Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący	SSA Wojciech Kopczyński
Sędziowie	SSA Alicja Bochenek SSO del. Wojciech Paluch (spr.)
Protokolant	Agnieszka Bargieł

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Katowicach Grzegorza Machałowskiego

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2019 r. sprawy

H. G. , c. S. i A., ur. (...) w W.

oskarżonej z art. 258 § 1 kk, art. 189a § 1 kk w zw. z art. 12 kk, art. 65 § 1 kk,

na skutek apelacji prokuratora i obrońcy oskarżonej

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 13 grudnia 2017 roku, sygn. akt V K 151/15

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2.  zwalnia oskarżoną H. G. od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa.

SSO del. Wojciech Paluch SSA Wojciech Kopczyński SSA Alicja Bochenek

sygn. akt II AKa 511/18

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Katowicach wyrokiem z dnia 13 grudnia 2017 roku, sygn. akt
V K 151/15, uznał oskarżoną H. G. za winną tego, że w okresie od przełomu 2006 i 2007 roku do sierpnia 2010 we W., w Z., N., O., C., P., B., D. i S. oraz w A., T., M., A. i innych miejscowościach na terenie Republiki Włoskiej, działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról i zadań przy realizacji poszczególnych przedsięwzięć oraz uzyskiwanych korzyści, brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze międzynarodowym, w skład której wchodziły ponadto inna ustalona osoba narodowości polskiej, jak też inne ustalone i nieustalone osoby narodowości włoskiej, a której to celem działania był handel ludźmi polegający na werbowaniu kobiet do pracy we Włoszech w charakterze hostess w klubach nocnych w celu ich seksualnego wykorzystania, przy czym H. G. w ramach wyżej powołanego podziału ról werbowała kobiety do pracy w nocnych klubach, między innymi poprzez zamieszczanie ogłoszeń reklamowych w internecie oraz poprzez rozmowy telefoniczne i mailowe, a także w razie konieczności organizowała transport pokrzywdzonych z Polski do Włoch, jak też organizowała ich transport w Republice Włoskiej do poszczególnych lokali, to jest popełnienia przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 września 2010 roku w związku z art. 4 § 1 k.k. i za to na mocy wyżej powołanego przepisu skazał ją na karę 1 roku pozbawienia wolności.

Nadto uznał oskarżoną H. G. za winną tego, że w okresie od przełomu 2006 i 2007 roku do marca 2007 roku we W. oraz w T., A., M., jak też w G. na terenie Republiki Włoskiej działając wspólnie i w porozumieniu z dwoma ustalonymi osobami narodowości włoskiej oraz innymi nieustalonymi osobami narodowości włoskiej, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze międzynarodowym, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, umieściła w internecie ogłoszenie o pracy w Republice Włoskiej dla hostessy, w którym podane były nieprawdziwe dane o charakterze i sposobie świadczenia tej pracy oraz warunkach wynagrodzenia, a kolejno także w czasie rozmów przekazała pokrzywdzonej I. B. nieprawdziwe dane w powyższym zakresie, czym wprowadziła I. B. w błąd co do sposobu świadczenia pracy jaką miała ona wykonywać i rzeczywistym jej charakterze dzięki, czemu zwerbowała ją do pracy w charakterze hostessy w klubach nocnych Pascha w T., (...) w A., P. w M., jak też w klubie nocnym w G. w celu jej seksualnego wykorzystania, to jest popełnienia przestępstwa z art. 253 § 1 k.k. w związku z art. 65 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 września 2010 roku w związku z art. 4 § 1 k.k. i za to na wyżej powołanych przepisów skazał ją na karę 3 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności.

Nadto uznał oskarżoną H. G. za winną tego, że w okresie od maja 2009 roku do sierpnia 2010 roku w Z., N., O., C., P., B., D. i S. oraz w A., T., M., A. i innych miejscowościach na terenie Republiki Włoskiej, brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze międzynarodowym, w skład której wchodziły ponadto inna ustalona osoba narodowości polskiej, jak też inne ustalone i nieustalone osoby narodowości włoskiej, a której to celem działania był handel ludźmi polegający na werbowaniu kobiet do pracy we Włoszech w charakterze hostess w klubach nocnych w celu ich seksualnego wykorzystania, działając w warunkach ciągu przestępstw i tak :

- w maju 2009 roku w Z. oraz w Republice Włoskiej w miejscowości A. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi trzema ustalonymi osobami narodowości polskiej i włoskiej, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze międzynarodowym, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, umieściła w internecie ogłoszenie o pracy w Republice Włoskiej dla hostessy, w którym podane były nieprawdziwe dane o charakterze i sposobie świadczenia tej pracy oraz warunkach wynagrodzenia, a kolejno także w czasie rozmów przekazała pokrzywdzonej K. G. (1) nieprawdziwe dane w powyższym zakresie, czym wprowadziła K. G. (1) w błąd co do sposobu świadczenia pracy jaką miała ona wykonywać i rzeczywistym jej charakterze dzięki, czemu zwerbowała ją do pracy w charakterze hostessy w klubie nocnym o nazwie (...) w miejscowości A., w celu jej seksualnego wykorzystania,

- w maju oraz czerwcu 2009 roku w miejscowości N. oraz w Republice Włoskiej w miejscowościach A. i M. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi trzema ustalonymi osobami narodowości polskiej i włoskiej oraz dwoma nieustalonymi osobami narodowości włoskiej, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze międzynarodowym, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, w czasie rozmów i za pośrednictwem wiadomości mailowych przekazała pokrzywdzonej S. J. nieprawdziwe dane o charakterze i sposobie proponowanej pracy hostessy oraz o warunkach wynagrodzenia czym wprowadziła S. J. w błąd co do sposobu świadczenia pracy jaką miała ona wykonywać i rzeczywistym jej charakterze dzięki, czemu zwerbowała ją do pracy w charakterze hostessy w klubie nocnym o nazwie (...) w M. oraz o nazwie (...) w miejscowości A. w celu jej seksualnego wykorzystania,

