Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lipca 2021 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Łucja Oleksy-Miszczyk
Protokolant:	sekretarz sądowy Wioleta Motyczka

po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2021 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa M. G. (1), D. G.

przeciwko (...) z siedzibą w B.

o naprawienie szkody

1)  zasądza od pozwanej (...) w B. na rzecz powódki M. G. (1) kwotę 258.275,05 (dwieście pięćdziesiąt osiem tysięcy dwieście siedemdziesiąt pięć 05/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 grudnia 2020 roku;

2)  zasądza od pozwanej (...) w B. na rzecz powódki D. G. kwotę 258.275,05 (dwieście pięćdziesiąt osiem tysięcy dwieście siedemdziesiąt pięć 05/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 18 czerwca 2021 roku;

3)  w pozostałej części powództwo oddala;

4)  zasądza od pozwanej na rzecz powódki M. G. (1) kwotę 5.400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

5)  zasądza od pozwanej na rzecz powódki D. G. kwotę 5.400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

6)  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 25.836,89 (dwadzieścia pięć tysięcy osiemset trzydzieści sześć 89/100) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

Sygnatura akt I Cgg 7/20

UZASADNIENIE

Powódka M. G. (1) wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) z siedzibą w B. kwoty 80.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za szkodę spowodowaną ruchem zakładu górniczego. W uzasadnieniu wskazała, że jest właścicielem nieruchomości położnej w R., na której ujawniły się szkody górnicze. Odpowiedzialność za powstałe szkody ponosi pozwana. Dochodzona kwota obejmuje koszty naprawy tych szkód.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa. Podniosła jednak, że powódka nie jest jedyną właścicielką przedmiotowej nieruchomości i z tego względu w razie oszacowania ewentualnej kwoty odszkodowania za szkody pochodzenia górniczego powódce winna należeć się odpowiednia część tej kwoty. Pozwana zakwestionowała także wysokość żądanego odszkodowania podnosząc, że ceny materiałów i stawki sprzętu są zawyżone (k.35 i nast.).

Po przeprowadzeniu dowodu z opinii budowlanej pismem z 27 listopada 2020 roku (k.101) powódka dokonała rozszerzenia powództwa, poprzez żądanie zasądzenia kwoty 516.550,14 zł tytułem odszkodowania za szkodę spowodowaną ruchem zakładu górniczego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 80.000 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia modyfikacji powództwa; 516.550,11 zł od dnia następującego po dniu modyfikacji powództwa do dnia zapłaty. Następnie pismem z 22 lutego 2021 roku (k.123 i nast.) strona powodowa dokonała kolejnej modyfikacji powództwa poprzez: zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki M. G. (1) kwoty 258.275,05 zł tytułem odszkodowania za szkodę spowodowaną ruchem zakładu górniczego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 80.000 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia modyfikacji powództwa; 258.275,05 zł od dnia następującego po dniu modyfikacji powództwa do dnia zapłaty, powódka jednocześnie wniosła o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze strony powodowej D. G..

.

Powódka D. G. pismem z 7 kwietnia 2021 roku przystąpiła do sprawy i wniosła o zasądzenie na jej rzecz kwoty 258.275,06 zł tytułem odszkodowania za szkodę spowodowaną ruchem zakładu górniczego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty (k.134).

Pozwana w odpowiedzi podniosła zarzut niewyczerpania postępowania ugodowego (k. 145).

Sąd ustalił co następuje:

Powódki są współwłaścicielkami po 1/2/ nieruchomości położonej w R. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą o numerze (...). Na nieruchomości posadowiono budynek mieszkalny (podpiwniczony) wolnostojący z garażem. Zabudowania wzniesiono w 1976 roku. Na nieruchomo sic ujawniły się szkody górnicze, które zostały zauważone przez powódki w 2019 roku.

