Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lipca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie II Wydział Karny w składzie :

Przewodniczący: SSO Piotr Sikora

Protokolant: Edyta Wagner

w obecności Anny Chowańskiej-Treli Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Myszkowie po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 20 czerwca, 13 lipca, 26 września, 26 października, 30 listopada, 14 grudnia 2017 roku oraz 16 stycznia i 26 czerwca 2018 roku sprawy:

1.  S. H. (1) urodzonego (...) w Ł. syna B. i K. z domu P.

2.  M. H. (1) urodzonego (...) w K. syna S. i M. z domu O. oskarżonych o to, że:

W okresie od 23 kwietnia 2013 roku do dnia 21 lipca 2013 roku w M. i B. działając wspólnie i w porozumieniu, w krótkich odstępach czasu , w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, S. H. (1) na podstawie upoważnienia syna M. H. (1), M. H. (1) jako prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) M. H. (1) z/s we W., doprowadzili Zakład Produkcyjno – Handlowo – Usługowy (...) spółka jawna z/s w M. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 205.599, 97 zł poprzez wprowadzenie w błąd co do zamiaru zapłaty za towar w postaci blachy wynikający z czterech faktur VAT tj. nr (...) z dnia 23 kwietnia 2013 roku na kwotę 60.461, 03 zł, nr (...) z dnia 23 kwietnia 2013 roku na kwotę 21.224, 97 zł, nr (...) z dnia 7 maja 2013 roku kwotę 59.445, 53 zł, nr (...) z dnia 27 maja 2013 roku na kwotę 64.467, 84 zł co stanowi mienie znacznej wartości oraz (...) Sp. z o. o z/s w B. do niekorzystanego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 106.513, 07 zł, poprzez prowadzenie w błąd co do zamiaru zapłaty za towar w postaci blachy wynikających z trzech faktur VAT tj. nr (...) z dnia 17. 05.2013 roku na kwotę 47.838, 95 zł, nr (...) z dnia 06.06.2013 roku na kwotę 17.828, 48 zł i nr (...) z dnia 21.06.2013 roku na kwotę 40.845, 64 zł

tj. o czyn z art. 286§1 kk w zw. z art. 294§1 kk w zw. z art. 12 kk

orzeka:

1.  Oskarżonego S. H. (1) w ramach zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku uznaje winnym tego, że w okresie od 23 kwietnia 2013 roku do dnia 21 lipca 2013 roku w M. i B. działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, jaka osoba faktycznie prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą (...) M. H. (1) z/s we W., doprowadził nizej wskazane podmioty gospodarcze do niekorzystnego rozporządzenia znacznej wartości w łącznej wysokości 312 112,44 złotych i tak

a) Zakład Produkcyjno – Handlowo – Usługowy (...) spółka jawna z/s w M. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w postaci blachy o łącznej wartości 205.599, 37 złotych poprzez wprowadzenie w błąd co do zamiaru zapłaty za towar dostarczony na podstawie faktur VAT o numerach:

- (...) z dnia 23 kwietnia 2013 roku o wartości 60.461, 03 zł;

- (...) z dnia 23 kwietnia 2013 roku o wartości 21.224, 97 zł,

- (...) z dnia 7 maja 2013 roku o wartości 59.445, 53 zł,

- (...) z dnia 27 maja 2013 roku o wartości 64.467, 84 zł

b) (...) Sp. z o. o z/s w B. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci wyrobów stalowych o łącznej wartości 106 513, 07 zł, poprzez prowadzenie w błąd co do zamiaru zapłaty za towar wynikających z faktur VAT o numerach (...) z dnia 17. 05.2013 roku na kwotę 47.838, 95 zł; (...) z dnia 06.06.2013 roku na kwotę 17.828, 48 zł i (...) z dnia 21.06.2013 roku na kwotę 40.845, 64 zł.;

który to czyn wyczerpuje znamiona występku z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w brzmieniu z dnia 30 czerwca 2015 roku i za to na podstawie art. 294 § 1 kk w brzmieniu z dnia 30 czerwca 2015 roku wymierza mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2.  Oskarżonego M. H. (1) uniewinnia od dokonania zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku;

3.  Na podstawie art. 46 § 1 kk w brzmieniu z dnia 30 czerwca 2015 roku orzeka wobec oskarżonego S. H. (1) środek karny w postaci obowiązku naprawienia szkody na rzecz (...) Sp. z o. o z/s w B. poprzez zapłatę kwoty 106 513, 07 zł (sto sześć tysięcy pięćset trzynaście złotych siedem groszy);

4.  Na podstawie art. 627 kpk, art. 2 ust 1 pkt 4 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych zasądza od oskarżonego S. H. (1) na rzecz Skarbu Państwa: kwotę 300 (trzysta ) złotych tytułem opłaty oraz 6084,47 zł. (sześć tysięcy osiemdziesiąt cztery złote czterdzieści siedem groszy) tytułem wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w niniejszej sprawie.

