Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Mariola Jagosz
Protokolant:	st. sekr. sądowy Beata Frydel

po rozpoznaniu w dniu 3 kwietnia 2014 r. w Bielsku-Białej

na rozprawie

sprawy z powództwa B. S.

przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B.

o uchylenie uchwały

1.  uchyla uchwałę nr (...) Walnego Zgromadzenia (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B. z dnia 30.06.2012r. w sprawie uchylenia uchwały nr (...) Rady Nadzorczej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej
z dnia 18.04.2012r. dotyczącej wykluczenia powódki z rejestru członków Spółdzielni;

2.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 397,00 zł. (trzysta dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia

Sygn. akt IC 315/12

UZASADNIENIE

B. S. domagała się w pozwie, wniesionym w dniu 18 września 2012 roku przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B., unieważnienia lub uchylenia w całości uchwały nr (...) Walnego Zgromadzenia pozwanej Spółdzielni z 30.06.2012 r. w sprawie uchylenia uchwały nr (...) Rady Nadzorczej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z dnia 18.04.2012 r. dotyczącej wykluczenia Pani B. S. zam. w B. przy ul. (...) z rejestru członków Spółdzielni.

Uzasadniając żądanie powódka podała, że postępowanie w sprawie wykreślenia jej z rejestru członków spółdzielni zostało rozpoczęte już 27.05.2010 r. dwoma pismami podpisanymi przez grupy członków pozwanej Spółdzielni i zostało zainspirowane przez określone osoby. W ocenie powódki podjęte postępowanie zawiera błędy proceduralne, formalne i merytoryczne. W piśmie procesowym z dnia 2 października 2012 r. wskazała, na błędy oraz niezgodności z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych oraz ze statutem pozwanej Spółdzielni :

a)w porządku obrad Walnego Zgromadzenia z dnia 18.05.2012 r. nie zamieszczono punktu dotyczącego rozpatrzenia odwołań od uchwał Rady Nadzorczej o wykluczeniu członka ze Spółdzielni;

b) w „Materiałach na Walne Zgromadzenie (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B. 30.06.2012 r.” nie zamieszczono projektu uchwały w sprawie uchylenia uchwały Rady Nadzorczej dotyczącej wykluczenia członka ze Spółdzielni a projekt uchwały zamieszczony został dopiero w „Uzupełniających materiałach na Walne Zgromadzenie (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B. 30.06.2012 r.”, które były rozdawane członkom Spółdzielni w momencie, gdy przychodzili oni na obrady Walnego Zgromadzenia;

c) projekty w/w uchwał były ogólnikowe, nie dotyczyły konkretnych członków i nie zawierały niezbędnego uzasadnienia;

d) uchwała nr (...) Walnego Zgromadzenia pozwanej Spółdzielni z dnia 30.06.2012 r., dotycząca powódki nie zawiera merytorycznego uzasadnienia

e) sposób głosowania nad w/w uchwałą jak i wynik głosowania jest niezgodny z § 59 ustęp 10 Statutu pozwanej Spółdzielni.

Powódka twierdziła, że uchwała nr (...) Walnego Zgromadzenia z 18.06.2011 r. „w sprawie zaopiniowania wniosku o wykluczenie członka (...) Spółdzielni Mieszkaniowej ze Spółdzielni zawiera błędne założenie, że istniał jakiś wniosek do Rady Nadzorczej o wykluczenie powódki nadto, że uzasadnienie uchwały nr (...) Rady Nadzorczej z 18.06.2012 r. w żaden sposób nie koresponduje z uzasadnieniem uchwały nr (...) Walnego Zgromadzenia z 28.06.2011 r. W końcu podniosła, iż osoby działające w celu wykluczenia jej z pozwanej Spółdzielni mają na celu uniemożliwienie jej korzystania z praw konstytucyjnych, ustawowych i statutowych. W przekonaniu powódki te długotrwałe i systematyczne działania mają na celu jej poniżenie i niszczenie psychiczne oraz fizyczne.

Pozwana (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w B., w odpowiedzi na pozew, wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania.

Uzasadniając swoje stanowisko w procesie podała, że brak jest podstaw do uchylenia i unieważnienia uchwały. Twierdziła, że obie uchwały dotyczące wykluczenia powódki z rejestru członków , zarówno uchwała Rady Nadzorczej jak i Walnego Zgromadzenia zostały podjęte prawidłowo pod względem formalnym jak i merytorycznym. Wskazała, że przyczyną wykluczenia powódki uchwałą Rady Nadzorczej, wskazaną w treści uchwały, było uznanie, że zachowanie członka – B. S. wyczerpuje przesłanki wykluczenia, określone w Statucie (...), a to :

1)  świadome działanie na szkodę Spółdzielni lub działanie wbrew jej interesom,

2)  poważne naruszenie zasad współżycia społecznego.