W związku z ujawnieniem się szkód charakterystycznych dla szkód pochodzenia górniczego, przede wszystkim wystąpieniem znacznego przechyłu budynku, wnioskiem z dnia 12 listopada 2019 roku, nadanym poczta w dniu 13 listopada 2019r., powódka M. G. (1) wystąpiła do pozwanej o naprawę szkody w obiekcie budowlanym (k.11 – potwierdzenie nadania na odwrocie). Do zawarcia ugody nie doszło. Już w toku procesu, pismem z dnia 16 lutego 2021r., nadanym do pozwanej w dniu 17 lutego 2021r. (k. 124, potwierdzenie nadania na odwrocie pisma) wniosek o naprawienie szkody złożyła również druga współwłaścicielka nieruchomości – nie będąca jeszcze wówczas stroną w sprawie D. G.. Do zawarcia ugody z D. G. również nie doszło, a w dniu 7 kwietnia 2021r. przystąpiła ona do procesu w charakterze powódki.

Nieruchomość znajduje się na terenie objętym wpływami eksploatacji górniczej. Budynek został zaprojektowany i wykonany z zabezpieczeniem konstrukcyjnym dla terenów objętych IV kategorią terenów górniczych w 1970 roku i II kategoria terenu górniczego w 1998 roku. Rzeczywiste wychylenie budynku i nachylenie terenu odpowiadają wskaźnikom V kategorii terenu górniczego. W opinii wskazano, iż głównym uszkodzeniem budynku jest pochylenie bryły budynku wynoszące 30 mm/m, które mieści się w granicach uciążliwości dużej oraz ponadnormatywnej. W trakcie oględzin budynku nie stwierdzono żadnych uszkodzeń noszących znamiona ponadnormatywnego zużycia, czy nieprawidłowo prowadzonej gospodarki remontowej. Budynek powódek znajduje się w dobrym stanie technicznym. Wychylenia z pionu bryły budynku o wielkości od 20 do 30 mm/m są wychyleniem na granicy dużego i niedopuszczalnego z uwagi na niebezpieczeństwo użytkowania, a jedynym sposobem przywrócenia stanu poprzedniego jest jego rektyfikacja. Naprawa szkód polegająca na wykonaniu robót przywracających stan poprzedni jest możliwa, budynek obecnie nie podlega niekorzystnym wpływom działalności górniczej pozwanej, a teren jest uspokojony.

Wartość odtworzeniowa budynku z uwzględnieniem stopnia jego zużycia wynosi 516.50,11 zł brutto z kolei koszt rektyfikacji budynku to kotwa 565.644,55 zł brutto (opinia biegłego z zakresu budownictwa i szkód górniczych k.55 i nast.).

Ustaleń w zakresie stanu faktycznego przyjętego za podstawę do przeprowadzenia rozważań sąd dokonał w oparciu o wszechstronną analizę całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego - w zakresie w pełni odpowiadającym inicjatywie dowodowej stron, kierując się przy tym dyrektywami określonymi w art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 229 i 230 k.p.c. Ustalenia faktyczne wymagały wiedzy specjalistycznej z zakresu budownictwa, a zatem szczególną wagę przy ich dokonywaniu miała opinia biegłego. Pozwana odnosząc się do opinii biegłej zarzuciła błędne dokonanie przez biegłą wyliczeń i znaczne zaniżenie stopnia zużycia budynku mieszkalnego co skutkowało zawyżeniem wartości technicznej budynku co istotnie wpłynęło na wyliczenie wartości odtworzeniowej. Zarzuciła również, iż w opinii nie odniesiono się odrębnie do kosztów i zużycia technicznego wykonanej w roku 1999 nadbudowy (k.104 i 140). Zarzuty te Sąd uznał za nietrafne. Wbrew twierdzeniom pozwanej w opinii odniesiono się odrębne do poszczególnych elementów budynku posadowionego na nieruchomości, odnosząc się szczegółowo do stopa zużycia tychże elementów budynku z uwzględnieniem ich wieku (k.63,64). W tych warunkach Sąd uznał, że zarzuty pozwanej nie mogą odnieść skutku i stanowią jedynie nieuzasadnioną polemikę z wiedzą specjalistyczną biegłego.

