Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

postanowienia Sądu Rejonowego w Zawierciu z dnia 24 września 2024r.

Powodowie pozwem z dnia 5 września 2024 roku wnieśli o ustalenie treści stosunku prawnego wynikającego z umowy o mieszkaniowy kredyt budowlano-hipoteczny numer (...) z dnia 12 maja 2010 roku zawartego pomiędzy stronami, poprzez ustalenie, że na oprocentowanie kredytu składa się wyłącznie marża banku w wysokości 2,60 p.p. a w konsekwencji zasądzenie od pozwanego łącznie na rzecz powodów kwoty 91.293,76 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia doręczenia pozwu pozwanemu do dnia zapłaty, z tytułu bezprawnie pobranych od powodów kwot odsetkowych, opartych na oprocentowaniu WIBOR, ewentualnie o zasądzenie od pozwanego łącznie na rzecz powodów kwoty 91.293,76 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia doręczenia pozwu pozwanemu do dnia zapłaty, z tytułu bezprawnie pobranych od powodów kwot odsetkowych, opartych na oprocentowaniu WIBOR.

Razem z pozwem powodowie wnieśli o udzielenie zabezpieczenia roszczenia poprzez:

a)  unormowanie praw i obowiązków stron procesu od dnia wydania postanowienia o zabezpieczeniu do dnia uprawomocnienia się orzeczenia końcowego w niniejszej sprawie w ten sposób, że powodowie będą zobowiązani do świadczenia na rzecz pozwanego comiesięcznych rat kapitałowo - odsetkowych, przy czym część odsetkowa raty będzie ustalana wyłącznie w oparciu o marżę pozwanego wynoszącą 2,60 p.p.,

b)  nakazanie pozwanemu przedstawienia powodom w terminie 1 tygodnia od wydania postanowienia harmonogramu spłaty kredytu opartego o wysokość raty wskazanej w punkcie 1 postanowienia,

c)  zakazanie pozwanemu złożenia powodom oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytowej numer (...) z dnia 12 maja 2010r., w okresie od dnia wydania postanowienia o zabezpieczeniu do dnia uprawomocnienia się orzeczenia końcowego w niniejszej sprawie,

d)  zakazanie pozwanemu przekazywania informacji do instytucji utworzonych na podstawie art. 105 ust. 4 ustawy Prawo bankowe, w tym Biura (...) Spółka Akcyjna w W. i systemu Bankowego Rejestru prowadzonego przez (...) Banków (...), lub jakichkolwiek innych baz bankowych informacji w związku z udzieleniem zabezpieczenia na czas trwania postępowania.

W uzasadnieniu wniosku o zabezpieczenie wskazano, że strona powodowa zgłosiła żądanie ustalenia klauzul abuzywnych w umowie łączącej strony. Uprawdopodobnienie interesu prawnego powodowie upatrują w potrzebie osiągnięcia celu postępowania oraz potrzebie udzielenia im skutecznej i szybkiej ochrony jako konsumentom.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 730 ¹ § 1 kpc udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie w sprawie zapadłego orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie ( art. 730 ¹ § 2 kpc ). Zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia ( art. 731 kpc ).

Nie ulega wątpliwości, że strona powodowa ma interes w żądaniu zabezpieczenia albowiem przedmiotowe postępowanie dotyczy nie tylko zapłaty ale i ustalenia abuzywności postanowień umowy. W razie uwzględnienia powództwa nie będą do niej miały zastosowania zakwestionowane postanowienia umowy. Postanowienia te dotyczą również wysokości raty, jaką co miesiąc mają spłacać powodowie.

Mając na uwadze złożoną materię postępowania oraz niewiadomy czas jego trwania (raczej dłuższy, niż kilka miesięcy) mogłoby się zdarzyć, że strona powodowa pozbawiona zabezpieczenia byłaby zmuszona uiszczać raty kredytowe w wysokości wynikającej z umowy, którą kwestionuje. Orzeczenie Sądu wydane w niniejszej sprawie nie będzie się odnosiło bezpośrednio do dokonanych przez powodów wpłat, co przy braku zabezpieczenia może zwiększać skalę roszczeń do rozliczenia. Nadto, w ocenie Sądu wysokość rat jakie byliby zmuszeni płacić powodowie mogłyby przekroczyć ich możliwości finansowe, a brak spłaty mógłby spowodować wypowiedzenie umowy przez pozwany bank. Tak więc brak zabezpieczenia mógłby utrudnić stronie powodowej osiągnięcie celu jakim jest wykazanie, że niektóre postanowienia umowy są abuzywne.