- w lipcu 2009 roku w O. oraz w Republice Włoskiej w miejscowościach A. i T. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi trzema ustalonymi osobami narodowości polskiej i włoskiej oraz dwoma nieustalonymi osobami narodowości włoskiej, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze międzynarodowym, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, umieściła w internecie ogłoszenie o pracy w Republice Włoskiej dla hostessy, w którym podane były nieprawdziwe dane o charakterze i sposobie świadczenia tej pracy, a kolejno także w czasie rozmów za pomocą komunikatora internetowego przekazała pokrzywdzonej M. J. nieprawdziwe dane w powyższym zakresie, czym wprowadziła M. J. w błąd co do sposobu świadczenia pracy jaką miała ona wykonywać i rzeczywistym jej charakterze dzięki, czemu zwerbowała ją do pracy w charakterze hostessy w klubie nocnym o nazwie (...) w miejscowości A. oraz w klubie nocnym w miejscowości T., w celu jej seksualnego wykorzystania,

- w lipcu 2009 roku w C. oraz w Republice Włoskiej w miejscowościach A. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi trzema ustalonymi osobami narodowości polskiej i włoskiej, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze międzynarodowym, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, umieściła w internecie ogłoszenie o pracy w Republice Włoskiej dla hostessy, w którym podane były nieprawdziwe dane o charakterze i sposobie świadczenia tej pracy, a kolejno także w czasie rozmów przekazała pokrzywdzonej W. M. nieprawdziwe dane w powyższym zakresie, czym wprowadziła W. M. w błąd co do sposobu świadczenia pracy jaką miała ona wykonywać i rzeczywistym jej charakterze dzięki, czemu zwerbowała ją do pracy w charakterze hostessy w klubie nocnym o nazwie (...) w miejscowości A. w celu jej seksualnego wykorzystania,

- w sierpniu 2009 roku w P. oraz w Republice Włoskiej w miejscowości A. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi trzema ustalonymi osobami narodowości polskiej i włoskiej, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze międzynarodowym, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, umieściła w internecie ogłoszenie o pracy w Republice Włoskiej dla hostessy, w którym podane były nieprawdziwe dane o charakterze i sposobie świadczenia tej pracy oraz o warunkach wynagrodzenia, a kolejno także w czasie rozmów przekazała pokrzywdzonej P. G. nieprawdziwe dane w powyższym zakresie, czym wprowadziła P. G. w błąd co do sposobu świadczenia pracy jaką miała ona wykonywać i rzeczywistym jej charakterze dzięki, czemu zwerbowała ją do pracy w charakterze hostessy w klubie nocnym o nazwie (...) w miejscowości A., w celu jej seksualnego wykorzystania,

- w sierpniu 2009 roku w B. oraz w Republice Włoskiej w miejscowości A. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi trzema ustalonymi osobami narodowości polskiej i włoskiej, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze międzynarodowym, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, umieściła w internecie ogłoszenie o pracy w Republice Włoskiej dla hostessy, w którym podane były nieprawdziwe dane o charakterze i sposobie świadczenia tej pracy oraz o warunkach wynagrodzenia, a kolejno także w czasie rozmów przekazała pokrzywdzonej E. K. nieprawdziwe dane w powyższym zakresie, czym wprowadziła E. K. w błąd co do sposobu świadczenia pracy jaką miała ona wykonywać i rzeczywistym jej charakterze dzięki, czemu zwerbowała ją do pracy w charakterze hostessy w klubie nocnym o nazwie (...) w miejscowości A. w celu jej seksualnego wykorzystania,

- w okresie od maja do sierpnia 2010 roku w D. oraz w Republice Włoskiej w miejscowościach A., V. oraz V. działając wspólnie i w porozumieniu z dwoma ustalonymi osobami narodowości włoskiej oraz innymi nieustalonymi osobami narodowości włoskiej, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze międzynarodowym, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, umieściła w internecie ogłoszenie o pracy w Republice Włoskiej dla hostessy, w którym podane były nieprawdziwe dane o charakterze i sposobie świadczenia tej pracy, a kolejno także w czasie rozmów przekazała pokrzywdzonej K. D. nieprawdziwe dane w powyższym zakresie, czym wprowadziła K. D. w błąd co do sposobu świadczenia pracy jaką miała ona wykonywać i rzeczywistym jej charakterze dzięki, czemu zwerbowała ją do pracy w charakterze hostessy w klubie nocnym o nazwie (...) i (...) w miejscowości A. oraz w klubach nocnych w miejscowościach V. i V., w celu jej seksualnego wykorzystania,

- w maju 2010 roku w S. oraz w Republice Włoskiej w miejscowości A. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi dwoma ustalonymi osobami narodowości włoskiej, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze międzynarodowym, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, umieściła w internecie ogłoszenie o pracy w Republice Włoskiej dla hostessy, w którym podane były nieprawdziwe dane o charakterze i sposobie świadczenia tej pracy, a kolejno także w czasie rozmów przekazała pokrzywdzonej M. G. nieprawdziwe dane w powyższym zakresie, czym wprowadziła M. G. w błąd co do sposobu świadczenia pracy jaką miała ona wykonywać i rzeczywistym jej charakterze dzięki, czemu zwerbowała ją do pracy w charakterze hostessy w klubie nocnym o nazwie (...) w miejscowości A. , w celu jej seksualnego wykorzystania,

to jest popełnienia w każdym przypadku przestępstwa z art. 253 § 1 k.k. w związku z art. 65 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 września 2010 roku w związku z art. 4 § 1 k.k.

i za popełnienie wszystkich wyżej powołanych przestępstw na mocy art. 253 § 1 k.k. w związku z art. 65 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 91 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 września 2010 roku w związku z art. 4 § 1 k.k. skazał ją na jedną karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Ponadto na mocy art. 85 k.k. oraz art. 91 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 września 2010 roku w związku z art. 4 § 1 k.k. wymierzył oskarżonej H. G. karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Jednocześnie na mocy art. 414 § 1 k.p.k. w związku z art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. uniewinnił oskarżoną H. G. od popełnienia zarzucanych jej czynów wyczerpujących ustawowe znamiona z art. 189 a § 1 k.k. w związku z art. 65 § 1 k.k, a polegających na tym iż:

- działając w Z. oraz P. i innych miejscowościach na terenie Republiki Włoskiej, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról i zadań przy realizacji poszczególnych przedsięwzięć, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze międzynarodowym, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego procederu stałe źródło dochodu, w ten sposób, że poprzez zamieszczenie ogłoszenia w internecie i rozmowy telefoniczne oraz wypłaty prowizji na rzecz kolejnych pośredników, w tym M. N. i K. G. (2) w 2005 roku przekazując J. P. (1) nieprawdziwe informacje co do rodzaju i charakteru wykonywanej pracy, sposobu jej świadczenia i wysokości wynagrodzenia, zwerbowała ją za pośrednictwem ogłoszenia internetowego, do pracy we Włoszech w klubach nocnych w P., P., (...) w miejscowości B., (...) oraz (...) w A., celem innego wykorzystania poniżającego godność człowieka

- działając Z. oraz w B. i innych miejscowościach na terenie Republiki Włoskiej, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról i zadań przy realizacji poszczególnych przedsięwzięć, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze międzynarodowym, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego procederu stałe źródło dochodu, w ten sposób, że poprzez zamieszczenie ogłoszenia w internecie i rozmowy telefoniczne oraz wypłaty prowizji na rzecz kolejnych pośredników, w tym M. N. i K. G. (2) w 2006 roku przekazując K. S. nieprawdziwe informacje co do rodzaju i charakteru wykonywanej pracy, sposobu jej świadczenia i wysokości wynagrodzenia, zwerbowała ją za pośrednictwem informacji uzyskanej od J. P. (1) do pracy we Włoszech w klubie nocnym o nazwie (...) w miejscowości B. oraz (...) w A., celem innego wykorzystania poniżającego godność człowieka,

- działając w P. oraz w miejscowości T. na terenie Republiki Włoskiej, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról i zadań przy realizacji poszczególnych przedsięwzięć, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze międzynarodowym, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego procederu stałe źródło dochodu, w ten sposób, że poprzez zamieszczenie ogłoszenia w internecie i rozmowy telefoniczne oraz wypłaty prowizji na rzecz kolejnych pośredników, w tym M. N. i K. G. (2) w marcu 2007 roku przekazując A. R., nieprawdziwe informacje co do rodzaju i charakteru wykonywanej pracy, sposobu jej świadczenia i wysokości wynagrodzenia, zwerbowała ją za pośrednictwem informacji uzyskanej od M. N. do pracy we Włoszech w klubie nocnym o nazwie (...) w T. celem innego wykorzystania poniżającego godność człowieka,

- działając w P. oraz w miejscowości T. na terenie Republiki Włoskiej, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról i zadań przy realizacji poszczególnych przedsięwzięć, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze międzynarodowym, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego procederu stałe źródło dochodu, w ten sposób, że poprzez zamieszczenie ogłoszenia w internecie i rozmowy telefoniczne oraz wypłaty prowizji na rzecz kolejnych pośredników, w tym M. N. i K. G. (2) w marcu 2007 roku przekazując J. W. nieprawdziwe informacje co do rodzaju i charakteru wykonywanej pracy, sposobu jej świadczenia i wysokości wynagrodzenia, zwerbowała ją, za pośrednictwem informacji uzyskanej od M. N., do pracy we Włoszech w klubie nocnym o nazwie (...) w T., celem innego wykorzystania poniżającego godność człowieka,

- działając w E. oraz w miejscowościach M. i A. na terenie Republiki Włoskiej, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról i zadań przy realizacji poszczególnych przedsięwzięć, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze międzynarodowym, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego procederu stałe źródło dochodu, w ten sposób, że poprzez zamieszczenie ogłoszenia w internecie i rozmowy telefoniczne oraz wypłaty prowizji na rzecz kolejnych pośredników, w tym M. N. i K. G. (2) w 2007 roku przekazując M. A. nieprawdziwe informacje co do rodzaju i charakteru wykonywanej pracy, sposobu jej świadczenia i wysokości wynagrodzenia, zwerbowała ją za pośrednictwem ogłoszenia internetowego do pracy w klubie nocnym (...) w M. oraz (...) w A., celem świadczenia usług o charakterze seksualnym oraz innego wykorzystania poniżającego godność człowieka, narażając ją na naruszenie nietykalności cielesnej oraz spowodowanie obrażeń ciała, w następstwie przypalenia skóry nadgarstka prawej ręki i uda prawego,

- działając w Z. oraz w miejscowości M. na terenie Republiki Włoskiej, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról i zadań przy realizacji poszczególnych przedsięwzięć, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze międzynarodowym, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego procederu stałe źródło dochodu, w ten sposób, że poprzez zamieszczenie ogłoszenia w internecie i rozmowy telefoniczne oraz wypłaty prowizji na rzecz kolejnych pośredników, w tym M. N. i K. G. (2) w maju 2008 roku przekazując W. S. nieprawdziwe informacje co do rodzaju i charakteru wykonywanej pracy, sposobu jej świadczenia i wysokości wynagrodzenia, zwerbowała ją za pośrednictwem ogłoszenia internetowego do pracy we Włoszech w klubie nocnym o nazwie (...) w M., celem świadczenia usług o charakterze seksualnym oraz innego wykorzystania poniżającego godność człowieka,

- działając w S. oraz w miejscowości C. na terenie Republiki Włoskiej, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról i zadań przy realizacji poszczególnych przedsięwzięć, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze międzynarodowym, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego procederu stałe źródło dochodu, w ten sposób, że poprzez zamieszczenie ogłoszenia w internecie i rozmowy telefoniczne oraz wypłaty prowizji na rzecz kolejnych pośredników, w tym M. N. i K. G. (2) w lipcu 2009 roku przekazując B. Z. nieprawdziwe informacje co do rodzaju i charakteru wykonywanej pracy, sposobu jej świadczenia i wysokości wynagrodzenia, zwerbowała ją za pośrednictwem ogłoszenia internetowego do pracy we Włoszech w klubie nocnym w miejscowości C., celem świadczenia usług o charakterze seksualnym oraz innego wykorzystania poniżającego godność człowieka, narażając ją na naruszenie nietykalności cielesnej,

