Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

T. K. wniosła o stwierdzenie nieważności umowy zawartej przez powódkę T. K. z pozwanym spółką (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. dotyczącą świadczenia usług telekomunikacyjnych z powodu błędu. Nadto wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. Na uzasadnienie żądania wskazała, że na skutek wprowadzenia w błąd przez przedstawiciela firmy telekomunikacyjnej podającego się za przedstawiciela firmy (...) – dotychczasowego operatora telekomunikacyjnego –zawarła umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych, będąc przekonana, że zmienia swój obecny abonament na niższy, a nie zawiera nową umowę. Następnie gdy okazało się, że powódka zawarła umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych z nowym podmiotem, a jej umowa z dotychczasowym operatorem firmą (...) była aktualna na dotychczasowych warunkach, podjęła ona kroki zmierzające do anulowania umowy z pozwanym, wysyłając pozwanemu pismo o rozwiązaniu umowy. Prowadzone było również z wniosku pozwanej postępowanie mediacyjne przed Powiatowym Rzecznikiem Praw Konsumentów w Z..

Pozwany (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na swoją rzecz od powódki kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany zaprzeczył twierdzeniom powódki o wprowadzeniu jej w błąd co do treści czynności prawnej zawarcia umowy, wskazując, że w dokumentacji dostarczonej powódce wymieniony był nowy operator i jego logo, zarówno w umowie jak i w dodatkowych oświadczeniach, a zatem powódka była zorientowana co do zmiany operatora. Powódka zapoznała się z treścią przedmiotowej umowy, co potwierdziła własnoręcznym podpisem pod umową i wiedziała z czym wiąże się jej podpisanie, a także że warunkiem korzystania w sposób pełny z usług pozwanego było rozwiązanie umowy z dotychczasowym operatorem, w tym przypadku z (...) S.A. Zdaniem pozwanego dopełnił on wszystkich ciążących na nim obowiązków informacyjnych, które ciążą na przedsiębiorcy oferującym swoje usługi konsumentowi. Pozwany przyznał, iż umowa została rozwiązana z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia ze skutkiem na dzień 31 marca 2017r.

Sąd Rejonowy w Zawierciu ustalił co następuje.

W 2016 r. powódka była abonentką operatora telekomunikacyjnego firmy (...). W czerwcu 2016r. zadzwonił do powódki konsultant z ofertą obniżenia abonamentu. Powódka powiedziała, że jest w N., w odpowiedzi usłyszała, że przyjedzie do niej konsultant. Powódka zrozumiała, że będzie to konsultant z N.. W dniu 29 czerwca 2016r. przyjechał do powódki konsultant, przywożąc dokumenty, na pierwszej stronie było oznaczenie N. wraz z adresem ulica (...). Konsultant nie przedstawił się, że jest przedstawicielem firmy telekomunikacyjnej. Powódka zrozumiała, że jest to kurier. Powódka poganiana przez konsultanta szybko przejrzała umowę i podpisała. Powódka wraz z umową podpisała również oświadczenie abonenta, w którym oświadczyła m.in., że otrzymała jeden egzemplarz umowy wypełniony i popisany przez pełnomocnika (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. oraz że, podpisała umowę na okres 24 miesięcy, a także, że zapoznała się i akceptuje treść umowy oraz, że została poinformowana przez pełnomocnika (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. przed zawarciem umowy, że jako konsument, który zawarł umowę poza lokalem przedsiębiorstwa pozwanego lub na odległość w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 maja 2014r. o prawach konsumenta może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podania przyczyny i bez ponoszenia kosztów, składając stosowne oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Powódka po podpisaniu otrzymała jeden egzemplarz umowy wraz z załącznikami: Regulaminem świadczenia usług telekomunikacyjnych przez (...) Sp. z o.o. i Cennikiem bez początkowej strony z oznaczeniem N., a także bez wskazanego wyżej oświadczenia abonenta.