Sygn. akt II K 72/17

UZASADNIENIE

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Omówienie ustaleń faktycznych.

S. H. (1) w branży handlu wyrobami stalowymi działał od wielu lat, pracując w podmiotach tej branży a ostatnio prowadząc faktycznie działalność gospodarczą formalnie zarejestrowana na członków swojej rodziny.

Do początków 2012 roku prowadził faktycznie działalność swojej żony M. H. (2) pod nazwą (...). Z uwagi na ubieganie się o stanowisko wójta M. H. (2) zmuszona była do zlikwidowania działalności gospodarczej prowadzonej na własne nazwisko. Wówczas w wyniku uzgodnień rodzinnych M. H. (2), S. H. (1) i ich synowie wspólnie postanowili, że tę samą działalność gospodarczą prowadzoną w ramach firmy (...), dalej prowadzić będzie S. H. (1) zarządzając faktycznie założoną na syna M. H. (1) firmą pod nazwą (...). M. H. (1) i jego brat w tym czasie dostali się na studia do W. i ani wówczas ani później nie zajmowali się żadnymi sprawami firmy.

29 czerwca 2012r. oskarżony M. H. (1) zarejestrował w Centralnej Ewidencji (...)działalność gospodarczą pod nazwą (...). Zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami w rzeczywistości wskazane przedsiębiorstwo prowadził jego ojciec – S. H. (1). Firma (...) M. H. (1) przejęła zobowiązania M. H. (2) wynikające z prowadzenia firmy (...)’. S. H. (1) otrzymał od syna M. pełnomocnictwa do osobistych rachunków bankowych założonych na własne nazwisko a wykorzystywanych w działalności firmy.

Dowód: wypis z (...), k.5, t.1; wyjaśnienia S. H. (1) k. 458-459 t. IV; wyjaśnienia M. H. (1) k. 459, t.IV ; zeznania R. N. k. 169 t. I, k. 467, t. IV; zeznania świadka M. H. (2) k. 588, t. IV.

Od września do rudnia 2012 roku firma (...)’ reprezentowana przez S. H. (1) odebrała od firmy (...) towar o wartości ponad 200 tysięcy złotych. Począwszy od 28 października 2012 roku prowadzona przez S. H. (1) firma (...) pozostawała w zwłoce w zapłacie A. S. (1) prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) kwoty 203 012 złotych za towar dostarczony w okresie od września do grudnia 2012 roku. A. S. (1) mimo zalegania przez firmę (...) z płatnościami na rzecz jej firmy w grudniu 2012 roku zdecydowała się dokonać jeszcze kilku dostaw dla firmy (...). Stał się tak gdyż S. H. (1) przyjechał do niej i zapewniał, że płatności zostaną uregulowane a wcześniej nie płacił bo jemu też kontrahenci zalegali z płatnościami. Na spotkaniu w styczniu 2013 roku S. H. (1) zobowiązał się wobec A. S. (1) do zapłaty do dnia 10 lutego 2013 roku kwoty 30 tysięcy złotych oraz do dalszego płacenia zaległości w ratach. Oskarżony nie opowiedział na korespondencję elektroniczną zawierającą propozycję płatności ratalnych należności wobec A. S. (1). Należności wobec A. S. (1) nie zostały uregulowane. Należności te zostały stwierdzone prawomocnym orzeczeniem Sądu Rejonowego Lublin – zachód w Lublinie z 6 czerwca 2013 roku. Od sierpnia 2013 roku prowadzone było przeciwko firmie (...) postępowanie egzekucyjne, które zakończyło się jego umorzeniem z uwagi na bezskuteczność egzekucji. W 2017r. wysokość firmy (...) wobec A. S. (1) wyniosła około 300 000 złotych. Z uwagi na nieuregulowanie płatności przez firmę (...) A. S. (1) musiała ograniczyć swoją działalność a ostatecznie ją zawiesić.

(Dowód: zeznania A. S. (1) k. 717-718 t. V; częściowo wyjaśnienia oskarżonego S. H. (1) k. 718-v; odpis tytułu wykonawczego k. 626, informacja komornika k. 625, 730).

Od października 2012 r. S. H. (1) w ramach przedsiębiorstwo (...) prowadziło współpracę z firmą (...) z/s w B.. Początkowo transakcje były regulowane. Cześć należności S. H. (1) zapłacił gotówką a część dostawami towaru.

