Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 sierpnia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący	SSA Beata Basiura
Sędziowie	SSA Grzegorz Wątroba SSA Gwidon Jaworski (spr.)
Protokolant	Agnieszka Przewoźnik

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Katowicach Andrzeja Kuklisa

po rozpoznaniu w dniu 9 sierpnia 2018 r. sprawy

skazanego K. G. s. Z. i A., ur. (...) w W.

- o wydanie wyroku łącznego -

na skutek apelacji obrońcy skazanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 27 kwietnia 2018 roku

sygn. akt XVI K 203/17

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

2.  zwalnia skazanego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa.

SSA Grzegorz Wątroba SSA Beata Basiura SSA Gwidon Jaworski

II AKa 327/18

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2018 r. Sąd Okręgowy w Katowicach (sygn. akt XVI K 203/17), na podstawie art. 569 § 2 k.k. i art. 91 § 2 k.k., połączył skazanemu K. G. kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 17 grudnia 2014 r. (sygn. akt XVI K 100/14) oraz wyrokiem Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 13 maja 2016 r. (sygn. akt XVI K 247/09) i wymierzył skazanemu w ich miejsce karę łączną 25 lat pozbawienia wolności, zastrzegając na mocy art. 77 § 2 k.k., iż skazany będzie mógł ubiegać się o warunkowe przedterminowe zwolnienie nie wcześniej niż po odbyciu 21 lat kary łącznej pozbawienia wolności. Ponadto Sąd podstawie art. 577 k.p.k. zaliczył skazanemu na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sposób szczegółowo wskazany w pkt. 3 wyroku i na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił skazanego od obowiązku uiszczenia kosztów postępowania, obciążając nimi Skarb Państwa.