- działając w D. oraz A. i innych miejscowościach na terenie Republiki Włoskiej, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról i zadań przy realizacji poszczególnych przedsięwzięć, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze międzynarodowym, mając na celu popełnienie przestępstwa handlu ludźmi i czerpania z tego tytułu korzyści majątkowych, czyniąc sobie z tego procederu stałe źródło dochodu, w ten sposób, że poprzez zamieszczenie ogłoszeń w internecie i rozmowy telefoniczne oraz wypłaty prowizji na rzecz kolejnych pośredników, w tym M. N. i K. G. (2) w lutym 2009 roku przekazując M. D. (2) nieprawdziwe informacje co do rodzaju i charakteru wykonywanej pracy, sposobu jej świadczenia i wysokości wynagrodzenia, zwerbowała ją za pośrednictwem informacji internetowej do pracy we Włoszech w klubie nocnym o nazwie (...) w A. i innych klubach, celem innego wykorzystania poniżającego godność człowieka

Ponadto na mocy art. 627 k.p.k. art. 630 k.p.k. oraz art. 2 ust 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karny zasądził od oskarżonej H. G. na rzecz Skarbu Państwa opłatę w kwocie 400 /czterysta/ złotych oraz część wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w kwocie 9.450,10 /dziewięć tysięcy czterysta pięćdziesiąt tysięcy złotych dziesięć groszy/ złotych, a od obowiązku zapłaty wydatków w części uniewinniającej zwalnił oskarżoną obciążając nimi Skarb Państwa.

Powyższy wyrok zaskarżył obrońca oskarżonej i wyrokowi na mocy 439 § 1 pkt 9 kpk zarzucił rażącą obrazę przepisów postępowania - art. 14 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. - polegającą na skazaniu H. G. za czyn nieobjęty aktem oskarżenia

Nadto na zasadzie art. 438 pkt. 2 i 3 kpk orzeczeniu zarzucił:

1. mającą wpływ na treść wyroku obrazę przepisów postępowania, a to:

- art. 167 kpk w zw. z art 2 § 2 kpk, art. 4 kpk i art. 6 kpk - polegającą na zaniechaniu przesłuchania na rozprawie w charakterze świadków B. Ł., R. F., A. N., F. Z. i A. Z., które to osoby -jak wynika z poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych - miały współdziałać z oskarżoną w ramach zorganizowanej grupy przestępczej,

- art. 170 § 1 pkt 5 kpk w zw. z art. 6 kpk - polegającą na niezasadnym oddaleniu wniosku dowodowego obrońcy z dnia 12 września 2017 r. o dopuszczeniu dowodu z zeznań ww. B. Ł. i F. Z. - jako zmierzającego w oczywisty sposób do przedłużania postępowania - podczas gdy ów wniosek nie został zgłoszony na ostatniej rozprawie, która była jeszcze dwukrotnie - z różnych przyczyn - przerywana, a przede wszystkim wymienieni świadkowie to osoby z którymi oskarżona współpracowała i posiadają wiedzę istotną dla obrony H. G.,

- art. 170 § 1 pkt 5 kpk w zw. z art. 169 § 2 kpk i art. 172 kpk - polegającą na niezasadnym oddaleniu wniosku dowodowego obrońcy z dnia 12 września 2017 r. o skonfrontowanie świadków P. B. i E. K. ze świadkami W. M., J. Z. (1), E. S. i A. J. - jako zmierzającego w oczywisty sposób do przedłużania postępowania, podczas gdy wniosek ten miał na celu wyłącznie usunięcie ewidentnych sprzeczności w zeznaniach ww. świadków oraz prawidłową ocenę właściwych dowodów jakimi są zeznania ww. świadków obciążających H. G.,

- art. 424 § 1 pkt 1 kpk polegającą na sporządzeniu uzasadnienia wyroku w sposób uniemożliwiający kontrolę instancyjną procesu orzeczniczego w wyniku nie wskazania dowodów, na podstawie których Sąd ustalił, że H. G. brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze międzynarodowym, w skład której wchodzili ponadto B. Ł., R. F., A. N., F. Z. i A. Z.,

- art. 92 kpk i art. 410 kpk w zw. z art. 424 § 1 pkt 1 kpk - polegającą na nie uwzględnieniu przy wyrokowaniu okoliczności ujawnionych w trakcie rozprawy, a wynikających z:

- zawartych w aktach sprawy wydruków zawierających ogłoszenia zamieszczane przez H. G. w portalach internetowych oraz z zeznań świadków K. S., J. P. (1), W. M., J. Z. (1), E. S., M. D. (2), M. J., B. Z. oraz wielu innych spośród przesłuchanych na rozprawie a wskazujących wprost, że warunki pracy i płacy oraz zakwaterowania były zgodne z tym co oskarżona proponowała w zamieszczanych ogłoszeniach,

- zeznań świadków I. B., P. B., M. A., J. P. (1), K. S. (obecnie P.), M. D. (1), W. M., J. Z. (2) i E. S., że oferowana praca w klubach nie polegała na świadczeniu usług seksualnych i na wykorzystaniu seksualnym zatrudnianych kobiet,

- art. 7 kpk - polegającą na wybiórczej, jednostronnej i powierzchownej ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, co uwidoczniło się w:

- uznaniu za wiarygodne zeznań M. G., P. B., E. K., K. G. (1), K. D. i S. J. w zakresie w jakim obciążały oskarżoną,

- zdyskwalifikowaniu wyjaśnień H. G. i potraktowaniu ich wyłącznie jako linii obrony, obranej na użytek niniejszego postępowania,

- zdyskwalifikowaniu zeznań M. J., W. M., J. Z. (2), E. S. w zakresie w jakim przeczyły tezie oskarżenia o seksualnym wykorzystywaniu kobiet zatrudnianych w nocnych klubach, w których pracowały za pośrednictwem H. G..

2. błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mające wpływ na jego treść a polegające na ustaleniu, że H. G. brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze międzynarodowym, w skład której wchodzili ponadto B. Ł., R. F., A. N., F. Z., A. Z. i inne osoby zatrudnione w klubach nocnych na terenie Włoch i według przyjętego i zaakceptowanego podziału ról werbowała kobiety do pracy w tych klubach, celem ich seksualnego wykorzystania, wprowadzając je w błąd co do sposobu świadczenia pracy i jej charakteru oraz warunków wynagradzania, poprzez przekazywanie im nieprawdziwych informacji w tym zakresie.

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach.

Wyrok zaskarżył także Prokurator Okręgowy w Katowicach i na mocy art. 438 pkt. 1, 2 i 3 k.p.k. zarzucił:

I. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia o winie oskarżonej H. G. polegający na wyrażeniu poglądu, iż dowody zebrane w przedmiotowej sprawie nie pozwalają na przyjęcie, iż są podstawy do uznania jej za winnej zarzucanych jej czynów dokonanych na osobach J. P. (1), K. S., A. R., J. W., M. A., W. S., B. Z. i M. D. (2) i w konsekwencji uniewinnienie oskarżonej, który to wniosek jest następstwem:

•

błędnych ustaleń co do zakresu przedmiotowego treści zarzutów stawianych oskarżonej czynów dokonanych na osobach J. P. (2), K. S., A. R., J. W., M. A., W. S., B. Z. i M. D. (2) polegających na przyjęciu, iż zeznania wymienionych świadków nie mogą być jedynym i wystarczającym dowodem popełnienia powyższych przestępstw, podczas gdy jego szczegółowe zeznania znalazły potwierdzenie w innych dowodach zebranych w sprawie, w tym także w opinii biegłego z zakresu seksuologii K. K. oraz zeznaniach innych świadków w tym M. R.,

•

błędnych wniosków z dokonanych ustaleń faktycznych co do tego że zachowanie H. G. wobec wyżej wymienionych pokrzywdzonych nie wyczerpuje znamion zbrodni handlu ludźmi, z uwagi na stwierdzenie, iż pojęcie „inne wykorzystanie poniżające godność człowieka" nie jest znamieniem przestępstwa opisanego w art. 253 §1 w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 września 2010 roku

II. obrazę przepisów postępowania karnego, w szczególności art. 424 § 2 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k oraz art. 410 k.p.k., polegającą na tym, że Sąd 1 instancji orzekając co do istoty sprawy, w zakresie zarzutów stawianych oskarżonej H. G., nie podał przekonujących przesłanek orzeczenia, gdyż nie odniósł się do wszystkich istotnych faktów i dowodów zebranych w sprawie, mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, a w szczególności:

-

w zakresie zarzutów stawianych oskarżonej opisanych w punktach 5,6,7,8,9,10,11 i 12 sentencji wyroku, nie odniósł się co do innych dowodów zebranych w sprawie w tym zeznań pokrzywdzonych oraz zeznań świadka M. R., złożonych zarówno w toku śledztwa, jak i w postępowaniu jurysdykcyjnym co doprowadziło w konsekwencji do oceny materiału dowodowego z naruszeniem zasady określonej w art. 7 k.p.k. które to uchybienie miało istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku,

- bezzasadnie uznał, iż pojęcie „inne wykorzystanie poniżające godność człowieka" nie jest objęte zakresem znamion czynu przestępnego określonego w art. 253§1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 września 2010 roku, podczas gdy prawidłowa ocena tego zagadnienia prowadzi do przeciwnego wniosku,

III. obrazę przepisu prawa materialnego, to jest art. 189a§l k.k. poprzez przyjęcie, iż zachowanie oskarżonej H. G. opisane w punkcie drugim aktu oskarżenia wyczerpuje znamiona zbrodni określonej w przepisie art. 253 § 1 k.k. w związku z art. 65§ 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 września 2010 roku w związku z art. 4§1 k.k., podczas gdy prawidłowo dokonana subsumcja prawna dokonana w oparciu o zasady wykładni prawa winna brzmieć - art. 189a§l k.k. w związku z art. 65 §1 k.k.

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach.

Sąd Apelacyjny zważył , co następuje:

Obie apelacje nie zasługują na uwzględnienie.

Zarzuty apelacji obrońcy, jako dalej idącej zostaną omówione w pierwszej kolejności.

Najistotniejszym spośród nich apelacji był zarzut rażącej obrazy przepisów postępowania - art. 14 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. - polegający na skazaniu H. G. za czyn nieobjęty aktem oskarżenia. Z uzasadnienia apelacji można wywieść wniosek o błędzie sądu meriti polegającym na przypisaniu oskarżonej udziału w zupełnie innej grupie przestępczej, niż wynikało to z zarzutu aktu oskarżenia.

Zarzut ten jest błędny. Porównanie zarzutów stawianych oskarżonej w niniejszej sprawie z zarzutami postawionymi M. N. i innym w sprawie XVI K 186/11 Sądu Okręgowego w Katowicach wskazuje na to, że oskarżyciel przyjął, że osoby oskarżone w obu sprawach działały w ramach jednej, szeroko rozbudowanej grupy przestępczej zajmującej się handlem ludźmi. Grupa ta miała prowadzić swą działalność nie tylko na terenie Polski i Włoch – jak to zarzucono H. G., ale też na terenie innych państw, w tym Malty, Grecji, a nawet Japonii. W obu przypadkach jako członków grupy wymieniono z imienia i nazwiska szereg osób. W zakresie zarzutu dotyczącego przestępstwa z art. 258 § 1 k.k., postawionego oskarżonej byli to: M. N., K. G. (2), M. D. (2). Najistotniejsze jest jednak to, że w obu aktach oskarżenia zawarto stwierdzenie, że w skład grupy wchodziły także inne osoby.