Dowód: zeznania powódki /k. 146 akt/, umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych z dn. 29.06.2016r. wraz z Regulaminem świadczenia usług telekomunikacyjnych przez (...) Sp. z o.o. i Cennikiem /k. 56-63 akt/.

W dniu 22 lipca 2016r. powódka otrzymała telefon od konsultanta z firmy (...) z pytaniem, dlaczego zerwała umowę. Powódka powiedziała, że zadzwoniono do niej z ofertą obniżenia abonamentu i wówczas konsultant N. wyjaśnił, że N. nigdy nie dzwonią, tylko kontaktują się z abonentami pisemnie. Powódka powiedziała wtedy, aby anulować sprawę z N., wyrażając chęć dalszej współpracy z N.. Później powódka zaczęła otrzymywać faktury od pozwanego, za które nie płaciła. Powódka dalej korzystała ze swojego telefonu w N.. Współpraca z N. była dalej kontynuowana na dotychczasowych warunkach.

Dowód: zeznania powódki /k. 146 akt/, pismo N. z dn. 26.07.2016r. /k. 64 akt/.

Pismem z dnia 6 lutego 2017r. nadanym tego samego dnia powódka zwróciła się do pozwanego o rozwiązanie zawartej umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, wskazując, że została wprowadzona w błąd przy jej zawieraniu. W odpowiedzi na powyższe w związku z rozwiązaniem umowy powódka otrzymała od pozwanego notę obciążeniową nr (...) z dn. 11 kwietnia 2017r. na kwotę 375,00 zł tytułem opłaty wyrównawczej z terminem zapłaty 30 dni.

Dowód: zeznania powódki /k. 146 akt/, pismo powódki z dn. 6.02.2017r. wraz z dowodem nadania /k. 65-66 akt/, nota obciążeniowa nr (...) z dn. 11.04.2017r. /k. 67 akt/.

W kwietniu 2017 r. powódka wystąpiła z wnioskiem do Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Z. o mediację. Pozwany w odpowiedzi na powyższy wniosek w piśmie z dnia 11 maja 2017r. skierowanym do Rzecznika wyjaśnił, że powódka zawarła umowę z pozwanym na podstawie uprzednio złożonej oferty, będąc pouczona o przysługujących jej prawach i konsekwencjach jej zawarcia, której egzemplarz wraz z załącznikami został powódce przekazany przez przedstawiciela pozwanego. Jednocześnie wskazał, że powódka łącznie z podpisaną umową podpisała oświadczenie abonenta, dołączając jego kopię do pisma, w którym potwierdziła m.in., że otrzymała umowę i inne dokumenty, jak również została pouczona o przysługujących jej prawach, w tym m.in. o możliwości odstąpienia od umowy, a także o innych cechach umowy (m.in. przedmiot, podmiot, ceny). Pismem z dnia 23 maja 2017r. Rzecznik Konsumentów poinformował powódkę o stanowisku pozwanego, przesyłając jej pismo pozwanego z dnia 11 maja 2017r. wraz z załącznikami w postaci oświadczenia abonenta i pouczeniem o odstąpieniu od umowy.

Dowód: zeznania powódki /k.146 akt/, wniosek o mediację /k.69 akt/, pismo pozwanego z dn. 11.05.2017r. wraz z załącznikiem /k.73-74 akt/, pismo Powiatowego Rzecznika Konsumentów z dn. 23.05.2017r. /k.72 akt/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych dowodów z dokumentów, dając im wiarę w całości, albowiem ich treść nie budziła wątpliwości Sądu i nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania. Nadto przy ustaleniach faktycznych Sąd oparł się na zeznaniach powódki, uznając je w całości za wiarygodne, albowiem były one spójne, logiczne i konsekwentne, korelując z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

Sąd Rejonowy w Zawierciu zważył co następuje.

Powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Bezspornie w rozpoznawanej spawie doszło do podpisania przez powódkę w dniu
29 czerwca 2016 r. umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych z pozwanym spółką (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. na czas określony. Bezspornie też umowa ta została zawarta z powódką jako konsumentem poza lokalem przedsiębiorstwa pozwanego. Na rozstrzygnięcie sprawy istotny wpływ miała ocena okoliczności, w jakich doszło do zawarcia umowy oraz ocena kwestii rozwiązania umowy przez powódkę.

