Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 21 maja 2025 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący	SSA Grzegorz Misina
Sędziowie:	SA Olga Gornowicz-Owczarek (spr.)
	SA Grzegorz Stojek

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2025 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

przy udziale Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Okręgowego w (...)

o stwierdzenie przewlekłości postępowania przed Sądem Okręgowym w (...)o sygn. akt V GNc 36/23 w trybie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki

postanawia:

1.  stwierdzić, że w postępowaniu toczącym się przed Sądem Okręgowym w (...)w sprawie o sygnaturze V GNc 36/23, nastąpiła przewlekłość postępowania;

2.  przyznać skarżącej od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w (...) kwotę
2.000 (dwóch tysięcy) złotych;

3.  oddalić skargę w pozostałym zakresie;

4.  zwrócić skarżącej kwotę 200 (dwieście) złotych uiszczoną tytułem opłaty od skargi.

SSA Grzegorz Stojek	SSA Grzegorz Misina	SSA Olga Gornowicz-Owczarek

Sygn. akt V S 20/25

UZASADNIENIE

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością skargą datowaną na 9 kwietnia 2025 r. wniosła o stwierdzenie przewlekłości postępowania w sprawie prowadzonej przez Sąd Okręgowy w (...)pod sygn. akt V GNc 36/23 (punkt 1), wydanie Sądowi Okręgowemu zalecenia dotyczącego niezwłocznego podjęcia czynności związanych z dalszym procedowaniem w sprawie, w tym nadania klauzuli wykonalności europejskiemu nakazowi zapłaty wydanemu w przedmiotowej sprawie i doręczonemu stronie pozwanej (punkt 2), przyznanie od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w (...)kwoty 13.852, 54 zł tytułem rekompensaty na podstawie art. 12 ust. 4 (punkt 3), zasądzenie na rzecz skarżącej kosztów postępowania według norm prawem przepisanych, w tym kosztów zastępstwa strony w postępowaniu ze skargi przez profesjonalnego pełnomocnika, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz opłatą skarbową od pełnomocnictwa (punkt 4), a także udzielenie dostępu do Portalu Informacyjnego dla przypisanej do sprawy sygnatury (punkt 5).

W uzasadnieniu skargi podniesiono, że od momentu przyjęcia zlecenia do realizacji przez tłumacza przysięgłego M. B. (1), Sąd całkowicie przestał monitorować sprawę. Powódka wskazała, że Sąd nałożył na tłumacza grzywnę dopiero po upływie ponad roku od zlecenia tłumaczenia, co w jej ocenie świadczy to o przewlekłości postępowania.

Prezes Sądu Okręgowego w (...)zgłosił swój udział w sprawie i referując przebieg postępowania wniósł o oddalenie skargi.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Skarga na przewlekłość postępowania zasługiwała na uwzględnienie.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (dalej: „ustawa o skardze”), ustawa ta reguluje zasady i tryb wnoszenia oraz rozpoznawania skargi strony, której prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone na skutek działania lub bezczynności sądu lub prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze. W myśl ust. 2 tego artykułu, przepisy ustawy o skardze stosuje się odpowiednio, gdy na skutek działania lub bezczynności sądu albo komornika sądowego doszło do naruszenia prawa strony do przeprowadzenia i zakończenia bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy egzekucyjnej lub innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego. Celem skargi jest przeciwdziałanie trwającej przewlekłości, zaś jej funkcją – przede wszystkim wymuszenie nadania sprawie odpowiedniego, sprawnego biegu procesowego. Służy temu zarówno samo stwierdzenie wystąpienia przewlekłości w postępowaniu (art. 12 ust. 2 ustawy o skardze), jak i możliwość zalecenia podjęcia przez sąd rozpoznający sprawę co do istoty odpowiednich czynności w wyznaczonym terminie (art. 12 ust. 3 ustawy o skardze), a także ewentualne przyznanie „odpowiedniej sumy pieniężnej” jako wstępnej (tymczasowej) rekompensaty.

Stosownie do art. 2 powołanej ustawy, strona może wnieść skargę
o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa
do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, przy czym dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło
do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty.
W orzecznictwie podkreśla się, że wskazanie przez stronę okoliczności uzasadniających skargę na przewlekłość postępowania nie może polegać na zakwestionowaniu ogólnego trwania postępowania, lecz powinno wskazywać określone czynności procesowe, których sąd nie podjął lub podjął z nieuzasadnioną zwłoką, bądź też dokonał wadliwie
(postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2012 r., III SPP 8/12, postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 2 marca 2012 r., KSP 1/12).