Sąd zważył co następuje:

W myśl art. 144 prawa geologicznego i górniczego właściciel nie może sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, który jest prowadzony zgodnie z ustawą. Może on jednak żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody, na zasadach określonych ustawą. Zgodnie z art. 146 ust.1 pr. geol. i górn. odpowiedzialność za szkodę ponosi przedsiębiorca prowadzący ruch zakładu górniczego, wskutek którego wystąpiła szkoda, przy czym jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, do naprawiania szkód, o których mowa w art. 144 ust. 1 i 2, stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego (art. 145) .

Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie prowadzi do wniosku, iż zachodzi związek przyczynowy pomiędzy szkodą powstałą w budynku powodów (trwałe wychylenie budynku) a eksploatacją górniczą prowadzoną przez należący do pozwanej zakład górniczy. Pozwana ponosi tym samym odpowiedzialność za szkody górnicze na nieruchomości powodów.

Podniesiony przez pozwaną zarzut niewyczerpania postępowania ugodowego (art.151 ust. 1 i 2 p.g.g.) nie jest trafny. Powódka M. G. (1) wystąpiła do pozwanej z wnioskiem o naprawienie szkody pismem nadanym do pozwanej 13 listopada 2019r. Wniosek nie zawierał żądania zapłaty na rzecz jednej z powódek, a jego treść wskazuje na jego zachowawczy charakter w rozumieniu art. 209 k.c., należało zatem uznać, ze odnosił on skutek również wobec pozostałych współwłaścicieli nieruchomości. Niezależnie od tego D. G. dnia 17 lutego 2021r. wystąpiła do pozwanej z odrębnym wnioskiem o naprawienie szkody. Jako, ze M. G. (2) złożyła pozwem w dniu 20 lutego 2020r. , a D. G. przystąpiła do procesu pismem z dnia 7 kwietnia 2021r., należy uznać, ze 30 dniowy termin do przeprowadzenia postępowania ugodowego (art. 151 ust. 2 p.g.g.) został w każdym przypadku zachowany.

Zakres szkód, pozostających w związku z eksploatacją górniczą, jak i sposób ich naprawy wynika z opinii budowlanej. W myśl art. 363 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego bądź przez przywrócenie do stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Suma ta winna odpowiadać wartości poniesionej szkody. W niniejszej sprawie naprawienie szkody poprzez przywrócenie do stanu poprzedniego jest możliwe z technicznego punktu widzenia, jednak wiąże się z większymi kosztami niż zasądzenie stanowiącej wartość techniczną budynku mieszkalnego kwoty.

Ta ostatnia oszacowana została zgodnie z art. 363 § 2 k.c. w związku z art. 145 p.g.g., na łączną kwotę 516.50,11 zł brutto. Mając na uwadze, iż ww. nieruchomość stanowi przedmiot współwłasności pomiędzy powódkami po 1/2, zasądzono w oparciu o przepis art. 144 ust. 1 p.g.g., na ich rzecz - stosownie do przysługujących im udziałów - kwoty po 258.275,05 zł.

O odsetkach orzeczono w oparciu o art. 481 § 1 k.c., przyjmując początkowe daty naliczania odsetek od kwoty dochodzonej skutek modyfikacji powództwa na rzecz M. G. (1) na dzień następny po doręczeniu pozwanej odpisu pisma z 27 listopada 2020 roku, natomiast w zakresie kwoty dochodzonej na rzecz D. G. na skutek rozszerzenia powództwa od dnia następnego po doręczeniu pozwanej pisma rozszerzającego powództwo (pismo z 22 lutego 2021 roku). W pozostałym zakresie powództwo oddalono.

Stosownie do art. 98 k.p.c. w związku § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych zasądzono na rzecz powódek zwrot kosztów zastępstwa procesowego.

O kosztach sądowych orzeczono na zasadzie art. 98 k.p.c. w związku z art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, nakazując pobranie nieuiszczonych kosztów sądowych od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa, tj. 25.836,89 zł. na tak obliczone koszty złożyły się opłata od pozwu w wysokości 25.828 zł oraz koszty opinii biegłego w wysokości 5008,89 zł, pomniejszone o kwotę zaliczki uiszczonej w toku procesu przez stronę pozwaną tj. o 5.000,- zł.

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

.