Dowód: zeznania R. N. k. 169 t. I, 467, t. IV; wykaz niezapłaconych faktur k. 211-215, t. II; zeznania A. Z. k. 404, 461; M. Z. k. 461-v .

W ramach działalności firmy (...) M. H. (1) na początku 2013 r. S. H. (1), nawiązał współprace z firmą (...) z/s w M.. Zamówienia składał S. H. (1). Pierwsza faktura o nr (...) z dnia 15 lutego 2013 roku w kwocie 61 845,90 złotych została zapłacona w całości. Następnie w okresie od 23 kwietnia do 27 maja 2013 roku, S. H. (1) działając w ramach firmy (...) złożył kolejne zamówienia na blachę w firmie (...). W ich wyniku zostały wystawione faktury:

⚫

faktura nr (...) na kwotę 60 461,63 zł

⚫

faktura nr (...) na kwotę 61 224,97 zł

⚫

faktura (...) na kwotę 59 445,53 zł

⚫

faktura (...) na kwotę 64 467,94 zł.

Należności z tych faktur nie zostały zapłacone w terminie.

W połowie maja 2013r. oskarżony S. H. (1) dokonał częściowej zapłaty faktury nr (...) wpłacając kwotę 40 000 zł na rachunek przedsiębiorstwa (...). Pozostała należności nie została zapłacona mimo zapadnięcia prawomocnego orzeczenia Sądu i prowadzenia postepowania egzekucyjnego, które okazało się bezskuteczne.

W związku z tym do zapłaty należność w wysokości 205 599,97 zł. S. H. (1), mimo swoich licznych zapewnień, należności nie uiścił.

Dowód: faktury zakupu VAT (...), (...), (...), (...) k. 6-9, t. I; zeznania S. G. k. 29-31, t. I. , k. 460-461 t. IV; częściowo wyjaśnienia S. H. (1) k. 184-187, k. 216-219 , k. 358-360, 457-459; informacja komornika k. 664; opis wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie k. 665.

Spółka (...) podejmowała działania mające na celu uzyskanie należności od firmy kierowanej przez oskarżonego S. H. (1). Dnia 11 grudnia 2013r. strony podjęły próbę zawarcia ugody, do której jednak nie doszło ze względu na brak zgody S. H. (1). W listopadzie 2014r. firma (...) złożyła w Sądzie Okręgowym pozew o zapłatę zaległej należności. Postępowanie zakończyło się 16 grudnia 2014r. Sąd orzekł o współodpowiedzialności S. i M. H. (1) i nakazał solidarną spłatę należności. Pomimo wyroku sądu cywilnego, należność nie została zapłacona.

Dowód: protokół z rozprawy cywilnej k. 13, t. I, wyrok zaoczny k. 665, t. V

Towar jaki S. H. (1) otrzymał od firmy (...) został dostarczony w całości do firmy (...) i towarem tym rozliczono wcześniejsze niezapłacone należności firmy (...) wobec (...). Na ten towar firma (...) wystawiła faktury dla (...) gdzie cena kilograma towaru było o 4 grosze niższa od ceny jaką (...) miał zapłacić firmie (...).

Dowód: częściowo wyjaśnienia S. H. (1) k. 184-187, k. 216-219 , k. 358-360, 457-459; zeznania R. N. k. 169 t. I, 467, t. IV; wykaz niezapłaconych faktur k. 211-215, t. II; faktury sprzedaży k. 82-84.

Po tym rozliczeniu barterowym S. H. (1) dokonał jeszcze trzech zamówień w firmie (...) na łączną kwotę 119 371,67 wynikające z faktur:

⚫

(...) na kwotę 47 838,95 zł,

⚫

(...) na kwotę 17 828, 48 zł,

⚫

(...) na kwotę 40 845,64 zł.

Spośród tej kwoty nie uregulowano kwoty 106 513,07 złotych.

W związku z niezapłaconą należnością podjęte zostało postępowanie windykacyjne, które jednak nie przyniosło oczekiwanych skutków.

Dowód: zeznania R. N. k. 169 t. I, 467, t. IV; faktury zakupu k. 212-215 t. II; zeznania A. Z. k. 404, 461; M. Z. k. 461-v .

Środki z działalności firmy (...) wpływały na rachunki bankowe M. H. (1). Z rachunków tych były dokonywane płatności związane z prowadzoną dzielnością gospodarczą lecz również oskarżony S. H. (1) dokonywał przelewów na prywatne rachunki swoich synów i żony oraz regulował zobowiązania członków rodziny. W okresie od stycznia do czerwca 2013 roku na rachunek w (...) wpłynęło łącznie 1 121 131,12 złotych. Z kwoty tej kwota 571 199,07 została wydatkowana na działalność firmy natomiast kwota 545 155,00 złotych została wypłacona gotówką lub przelana na rachunki bankowe M. H. (2), B. H. i M. H. (1). W tym samym okresie z konta w banku (...) wypłacono gotówką lub przelano na konta wyżej wskazanych osób kwotę 38 834 złotych. Na rachunki bankowe M. H. (1) w tych dwóch bankach z jego rachunku bankowego w innych bankach przelano łącznie 66 345 złotych. Jak oskarżony S. H. (1) sam wyjaśnił ze środków tych finansował remonty oraz budowę domu garażu na nieruchomości należącej do jego małżonki z którą miał rozdzielność majątkową.