Powołując się na treść uzasadnienia uchwały podniosła, że powódka dała się poznać jako osoba o subiektywnych aspiracjach, konfliktowa i trudna we współpracy w strukturach społecznego działania. W 2010 r. i 2011 r. trzykrotnie zaskarżała w postępowaniu sądowym uchwały, podjęte przez organy spółdzielni w interesie ogółu jej członków. Żadna z tych spraw nie wykazała zasadności jej działań, wręcz przeciwnie – w ich toku potwierdziły się jej motywy i działanie wbrew interesom (...) Spółdzielni Mieszkaniowej i jej członków. Wnosząc pozwy do sądu powódka nie kierowała się ważnym interesem spółdzielni ani swoim jako członka spółdzielni, ale np. tym, że jej postulaty nie zostały w większości uwzględnione i Walne Zgromadzenie głosowało inaczej, niż sobie tego życzyła. W ocenie Rady było to działanie egoistyczne, sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Pozwana wskazała, że w trakcie obrad Walnego Zgromadzenia w dniu 04.12.2010 r. powódka stwierdziła, że cokolwiek zostanie stwierdzone na zebraniu, to zaskarży do sądu, ponieważ w spółdzielni nie można niczego inaczej załatwić. W konsekwencji uchwały nr 1 i 2 zostały przez nią rzeczywiście zaskarżone, co spowodowało wstrzymanie rejestracji zmian statutu. Odniosło to negatywny dla spółdzielni skutek w postaci kilkumiesięcznego opóźnienia w rejestracji zmian statutowych, zawierających istotne dla członków kwestie, takie jak utworzenie funduszu na wykup gruntów lub możliwość przywracania osób wykreślonych w poczet członków spółdzielni. Dodatkowo powódka sprzeciwiała się i poprzez pozew sądowy usiłowała zablokować m.in. zorganizowanie obchodów 30-lecia spółdzielni oraz wydawanie biuletynu sądowego. Z powyższego, w ocenie Rady Nadzorczej wynikało, że powódka aktywnie i umyślnie sprzeciwia się działaniom, prowadzącym do rozwoju spółdzielni, zgodnym z oczekiwaniami i interesem członków spółdzielni oraz uchwałami jej organów. Pozwana podniosła także, iż powódka wielokrotnie dopuszczała się krytyki działalności i członków organów spółdzielni, która miała na celu dyskryminowanie poczynań organów spółdzielni, co jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Działalność powódki była negatywnie oceniana przez członków spółdzielni. Pełniąc funkcję członka Rady Nadzorczej w okresie od 10.02.2009 r. do 12.06.2010 r. nie otrzymała absolutorium. Na podstawie powyższych przesłanek (...) uznała, ze z winy umyślnej dalsze pozostawanie powódki w Spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami Statutu Spółdzielni , w szczególności z obowiązkami członka wynikającymi z § 17 ust. 1 p. 5) i 6) Statutu zgodnie z którymi członek ma dbać o dobro i rozwój Spółdzielni, stosować się do postanowień Statutu, regulaminów i innych uchwał organów Spółdzielni oraz przestrzegać zasad współżycia społecznego. Podała, że przyczyny wykluczenia są rzeczywiste, miały miejsce i stanowią wystarczający powód dla wykluczenia powódki z rejestru członków spółdzielni. Skoro powódka w sposób wskazany w uzasadnieniu uchwały czynnie kontestuje działania spółdzielni, przekraczając przy tym granice dozwolonej krytyki i naruszając zasady współżycia społecznego konsekwencją tych działań powinno być pozbawienie jej członkostwa w spółdzielni. Podała też, że podjęcie uchwał poprzedziło wyczerpanie stosownych procedur zatem brak jest formalnych podstaw do skutecznego zakwestionowania podjętych uchwał.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 27 maja 2010 r. wpłynęły do Zarządu pozwanej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B. pisma członków spółdzielni z wnioskiem o umieszczenie w porządku obrad Walnego Zgromadzenia Członków w dniu 12.06.2010 r. punktu w sprawie podjęcia uchwały o wykluczenie powódki z członkostwa Spółdzielni z powodów wskazanych we wnioskach. Pismo grupy członków Spółdzielni z żądaniem umieszczenia w porządku obrad Walnego Zgromadzenia Członków w dniu 18.06.2011 r. punktu dotyczącego podjęcia uchwały o wykluczeniu powódki z rejestru członków spółdzielni zostało wniesione ponownie w dniu 30.05.2011 r.

( kopie w/w pism – k. 4,5, 6 akt )

Wśród członków spółdzielni, którzy podpisywali pisma znajdowały się osoby, które z uwagi na stan zdrowia nie były w pełni zorientowane co do treści i skutków, jakie wywoła podpisywane przez nie pismo.

( zeznania świadków : H. B. – k. 425-426; M. R. – k. k.314 verte-315;C. J. – 393 verte-394 )

Na Walnym Zgromadzeniu w dniu 18.06.2011 r. podjęta została uchwała (...), o pozytywnym zaopiniowaniu wniosku o podjęcie uchwały o wykluczenie powódki ze Spółdzielni.