Zabezpieczenie nie powinno zmierzać do zaspokojenia roszczenia. Sposób zabezpieczenia wskazany przez powodów uwzględnia powyższy zakaz. Z jednej strony stanowi ochronę interesu powodów, a z drugiej zapewnia bankowi regularne spłaty kapitału i marży w comiesięcznych ratach.

Mając na uwadze sposoby dokonania zabezpieczenia należy stwierdzić, że dla roszczeń niepieniężnych ustawodawca przewidział taki sposób zabezpieczenia, jaki stosownie do okoliczności Sąd uzna za odpowiedni ( art. 755 §1 kpc ). W szczególności sąd może:

1) unormować prawa i obowiązki stron lub uczestników postępowania na czas trwania postępowania;

2) ustanowić zakaz zbywania przedmiotów lub praw objętych postępowaniem;

3) zawiesić postępowanie egzekucyjne lub inne postępowanie zmierzające do wykonania orzeczenia;

4) uregulować sposób roztoczenia pieczy nad małoletnimi dziećmi i kontaktów z dzieckiem;

5) nakazać wpisanie stosownego ostrzeżenia w księdze wieczystej lub we właściwym rejestrze.

Są to jednak sposoby zabezpieczenia wymienione przykładowo, a zatem dopuszczalne są także inne sposoby zabezpieczenia. Sąd podziela stanowisko pełnomocnika powodów, że brak zabezpieczenia może wywołać trudne do odwrócenia skutki. W ocenie Sądu zastosowany sposób zabezpieczenia roszczenia w punkcie 1. nie będzie dla pozwanego zbyt dolegliwy, ani nie wpłynie na jego sytuację ekonomiczną. W celu zapewnienia stabilności i pewności, co do wysokości rat, konieczne było nakazanie pozwanemu wskazania wysokości miesięcznych rat, jakie winni spłacać powodowie, z pominięciem wskaźnika WIBOR 3M (pkt 1b postanowienia) w postaci dostarczenia harmonogramu spłaty. Przy czym Sąd nakazał bankowi uczynić to w terminie 1 miesiąca a nie jak chciała strona powodowa w terminie 1 tygodnia. Interes pozwanego banku został uwzględniony ponadto poprzez oddalenie wniosku powodów wskazanego w pkt. IX ppkt. 3 pozwu, w zakresie w jakim Sąd miał zakazać pozwanemu złożenia powodom oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytowej w okresie od dnia wydania postanowienia o zabezpieczeniu do dnia uprawomocnienia się orzeczenia końcowego. Sąd uwzględnił wniosek tylko w związku z udzielonym zabezpieczenia a w konsekwencji pozwany bank nie został pozbawiony możliwości wypowiedzenia umowy i to w trakcie procesu, w razie gdyby strona powodowa zaprzestała w ogóle spłat kapitału i marży. Zabezpieczenie dotyczy jedynie stawki referencyjnej WIBOR, uwzględnionej dotychczas przez bank przy ustaleniu wysokości rat spłaty kredytu.

Odnośnie żądania zakazu wypowiedzenia umowy przez pozwanego oraz wpisywania powodów do BIK jako dłużników Sąd uznał, że wniosek zasługiwał na uwzględnienie, albowiem regulował na czas procesu prawa stron zapewniając powodom trwałość umowy przy płaceniu raty kredytu ustalonej w zabezpieczeniu, ale jednocześnie nie odbierając pozwanemu możliwość wypowiedzenia umowy w razie niespłacania przez stronę powodową rat wskazanych w zabezpieczeniu. Ograniczenie bankowi wpisu do BIK i systemu Bankowy Rejestr miało na celu ustawienie powodów takiej samej sytuacji, jak kredytobiorca spłacający regularnie raty, a nie traktowanie ich przez bank jako kredytobiorcy, który zalega z zapłatą. Jednocześnie zabezpieczenie wskazane w punkcie 1 c i d nie ogranicza pozwanemu bankowi działań w razie niespłacania przez powodów rat określonych w punkcie 1 a) zabezpieczenia.

W tym stanie rzeczy, na podstawie powołanych przepisów, Sąd uwzględnił wniosek i orzekł jak w sentencji postanowienia.

15.10.2024r. Sędzia

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować w kontrolce uzasadnień,

2.  Odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć pełn. pozwanego,

3.  akta 10 dni lub z wpływem.

15.10.2024r. Sędzia A. K.