wiedzą, z jej wykorzystaniem. W ocenie Sądu jej treść była wyczerpująca, spójna, logiczna, a płynące z tej opinii wnioski wzajemnie się potwierdzały i uzupełniały. Biegły szczegółowo przedstawił zakres szkód, wycenę ich naprawienia w zależności od przyjętej metody i wyraźnie wskazał przyczynę powstania szkód. Zresztą żadna ze stron nie wniosła uwag do rzeczonej opinii.

Sąd zważył:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w części. Strona pozwana ostatecznie nie kwestionowała swojej odpowiedzialności co do zasady. Sporna była natomiast wysokość należnego odszkodowania. Z uwagi na datę ujawnienia się szkód (od grudnia 2019 roku) do ich naprawy stosuje się przepisy Prawa geologicznego i górniczego z 2011 roku. Zgodnie z art. 145 tej ustawy jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, do naprawiania szkód, o których mowa w art. 144 ust. 1 i 2 (spowodowane ruchem zakładu górniczego), stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Pozwana odpowiada zatem na zasadzie ryzyka (art. 435 kc w zw. z art. 145 prgg z 2011 roku) tj. niezależnie od winy oraz za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (art. 361 par. 1 kc w zw. z art. 145 prgg). W myśl art. 363 par. 1 K.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

W sprawie bezspornym było, iż co do zasady zachodzą przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanej – na nieruchomości powodów powstały szkody i są one spowodowane działalnością górniczą pozwanej. W toku postępowania dowodowego, w oparciu przede wszystkim o opinię budowlaną, ustalono, iż szkodami górniczymi są wyszczególnione w opinii szkody w budynkach mieszkalnym i gospodarczym, a także uszkodzenia ogrodzenia i nawierzchni.

Powodowie po przeprowadzeniu rzeczonego dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa i szkód górniczych - na marginesie biegły ten został wyznaczony spośród biegłych imiennie wskazanych przez stronę pozwaną w odpowiedzi na pozew (k. 27) - rozszerzyli powództwo do kwoty 408 346,83 zł. W ocenie Sądu żądanie to jest zasadne; nie zostało ono podważone w sposób skuteczny przez stronę pozwaną i podlegało zasądzeniu na rzecz powodowych małżonków w całości. Żądaną kwotę zasądzono z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 grudnia 2021 roku tj. od dnia następującego po dniu doręczenia pełnomocnikowi pozwanej odpisu opinii budowlanej biegłego M. S.. W ocenie Sądu dopiero ta opinia ustalała wysokość szkody, a co za tym idzie wysokość należnego powodom odszkodowania. Dopiero z momentem doręczenia tej opinii strona pozwana miała pełny obraz sytuacji na nieruchomości powodów; w szczególności obrazu szkód pochodzenia górniczego oraz kosztów ich naprawienia. Ustalenie pełnego obrazu szkody nie mogło nastąpić wcześniej; nastąpiło ono dopiero w toku postępowania sądowego, po przeprowadzeniu dowodu z ww. opinii biegłego. Powyższe okoliczności nakazywały uznać, iż dopiero z tą datą pozwana popada w opóźnienie w spełnieniu świadczenia względem powodów. W pozostałym zakresie, tj. co do odsetek od kwoty 360 000,00 zł, pierwotnie wskazanej w pozwie - za okres od dnia następnego po doręczeniu pozwanej odpisu pozwu do dnia 2 grudnia 2021 roku - powództwo jako niezasadne i niewykazane podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu orzeczono na zasadzie art. 98 kpc. Na koszty procesu złożyła się opłata za czynności radcy prawnego przewidziana w § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych w wysokości 10 800 zł. Koszty sądowe nakazano pobrać od pozwanej na zasadzie art. 98 kpc w zw. z art. 113 ust. 1 uoksc. Na koszty te składa się opłata od pozwu od zasądzonego roszczenia 20 418 zł oraz wydatki na wynagrodzenie biegłego w wysokości 5 157,22 zł.

SSO Tadeusz Trojanowski

.