(kopia w/w uchwały – k. 27 )

Pismem z dnia 22.03.2012 r. powódka została powiadomiona o posiedzeniu Rady Nadzorczej w dniu 18.04.2012 r. z informacją, że na posiedzeniu tym będzie rozpatrywana sprawa wykluczenia jej z rejestru członków Spółdzielni w oparciu o § 11 ust. 2 pkt 1 Statutu Spółdzielni. W załączeniu do powiadomienia przesłano powódce treść zarzutów.

( kopia powiadomienia o posiedzeniu Rady Nadzorczej w dniu 18.06.2012 r. wraz z zarzutami – k. 75-78 , kopia dowodu doręczenia – k. 79 )

W dniu 18.04.2012 r. odbyło się posiedzenie Rady Nadzorczej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej. Powódka nie stawiła się na posiedzenie, nie odniosła się też do stawianych jej zarzutów pisemnie .

( Protokół nr (...) z posiedzenia (...) z dnia 18.04.2012 r. wraz z listą obecności – k. 87-92 )

Powódka nie stawiła się na posiedzenie Rady uznając twierdzenia przedstawione w dołączonych do zawiadomienia zarzutach za absurdalne. W jej ocenie część stawianych jej zarzutów była tożsama z zarzutami stawianymi przez pozwaną w sprawie jaka toczyła się przed Sądem Okręgowym w Bielsku-Białej do sygn. akt IC 144/06 o uchylenie uchwały nr (...) Rady Nadzorczej podjętej w dniu 13.01.2006 r. wykluczającej powódkę z rejestru członków Spółdzielni.

( zeznania powódki – k. 449 verte-453)

Uchwałą (...) z dnia 18.04.2012 r. Rada Nadzorcza (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B., powołując się na § 70 ustęp 1 pkt 15 w zw. z § 11 ust. 1 i ust. 2 punkt 1 i punkt 2 oraz §13 ust. 1 i ust. 4 Statutu Spółdzielni postanowiła wykluczyć B. S. z rejestru członków Spółdzielni. W uzasadnieniu uchwały wskazano, że zachowanie powódki wyczerpuje przesłanki wykluczenia określone w Statucie (...) Spółdzielni Mieszkaniowej , a to :

1)  świadome działanie na szkodę Spółdzielni lub działanie wbrew jej interesom,

2)  poważne naruszenie zasad współżycia społecznego.

W obszernym uzasadnieniu uchwały wskazano, że powódka dała się poznać jako osoba o subiektywnych aspiracjach, konfliktowa i trudna we współpracy w strukturach społecznego działania. W 2010 r. i 2011 r. łącznie trzykrotnie zaskarżała w postępowaniu sądowym uchwały podjęte przez organy Spółdzielni w interesie ogółu jej członków. Żadna z tych sprawa nie wykazała zasadności jej działań , wręcz przeciwnie potwierdziły się motywy powódki i działanie wbrew interesom Spółdzielni i jej członków. W jednej ze spraw powódka cofnęła pozew, pozostałe dwie sprawy wniesione przez powódkę zakończyły się oddaleniem powództwa w całości. Nadto, że w uzasadnieniach wyroków Sądy wskazywały m.in. , że B. S. nie oparła swych żądań na konkrecie oraz, że uzasadnienie zaskarżenia np. zmian statutu to polemika z proponowanymi zmianami oraz niezgoda powódki przegłosowanie zmian mimo jej sprzeciwu. W ocenie Rady Nadzorczej, wnosząc pozwy do sądu nie kierowała się więc ani ważnym interesom spółdzielni ani swoim jako członkom spółdzielni ani swoim jako członka spółdzielni ale np. tym, że jej postulaty nie zostały w większości uwzględnione i Walne Zgromadzenie głosowało inaczej niż sobie tego życzyła. Jest to działanie egoistyczne, sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. W trakcie obrad Walnego Zgromadzenia w dniu 04.12.2010 r. stwierdziła, że cokolwiek zostanie zatwierdzone na zebraniu, to zaskarży to do sądu, ponieważ w spółdzielni nie można niczego inaczej załatwić. Uchwały nr 1 i 2 zostały przez nią rzeczywiście zaskarżone, w celu zablokowania rejestracji Statutu. Odniosło to negatywny dla spółdzielni skutek w postaci kilkumiesięcznego opóźnienia w rejestracji zmian statutowych, zawierających istotne dla członków kwestie, takie jak utworzenie funduszu na wykup gruntów lub możliwość przywracania osób wykreślonych w poczet członków spółdzielni. Dodatkowo B. S. sprzeciwiała się i poprzez pozew sądowy usiłowała zablokować m.in. zorganizowanie obchodów 30-lecia spółdzielni (dot. zaskarżenia planu gospodarczego) oraz wydawanie biuletynu informacyjnego. Zdaniem Rady Nadzorczej z powyższego wynika, że aktywnie i umyślnie sprzeciwia się działaniom, prowadzącym do rozwoju spółdzielni, zgodnym z oczekiwaniami i interesem członków spółdzielni oraz uchwałami jej organów. Ponadto powódka wielokrotnie dopuszczała się krytyki działalności i członków organów spółdzielni, która miała na celu dyskryminowanie poczynań organów spółdzielni, co jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Działalność B. S. jest negatywnie oceniana przez członków spółdzielni. Pełniąc funkcję członka Rady Nadzorczej w okresie od 10.02.2009 r. do 12.06.2010 r. powódka nie otrzymała absolutorium. Na podstawie powyższego Rada Nadzorcza uznała, że z winy umyślnej powódki jej dalsze pozostawanie w Spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami Statutu Spółdzielni w szczególności obowiązkami członka.