Dowód: wyjaśnienia oskarżonego S. H. (1) k. 358-360 ; historia rachunków bankowych k. 227-253, k.254-268, 488-572, 743-767; opinie biegłych k. 318-330, k. 783-791.

Informacje dotyczące oskarżonych.

Oskarżony S. H. (1) ma 50 lat. Jest żonaty, ma dwóch synów bliźniaków w wieku 25 lat. Obecnie nie ma nikogo na utrzymaniu. Był już uprzednio karany za przestępstwa karno-skarbowe na karę samoistną grzywny w 2008 roku, również w 2008 roku na karę 6 miesięcy ograniczenia wolności za czyn z art. 178 a § 1 kk oraz w 2011 roku za przestępstwo z art. 270 § 1 kk na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat i grzywnę. Obecnie jest zdrowy, nie leczy się psychiatrycznie ani neurologicznie. W przeszłości leczył się na cukrzycę i alkoholizm. Był leczony odwykowo z uzależnienia od alkoholu. Biegli lekarze psychiatrzy stwierdzili u oskarżonego zespół zależności alkoholowej w fazie całkowitej abstynencji od 2008 roku oraz orzekli, że w czasie czynu oskarżony miał całkowicie zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem. S. H. (1) ma wykształcenie średnie techniczne. Obecnie utrzymuje się pomagając synowi w prowadzeniu hodowli ślimaków. Posiada zobowiązania z tytułu nieopłaconych składek ZUS i zobowiązania podatkowe w łącznej kwocie około 46-56 tysięcy złotych.

Dowód: dane o oskarżonym k. 457; dane o karalności k. 385-387 t. II; opinia sądowo-psychiatryczna k. 388-391 t. II.

Oskarżony M. H. (1) ma 25 lat. Jest bezdzietnym kawalerem, nie ma nikogo na utrzymaniu. Uprzednio nie był karany. Posiada zobowiązania w kwocie około 400 tysięcy złotych wynikające z działalności gospodarczej firmy (...). Jest zdrowy, nie leczy się psychiatrycznie, psychologicznie ani odwykowo.

Dowód: dane o oskarżonym k. 457; dane o karalności k. 423.

Omówienie wyjaśnień oskarżonych i ich ocena.

Oskarżony S. H. (1) składał zmienne wyjaśnienia.

Podczas pierwszego przesłuchania (k.177-179) wyjaśnił zgodnie z ustalonym stanem faktycznym zaznaczając, że w chwili składania zamówień w firmie (...) sytuacja firmy (...) była ciężka gdyż firma ta miała niezapłacone zobowiązania i miał świadomość tego, że może nie mieć środków na zapłatę za zakupiony towar.

Podczas kolejnego przesłuchania (k. 184-187) przyznał się do zarzutu oszustwa na szkodę firmy (...) podtrzyma l swoje wyjaśnienia i złożył wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania rozprawy.

Podczas kolejnego przesłuchania (k.216-219) podtrzymał swoje pierwsze wyjaśnienia dodając, że towar zamówiony z firmy (...) został dostarczony do firmy (...) i zaliczony w poczet zaległości firmy (...) wobec (...).

Podczas przesłuchania w dniu 20 marca 2017 roku (k.358-360) formalnie nie przyznał się do zarzutów, podtrzymując wcześniejsze wyjaśnienia i dodając, że dokonał oszustwa na szkodę (...) z inicjatywy R. N., który powiedział aby towarem zamówionym w (...) oskarżony spłacił należności wobec (...) Przyznał, że miał zamiar zapłacić firmie (...) ale nie w terminie wynikającym z faktur ale w terminie jednego roku licząc, że firma jakoś się odbije . Jednocześnie przyznał, że dokonywał przelewów z rachunków firmowych na prywatne rachunki swoich synów i żony a przelane środki były wykorzystywane na bieżące potrzeby rodziny w tym na zakupy materiałów budowlanych i usługi związane z remontem i budową domu z garażem.

