Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 9 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie VI Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Janina Ignasiak

Sędziowie: SSO Leszek Mazur

SSO Agnieszka Polak (spr.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 9 czerwca 2016 r.

sprawy z urzędu

z udziałem Skarbu Państwa - Wojewody (...) , R. M.

o likwidację depozytu sygn. akt XII Ns 47/07

na skutek apelacji uczestnika Skarbu Państwa - Wojewody (...)

od postanowienia Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 29 października 2015r.

sygn. akt II Ns 4361/15

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i umorzyć postępowanie
w sprawie likwidacji niepodjętego depozytu.

Sygn. akt VI Ca 349/16

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 29 października 2015r. Sąd Rejonowy w Częstochowie stwierdził likwidację depozytu - przejście na rzecz Skarbu Państwa kwoty 815 zł wraz z oprocentowaniem za okres od dnia złożenia depozytu do dnia jego likwidacji.

W uzasadnieniu orzeczenia Sąd Rejonowy wskazał, że prawomocnym postanowieniem z dnia 3 sierpnia 2007r. sygn. akt XII Ns 47/07 Sąd zezwolił Skarbowi Państwa - Wojewodzie (...) na złożenie do depozytu sądowego kwoty 815 zł stanowiącej odszkodowanie za wywłaszczenie na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości, z zastrzeżeniem, że wypłata może nastąpić na rzecz R. M. i spadkobierców K. M., na ich wniosek.

Zarządzeniem z dnia 26 lipca 2011r. uprawnieni zostali wezwani do odbioru depozytu w terminie 3 lat od ukazania się ogłoszenia, pod rygorem likwidacji depozytu. Ogłoszenie w tym przedmiocie wywieszone było na tablicy ogłoszeń Sądu Rejonowego w Częstochowie w okresie od dnia 26 lipca 2011r. do dnia 21 lutego 2012r. Do dnia wydania postanowienia nie wpłynął wniosek uprawnionych o wypłatę depozytu.

Sąd odniósł się do treści art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006r. o likwidacji niepodjętych depozytów (Dz.U. z 2006r. nr 208, poz.1537 ze zm.) stanowiącego, że likwidacja niepodjętego depozytu z mocy prawa następuje w razie niepodjęcia depozytu przez uprawnionego, mimo upływu terminu do odbioru depozytu. Termin do odbioru depozytu wynosi 3 lata od dnia doręczenia wezwania, o którym mowa w art. 6 ust. 5. W myśl art. 6. ust.4 powołanej ustawy, w przypadku gdy uprawniony nie jest znany albo nie jest możliwe ustalenie jego miejsca zamieszkania albo siedziby na podstawie ewidencji, rejestrów lub zbiorów danych, wezwanie do odbioru może nastąpić po upływie 3 lat od dnia złożenia przedmiotu do depozytu.

Uprawnieni do odbioru depozytu zostali prawidłowo wezwani do jego odbioru z pouczeniem o skutkach nie skorzystania z przysługujących uprawnień w terminie. Termin 3 letni do odbioru depozytu upłynął bezskutecznie, co skutkowało stwierdzeniem likwidacji depozytu.

Apelację od postanowienia z dnia 29 października 2015r. wniósł Skarb - Państwa - Wojewoda (...) zarzucając naruszenie:

- art. 118a ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami oraz art. 3 ustawy z dnia 18 października 2006r. o likwidacji niepodjętych depozytów poprzez pominięcie szczególnej regulacji prawnej zobowiązującej do przechowywania depozytu sądowego przez okres 10 lat w przypadku składania do depozytu odszkodowania za nieruchomość, której własność przeszła na Skarb Państwa,

- błędne ustalenie stanu faktycznego poprzez pominięcie treści decyzji administracyjnej Wojewody (...) z dnia 27 marca 2007r. o wywłaszczeniu nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa i ustaleniu odszkodowania, będącej podstawą złożenia kwoty odszkodowania do depozytu sądowego na 10 lat.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest uzasadniona.

Jak wynika z akt sprawy prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Częstochowie sygn. akt XII Ns 47/07, kwota 815 zł złożona do depozytu sądowego stanowiła odszkodowanie za wywłaszczoną na rzecz Skarbu Państwa nieruchomość położoną na terenie Gminy M.. Okoliczność ta wynika z załączonej do wniosku o zezwolenie na złożenie do depozytu sądowego, decyzji Wojewody (...) z dnia 27 marca 2007r. W treści decyzji zaznaczono, że odszkodowanie z uwagi na nieuregulowany stan prawny nieruchomości podlega złożeniu do depozytu sądowego na okres 10 lat. Postanowieniem z dnia 3 sierpnia 2007r. sygn. akt XII Ns 47/07 Sąd Rejonowy w Częstochowie zezwolił Skarbowi Państwa - Wojewodzie (...) na złożenie do depozytu sądowego kwoty 815 zł stanowiącej odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości. Kwota ta wpłynęła do depozytu w dniu 14 grudnia 2007r. (k.46 akt sprawy XII 47/07).

Likwidacja niepodjętego depozytu z mocy prawa następuje w razie niepodjęcia depozytu przez uprawnionego, mimo upływu terminu do odbioru depozytu - art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006r. o likwidacji niepodjętych depozytów (Dz.U. z 2006r. nr 208, poz.1537 ze zm.). Wg art. 3 w/w ustawy nie stosuje się do rzeczy, pieniędzy i papierów wartościowych złożonych do depozytu, jeżeli przepisy szczególne regulują postępowanie związane ze złożeniem ich do depozytu i likwidacją w razie ich niepodjęcia. Trudno jednak uznać, jak zarzuca skarżący, że art. 118a ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2015r. poz. 1774 ze zm. - stanowiący, że odszkodowanie za nieruchomość, której własność przeszła na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, ustala się według przepisów rozdziału 5 i składa do depozytu sądowego na okres 10 lat), jest przepisem regulującym postępowanie związane ze złożeniem pieniędzy do depozytu i jego likwidacją. Przepis ten określa jedynie termin, na jaki depozyt jest składany. Przepis art. 118a ust. 3 stanowi lex specialis w odniesieniu do art. 6 ust. 4 ustawy o likwidacji niepodjętych depozytów, co oznacza, że wezwanie do odbioru może nastąpić po upływie dziesięciu, a nie trzech lat, od dnia złożenia przedmiotu do depozytu. Należy zatem uznać, że przepis dotyczący likwidacji depozytu ma zastosowanie również do depozytu składanego w związku z wywłaszczeniem nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym (komentarz Pawła Wojciechowskiego do art. 133 ustawy o gospodarce nieruchomościami).

Kwota odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym może znajdować się w depozycie 10 lat od dnia jej złożenia,(jeżeli do tego czasu nie zostanie odebrane przez osobę uprawnioną), a dopiero po upływie tego okresu depozyt ulega likwidacji przez sąd na rzecz Skarbu Państwa na zasadach określonych w ustawie z dnia 18 października 2006r. o likwidacji niepodjętych depozytów i w trybie przewidzianym w art. 693 ¹⁸ -693 ²² k.p.c. ( komentarz Ewy Bończak-Kucharczyk do ustawy o gospodarce nieruchomościami, wyd. III z 2014r.).

W przedstawionych okolicznościach faktycznych i prawnych należy stwierdzić, że stwierdzenie likwidacji niepodjętego depozytu w postanowieniu z dnia 29 października 2015r. było przedwczesne, co skutkowało uchyleniem zaskarżonego postanowienia i umorzeniem postępowania na podstawie art. 386 § 4 k.p.c.