Jak ustalono, umowa została zawarta w warunkach wprowadzenia powódki w błąd co do treści zawieranej umowy. Powódka zarówno na etapie przedstawiania jej oferty zmiany umowy jak i na etapie samego jej zawarcia nie została poinformowana, iż umowa którą zawiera jest nową umową o świadczenie usług telekomunikacyjnych z nowym podmiotem, będąc utwierdzana w błędnym przekonaniu, iż zawiera umowę z dotychczasowym podmiotem firmą (...), z którym powódkę łączyła już umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Zawarcie umowy przebiegało szybko, przyjechał ktoś celem zawarcia umowy, nie przedstawiając się, powódka poganiana, aby szybko podpisać umowę, podpisała ją w błędnym przeświadczeniu, że zawiera umowę z dotychczasowym podmiotem, z którym łączyła ją umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych spółką (...), na co wskazywać miała pierwsza strona przedłożonego jej pliku dokumentów do podpisu oznaczona logo firmy (...). Powódka dopiero o tym, że zawarła umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych z nowym podmiotem dowiedziała się z rozmowy telefonicznej od konsultanta N. w dniu 22 lipca 2016 r. Następnie w dniu 6 lutego 2017r. powódka wystąpiła do pozwanego o rozwiązanie zawartej umowy z dnia 29 czerwca 2016r., powołując się na wprowadzenie jej w błąd przy zawieraniu umowy.

Zgodnie z art. 84 § 1 zd. 1 k.c. w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Zgodnie natomiast z treścią art. 88 k.c. uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu lub groźby, następuje przez oświadczenie złożone tej osobie na piśmie (§ 1); uprawnienie do uchylenia się wygasa: w razie błędu - z upływem roku od jego wykrycia, a w razie groźby - z upływem roku od chwili, kiedy stan obawy ustał (§ 2).

W związku z powyższym przyjmując, iż powódka zawarła przedmiotową umowę, będąc w błędzie co jej treści, do którego wykrycia doszło w dniu 22 lipca 2016r., kiedy to powódka podczas rozmowy z konsultantem spółki (...), powzięła wiedzę, iż umowa którą zawarła w dniu 29 czerwca 2016r. to umowa z nowym podmiotem, uznać należało, że powódka składając w dniu 6 lutego 2017r. pozwanemu oświadczenie o jej rozwiązaniu z powołaniem się na błąd, złożyła je z zachowaniem przepisanego terminu, uchylając się skutecznie od skutków prawnych jej zawarcia.

Niezależnie od powyższego, w ocenie Sądu, złożone przez powódkę w dniu 6 lutego 2016r. oświadczenie o rozwiązaniu umowy z dnia 29 czerwca 2016r., można zakwalifikować jako skuteczne oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Jak wynika bowiem z dokonanych w niniejszym postępowaniu ustaleń faktycznych, wbrew twierdzeniom pozwanego, powódka przy zawieraniu przedmiotowej umowy z dnia 29 czerwca 2016r. nie została w sposób prawidłowy poinformowana o przysługujących jej prawach związanych z jej zawarciem, w tym m.in. o możliwości odstąpienia od umowy. Faktycznie powódka przy zawieraniu przedmiotowej umowy podpisała również dokument – oświadczenie abonenta, w którym oświadczyła m.in. że została poinformowana przez pełnomocnika pozwanego przed zawarciem umowy o prawie do odstąpienia od umowy jako konsument, który zawarł umowę poza lokalem przedsiębiorstwa pozwanego lub na odległość w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 maja 2014r. o prawach konsumenta w terminie 14 dni bez podania przyczyny i bez ponoszenia kosztów poprzez złożenie stosownego oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Powódka w dniu zawarcia otrzymała jedynie egzemplarz umowy wraz z załącznikami: Regulaminem świadczenia usług telekomunikacyjnych przez (...) Sp. z o.o. bez wskazanego oświadczenia wraz z dołączonym formularzem odstąpienia w dniu zawarcia, otrzymując je i zapoznając się z nim dopiero na etapie postępowania mediacyjnego, przy otrzymaniu pisma z dnia 23 maja 2017r. od Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Z..