W toku postępowania sądowego oskarżony S. H. (1) nie przyznał się do stawianych mu zarzutów. Wyjaśnił, że miał zamiar zapłacić za dostarczony towar a nie doszło do tego wyłącznie z tego powodu, że pokrzywdzeni złożyli zawiadomienie o popełnionym przestępstwie na skutek czego utracił ona zaufanie w branży nie mógł dalej kontynuować działalności. Pozostałe wyjaśnienia oskarżonego H. są zgodne z poczynionymi ustaleniami faktycznymi.

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom w jakich oskarżony S. H. (1) nie przyznał się do dokonania zarzucanego mu czynu.

Natomiast dał wiarę wyjaśnieniom złożonym na początkowym etapie postępowania. W tym zakresie wyjaśnienia oskarżonego S. H. (1) są zgodne z zeznaniami A. S., R. N. i S. G. oraz w przywołanymi wyżej dokumentami. Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego S. H. (1) co do tego, że jego działanie nie wyczerpało znamion przestępstwa oszustwa. Kwestia ta zostanie szerzej omówiona w części uzasadnienia poświęconej omówieniu kwalifikacji prawnej czynu. W tym miejscu należy jednak zaznaczyć, że wyjaśnienia oskarżonego S. H. (1) co do tego, że faktycznie przyznał się do dokonania oszustwa na szkodę (...) i wniósł o skazanie bez przeprowadzenia rozprawy jedynie z tego powodu, że był nagabywany o zwrot należności są niewiarygodne. Zdaniem Sądu

Oskarżony M. H. (1) nie przyznał się do stawianego mu zarzutu i wyjaśnił zgodnie z ustalonym stanem faktycznym.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego M. H. (1) i oskarżonego S. H. (1), co do tego że to on w całości zajmował się prowadzeniem firmy (...) a jego syn M. H. (1) nie miał żadnego udziału w transakcjach z firmami (...) i w ogóle nie zajmował się sprawami firmy. Sąd dał wiarę wyjaśnieniom M. H. (1) co do tego, że nie miał świadomości tego, że zarejestrowana na jego nazwisko firma prowadzona przez ojca nie reguluje swoich zobowiązań oraz co do tego, że S. H. (1) zapewniał go o dobrej kondycji finansowej firmy i osiąganych dochodach.

W tych kwestiach wyjaśniania oskarżonych są zgodne i znajdują potwierdzenie w zeznaniach M. H. (2) oraz świadków A. S. (1), S. G. (2), R. N. i A. Z. (2). Wszyscy ci świadkowie zgodnie zeznali, że wszystkie kontakty, zamówienia i uzgodnienia z ramienia firmy (...) były prowadzone z S. H. (1), który wprost mówił, że prowadzi firmę syna.

Żaden ze świadków nie kwestionował tego, że M. H. (1) w żaden sposób nie uczestniczył w działalności firmy (...).

Ocena pozostałych dowodów.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków R. N.(k. 168-173 t. 1, k. 663 t. V), R. M. (k. 161-167, t. I), M. Z. (k. 431, t. IV), A. Z. (k. 404-410, t. III; k. 461 t. IV), M. H. (2) (k. 579-580, t. IV), A. S.(k. k. 717-718 t. V). Zeznania tych świadków znajdują potwierdzenie w zgromadzonej w aktach dokumentacji ( k. 6-9, t. I; k. 211-215, t. II; k. 695-716) i wzajemnie się uzupełniają, nie tworząc sprzeczności. Są one zgodne z przedstawionym powyżej stanem faktycznym. Co do zasady są zgodne z wyjaśnieniom S. H. (1) i w całości są zgodne z wyjaśnieniami M. H. (1). Sąd dał również wiarę ustaleniom faktycznymi opinii biegłych z zakresu ekonomii i rachunkowości i biegłym lekarzom psychiatrom.

Sąd nie wziął pod uwagę wniosków i analiz zawartych w opinii biegłej M. C. zawierających próbę odpowiedzi na pytanie czy firma (...) została założona w celu dokonania oszustw oraz czy M. H. (1) dopuścił się oszust na szkodę pokrzywdzonych. W tej części opinii biegła wykroczyła poza zakres postanowienie o powołaniu biegłego i nie była uprawniona nawet do próby odpowiedzi na pytania, które nie zostały w tym postanowieniu postawione.

Natomiast w pozostałym zakresie ustalenia biegłych z zakresu ekonomii i rachunkowości są zgodne, znajdują potwierdzenie w dokumentach jakie zostały przez nie zbadane a w szczególności porównaniu ceny zakupu towaru od (...) i ceny sprzedaży tego samego towaru firmie (...) z których wynika, że ta ostatnia była niższa od ceny zakupu i przyniosła (...) stratę w kwocie 7284,40 złotych.

