Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 24 listopada 2020 roku

Sąd Apelacyjny w Katowicach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia SA Gwidon Jaworski (spr.)

Sędziowie: sędzia SA Grzegorz Wątroba

sędzia SA Robert Kirejew

Protokolant: Kamil Klupś

po rozpoznaniu w sprawie M. S. ( (...))

oskarżonego o przestępstwo z art. 148 § 1 k.k. przy zast. art. 31 § 2 k.k.

zażalenia obrońcy oskarżonego

na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 12 października 2020 roku, sygn. akt V K 127/20

w przedmiocie określenia czasu trwania tymczasowego aresztowania

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.

p o s t a n a w i a

utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 12 października 2020 roku, sygn. akt V K 127/20 Sąd Okręgowy w Katowicach przedłużył wobec oskarżonego M. S. stosowanie środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, zastosowanego postanowieniem Sądu Rejonowego w Bytomiu z dnia 24 kwietnia 2020 roku, sygn. akt II Kp 136/20 do dnia 17 stycznia 2021 roku do godz. 23:40.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył obrońca oskarżonego zarzucając mu obrazę przepisów prawa procesowego, a to art. 249 § 1 k.p.k., art. 258 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k. oraz art. 258 § 2 k.p.k. Jednocześnie skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uchylenie tymczasowego aresztowania, ewentualnie o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez uchylenie tymczasowego aresztowania i zastosowanie innego, nieizolacyjnego środka zapobiegawczego, to jest dozoru Policji lub zakazu opuszczania kraju, alternatywnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie obrońcy oskarżonego jako niezasadne nie zasługuje na uwzględnienie.

Przy rozpoznaniu niniejszej sprawy, nie sposób tracić z pola widzenia, iż od chwili wydania zaskarżonego postanowienia sytuacja procesowa oskarżonego M. S. uległa zmianie, bowiem nieprawomocnym wyrokiem z dnia 27 października 2020 roku, sygn. akt V K 127/20 Sąd Okręgowy w Katowicach, uznał ww. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k. i wymierzył mu karę 8 lat pozbawienia wolności. Jednocześnie postanowieniem z dnia 27 października 2020 roku, sygn. akt V K 127/20 Okręgowy w Katowicach utrzymał w mocy środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania i określił termin jego trwania do dnia 17 stycznia 2021 roku, godz. 23:40. Niemniej jednak konieczne stało się przeprowadzenie kontroli instancyjnej zaskarżonego postanowienia na moment jego wydania.

Wbrew stanowisku obrońcy, w chwili wydawania orzeczenia przez sąd I instancji, spełniona była zarówno ogólna przesłanka stosowania tymczasowego aresztowania (art. 249 § 1 k.p.k.), jak również przesłanki szczególe, o których mowa w art. 258 § 2 k.p.k oraz art. 258 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k.

Sąd Okręgowy prawidłowo wykazał, iż zgromadzony materiał dowodowy wskazuje na duże prawdopodobieństwo popełnienia przez M. S. zarzucanego mu czynu i zasadnie uznał, iż w dalszym ciągu istnieje potrzeba ochrony prawidłowego toku postępowania przed działaniami go destabilizującymi ze strony oskarżonego. W chwili obecnej istnienie przesłanki ogólnej stosowania tymczasowego aresztowania potwierdza również fakt przypisania oskarżonemu nieprawomocnym wyrokiem popełnienia przestępstwa z art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k., za które wymierzono mu karę 8 lat pozbawienia wolności. Podstawą stosowania tymczasowego aresztowania w niniejszej sprawie nie była natomiast potrzeba zapobiegnięcia popełnieniu przez oskarżonego nowego, ciężkiego przestępstwa, w związku z czym argumentacja skarżącego w tym zakresie jest bezpodstawna.