Analiza motywów rozstrzygnięcia zawarta w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazuje na to, że Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że oskarżona działała w ramach zorganizowanej grupy przestępczej, ale nie tak rozbudowanej, jak to zarzucił prokurator. W szczególności w skład tej grupy nie wchodzili M. N., K. G. (2) iM. D. (2) (wykazana jednocześnie jako pokrzywdzona). Sąd I instancji z oczywistych względów nie dokonywał ustaleń, czy wspomniane osoby działały w ramach konkurencyjnej grupy zajmującej się podobną działalnością, bądź działały jedynie w ramach współsprawstwa bez udziału oskarżonej, czy też w ogóle nie popełniły przestępstwa. Stąd też z grona członków grupy wskazanych w uzasadnieniu wyeliminowano w/w osoby, zaś jednocześnie w uzasadnieniu wyroku uszczegółowiono opis grupy o wskazanie osób współpracujących z oskarżoną na terenie Republiki Włoskiej poprzez wpisanie, że byli to: B. Ł., R. F., A. N., F. Z. i A. Z.. W pierwotnym opisie czynu nie opisano z imienia i nazwiska osób współpracujących z oskarżoną na terenie Włoch. Jednakże charakter działalności prowadzonej przez oskarżoną jednoznacznie wskazywał na to to, że „innymi osobami”, o których mowa w zarzucie mogą być tylko osoby prowadzące nocne kluby, do pracy w których oskarżona werbowała kobiety, bądź też zatrudnione w takich klubach, ewentualnie osoby zajmujące się transportem zwerbowanych kobiet.

Podkreślić przy tym należy, że jak wielokrotnie zwracano uwagę w szeregu judykatów, opis czynu zawarty w akcie oskarżenia stanowi jedynie hipotezę procesową przedstawiona sądowi przez jedną ze stron (tak m.in. SN w post. z dnia 25 października 2017 r., IV KK 85/17, LEX nr 2427177). Zatem sąd nie jest związany opisem czynu lecz przebiegiem zdarzenia historycznego. Dodatkowo w odniesieniu do przestępstw trwałych dopuszczalne są też wszelkie modyfikacje w zakresie daty popełnienia przestępstwa. W realiach niniejszej sprawy takim zdarzeniem historycznym był prowadzony w określonych ramach czasowych proces werbunku kobiet do pracy we Włoszech, a następnie też dowóz tych osób do miejsca pracy oraz dalsze transfery pomiędzy poszczególnymi miejscowościami. Opis czynu z art. 258 § 1 k.k., przypisanego oskarżonej w wyroku, wskazuje na te same czynności sprawcze, co zawarte w akcie oskarżenia, czyli werbunek i organizację transportu. W konsekwencji nie doszło też do zmiany kwalifikacji prawnej czynu przypisanego H. G.. Ramy czasowe zachowania oskarżonej mieszczą się w granicach aktu oskarżenia, choć jak wyżej wspomniano zgodna z prawem byłaby też zmiana w tym zakresie. Poprzez uszczegółowienie (jedynie w uzasadnieniu) kręgu podmiotów biorących udział w zdarzeniu także nie doszło do naruszenia tożsamości czynu.

Odnosząc się do zarzutów naruszenia art. 167, 169, 170, 172 k.p.k. wskazać należy, że wniosek obrońcy o przesłuchanie w charakterze świadków B. Ł. i F. Z. oraz o konfrontację świadków P. B. i E. K. ze świadkami W. M., J. Z. (1), E. S. i A. J. został złożony w dniu 12 września 2017 r., a rozpoznany na rozprawie w dniu 20 września 2017 r. Sąd I instancji oddalając powyższy wniosek dowodowy wyczerpująco wskazał dlaczego uznał przeprowadzenie tych dowodów za niezasadne. Nie sposób nie zauważyć, że wniosek został złożony pod sam koniec postępowania dowodowego trwającego od grudnia 2015 r. W istocie wniosek w dużej mierze dotyczył okoliczności bezspornych, związanych z zatrudnianiem szeregu kobiet w klubie (...) w miejscowości A.. Nie sposób też nie wspomnieć o tym, że o roli F. Z. wspominano już w uzasadnieniu aktu oskarżenia. Obrońca, działający z wyboru, przez cały proces nie złożył też wniosku o przesłuchanie w charakterze świadków R. F., A. N. i A. Z., ani tym bardziej nie wskazał miejsca pobytu którejkolwiek z osób mieszkających na stałe we Włoszech. Podkreślić przy tym należy, że rolą sądu nie jest poszukiwanie dowodów, lecz ich ocena. Oczywiście, sąd może, a nawet w niektórych przypadkach jest zobowiązany dopuszczać dowody z urzędu. Nie oznacza to jednak obowiązku weryfikowania każdej możliwej hipotezy przebiegu zdarzeń. Zasadą jest bowiem inicjatywa dowodowa stron.

Dla oceny zasadności powyższych zarzutów najistotniejsze było jednak to, że obrońca nie wykazał w jaki sposób zaniechanie przeprowadzenia tych dowodów miałoby wpłynąć na treść wyroku wydanego wobec oskarżonej. Sporu nie budziło przecież to, że oskarżona zamieszczała w Internecie ogłoszenia określonej treści o pracy we Włoszech, rozmawiała z pokrzywdzonymi, we niektórych przypadkach organizowała im przewóz z Polski i dalej na terenie Włoch. Wątpliwości nie budziło też to, że zwerbowane kobiety pracowały w poszczególnych klubach nocnych. W istocie chodziło jedynie o ustalenie, czy oskarżona zajmowała się handlem ludźmi, czy też jedynie pośrednictwem pracy w sektorze rozrywkowym, zaś za ewentualne nieprawidłowości w zatrudnieniu zawinione przez docelowych pracodawców nie mogła ponosić odpowiedzialności.

Podkreślić należy, że Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku skrupulatnie przeanalizował okoliczności zarówno obciążające jak i łagodzące występujące po stronie oskarżonej i wpływające na przyjęcie zawinienia. Sąd Apelacyjny w pełni podziela zaprezentowane tam poglądy i aby się nie powtarzać odsyła do tegoż uzasadnienia. Sąd Okręgowy bezpośrednio zetknął się na rozprawie z materiałem dowodowym, z przeprowadzonych dowodów wyciągnął trafne wnioski, każdy z nich omówił, czemu dał wyraz w prawidłowo sporządzonym uzasadnieniu. Stąd nie sposób podzielić zarzutów naruszenia art. 424 k.p.k., - i to niezależnie od jednoznacznej treści art. 455a k.p.k.