Sąd nie podzielił zarzutów obrońcy oskarżonego S. H. (1) dotyczących opinii biegłej T. S. (k.783-789, t. V). Biegła odpowiedziała na zadane jej przez Sąd pytania w sposób wyczerpujący na ile pozwoliły na to zgromadzone dowody. Wnioski biegłej zostały oparte na udostępnionej jej dokumentacji z akt sprawy. Wyraźnie zaznaczono w opinii że pełna odpowiedź na pytania zawarte w postanowieniu Sadu o dopuszczeniu tego dowodu nie była możliwa i wynikała z faktu, iż dokumentacja finansowa firmy (...) była niekompletna. W ocenie Sądu próba dalszego badania sytuacji finansowej firmy (...) w oparciu o poszerzony materiał dowodowy (o ile zostałby on zgromadzony) nie była celowa z tego powodu, że firma (...) stosowała ewidencję finansowo-księgową w formie Książki przychodów i rozchodów a więc w bardzo uproszczonej formie pozwalającą wyłącznie na ustalenia dochodu lub straty. Poszerzenie materiału dowodowego w ewentualne dalsze dokumenty bankowe nie pozwalałoby na dokonanie ustaleń co do tego na co zostały przeznaczone środki wypłacone gotówką z rachunków firmowych a z zabezpieczonej dokumentacji bankowej wynika, że z rachunków tych dokonywano płatności prywatnych zobowiązań członków rodziny H. a sam oskarżony S. H. (1) przyznał, że środki te były przeznaczane na wydatki związane z remontami oraz budową domu na nieruchomości należącej do jego żony.

Należy także wskazać, że twierdzenie obrońcy, jakoby opinia biegłej była niejasna jest chybione. Opinia biegłej jest napisana w sposób prosty, nie jest w żaden sposób zawiła. Także zarzut sprzeczności opinii biegłej M. C. z opinią biegłej T. S. nie zasługuje na uwzględnienie. Biegła w swojej opinii nawiązywała do opinii sporządzonej wcześniej, podzielając wyliczenia w niej przedstawione.

Omówienie kwalifikacji prawnej

Czyn przypisany oskarżonemu S. H. (1) wyczerpuje znamiona oszustwa w stosunku do mienia znacznej wartości opisanego w art. art. 286 § 1 kk i art. 294 § 1 kk w związku z art. 12 kk.

Sąd zmienił opis czynu przyjmując, iż działania oskarżonego S. H. (1) było sprawstwem w dokonaniu czynu zabronionego, a nie działaniem polegającym na współsprawstwie z oskarżonym M. H. (1).

Oskarżony S. H. (1) nie działał wspólnie z synem realizując znamiona oszustwa w stosunku do mienia znacznej wartości. Oskarżony M. H. (1) nie podejmował żadnych działań w ramach zarejestrowanej na niego działalności gospodarczej, tj. nie zawierał umów, nie prowadził rozmów z kontrahentami, nie zarządzał przedsiębiorstwem. Wszelkie czynności w firmie (...) podejmował samodzielnie oskarżony S. H. (1). Jego syn M. H. (1) nie miał świadomości tego, że założona na niego firma prowadzona przez ojca nie płaci za otrzymany towar. Mało tego, był przez ojca zapewniany o dobrej kondycji finansowej firmy. M. H. (1) był tylko figurantem w Centralnej Ewidencji(...)– to na niego założone zostało przedsiębiorstwo (...). Oszustwa zarzucane oskarżonym były podejmowane w związku z prowadzoną działalnością. Oskarżony M. H. (1) nie miał jednak żadnej wiedzy na temat kondycji finansowej przedsiębiorstwa, podejmowanych w jego ramach czynności, jak i oszustw dokonywanych przez ojca. Świadczy o tym bezsprzecznie zgromadzony materiał dowodowy przedstawiony powyżej. M. H. (1) miał zaufanie do swojego ojca. Wierzył, że tak jak wcześniejszą działalność zarejestrowaną na matkę będzie prowadził działalność zarejestrowaną na niego. M. H. (1) w tamtym czasie studiował. Z jego punktu widzenia nić nie świadczyło o tym aby prowadzona przez ojca działalność budziła jakiekolwiek zastrzeżenia. Rodzina żyła dostatnio, rodzice utrzymywali synów studiujących we W., budowali dom.

Nie budzący wątpliwości materiał dowodowy jednoznacznie świadczy o tym, że M. H. (1) swoim zachowaniem nie wyczerpał znamion przestępstwa z art. 286 § 1 kk wobec pokrzywdzonych.