Wyrok ten zaskarżył apelacją obrońca skazanego K. G. i zarzucił wyrokowi obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia tj. art. 424 § 1 k.p.k. oraz obrazę przepisów prawa materialnego tj. art. 91 § 2 k.k., polegającą na nie uwzględnieniu przy wyrokowaniu wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 20 maja 2008 r., sygn. akt II K 989/07. Stawiając tak sformułowane zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez połączenie w wyroku łącznym wszystkich wyroków nadających się do połączenia, w tym przede wszystkim wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 20 maja 2008 r., sygn. akt II K 989/07.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zarzuty podniesione w apelacji obrońcy skazanego K. G. okazały się chybione w stopniu oczywistym. Kontrola odwoławcza, wbrew podniesionym zarzutom, nie wykazała, aby Sąd I instancji dopuścił się wskazanych w apelacji obrońcy oskarżonego uchybień przepisom prawa procesowego, dopuścił się obrazy przepisów prawa materialnego, czy też popełnił inne błędy, które skutkować winny zmianą lub uchyleniem zaskarżonego wyroku. W pierwszej kolejności wskazać należy, iż wbrew twierdzeniom skarżącego sąd meriti nie dopuścił się obrazy art. 424 § 1 k.p.k. Sąd I instancji wskazał bowiem, iż skoro brak było podstaw do zastosowania, jako względniejszych, przepisów kodeksu karnego obowiązującego przed dniem 1 lipca 2015 r. (co nota bene nie zostało przez skarżącego wprost zakwestionowane), nie było możliwości uwzględnienia przy orzekaniu w przedmiocie wyroku łącznego wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 20 maja 2008 r., sygn. akt II K 989/07, jak postulował obrońca skazanego. Kara z tego wyroku, po objęciu jej wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 23 listopada 2010 r. (sygn. akt II K 1281/10), została już bowiem w całości wykonana i wedle aktualnie obowiązujących przepisów nie podlega łączeniu (art. 85 § 2 k.k.). W tej zaś sytuacji dalsze uzasadnianie przyjętego przez sąd meriti stanowiska było zbędne, za czym przemawia również nowe brzmienie przepisu art. 424 § 1 k.p.k., wedle którego, uzasadnienie orzeczenia ma cechować zwięzłość, zaś braki uzasadnienia wyroku nie mogą stanowić podstawy do jego uchylenia (art. 455 a k.p.k.). Podkreślenia również wymaga, iż zarówno zarzuty, jak i uzasadnienie apelacji nie wskazują w zasadzie istoty uchybienia, jakiego dopuścić miał się Sąd I instancji, co dotyczy również drugiego z podniesionych zarzutów. Finalnie zaś rozstrzygnięcie Sądu I instancji odpowiada wnioskom apelacji, gdyż połączono kary pozbawienia wolności, które cytując „nadają się do połączenia”. Próbując odczytać niezbyt jasne intencje skarżącego, wydaje się, iż wolą jego było połączenie kar z wszystkich wyroków, jakie zapadły dotychczas względem skazanego, zwłaszcza zaś kary orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 20 maja 2008 r. Rzecz jednak w tym, iż postąpienie takie było niedopuszczalne, gdyż wymagałoby połączenia reżimów prawnych obowiązujących przed dniem 1 lipca 2015 r. oraz aktualnego. Przypomnieć należy, iż zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 20 marca 2015 r.) przepisów rozdziału IX kodeksu karnego nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie tejże ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Zastosowanie przepisów względniejszych jest zatem możliwe tylko w sytuacji, w której co najmniej jeden wyrok objęty wyrokiem łącznym uprawomocnił się po dniu 30 czerwca 2015 r. Oznacza to, że ustawa obowiązująca poprzednio będzie stanowiła podstawę orzeczenia kary łącznej tylko wtedy, gdy będzie ona względniejsza dla skazanego, przy czym reguła ta obejmuje również ewentualną względność tzw. ustawy pośredniej (tak: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2017 r. II KK 347/16). Wyżej przywołane przepisy przejściowe ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw nie zezwalają na wybranie części ustawy obowiązującej poprzednio i części ustawy nowej, a tego najwyraźniej domaga się obrońca skazanego. Nie ma zatem możliwości ponownego rozstrzygania wyrokiem łącznym w zakresie skazań pozostających w realnym zbiegu, jaki objęto węzłem kary łącznej z pkt. 1 wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 23 listopada 2010 r. Przestępstwa objęte tymże wyrokiem łącznym nie pozostają bowiem w zbiegu z kolejnymi przestępstwami, jakich skazany dopuścił się w późniejszym okresie, gdyż wydanie wyroku przez Sąd Rejonowy w Otwocku z 12 lutego 2003 r. stanowi cenzus, rozgraniczający realne zbiegi przestępstw. W tym więc zakresie węzeł kary łącznej z pkt. 1 wyroku łącznego z dnia 23 listopada 2010 r., objęty jest stanem powagi rzeczy osądzonej, zaś zarówno przepisy obowiązujące aktualnie, jak i przepisy wcześniejsze nie pozwalają na jakąkolwiek jego modyfikację. Powyższe rozważania przekonują zatem, iż analiza sytuacji prawnej skazanego dokonana przez pryzmat zasad względności ustaw nie może prowadzić do ustaleń odmiennych niż te, jakich dokonał sąd a quo. Dla porządku przypomnieć jedynie należy, iż kara 2 lat pozbawienia wolności orzeczona wyrokiem Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 20 maja 2008 r. (sygn. akt II K 989/07) podlegała łączeniu wyłącznie z karą jednostkową 3 lat pozbawienia wolności, orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Będzinie z dnia 22 grudnia 1997 r. (sygn. akt II K 663/97). Kary te objęto następnie wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 23 listopada 2010 r. (sygn. akt II K 1281/10), z którego to kara 4 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności (pkt. 1 wyroku) została w całości wykonana. Jak już wyżej wspomniano brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych do odmiennego łączenia tychże kar jednostkowych, czego skarżący zdaje się nie dostrzegać. Uwagi obrońcy skazanego dotyczące sposobu zachowania skazanego w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności, jakkolwiek trafne, pozostają bez znaczenia dla wymiaru orzeczonej kary łącznej, skoro i tak zastosowano względem skazanego zasadę pełnej absorpcji, co wynika wprost z przepisu art. 88 k.k. Tak więc wbrew twierdzeniom skarżącego jakakolwiek modyfikacja orzeczonej wobec skazanego kary łącznej pozbawienia wolności na jego korzyść nie była ex definitione możliwa.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd Apelacyjny utrzymał zaskarżony wyrok, zwalniając skazanego K. G. od obowiązku ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego, z uwagi na jego obecną sytuację majątkową.

SSA Grzegorz Wątroba SSA Beata Basiura SSA Gwidon Jaworski