Sąd Okręgowy prawidłowo i zgodnie z obowiązującymi przepisami przeprowadził postępowanie dowodowe i trafnie uznał, że oskarżona dopuściła się przestępstw przypisanych jej w wyroku.

W szczególności sąd I instancji na rozprawie zetknął się bezpośrednio z oskarżoną oraz świadkami. K. S., J. P. (1), W. M., J. Z. (1), E. S.,M. D. (2), M. J., B. Z., I. B., P. B., M. A., J. P. (1), M. D. (3), M. G., E. K., K. G. (1), K. D. i S. J.. Ocena powyższych dowodów dokonana w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku jest zgodna z zasadami logiki oraz doświadczenia życiowego i w żadnym razie nie narusza wyrażonej w art. 7 k.p.k. zasady swobodnej oceny dowodów.

Okoliczność, że sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonej w świetle zasady swobodnej oceny dowodów nie może budzić żadnych zastrzeżeń sądu II instancji, skoro swe zdanie sąd meriti w sposób należyty i wyczerpujący uzasadnił, wskazując na szereg nieścisłości, sprzeczności występujących w wersji podanej przez oskarżoną. „Nie dochodzi do naruszenia dyrektywy zawartej w art. 5 § 2 k.p.k. wtedy, gdy wprawdzie istnieją dwie grupy przeciwstawnych sobie dowodów, ale ustalając przebieg wydarzeń sąd orzekający oprze się na dowodach, które wspierają przyjęty stan faktyczny z jednoczesnym przedstawieniem argumentacji przemawiającej za takim wyborem i wskazaniem dlaczego nie dał wiary dowodom przeciwnym” (post. SN, III KK 46/07, OSNwSK 2007/1/943). Sąd poddał analizie zarówno zeznania świadków, w tym i te korzystne dla oskarżonej – czego efektem było uniewinnienie oskarżonej od znacznej części zarzutów, jak i wyjaśnienia oskarżonej. Swe stanowisko prawidłowo uzasadnił. Opisał wszelkie dowody dotyczące zdarzeń będących przedmiotem procesu. Wskazał dlaczego nie ma wątpliwości, co do sprawstwa oskarżonej. Jak zgodnie przyjmuje się w orzecznictwie dyspozycja art. 5 § 2 k.p.k. skierowana jest do sądu, a nie do uczestników postępowania. Przepis art. 5 § 2 k.p.k. nie ma odniesienia do wątpliwości, które ma w zakresie postępowania dowodowego któraś ze stron procesu karnego, natomiast przepis ten dotyczy wyłącznie wątpliwości, które mogły powstać po stronie sądu co do interpretacji zgromadzonego materiału dowodowego, i wskazuje, jak należy w takiej sytuacji postąpić (m.in. wyrok SA w Katowicach, II AKa 389/08, Prok.i Pr.-wkł. 2009/10/37). Zatem skoro sąd meriti nie miał wątpliwości co do sprawstwa, a swe stanowisko w sposób wyczerpujący i zgodny z zasadami doświadczenia życiowego uzasadnił, zarzut obrazy art. 5 § 2 k.p.k. nie mógł zostać uwzględniony.

Co do zarzutu obrazy art. 4 k.p.k. dodatkowo należy zauważyć, że ten przepis formułuje ogólną zasadę procesową i aby trafnie podnieść zarzut jego naruszenia, skarżący wskazać powinien na obrazę konkretnego przepisu (lub przepisów) postępowania gwarantujących przestrzeganie zasady obiektywizmu (post. SN, V KK 62/2018, LEX nr 2490938), a w niniejszej sprawie ten wymóg nie został spełniony.

Zarzut naruszenia art. 6 k.p.k. jest niezrozumiały. Oskarżona była zawiadamiana o wszystkich terminach na podany przez nią adres dla doręczeń, złożyła też wyjaśnienia przed sądem. Przez całe postępowanie reprezentował ją obrońca z wyboru, który uczestniczył we wszystkich rozprawach.

Oceniając z kolei zarzuty apelacji oskarżyciela publicznego w pierwszym rzędzie zauważyć należy, że aczkolwiek apelacja formalnie kwestionuje wyrok w całości, to jednak analiza poszczególnych zarzutów, a także uzasadnienia środka odwoławczego pozwala na wysnucie dwóch, kluczowych dla dalszej analizy apelacji, wniosków.

Po pierwsze: prokurator nie zakwestionował tej części orzeczenia sądu meriti, w której przyjęto, że oskarżona działała w ramach określonej, zorganizowanej grupy przestępczej. Zatem prokurator zaakceptował ustalenia Sądu Okręgowego, co do tego, że K. G. (2) i M. N. nie współdziałali w ramach grupy z oskarżoną. Dochodziło jedynie do sporadycznej współpracy, co potwierdzają w sumie cztery przelewy na rzecz K. G. (2) i M. N. dokonane odpowiednio we wrześniu i październiku 2007 r. oraz we wrześniu 2005 r. Zatem skarżący nie zakwestionował ustaleń dotyczących pokrzywdzonych A. R., J. W. i W. S. dotyczących braku współpracy pomiędzy oskarżoną, a K. G. (2) i M. N..