Zgodnie z art. 286 § 1 kk za oszustwo odpowiada ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Nie ma wątpliwości, że działania oskarżonego S. H. (1) realizują znamiona tego przepisu. Swoim zachowaniem – w postaci składanych w pokrzywdzonych spółkach zamówień, za które oskarżony nie uiszczał należnych kwot - doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem swoich kontrahentów. Co istotne oskarżony aprobował terminy płatności wynikające z faktur. Pokrzywdzone spółki liczyły zatem na to, że płatność otrzymają w terminie. Oskarżony nadużył zaufania S. G. (2) i R. N., których znał od lat i wcześniej z nim współpracował. Osoby te miały do niego zaufanie z uwagi na wcześniejszą współpracę podczas której regulował on zobowiązania podmiotów jakie reprezentował.

Nie ulega wątpliwości, że już od października do grudnia 2012 roku firma (...) miała nieuregulowane zobowiązania na kwotę ponad 200 tysięcy złotych (nie licząc odsetek) wobec A. S. (1). Składając zamówienia w firmie (...) oskarżony jak sam wyjaśnił miał zaległości wobec firmy (...) na kwotę około 300 tysięcy złotych. Oskarżony nie informował swoich kontrahentów o rzeczywistej kondycji firmy i nieuregulowanych zobowiązaniach. Jak sam wyjaśnił w przypadku firmy (...) miał zamiar zapłacić za towar ale od samego początku nie w uzgodnionym terminie a w ciągu roku i to licząc, że sytuacja firmy (...) ulegnie poprawie. Jak wynika z art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej - działalność gospodarcza ma charakter zarobkowy. W związku z tym czynności podejmowane przez spółki (...), w ramach ich działalności gospodarczej, były nastawione na zysk. Ze względu na zachowania oskarżonego, spółki zapłaty za towar nie otrzymały, co za tym idzie – sprzedaż blach i podobnych towarów oskarżonemu stanowiła dla spółek niekorzystne rozporządzenie ich mieniem.

Nie ulega wątpliwości, że działanie oskarżonego były nastawione na wprowadzenie kontrahentów w błąd co do zamiary zapłacenia za towar w umówionym terminie w tym celu aby doprowadzić ich do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Zgodnie z wyrokiem SN z dn. 2 grudnia 2002r.( IV KKN 135/00, Prok. i Pr.-wkł. 2003, nr 6, poz. 8) warunkiem wprowadzenia w błąd z art. 286 par. 1 kk jest błąd po stronie pokrzywdzonego w stosunku do osoby, rzeczy, zjawiska lub zdarzenia. Błąd ten ma polegać na wywołaniu rozbieżności w świadomości pokrzywdzonego poprzez fałszywe wyobrażenie. Pokrzywdzone spółki nawiązywały działalność i zawierały umowy z przedsiębiorstwem (...) ze względu na fakt, iż nie wiedziały, że firma oskarżonego ma wcześniejsze nieuregulowane wymagalne zobowiązania. Oskarżony nie przyznał się do tego faktu. Co więcej, oskarżony nieustannie zapewniał pokrzywdzone spółki, że za należności wobec nich zapłaci w terminie. W związku z tym powstała rozbieżność między postawą oskarżonego i jego przedstawianiem kondycji firmy a stanem rzeczywistym, która wpłynęła na podejmowane przez pokrzywdzone spółki decyzje.

Oskarżonemu S. H. (1) zostało zarzucone popełnienie przestępstwa oszustwa w stosunku do mienia znacznej wartości. Zgodnie z art. 115 § 6 kk mieniem znacznej wartości jest mienie, którego wartość przekracza kwotę 200 000 zł. Działanie oskarżonego S. H. (1) obejmowało mienie znacznej wartości. Potwierdza to fakt, że oskarżony nie uiścił należności w stosunku do spółki (...) w kwocie 205 599,97 zł oraz spółki (...) w kwocie 106 513,07 zł, co w sumie daje kwotę 312 113, 04 zł.

Jak wynika z treści art. 286 § 1 kk, oszustwo jest przestępstwem kierunkowym. Można je popełnić tylko umyślnie z zamiarem bezpośrednim (wyrok SN z dnia 14 stycznia 2004 r., IV KK 192/03, Prok. i Pr.-wkł. 2004, nr 9, poz. 5). Podejmując działania przestępcze należy mieć na celu uzyskanie korzyści materialnej. Oskarżony S. H. (1) prowadząc działalność z pokrzywdzonymi spółkami chciał doprowadzić do niekorzystnego dla nich rozporządzenia mieniem i uzyskać z tego korzyści finansowe. Składając zamówienia zdawał sobie sprawę, że nie dokona płatności za dostarczony towar w umówionym terminie a zapłaci tylko w wypadku polepszenia kondycji firmy. Nie posiadając środków do zapłaty za poprzednie zamówienia, składał kolejne. Ponadto, nieustannie zapewniał spółki, iż w najbliższym czasie ureguluje swoje zadłużenie w stosunku do nich. Zgromadzony materiał dowodowy wskazuje, że oskarżony nie tylko był świadomy, że wprowadza błąd spółki, co do kondycji finansowej firmy (...) i jej możliwości spłaty należności, ale także w związku z tym zdawał sobie sprawę, że swoimi transakcjami doprowadza spółki do niekorzystnego rozporządzenia mieniem