Odnosząc się do przesłanki z art. 258 § 2 k.p.k. należy wskazać, iż sąd I instancji, w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia słusznie wskazał na istnienie wysokiego prawdopodobieństwa wymierzenia oskarżonemu realnie surowej kary, a co za tym idzie obawy utrudniania dalszego postępowania i w sposób prawidłowy uargumentował swoje stanowisko. Ponadto należy mieć w polu widzenia, iż sąd I instancji skazał oskarżonego na karę pozbawienia wolności spełniającą kryterium, o którym mowa w powyższym przepisie. Zagrożenie surową karą daje natomiast podstawy do stwierdzenia, że w sprawie zachodzi realna obawa bezprawnego wpływania na tok postępowania, a przesłanka ta jest wystarczającą oraz samodzielną podstawą do stosowania izolacyjnego środka zapobiegawczego (vide: uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2012 roku, sygn. akt I KZP 18/11, LEX nr 1102081). Samodzielność tejże podstawy rozumiana jest natomiast w ten sposób, że stwierdziwszy zagrożenie surową karą, sąd może stosować tymczasowe aresztowanie nawet wówczas gdy z materiału dowodowego nie wynika, aby oskarżony podejmował już jakiekolwiek próby destabilizowania toku postępowania. Podstawą tego rozumowania jest bowiem słuszne założenie, że sam fakt realnej perspektywy surowego ukarania, może skutecznie stymulować oskarżonego do podejmowania bezprawnego wpływu na proces. Zaznaczenia przy tym wymaga, że może ono polegać nie tylko na ingerencji w postępowanie dowodowe, ale również na ucieczce i ukrywaniu się przed wymiarem sprawiedliwości w celu uniknięcia odpowiedzialności lub utrudnianiu przeprowadzenia postępowania odwoławczego, a następnie czynności związanych z wprowadzeniem kary do wykonania. Argumenty skarżącego nie są natomiast wystarczające dla obalenia omawianego domniemania.

Dodatkowo wobec oskarżonego stale realizuje się przesłanka szczególna z art. 258 § 1 pkt 1 k.p.k., a więc obawa ucieczki lub ukrycia, bowiem jak wynika z akt sprawy oskarżony nie ma w kraju stałego miejsca pobytu, a to z kolei może skłaniać go po opuszczeniu jednostki penitencjarnej do działań wskazanych w powyższym przepisie. Argumentacja obrony w tym aspekcie także nie zasługuje na uwzględnienie i ma charakter czysto polemiczny, bowiem opiera się jedynie na deklaracjach oskarżonego, iż będzie przebywał pod adresem, który podał do doręczeń.

Na chwilę wydawania zaskarżonego postanowienia aktualna pozostawała także przesłanka o charakterze procesowym, o której mowa w art. 258 § 1 pkt 2 k.p.k. Obawa matactwa procesowego na tamten moment była w szczególności uzasadniona koniecznością przesłuchania kolejnych świadków na rozprawie, na których zeznania oskarżony, przebywając na wolności, mógł wywrzeć realny, bezprawny wpływ. Przesłanki tej nie były w stanie podważyć zapatrywania skarżącego dotyczące faktu złożenia wyjaśnień przez oskarżonego, czy przesłuchania świadków na etapie postępowania przygotowawczego.

Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy ocenił zatem w zaskarżonym orzeczeniu rodzaj i charakter obaw przyjętych za podstawę stosowania środka zapobiegawczego oraz ich nasilenie, jak i zagrożenie dla prawidłowego toku postępowania, a tym samym doszedł do słusznego przekonania, iż jedynie dalsze stosowanie wobec oskarżonego M. S. izolacyjnego środka zapobiegawczego jest w stanie w pełni zabezpieczyć prawidłowy tok postępowania. Natomiast środki zapobiegawcze o charakterze nieizolacyjnym proponowane przez obrońcę byłyby niewystarczające wobec ich oczywiście mniejszej efektywności.

Sąd Apelacyjny nie stwierdził także, by w sprawie zachodziły okoliczności z art. 259 k.p.k., które mogłyby wskazywać na potrzebę odstąpienia od stosowania tymczasowego aresztowania.

Mając na uwadze powyższe oraz uznając, iż argumentacja zawarta we wniesionym zażaleniu nie jest w stanie podważyć prawidłowego rozstrzygnięcia sądu meriti, orzeczono jak w części dyspozytywnej.

SSA Grzegorz Wątroba SSA Gwidon Jaworski SSA Robert Kirejew

Z:/

- odpis postanowienia doręczyć oskarżonemu z pouczeniem o prawomocności i prokuratorowi,

- akta zwrócić.

Katowice, dnia 24 listopada 2020 roku.