O przewlekłości postępowania można mówić zarówno wtedy, gdy sąd nie podejmuje żadnych czynności, jak i wtedy, gdy je podejmuje, ale są one nieprawidłowe i w ich następstwie dochodzi do zwłoki w rozpatrzeniu sprawy (postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 24 lutego 2016 r., III SPP 53/15, niepublikowane).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić,
że postępowanie przed Sądem Okręgowym w(...)cechuje się nieuzasadnioną zwłoką w rozumieniu przepisów ustawy o skardze.

Na wstępie należy wskazać, że 11 kwietnia 2022 r. do Sądu Okręgowego w (...) wpłynął pozew (...) Sp. z o.o. w B. przeciwko (...) o zapłatę kwoty 28 357,50 Euro. W dniu 9 lutego 2022 r. akta sprawy, zgodnie z właściwością, wpłynęły do Sądu Okręgowego w (...). Kolejnego dnia tj. 10 lutego 2022 r. akta przedstawiono referentowi sprawy do wydania zarządzenia. Dnia 17 marca 2023 na podstawie wydanego przez sędziego zarządzenia, zobowiązano pełnomocnika strony powodowej do podania czy domaga się doręczenia stronie pozwanej odpisu nakazu zapłaty oraz pozwu z uzasadnieniem wraz z pouczeniami w języku polskim, co może skutkować odmową przyjęcia przez stronę pozwaną; domaga się doręczenia stronie pozwanej: odpisu pozwu z uzasadnieniem z tłumaczeniami dokonanymi na zlecenie strony powodowej, odpisu nakazu zapłaty z pouczeniami przetłumaczonymi przez tłumacza na zlecenie sądu , a jeżeli tak wezwano do: uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia tłumacza przysięgłego w kwocie 500,00 zł, przedłożenia 1 egzemplarza pozwu wraz z załącznikami, przedłożenia tłumaczeń pozwu z uzasadnieniem, dokonanym przez tłumacza przysięgłego w 2 egzemplarzach (1 oryginał + 1 odpis), domaga się aby to sąd zlecił tłumaczowi przysięgłemu tłumaczenie nakazu zapłaty, odpisu pozwu z uzasadnieniem wraz z pouczeniami, a jeżeli tak wezwano do: uiszczenia zaliczki w kwocie 1000,00 zł na poczet wynagrodzenia tłumacza przysięgłego, wszystko w terminie 7 dni pod rygorem doręczenia stronie pozwanej odpisu nakazu zapłaty wraz z odpisem pozwu w wersji nieprzetłumaczonej, co może skutkować odmową jego przyjęcia przez stronę pozwaną, a ponadto sąd wezwał do podania wartości przedmiotu sporu w złotych polskich, celem zweryfikowania prawidłowości opłaty od pozwu - w terminie tygodniowym. W dniu 22 marca 2023 r. - wpłynęła odpowiedź pełnomocnika strony powodowej oraz zaliczka na poczet tłumaczenia dokumentów w kwocie 1.000 zł. W maju 2023 r. został wydany europejski nakaz zapłaty. Dnia 7 lipca 2023 r. po ustaleniu tłumacza, zgodnie z zarządzeniem sędziego, zlecono tłumaczowi B. B. przetłumaczenie załączonych dokumentów w postaci: pisma przewodniego wraz z pouczeniami, pozwu, pisma zawierającego propozycję zmian; na język angielski w terminie 14 dni. W dniu 12 lipca 2023 r. tłumacz odmówiła podjęcia się zlecenia, zwróciła przesłane dokumenty, 24 lipca 2023 r. akta zwrócono do sekretariatu z zarządzeniem. Ostatniego sierpnia 2023 r. zgodnie z wydanym przez sędziego zarządzeniem z 24 lipca 2023 r. zlecono tłumaczenie dokumentów tłumaczowi G. C. - przesyłka nie został podjęta w terminie, a po jej zwrocie ustalano tłumacza, który podjąłby się dokonania tłumaczenia. W dniu 18 grudnia 2023 r. zgodnie z zarządzeniem sędziego, zwrócono się do tłumacza M. B. (2) o przetłumaczenie załączonych dokumentów w terminie 14 dni. W dacie 28 lutego 2024 r. wpłynął wiosek pełnomocnika powoda o nadanie klauzuli wykonalności europejskiemu nakazowi zapłaty - wniosek nie został rozpoznany. Dnia 18 czerwca 2024 r. zgodnie z zarządzeniem sędziego ponaglono tłumacza M. B. (2) o zwrot tłumaczenia w terminie 14 dni - pod rygorem grzywny. W dniu 6 grudnia 2024 r. wpłynęło pismo pełnomocnika strony powodowej z prośbą o udzielenie informacji o stanie sprawy, następnie w dniu 11 grudnia 2024 r. zgodnie z zarządzeniem sędziego zobowiązano tłumacza M. B. (2) do nadesłania tłumaczenia dokumentów w terminie 7 dni, pod rygorem grzywny. W następnym dniu tj. 12 grudnia 2024 r. zgodnie z wydanym zarządzeniem poinformowano pełnomocnika strony powodowej o przebiegu sprawy. Dnia 9 stycznia 2025 r. wydano postanowienie o skazaniu tłumacza przysięgłego M. B. (3) na grzywnę w wysokości 1.500 zł za brak przetłumaczenia dokumentów bez usprawiedliwienia. A w dniu 21 stycznia 2025 r. wezwano tłumacza M. B. (2) do niezwłocznego nadesłania przetłumaczonych dokumentów oraz przesłano tłumaczowi oraz pełnomocnikowi powoda odpis postanowienia z dnia 9 stycznia 2025 r. Dnia 24 lutego 2025 r. ponownie wezwano tłumacza M. B. (2) do niezwłocznego zwrotu dokumentów przesłanych w grudniu 2023 r. - pod rygorem kolejnej grzywny i zawiadomienia Ministra Sprawiedliwości oraz Prokuratury. Kolejno 26 lutego 2025 r. przedstawiono akta sędziemu referentowi z mailem od tłumacza M. B. (2), w którym usprawiedliwiał opóźnienie w sporządzeniu tłumaczeń oraz zobowiązał się do ich przedstawienia do dnia 1 marca 2025 r. W marcu 2023 r. nastąpił wpływ przetłumaczonych dokumentów od tłumacza M. B. (2). W dniu 17 kwietnia 2025 r. przesłano dokumenty po przetłumaczeniu o strony pozwanej. Od grudnia 2023 r. do grudnia 2024 r. nie zostały podjęte żadne czynności i okres ten należy uznać za dotknięty przewlekłością.