Zachowania oskarżonego S. H. (1) miały miejsce kilkukrotnie, w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, stanowią więc one czyn ciągły w rozumieniu art. 12 kk. Zgodnie z art. 12 kk dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, uważa się za jeden czyn zabroniony. Zachowania oskarżonego polegające na doprowadzaniu swoich kontrahentów, tj spółek (...), do niekorzystnego rozporządzenia mieniem miały miejsce kilkakrotnie – 4 transakcje z firmą (...) i trzy z (...), za które nie uiszczono zapłaty. Jak wynika z faktur, odstępy pomiędzy tymi zachowaniami wynosiły miesiąc (transakcje z firmą (...) – kwiecień, maj 2013r.; z firmą (...): maj, czerwiec 2013), co dla tego typu przestępstw stanowi krótką przerwę w działaniu. Ponadto należy wskazać, że ze sposobu działania oskarżonego S. H. (1) wynika, iż oskarżony już rozpoczynając współpracę ze swoimi kontrahentami był nastawiony na oszukanie ich i wiedział, że nie pokryje zaciąganych wobec nich zobowiązań w uzgodnionym terminie. Z tego względu Sąd uznał ocenić jego zachowanie jako dokonane w konstrukcji czynu ciągłego.

Omówienie wymiaru kary.

Sąd wymierzył oskarżonemu S. H. (1) karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności.

Wymierzając oskarżonemu S. H. (1) karę Sąd miał na uwadze stopień szkodliwości społecznej popełnionego przez niego czynu, jak również stopień jego winy. Sąd wziął także pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie kara ma osiągnąć wobec sprawcy przestępstwa.

Wymierzając tę karę Sąd wziął pod uwagę fakt, że oskarżony w postepowaniu przygotowawczym złożył wyjaśnienia opisując stan faktyczny zgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy. Stopień szkodliwości społecznej czynu oskarżonego jest wysoki. Oskarżony nadużył zaufania osób jakie znał od lat. Oskarżony w sposób rażący naruszył ciążące na nim jako przedsiębiorcy obowiązki. Zamiast regulować należności wobec pokrzywdzonych środki uzyskane ze sprzedaży towarów przeznaczał między innymi na prywatne wydatki członków swojej rodziny w tym inwestując je w budowę domu położonego na nieruchomości swojej żony z którą miał rozdzielność majątkową. Wymierzając karę Sąd miał również na uwadze fakt, że skutkiem przestępstwa wobec spółki (...) było zaprzestanie przez nią działalności.

Wymierzona kara zdaniem Sądu jest adekwatna do stopnia szkodliwości społecznej zarzucanego czynu i w ocenie Sądu spełni cele zapobiegawcze i wychowawcze względem oskarżonego. Ponadto, powyższa kara czyni zadość kształtowaniu świadomości prawnej społeczeństwa utwierdzając je w przekonaniu, że popełnienie przestępstwa przeciwko mieniu, spotyka się z szybką i sprawiedliwą reakcją organów Państwa.

Oskarżonego M. H. (1) Sąd uniewinnił od zarzucanego mu czynu. Jak zostało udowodnione w toku postępowania, oskarżony M. H. (1) nie popełnił zarzucanego mu czynu. Jego związek ze sprawą ograniczał się do faktu, iż to na oskarżonego M. H. (1) była założona firma (...). Sam oskarżony, jak już było podnoszone, nie wiedział o działaniach przestępczych ojca ani w nich nie uczestniczył. Daje to podstawę, aby zgodnie z art. 414 § 1 zd. 2 w zw. z art. 17 par. 1 pkt. 1 uniewinnić oskarżonego M. H. (1) od zarzucanego mu czynu.

W stosunku do oskarżonego S. H. (1) na mocy art. 46 § 1 kk Sąd orzekł także środek karny w postaci obowiązku naprawienia szkody na rzecz (...) poprzez zapłatę kwoty 106 513,07 zł ( sto sześć tysięcy pięćset trzynaście złotych siedem groszy).

Natomiast na podstawie art. 415 § 1 zdanie 2 kpk, nie było podstaw do orzeczenia takiego środka wobec spółki (...), co do której roszczenia wobec firmy (...) zapadło prawomocne rozstrzygniecie w drodze postępowania cywilnego.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie przepisów wskazanych w punkcie 4 części dyspozytywnej wyroku.