( kopia uchwały nr (...) Rady Nadzorczej z 18.04.2012 r. wraz z uzasadnieniem – k. 82 – 86)

Powyższą uchwałę Rady Nadzorczej powódka otrzymała w dniu 7.05.2012 r. i wniosła od niej odwołanie do Walnego Zgromadzenia.

( zawiadomienie z dnia 23.04.2012 r. wraz z dowodem doręczenia – k. 80, 81 )

W odwołaniu, wniesionym w terminie, w dniu 6.06.2012 r. powódka podniosła, że uchwała jest dla niej niezrozumiała zarówno ze względów merytorycznych jak i formalnych. Wskazała, że wnosząc o rozpatrzenie odwołania do Walnego Zgromadzenia, chce uniknąć wcześniejszych kierowanych do niej uwag i pretensji, że pomija głosy ogółu członków Spółdzielni w związku z niewyczerpaniem trybu wewnątrzspółdzielczego i wniesieniem przez nią pozwu do sądu o uchylenie uchwały nr (...)z 13 stycznia 2006 r. w sprawie jej wykluczenia ze Spółdzielni.

( kopia odwołania powódki z dnia 6.06.2012 r. – k . 98-99)

Pismem z dnia 08.06.2012 r. powódka została zawiadomiona o terminie rozpatrywania jej odwołanie przez Walne Zgromadzenie oraz o swoim uprawnieniu do wzięcia udziału w zgromadzeniu.

( kopia pisma z dnia 08.06.2012 r. - 100)

Porządek obrad Walnego Zgromadzenia zaplanowanego na dzień 30.06.2012 r. został przyjęty w dniu 9.05.2013 r. a ogłoszony w dniu 18.05.2012 r. Do tego terminu nie wpłynęło odwołanie powódki od uchwały Rady Nadzorczej o wykluczeniu jej z rejestru członków spółdzielni. Po wniesieniu przez powódkę odwołania w dniu 6.06.2012 r. , Zarząd skierował sprawę do Walnego Zgromadzenia z wnioskiem o uzupełnienie porządku obrad i sprawa rozpatrzenia odwołania powódki umieszczona została w uzupełnionym porządku obrad, przyjętym w dniu 13.06.2012 r. Uzupełniony porządek został ogłoszony, wraz z wyłożeniem uzupełnionych materiałów, w tym uchwały w sprawie uchylenia uchwały Rady Nadzorczej o wykluczeniu, w terminie określonym Statutem. Powódka odebrała zarówno materiały na Walne Zgromadzenie zwołane na dzień 30.06.2012 r. jak i uzupełnione materiały.

(kopia protokołu Nr (...) z posiedzenia Zarządu (...) z dnia 09.05.2012 r. – k. 151- 154, kopia protokołu Nr (...) z posiedzenia Rady Nadzorczej (...) z dnia 13.06.2012 r. – k. 159-161, kopia porządku obrad Walnego Zgromadzenia zaplanowanego na dzień 30.06.2012 r. z dnia 18.05.2012 r. – 150 akt; kopia uzupełnionego porządku obrad Walnego Zgromadzenia zwołanego na dzień 30.06.2012 r. z dnia 15.06.2012 r. – k. 149; kopia potwierdzenia odbioru materiałów na Walne Zgromadzenie i uzupełnionych materiałów – k. 162,163, (...) na Walne Zgromadzenie (...) z 30.06.2012 r. i Uzupełniające (...) koperta 165 )

Powódka była obecna na posiedzeniu Walnego Zgromadzenia w dniu 30.06.2012 r., na którym rozpatrzone zostało odwołanie powódki poprzez głosowanie nad uchyleniem uchwały Rady Nadzorczej o wykluczeniu powódki z rejestru członków Spółdzielni.

Walne Zgromadzenie na początku obrad, w drodze głosowania przyjęło , że przy podejmowaniu uchwał za ogólną liczbę członków uczestniczących w Walnym Zgromadzeniu przy podejmowaniu danej uchwały, uznawać się będzie sumę wszystkich głosujących ( sumę głosów : tak, nie, wstrzymujących się). Osoby, które nie uczestniczą w głosowaniu ( nie oddają żadnego głosu) nie będą uznawane za uczestniczące w zgromadzeniu na chwilę podejmowania danej uchwały

Za uchyleniem uchwały Rady Nadzorczej głosowało 5 uczestników, przeciw 32, wstrzymało się 9. Wobec braku uzyskania większości głosów, uchwała Rady Nadzorczej nr (...) w sprawie wykluczenia powódki nie została uchylona.