Zgodnie z art. 27 ustawy z dnia 30 maja 2014r. o prawach konsumenta (Dz.U.2014. poz. 827 ze zm.) konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów, z wyjątkiem kosztów określonych w art. 33, art. 34 ust. 2 i art. 35.

Zgodnie zaś z art. art. 28 wyżej cyt. bieg terminu do odstąpienia od umowy rozpoczyna się:

1) dla umowy, w wykonaniu której przedsiębiorca wydaje rzecz, będąc zobowiązany do przeniesienia jej własności - od objęcia rzeczy w posiadanie przez konsumenta lub wskazaną przez niego osobę trzecią inną niż przewoźnik, a w przypadku umowy, która:

a) obejmuje wiele rzeczy, które są dostarczane osobno, partiami lub w częściach - od objęcia w posiadanie ostatniej rzeczy, partii lub części,

b) polega na regularnym dostarczaniu rzeczy przez czas oznaczony - od objęcia w posiadanie pierwszej z rzeczy;

2) dla pozostałych umów - od dnia zawarcia umowy.

Stosownie natomiast do treści art. 29 ust. 1 wyżej cyt. ustawy jeżeli konsument nie został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy, prawo to wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia upływu terminu, o którym mowa w art. 27.

Powódka w niniejszej sprawie, jak wskazano wyżej, nie została poinformowana przez pozwanego o prawie do odstąpienia do umowy, o czym dowiedziała się dopiero w maju 2017r. w toku postępowania mediacyjnego, stąd zastosowanie znajduje przedłużony termin wskazany w art. 29 ust. 1 wyżej cyt. ustawy. Zatem uznać należy, iż powódka składając w dniu 6 lutego 2017r. pozwanemu pismo o rozwiązaniu umowy, kwalifikując je jako oświadczenie o odstąpieniu od umowy, skutecznie odstąpiła od umowy przy zachowaniu terminu wskazanego w art. 29 wyżej cyt. ustawy.

W tych okolicznościach zgodnie z art. 31 ust. 1 wyżej cyt. ustawy w przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa umowę uważa się za niezawartą.

Powódka nie może być obciążona konsekwencjami działań pozwanego, które wyczerpywały znamiona nieuczciwych praktyk rynkowych i naruszania dobrych obyczajów. Ponadto przypadek pozwanego nie jest odosobniony. Praktyki pozwanego stanowią od lat przedmiot postępowań przez rzeczników konsumentów oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w związku z szeregiem zgłaszanych przez konsumentów skarg na pozwanego związanych ze sprawami dotyczącymi usług telekomunikacyjnymi, w szczególności z problemami związanymi z wprowadzeniem w błąd co do tożsamości (nazwy) świadczeniodawców oraz warunków zawieranych umów, co potwierdza sprawozdanie z działalności Powiatowego Rzecznika Konsumentów w J. w 2016r.

Zgodnie z art. 189 k.p.c., powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy Sąd uznał, że powódka ma interes prawny w postaci wyjaśnienia swojej sytuacji prawnej. W szczególności została obciążona przez pozwanego notą za przedterminowe rozwiązanie umowy, na której to podstawie, pozwany mógłby dochodzić do niej wynikającej z niej należności w łącznej wysokości 580 zł. W tym stanie należało orzec jak w pkt 1 sentencji.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Mając na uwadze, iż powódka wygrała sprawę w całości – zasądzono na jej rzecz od pozwanego poniesione koszty procesu, na które składają się: kwota 30,00 zł tytułem uiszczonej opłaty sądowej od pozwu i 270 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, w tym 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od złożonego pełnomocnictwa.