Po drugie: prokurator nie zakwestionował ustaleń Sądu Okręgowego, że działania oskarżonej podejmowane w stosunku do poszczególnych pokrzywdzonych stanowiły odrębne czyny zabronione, a nie spełniały znamion jednego czynu ciągłego. Stąd też w kontekście tego ustalenia niezrozumiały jest zarzut odnoszący się do zeznań świadka M. R.. Pomijając już fakt, że sąd I instancji dokonał szczegółowej analizy zeznań tego świadka na k. 102-105 uzasadnienia, to kwestia oceny tych zeznań dla oceny całokształtu zachowania oskarżonej była bez większego znaczenia. Sąd I instancji ustalił przecież, że co do zasady oskarżona trudniła się handlem ludźmi w ramach zorganizowanej grupy przestępczej. Nie oznacza to jednak, że każde jej działanie spełniało znamiona przestępstwa. Wobec trafnego odrzucenia przez Sąd Okręgowy koncepcji działania w ramach czynu ciągłego, a to ze względu na to, że zachowania oskarżonej godziły w dobra osobiste poszczególnych pokrzywdzonych, konieczne było dokonanie analizy zachowania H. G. indywidualnie w stosunku do każdej z pokrzywdzonych. Tymczasem M. R. nie została w akcie oskarżenia wskazana jako pokrzywdzona. Oskarżonej nie zarzucono działania na jej szkodę. Zatem nic nie stoi na przeszkodzie, by oskarżonej takowy zarzut postawić, o ile oskarżyciel uzna, że są ku temu podstawy. Podobnie, nie sposób było zaakceptować zarzutów apelacji odnoszących się do nieuwzględnienia wniosków opinii biegłego z zakresu seksuologii K. K.. Sąd odniósł się do tego dowodu wyczerpująco na k. 113 uzasadnienia, generalnie dając wiarę wnioskom opinii z dwom zastrzeżeniami, odnoszącymi się do przyjęcia, że w istocie pokrzywdzone trudniły się prostytucją oraz zgwałcenia S. J.. Trafnie zauważył sąd meriti, że nawet oskarżyciel nie podzielił w pełni wniosków opinii, nie przyjmując tezy o tym, ze praca hostessy w klubie nocnym w istocie polegała na prostytucji.

Z kolei odnosząc się do zarzutu naruszenia prawa materialnego podkreślić należy, że poza sporem pozostaje to, że do dnia 8 września 2010 r. w polskim kodeksie karnym nie funkcjonowała legalna definicja handlu ludźmi, bo dopiero tego dnia został wprowadzony przepis art. 115 § 22 k.k. W ramach tej samej nowelizacji uchylono art. 253 § 1 k.k., a w jego miejsce wprowadzono przepis art. 189a § l k.k.

Niewątpliwie racje ma prokurator podnosząc, że nie oznacza to, że do wspomnianego dnia pojęcie „handlu ludźmi” było nieokreślone, gdyż stosowne definicje były zawarte w ratyfikowanych przez Polskę aktach prawa międzynarodowego, w tym w Protokole o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, uzupełniającym Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej (Dz.U. 2005.18.160), czy Konwencji Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi (Dz. U. 2009.20.107). Trafny jest też pogląd, że pomocna w interpretacji pojęcia „handlu ludźmi” powinna być też Decyzja Ramowa Rady z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie zwalczania handlu ludźmi (Dz.U.UE.L.2002.203.1), a to ze względu na implementację dorobku prawnego Unii z chwilą akcesji.

W realiach niniejszej sprawy jest to jednak przysłowiowe „wyważanie otwartych drzwi”, gdyż na to samo wskazał w uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy. Istotne jest także coś innego, na co nie zwrócił uwagi autor apelacji. Otóż definicja „handlu ludźmi” zawarta w art. 115 § 22 k.k. choć jest niewątpliwie definicją wyczerpującą w zakresie określenia czynności sprawczych, z drugiej strony jest jednak szersza od zamieszczonych w powołanych aktach prawa międzynarodowego. W żadnym ze wskazanych dokumentów nie zawarto sformułowania odnoszącego się do znamienia „innych form wykorzystania poniżających godność człowieka”. Podkreślić przy tym należy, że kompleksowa wykładnia art. 115 § 22 k.k. nie budzi wątpliwości, iż ustawodawca poprzez „inne formy wykorzystania poniżające godność człowieka” rozumiał zachowania nie odnoszące się do sfery seksualnej, gdyż wcześniej w tym samym przepisie wskazano, że handel ludźmi polega na wykorzystaniu innej osoby (po spełnieniu przesłanek wymienionych w pkt 1-6 tego przepisu), nawet za jej zgodą, w szczególności w prostytucji, pornografii lub innych formach seksualnego wykorzystania, alternatywnie w pracy lub usługach o charakterze przymusowym, w żebractwie, w niewolnictwie i wreszcie w innych formach wykorzystania poniżających godność człowieka albo w celu pozyskania komórek, tkanek lub narządów wbrew przepisom ustawy.

Stąd oceniając całościowo stan prawny, na dzień popełnienia przez oskarżoną przypisanych jej czynów, mając na względzie opis poszczególnych zachowań, w kontekście brzmienia normy art. 4 § 1 k.k., jedynym uprawnionym wnioskiem jest ten, że ówcześnie obowiązujący przepis art. 253 § 1 k.k., był dla oskarżonej względniejszy od obecnie obowiązującej normy art. 189a § l k.k., mimo że zagrożenie karą wynikające z obu przepisów było identyczne.

W realiach niniejszej sprawy powyższe nosi jednak cechy sporu akademickiego, gdyż jak wynika z pisemnych motywów zaskarżonego wyroku, główną przyczyną wydania wyroku uniewinniającego w odniesieniu do ośmiu zarzutów był brak możliwości przypisania oskarżonej udziału w procederze handlu ludźmi, a to ze względu na niezaistnienie jednego ze znamion – oszustwa w stosunku do pokrzywdzonych. Poszczególne kobiety były bowiem albo świadome na czym w istocie polega praca hostessy w klubach nocnych we Włoszech (A. R., J. W., B. Z.), bądź też co prawda zostały wprowadzone w błąd, lecz nie przez oskarżoną, a przez inne osoby nie współdziałające z H. G. (J. P. (1), K. S., M. A., W. S.). Trafnie też uznał sąd I instancji, że znamion przestępstwa handlu ludźmi nie spełniało podawanie pokrzywdzonym nieprawdziwych informacji, lecz nie w zakresie charakteru pracy, tylko wysokości wynagrodzenia, bądź ewentualnie legalności zatrudnienia (J. P. (1), M. D. (2)).

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy zaskarżony wyrok. Oskarżoną zwolniono od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, gdyż od lat zamieszkuje we Włoszech, a na terenie Polski nie osiąga dochodów i nie posiada majątku.

SSO del. Wojciech Paluch SSA Wojciech Kopczyński SSA Alicja Bochenek