( kopia uchwały nr (...) z dnia 30.06.2012 r. w sprawie uchylenia uchwały nr (...) Rady Nadzorczej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z dnia 18.04.2012 r. dotyczącej wykluczenia B. S. z rejestru członków Spółdzielni – k. 101; kopia protokołu Walnego Zgromadzenia (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z dnia 30.06.2012 r. – k. 103- 108, zeznania świadka J. K. – k. 275) .

Z powództwa B. S. przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej toczyła się sprawa o uchylenie wcześniejszej uchwały o wykluczeniu powódki z rejestru członków Spółdzielni. Rada Nadzorcza (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B. uchwałą z dnia 13.01.2006 r. wykluczyła powódkę z rejestru członków Spółdzielni. Jako podstawę wykluczenia wskazała § 11 punkt 1 oraz punkt 2 „a” Statutu (...) a naruszenie zasad zawartych w powołanych przepisach nastąpiło poprzez wystąpienie B. S. na sesji Rady Miejskiej dotyczącej udzielenia bonifikaty na sprzedaż gruntów dla Spółdzielni Mieszkaniowych, które przyczyniło się do tego, że radni odebrali tę wypowiedź, że nie należy udzielać wysokiej bonifikaty. Nadto, że wypowiedź powódki dotycząca działalności organów spółdzielni nie jest zgodna z prawdą. Dodatkowo uzasadnienie uchwały zawierało zarzut ingerowania przez powódkę w protokoły (...).

Prawomocnym wyrokiem z dnia 22 sierpnia 2006 roku, wydanym w sprawie sygn. akt IC 144/06 Sąd uchylił uchwałę nr (...) Rady Nadzorczej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B. z dnia 13.01.2006 r. w przedmiocie wykluczenia powódki z rejestru członków spółdzielni. Sąd stanął na stanowisku, że wypowiedź powódki na łamach prasy i wystąpienie na sesji Rady Miasta nie mogą być uznane za działania zawinione, nie dające się pogodzić z postanowieniami Statutu lub zasadami współżycia społecznego.

( w/w wyrok wraz z uzasadnieniem - akta IC 144/06 Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej )

W 2010 r. i 2011 r. powódka trzykrotnie zaskarżała uchwały organów pozwanej Spółdzielni. W sprawie sygn. akt IC 429/10 domagała się ustalenia, że podwyżka opłat za mieszkanie w zakresie składników (...) konserwacja i utrzymanie” oraz „domofon konserwacja” jest niezasadna i nie może obowiązywać od 01.01.2010r., wniosła też o unieważnienie lub uchylenie uchwał Rady Nadzorczej nr (...) i (...) z 28.07.2010 r. Powództwo w tych sprawach zostało oddalone a Sąd w uzasadnieniu podkreślił, że powódka nie oparła swoich żądań na konkrecie oraz, że uzasadnienie zaskarżenia to polemika z proponowanymi zmianami statutu spółdzielni oraz niezgoda powódki, że zmiany te zostały przegłosowane mimo jej sprzeciwu.

Kolejny pozew B. S. zawierał żądania : unieważnienia lub uchylenia w całości lub w części uchwały Walnego Zgromadzenia nr (...) z dnia 4.12.2010 – dotyczącej zmian w Statucie; unieważnienia lub uchylenia w całości lub w części uchwały Walnego Zgromadzenia nr (...) z dnia 4.12.2010 r. – dotyczącej wydawania biuletynu informacyjnego; ustalenia czy poszczególni członkowie Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni mają prawo zgłaszania poprawek do projektów uchwał Walnego Zgromadzenia; ustalenia czy Rada Nadzorcza ma prawo opiniowania uchwał Walnego Zgromadzenia lub poszczególnych wariantów tych projektów; ustalenia czy porządek Walnego Zgromadzenia może zawierać punkt „sprawy różne i wolne wnioski dotyczące praw spółdzielczych”. Sprawa toczyła się w Sądzie Okręgowym w Bielsku-Białej, do sygn. akt IC 21/11. Również w tej sprawie powództwo zostało oddalone.

( akta IC 21/11 Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej )

Zaskarżenie przez powódkę uchwały w przedmiocie zmian w statucie spółdzielni spowodowało opóźnienie w rejestracji tych zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wniosek o rejestrację zmian statutowych złożony został w dniu 4.01.2011 r. Pismem z dnia 14.01.2011r. skierowanym do Sądu Rejestrowego powódka poinformowała o złożeniu pozwu i złożyła wniosek o zawieszenie postępowania w sprawie rejestracji zmian do statutu do czasu rozstrzygnięcia sprawy o uchylenie uchwały. Sąd Rejestrowy, w toku trwania procesu z powództwa B. S. o uchylenie m.in. uchwały o zmianie statutu występował do Sądu Okręgowego o udzielenie informacji czy sprawa została prawomocnie rozstrzygnięta. Postanowieniem z dnia 08.04. 2011r. Sąd umorzył postępowanie przyjmując, iż nie jest dopuszczalne wydanie przez Sąd Rejestrowy o wpisanie zmian statutu na podstawie uchwały, co do której wniesiony jest wniosek o jej uchylenie. Do zarejestrowania zmian w Statucie Spółdzielni doszło postanowieniem z dnia 10 sierpnia 2011r.