Analiza przebiegu postępowania wskazuje na to, że zarzuty podniesione w skardze zasługują na uwzględnienie. W realiach sprawy istniały zatem podstawy do stwierdzenia przewlekłości postępowania prowadzonego przez Sąd Okręgowy w (...).

Ponieważ wniesiona skarga okazała się uzasadniona przeto należało przyznać skarżącej od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowemu w (...)na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o skardze kwotę 2.000 zł i na podstawie art. 17 ust. 3 ustawy o skardze zwrócić skarżącej wniesioną przez nią opłatę od skargi – 200 zł.

Rozpoznając wysokość odpowiedniej sumy pieniężnej przysługującej skarżącej należało mieć na uwadze zarówno samą dolegliwość spowodowaną dla strony opieszałością postępowania. Należy przy tym podkreślić, że odpowiednia suma pieniężna w rozumieniu
art. 12 ustawy o skardze nie pełni funkcji odszkodowawczej lecz stanowić ma jedynie formę rekompensaty, zadośćuczynienia obejmującego wyłącznie straty moralne i ujemne dolegliwości związane z przeciągającym się postępowaniem sądowym.

Dalej idące żądanie wniesionej skargi jako niezasadne skutkowało oddaleniem skargi w pozostałym zakresie.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy
o skardze uwzględnił skargę i stwierdził przewlekłość postępowania przed Sądem Okręgowym w (...) na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o skardze przyznał skarżącemu kwotę 2.000 zł, zaś na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o skardze oddalił skargę w pozostałym zakresie. Z kolei w oparciu o przepis art. 17 ust. 3 ustawy o skardze zwrócił skarżącemu opłatę wniesioną od skargi w wysokości 200 zł.

SSA Grzegorz Stojek	SSA Grzegorz Misina	SSA Olga Gornowicz-Owczarek