(pismo powódki z dnia 14.01.2011r.- karta 329, zarządzenia z dnia 11.02.2011r. z zapytaniem o bieg postępowania- karta 337, pismo Sądu Rejestrowego z dnia 11.02.2011r.- karta 338, pismo Sądu Okręgowego z dnia 15.07.2011r.- karta 340, zarządzenie Sądu Rejestrowego z dnia 04.07.2011r.- karta 341, pisma Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej z dnia 08.07.2011r.- karta 343, postanowienie Sądu Rejestrowego z dnia 10.08.2011r.- sygn. akt BB.VIII NS-REJ.KRS/(...) – k.364-365 )

Pozew jaki powódka złożyła w sprawie IC 117/ 11 obejmował żądanie unieważnienia lub uchylenia w całości uchwały Rady Nadzorczej Nr (...) z dnia 19 stycznia 2011 r. w sprawie rocznego planu gospodarczego spółdzielni na 2011 r. zawierającego plan finansowy oraz plan rzeczowy , w tym plan remontów i inwestycji oraz żądanie unieważnienia lub uchylenia wskazanych w pozwie zapisów planu gospodarczego spółdzielni dotyczących pozycji : kosztów administracji i zarządzania w zakresie planowanej rezerwy m.in. na Jubileusz 30-lecia (...). Powódka cofnęła pozew w tej sprawie.

( akta IC 117/11 Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej)

W ocenie części członków organów Spółdzielni oraz pracowników Spółdzielni wytaczane przez B. S. powództwa przeciwko Spółdzielni stanowią przykład działania egoistycznego i sprzecznego z interesem Spółdzielni i jej członków oraz naruszającego zasady współżycia społecznego. W szczególności, w ich ocenie, zaskarżenie przez powódkę zmian w Statucie Spółdzielni było działaniem na szkodę Spółdzielni, bowiem spowodowało przesunięcie terminu wszelkich działań i uchwał Spółdzielni dotyczących dostosowania wewnętrznych przepisów Spółdzielni do nowych uregulowań prawnych, zawartych w ustawie o spółdzielczości. Podobnie, zaskarżenie przez powódkę uchwały w sprawie rocznego planu gospodarczego miało na celu zablokowanie przez powódkę podjętej przez Spółdzielnię decyzji o wydawaniu biuletynu informacyjnego, zaś inicjatywa w postaci wydawania takiego publikatora miała na celu umożliwienie głównie osobom starszym, które nie korzystają z Internetu, zapoznanie się z informacjami i bieżącymi sprawami Spółdzielni.

( zeznania świadków : M. K. (1) – k. 271-272; M. H. – k. 272; M. K. (2) – k. 273, B. K. – k. 273 verte-274)

Niektóre zachowania powódki, zgłaszane przez nią wnioski, zadawanie licznych pytań, jej reakcje słowne na podjęcie uchwały niezgodnej z zapatrywaniem powódki, odbierane były jako kontestowanie przez powódkę działań organów spółdzielni.

( zeznania świadków : M. S. – k. 393 verte – 394 )

Powódka jest aktywnym członkiem pozwanej Spółdzielni, w okresie wcześniejszym pełniła funkcje w organach spółdzielni, obecnie jest aktywnym członkiem na Walnych Zgromadzeniach . Zdarza się, że powódka przekracza czas wystąpienia na Zgromadzeniach, krytykuje innych członków Spółdzielni, jednakże nie przekracza granic nagannego zachowania.

( zeznania świadka J. B. – k. 312 verte-313 )

Aktywność powódki, zadawanie przez nią niewygodnych dla administracji spółdzielni tematów, jej zainteresowanie, zaangażowanie i znajomość spraw spółdzielczych, obeznanie w sprawach budowlanych jest pozytywnie oceniana przez część członków Spółdzielni.

( zeznania świadka S. B. – k. 314)

Krytyka przez powódkę organów Spółdzielni w niektórych przypadkach była uzasadniona a w niektórych nie potwierdziła się. Niewątpliwie B. S. jest osobą , która „zagląda Zarządowi na ręce”. Jej aktywność i podejmowana przez nią krytyka jest różnie oceniana przez członków Spółdzielni i członków, którzy wchodzą w skład organów .

( zeznania świadka A. W. – k. 315-316 )

Wnoszenie przez powódkę pozwów przeciwko spółdzielni, aktywność powódki w sprawie wykupu gruntów, treść wystąpienia powódki na sesji Rady Miejskiej nie była przez wszystkich członków akceptowana. Widzieli oni potrzebę wystąpienia pisemnego do Spółdzielni o podjęcie starań o wykluczenie powódki z rejestru członków spółdzielni. Wśród osób, które podpisali pismo wszczynające wobec powódki procedurę wykluczenia, były osoby, które pozostawały w konfliktach sądowych z powódką.

( zeznania świadka H. Z. - k. 317 verte-318)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów, , które nie budziły zastrzeżeń w świetle treści art. 244 k.p.c. i art. 245 k.p.c. i których to dokumentów strony nie kwestionowały, tak co do ich treści, jak i formy, zeznań świadków oraz dowodu z przesłuchania stron. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków : J. B., M. K. (2), B. K., M. K. (1), M. H., M. S., S. B., A. W. – co do podejmowanych przez powódkę działań wobec spółdzielni (m.in. wnoszenie pozwów, krytyka działalności organów spółdzielni ). Zeznania świadków w tym zakresie są wzajemnie zbieżne, korespondują też z pozostałymi zebranymi w sprawie dowodami. Przesłuchani w tej sprawie świadkowie różnią się w ocenie zachowań oraz pobudek i przyczyn, jakimi kierowała się powódka podejmując konkretne działania w Spółdzielni i wobec Spółdzielni. Zdaniem Sądu, w sposób najbardziej obiektywny i wyważony przedstawił ocenę podejmowanych przez powódkę działań świadek J. B., wskazując również na działania podejmowane dla dobra spółdzielni i nieprzekraczalnie przez powódkę granic nagannego zachowania. Dokonując oceny zeznań świadków, którzy wchodzą w skład organów spółdzielni, nie można pominąć tego, że krytyka podejmowana przez powódkę dotyczy działalności tych osób, co daniem Sądu rzutuje na treść ich zeznań. Nie uwzględnił Sąd w swych ustaleniach treści zeznań świadka W. S., jako że świadek kwestionuje nie tylko zachowanie powódki ale pośrednio także decyzję Spółdzielni. Skoro bowiem w oparciu o zarzuty powódki Spółdzielnia pisemnie zażądała od świadka konkretnego zachowania, przyjąć należy, iż informacje przekazane przez powódkę były prawdziwe, zaś spółdzielnia podjęła decyzję zgodnie z prawem i w dobrze rozumianym interesie spółdzielni. Trudno więc przyjąć w oparciu o zeznania świadka S., że powódka podejmuje działania na szkodę spółdzielni. Z zeznań tych wynika, że działa w interesie spółdzielni. Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia pozostały zeznania świadka R. W., bowiem nie potwierdziły się jego zeznania, iż powódka wykorzystuje sprzątaczki do zbierania podpisów. Nie wniosły istotnych okoliczności zeznania świadków : C. J. i M. R.. Z uwagi na obecny stan psychiczny świadka H. B. z dużą ostrożnością należało oceniać treść jej zeznań. W każdym zaś razie zeznania tego świadka potwierdzają zarzuty powódki, że podpisy pod pismem skierowanym do Zarządu z wnioskiem o wykluczenie powódki zbierane były wśród osób w nienajlepszym stanie fizycznym lub psychicznym. Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia pozostają też zeznania świadka L. T..

Odnośnie zeznań powódki stwierdzić należy iż były one logiczne, przekonujące i pozostają w zgodzie z zebranym w sprawie materiałem dowodowym. Zgodzić się należy ze stwierdzeniem powódki, że ma prawo krytyki działalności organów spółdzielni i w przypadkach prawem przewidzianych wnosić pozwy do Sądu przeciwko Spółdzielni. Podkreślić należy, iż przesłuchany w charakterze strony pozwanej zastępca prezesa do spraw gospodarki zasobami mieszkaniowymi P. S. przyznał, że powódka posiada dużą wiedzę na temat spraw spółdzielczych, aktywnie uczestniczy w życiu spółdzielni, ma swoją wizję funkcjonowania i działania organów spółdzielni. W przypadku, gdy decyzje podejmowane przez organy spółdzielni nie pokrywają się z poglądami powódki , dochodzi ona swoich racji, łącznie z dochodzeniem tej racji na drodze sądowej. Przy czym podkreślił, że powódka jest osobą , która sama przedstawiła kilka dobrych pomysłów, które w spółdzielni zostały zrealizowane np. wywieszenie harmonogramu firm sprzątających. Z zeznań reprezentanta strony pozwanej wynika, że jednoznaczna ocena działań powódki na rzecz spółdzielni nie jest możliwa, bo powódka potrafi też podejmować działania korzystne dla spółdzielni.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 24 § 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. prawo spółdzielcze wykluczenie członka ze spółdzielni może nastąpić w wypadku, gdy z jego winy umyślnej lub z powodu rażącego niedbalstwa dalsze pozostawanie w spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami statutu spółdzielni lub dobrymi obyczajami. Statut (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B. obowiązujący od dnia 10.08.2011r. określa przyczyny wykluczenia w § 11 wskazując, że podstawy wykluczenia może stanowić w szczególności: świadome działanie na szkodę Spółdzielni lub działanie wbrew jej interesom oraz poważne naruszenie zasad współżycia społecznego. Uchwałą nr 16/2012 Rada Nadzorcza postanowiła wykluczyć powódkę z rejestru członków (...) Spółdzielni Mieszkaniowej uznając, że zachowanie powódki, wyczerpuje przesłanki wykluczenia określone w statucie, a to: świadome działanie na szkodę Spółdzielni lub działanie wbrew interesom oraz poważne naruszenie zasad współżycia społecznego. Odnosząc się merytorycznie do wskazanych w zaskarżonej uchwale przyczyn wykluczenia powódki z rejestru członków spółdzielni, stwierdzić należy, iż wyrażona w uzasadnieniu uchwały ocena, że zaskarżanie przez powódkę uchwał walnego zgromadzenia stanowi świadome, zawinione działanie powodujące, że dalsze pozostawanie powódki w spółdzielni będzie nie do pogodzenia z postanowieniami statutu lub zasadami współżycia społecznego, w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego , nie znajduje uzasadnienia. Członek spółdzielni ma prawo skorzystać z przysługujących mu uprawnień ,w tym prawa do wniesienia pozwu o uchylenie uchwały. Błędne jest twierdzenie, że wniesienie powództwa o uchylenie uchwały stanowi przejaw działania na szkodę spółdzielni i jej członków. Wniesienie powództwa przeciwko spółdzielni nie może zostać ocenione jako zachowanie naganne. Słusznie świadek J. B. wskazywał, iż nie można wykluczyć sytuacji, że mógł zostać popełniony błąd w uchwale i potrzebna jest kontrola. Również ta okoliczność, że powództwo wytoczone przeciwko spółdzielni zostało uznane przez Sąd za bezzasadne, nie może uzasadniać wniosku, iż działanie członka spółdzielni było działaniem nie tylko wbrew interesom spółdzielni, ale działaniem z winy umyślnej lub w formie rażącego niedbalstwa. Brak jest podstaw do przyjęcia, że zaskarżenie uchwały o zmianach w statucie, choć niewątpliwie opóźniło proces rejestracji zmian, było świadomym działaniem na szkodę spółdzielni. Okoliczność, że powódka publicznie wypowiedziała się na Zebraniu Członków, że cokolwiek zostanie uchwalone – nie po jej myśli – zaskarży do Sądu , nie może stanowić dowodu, że umyślnie sprzeciwia się działaniom prowadzącym do rozwoju spółdzielni. Uznanie, że wniesienie pozwu przeciwko Spółdzielni jest dowodem działania na szkodę spółdzielni, nawet w przypadku oddalenia żądania, byłoby pogwałceniem prawa powódki do sądu. Trudno też założyć, że powódka występując do sądu nie była przekonana o słuszności swoich działań . Przeciwnie pozostawała w subiektywnym przekonaniu, że działa dla dobra spółdzielni. Skorzystanie z mechanizmów kontrolnych takich jak zaskarżenie uchwały do sądu nie może zostać zakwalifikowane jako zawinione zachowanie, nie dające się pogodzić z postanowieniami Statutu i dobrymi obyczajami.

Zarzuty kierowane pod adresem powódki, iż jej wypowiedzi na Walnym Zgromadzeniu zabierają najwięcej czasu, przez co niemożliwym jest zabranie głosu przez innych, w ocenie Sądu są zarzutami nie tyle pod adresem powódki, co winny być kierowane do osób, które prowadzą obrady i do których należy udzielenie bądź nieudzielenie głosu powódce, względnie ograniczenie czasu przeznaczonego na głos członka spółdzielni.

Jeśli zaś chodzi o krytykę pracy organów spółdzielni i osób wchodzących w skład tych organów to krytyka taka jest dopuszczalna a wręcz każdy członek spółdzielni ma prawo do takiej krytyki, o ile jej granice nie zostaną przekroczone. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, którzy przyznawali, że powódka w szerokim zakresie korzysta z prawa członka spółdzielni do krytyki. Naruszenie prawa do krytyki musi być dokładnie wykazane. Brak jest w niniejszej sprawie podstaw faktycznych - wskazania konkretnych wypowiedzi czy zachowań powódki pozwalających na przyjęcie, że powódka swoimi wypowiedziami, zachowaniami prawo to naruszała. Krytyka pracy organów spółdzielni i konkretnych osób będących członkami tych organów nie może bowiem stanowić podstawy do uznania, że jest to działanie na szkodę Spółdzielni ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25 stycznia 2001 r. , ACa 1059/00 , Wokanda 2002/6/45).

Reasumując, brak było podstaw z art. 24 § 2 ustawy prawo spółdzielcze oraz § 11 ust. 1 i ust. 2 punkt 1 i punkt 2 Statutu Spółdzielni do przyjęcia, że z winy umyślnej powódki lub z powodu jej rażącego niedbalstwa dalsze pozostawanie powódki w Spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami statutu spółdzielni lub dobrymi obyczajami. Nie nastąpiły też przyczyny wykluczenia określone w statucie pozwanej spółdzielni. Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie pozwoliło na ustalenie, że powódka świadomie działa na szkodę Spółdzielni lub wbrew jej interesom, lub też poważnie narusza zasady współżycia społecznego. Istnieją więc przesłanki z art. 42 § 3 ustawy prawo spółdzielcze do uchylenia zaskarżonej uchwały.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. , zasądzając na rzecz powódki od strony pozwanej kwotę 397,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu. Kwotę 200,00 zł tytułem zwrotu uiszczonej przez powódkę opłaty sądowej od pozwu oraz kwotę 197,00 złotych kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia