Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Przewodniczący:

Sędzia SA Grzegorz Wątroba (spr.)

Sędziowie:

SA Marcin Ciepiela

SO del. Teresa Jędrzejas-Paluch

Protokolant:

Magdalena Golyszny

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 83/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 16 grudnia 2022r. sygn. IV K 126/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

E. M.

Podjęcie pracy przez oskarżoną oraz wizyta oskarżonej w poradni leczenia uzależnień

Umowa o pracę z dnia 13.01.
2023r

Zaświad-czenie
z dnia 26.04.2023r.

735

739

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

Umowa o pracę z dnia 13 stycznia 2023r. oraz zaświadczenie z dnia 26.04.2023r. (ujawnione w trybie art. 405 § 2 k.p.k)

Dokumenty o charakterze obiektywnym, wystawione przez uprawnione podmioty, w związku
z czym brak podstaw do kwestionowania ich treści.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych oraz zarzut obrazy prawa materialnego
tj. art. 25 § 1 i 2 k.k.
( pkt 1 i 2 apelacji prokuratora)

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Mimo jednoczesnego podniesienia przez prokuratora zarówno zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, jak i zarzutu dotyczącego obrazy prawa materialnego, intencją skarżącego w istocie rzeczy było wykazanie, iż w niniejszej sprawie brak jest wystarczających podstaw do przyjęcia, iż pokrzywdzony K. M. dokonał bezpośredniego zamachu na dobro chronione prawem, co uprawniałoby oskarżoną do podjęcia obrony koniecznej. Natomiast, aby można było stwierdzić, iż doszło do przekroczenia granic obrony koniecznej, niewątpliwie musiałyby być spełnione warunki określone w art. 25 § 1 k.k.

W realiach niniejszej sprawy rację ma więc prokurator wskazując, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy, a w tym wyjaśnienia oskarżonej E. M. i wynik eksperymentu procesowego, nie pozwala na racjonalne przyjęcie, iż wykonany przez pokrzywdzonego K. M. ruch trzymanym oburącz przed sobą (tak jak zaprezentowała to oskarżona w czasie eksperymentu procesowego) pokrowcem od laptopa w kierunku oskarżonej, stanowił faktyczny, realny i bezpośredni zamach na jej dobra chronione prawem. Nie ma przy tym znaczenia, czy oskarżona miała podstawy przypuszczać, iż w torbie tej faktycznie znajdował się laptop. Opisane przez samą oskarżoną zachowanie pokrzywdzonego, trudno bowiem uznać za chęć uderzenia lub markowanie uderzenia i to mimo wcześniejszych, a nie kwestionowanych przez sąd odwoławczy, wieloletnich i nagannych zachowań K. M. względem swojej żony. Zachowanie napastnika musiałoby stanowić bowiem realne niebezpieczeństwo dla chronionego prawem dobra i to w ocenie obiektywnej, a takiego wniosku eksperyment procesowy wyprowadzić nie pozwala, zwłaszcza przez pryzmat przebiegu ustalonych przez Sąd I instancji wcześniejszych wydarzeń tego dnia, a także postawy oskarżonej w lokalu oraz w drodze małżonków do miejsca zamieszkania. Trudno więc zasadnie przyjąć w niniejszej sprawie, aby w chwili zdarzenia E. M. godząc w pokrzywdzonego nożem faktycznie broniła się przed przemocą z jego strony, która miałaby wszystkie znamiona bezpośredniego i bezprawnego zamachu na jej nietykalność cielesną bądź zdrowie. Szczególnie, że oskarżona (jak wskazała to w czasie eksperymentu), widząc, że pokrzywdzony wziął do ręki pokrowiec na laptopa, wzięła do ręki nóż wcześniej niż pokrzywdzony wykonał tym pokrowcem ruch w jej kierunku, być może spodziewając się z jego strony agresywnych zachowań. Trudno jednak na tej tylko podstawie przyjąć, że akurat w czasie zdarzenia tj. 4 listopada 2021r. pokrzywdzony również dopuścił się realnego i bezpośredniego zamachu na jej życie, zdrowie lub nietykalność cielesną, który uprawniałby do jego odparcia po myśli art. 25 k.k.

Skoro więc zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dostarczył wystarczających podstaw do uznania, że oskarżona działała w ramach obrony koniecznej w rozumieniu art. 25 k.k., to tym samym, brak jest podstaw do przyjęcia, iż E. M. granice tej obrony przekroczyła.

Jednocześnie brak jest z tych samych powodów również wystarczających podstaw do racjonalnego uznania, aby oskarżona w czasie inkryminowanego zdarzenia działała w warunkach określonych w art. 29 k.k. szczególnie, iż ewentualny błąd oskarżonej w tej konkretnej sytuacji, z pewnością nie mógł być uznany za usprawiedliwiony.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wyeliminowanie przepisów art.
25 § 2 k.k. oraz art. 60 § 1 i § 6 pkt 2 k.k.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zasadne zarzuty z pkt 1 i 2 apelacji prokuratora, skutkowały zmianą zaskarżonego wyroku poprzez wyeliminowanie z opisu czynu okoliczności sugerujących działanie oskarżonej w warunkach przekroczenia granic obrony koniecznej, a z kwalifikacji prawnej czynu i z podstawy prawnej wymiaru kary - przepisu art. 25 § 2 k.k. Natomiast niezasadny był co do istoty wniosek postulujący zaniechanie zastosowania wobec oskarżonej nadzwyczajnego złagodzenia kary, chociaż w postępowaniu odwoławczym uczyniono to na innej podstawie prawnej.

3.2.

Zarzut obrazy prawa materialnego
tj. art. 25 § 3 k.k. poprzez jego niezastosowanie ( pkt 1 apelacji obrońcy oskarżonej)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrońcy oskarżonej sformułowany w pkt 1 apelacji nie zasługiwał na uwzględnienie zarówno z przyczyn wskazanych wyżej w sekcji 3.1, które w ogóle wykluczały prawidłowość przyjęcia, iż oskarżona E. M. działała w warunkach przekroczenia granic obrony koniecznej, jak i z tego powodu, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy nie wskazuje na to, aby działała ona pod wpływem strachu lub wzburzenia, które byłyby usprawiedliwione okolicznościami zamachu.

Sugestia obrońcy o rzekomym wypełnieniu warunków określonych w art. 25 § 3 k.k. nie zasługuje więc na uwzględnienie. Długotrwałe i wysoce naganne zachowanie pokrzywdzonego wobec oskarżonego - czego Sąd odwoławczy w ogóle nie kwestionuje – nie usprawiedliwia w żadnym stopniu zachowania oskarżonej w chwili zdarzenia, uwzględniając przy tym, że była ona pod wpływem alkoholu i wcale nie była ona jedynie stroną bierną tego dnia w czasie poprzedzającym ugodzenie nożem pokrzywdzonego, co wynika z zapisów monitoringów. Wbrew twierdzeniom obrońcy, wniosków takich nie można wysnuć również na podstawie opinii psychologicznych, które w rzetelny sposób analizują cechy osobowości oskarżonej i jej zachowania pod wpływem alkoholu, w sytuacji, gdy miała ona świadomość negatywnych skutków spożywania przez siebie alkoholu.

Wbrew twierdzeniom skarżącego, Sąd I instancji w tej części w sposób rzetelny i wyczerpujący wykazał powody, dla których przyjął sprawstwo i winę oskarżonej w zakresie przypisanego jej przestępstwa, prezentując zarówno mechanizm działania oskarżonej oraz jej świadomość co do faktycznych okoliczności i charakteru popełnionego czynu oraz zachowania oskarżonej bezpośrednio po jego popełnieniu, prawidłowo ustalając okoliczności przedmiotowego czynu i dokonując następnie prawidłowej ich oceny oraz wyciągając na ich podstawie słuszne wnioski. Wbrew twierdzeniom obrońcy Sąd meriti prawidłowo i przekonująco uzasadnił, w jaki sposób oskarżona zrealizowała znamiona ustawowe przypisanego jej przestępstwa z art. 148 § 1 k.k. Słusznie również Sąd I instancji ocenił, iż w realiach niniejszej sprawy brak było podstaw do przyjęcia, aby zachowanie oskarżonej w chwili zdarzenia, było efektem strachu usprawiedliwionego jego okolicznościami.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej lub o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutu obrońcy, nie mogła skutkować uwzględnieniem wniosku.

3.3.

Zarzut obrazy prawa materialnego tj. art. 148 § 4 k.k. poprzez jego niezastosowanie ( pkt 2 apelacji obrońcy oskarżonej)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Z powodów analogicznych jak wskazane w sekcji 3.2. brak było podstaw do uznania, iż oskarżona działała pod wpływem silnego wzburzenia, które byłoby usprawiedliwione okolicznościami. Przy czym okoliczności te muszą usprawiedliwiać silne wzburzenie w chwili inkryminowanego zdarzenia, a nie wynikać jedynie z zaszłości mających związek z wcześniejszym, długotrwałym złym traktowaniem oskarżonej przez jej męża. Tym bardziej, że w okresach pomiędzy agresywnymi zachowaniami pokrzywdzonego, oskarżona miała wolę i nadzieję, na poprawienie tej sytuacji i zgodne ułożenie relacji małżeńskich. Tak więc fakt, że niewątpliwie oskarżona była ofiarą przemocy, nie przesądza automatycznie, że w dniu przedmiotowego zdarzenia, stan silnego wzburzenia oskarżonej, wywołany już wcześniejsza kłótnią w lokalu i w drodze do domu, można byłoby uznać za usprawiedliwiony w rozumieniu art. 148 § 4 k.k.

Racjonalnych podstaw do przyjęcia, iż oskarżona znajdowała się w stanie silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, nie daje również opinia sądowo-psychiatryczna z dnia 13 czerwca 2022r. wraz z opinią uzupełniającą z dnia 29 listopada 2022r., ocenione przez Sąd I instancji w sposób kompleksowy, a nie wybiórczy. Natomiast skarżący powołuje się fragmentarycznie na opinię z dnia 13 czerwca 2022r., w zakresie korzystnym dla oskarżonej, przemilczając ostateczne wnioski biegłych, z których nie można realnie wyprowadzić konkluzji, że ziściły się warunki określone w art. 148 § 4 k.k., co Sąd I instancji prawidłowo wykazał.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej lub o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutu obrońcy, nie mogła skutkować uwzględnieniem wniosku.

3.4.

Zarzut obrazy prawa procesowego tj. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 92 k.p.k.

( pkt 3 apelacji obrońcy oskarżonej)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone przez Sąd Okręgowy
w sposób prawidłowy i rzetelny, a zebrany materiał dowodowy uznać należy za pełny i wyczerpujący. Sąd meriti w uzasadnieniu swym wskazał, na jakich dowodach oparł w tej części swe ustalenia, a także, które dowody i z jakich przyczyn zakwestionował, a wywody przedstawione w pisemnym uzasadnieniu skarżonego orzeczenia, co do istoty sprawy znajdują aprobatę Sądu ad quem, z wyjątkiem tych okoliczności, które spowodowały konieczność częściowej zmiany zaskarżonego wyroku w toku postępowania odwoławczego.

Podstawę zaskarżonego orzeczenia stanowił całokształt okoliczności oraz dowodów przeprowadzonych i ujawnionych w toku rozprawy głównej. Zatem wbrew zarzutom obrońcy oskarżonej Sąd I instancji nie dopuścił się naruszenia art. 92 k.p.k. Zarzut taki byłby zasadny w przypadku, gdyby sąd opierał się w sprawie na materiale dowodowym, który nie został ujawniony bądź orzekał w oparciu jedynie o część ujawnionego materiału dowodowego czego w niniejszej sprawie podczas kontroli instancyjnej nie stwierdzono.

Nie można natomiast zarzucać, że niektóre dowody lub ich fragmenty nie stanowiły podstawy ustaleń faktycznych, jeśli sąd je rozważył i odrzucił na płaszczyźnie art. 7 k.p.k. Trzeba przy tym wyraźnie podkreślić, że odrzucenie przez sąd pewnych dowodów w końcowej ocenie, przy jednoczesnym uwzględnieniu innych dowodów, stanowi uprawnienie sądu dokonującego ustaleń faktycznych z pełnym uwzględnieniem zasady swobodnej oceny dowodów.

Przy czym prawidłowość ustaleń Sąd I instancji w części dotyczącej reakcji emocjonalnej oskarżonej, wynika nie tylko z opinii psychiatryczno – psychologicznej z dnia 13 czerwca 2022r., ale z uzupełniającej ją opinii z dnia 29 listopada 2022r., którą skarżący przemilcza.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku lub o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Prawidłowość procedowania, a także prawidłowość poczynionych istotnych ustaleń faktycznych oraz dokonanych na ich podstawie ocen, nie dały podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie większym niż uczynił to Sąd Apelacyjny. Nie zachodzą również żadne podstawy do uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Brak przesłanek z art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k. oraz art. 454 k.p.k., które skutkowałyby koniecznością uchylenia zaskarżonego orzeczenia. Brak konieczności przeprowadzenia na nowo przewodu w całości.

3.5.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary, z uwagi na jej rażącą łagodność ( apelacja prokuratora).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut prokuratora sformułowany w pkt 3 apelacji, nie zasługiwał na uwzględnienie. Sąd Okręgowy wymierzając karę oskarżonej E. M., prawidłowo uwzględnił wszystkie okoliczności mające wpływ na jej wymiar zgodnie z dyrektywami określonymi w art. 53 i 54 k.k., czemu dał wyraz w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku, co również znalazło pełną aprobatę Sądu Apelacyjnego. Przy czym pomimo zmienionej podstawy prawnej zastosowanego nadzwyczajnego złagodzenia kary, Sąd Apelacyjny w całości podziela stanowisko Sądu meriti, że nawet najniższa ustawowo określona kara, przewidziana za zbrodnię z art. 148 § 1 k.k. byłaby zbyt surowa wobec oskarżonej E. M. w realiach niniejszej sprawy.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonej kary 9 lat pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Prawidłowość poczynionych ustaleń faktycznych oraz dokonanych na ich podstawie ocen, a także prawidłowość istotnych ustaleń w zakresie okoliczności mających wpływ na rodzaj i wysokość orzeczonej kary (z wyjątkiem wyeliminowanych okoliczności związanych z art. 25 § 2 k.k. oraz postacią zamiaru), nie dała podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku przez Sąd odwoławczy w sposób, którego w zakresie kary domagał się prokurator. Nie zachodzą również żadne podstawy do uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Brak przesłanek z art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k. oraz art. 454 k.p.k., które skutkowałyby koniecznością uchylenia zaskarżonego orzeczenia.

3.6.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary, z uwagi na jej rażącą surowość (pkt 4 apelacji obrońcy oskarżonej)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne, nie tylko w zakresie dotyczącym popełnionego przez oskarżoną przestępstwa, ale także i w zakresie okoliczności determinujących wymiar kary, są trafne, przekonywujące i w pełni zasługują na akceptację Sądu odwoławczego. Sąd meriti prawidłowo (z wyjątkiem okoliczności wynikających z art. 25 § 2 k.k.) bowiem dostrzegł i ocenił wszystkie wpływające na wymiar kary okoliczności, a w tym okoliczności związane bezpośrednio z popełnionym przestępstwem i motywacją działania oskarżonej, która od wielu lat była ofiarą nagannego zachowania pokrzywdzonego wobec niej. Chybiony jest więc zarzut podniesiony przez obrońcę oskarżonej o rzekomej rażącej surowości orzeczonej wobec oskarżonej kary.

Przypomnieć należy, że o rażącej niewspółmierności kary w rozumieniu
art. 438 pkt 4 k.p.k. można mówić jedynie wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą łączną orzeczoną przez Sąd I instancji a karą, jaką należałoby orzec w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowo stosowanych dyrektyw wymiaru kary łącznej i „nie chodzi tu o każdą różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby – również w potocznym znaczeniu tego słowa – „rażąco” niewspółmierną, to jest w stopniu niedającym się wręcz zaakceptować” (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 17.05.2012r., sygn. II AKa 125/12) . Podobnie wypowiedział się też Sąd Apelacyjny w Krakowie stwierdzając, że zmiana wysokości orzeczonej kary mogłaby w postępowaniu odwoławczym nastąpić jedynie wówczas, gdyby kara ta jawiła się jako „rażąco niewspółmierna”. Określenie „rażąca” należy odczytywać dosłownie i jednoznacznie jako cechę kary, która istotnie przez swą niewspółmierność razi (oślepia). Nawet gdyby orzeczona kara jawiła się sądowi odwoławczemu jako niewspółmierna, więc w badanym przypadku jako zbyt surowa, nie mogłoby to spowodować podwyższenia kary, gdyby ta niewspółmierność nie miała charakteru rażącego (por. wyrok tegoż Sądu z dnia 28.10.2011r., sygn. akt II AKa 216/11) . Obydwa cytowane orzeczenia, których treść i istotę w pełni podziela tut. Sąd Apelacyjny, przesądzają o niemożności uznania apelacji obrońcy oskarżonej za zasadną w zakresie, w jakim skarżący kwestionuje wymiar orzeczonej kary, gdyż apelujący nie wykazał skutecznie, aby orzeczona przez Sąd I instancji kara pozbawienia wolności, była karą rażąco niewspółmierną szczególnie w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonej oraz faktu, iż orzeczona kara została wymierzona z zastosowaniem instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary i to zdecydowanie bliżej dolnego progu określonego zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 60 § 6 pkt 2 k.k. Oceny tej nie są w stanie skutecznie zmienić okoliczności wskazane przez obrońcę.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez odstąpienie od wymierzenia kary, bądź o wymierzenie kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Prawidłowość przyjętej w zaskarżonym wyroku podstawy prawnej skazania za przestępstwo przypisane E. M. i właściwie dobrana w związku z tym represja karna powoduje, iż brak podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie postulowanym przez obrońcę oskarżonej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Z wyjątkiem zmiany wynikającej z pkt 1 wyroku Sądu odwoławczego, zaskarżony wyrok w zasadniczej jego części utrzymano w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zarzuty apelacji skarżących, z wyjątkiem zarzutów z pkt 1 i 2 apelacji prokuratora, które skutkowały częściową zmianą zaskarżonego wyroku, okazały się niezasadne z przyczyn wskazanych w części 3 niniejszego uzasadnienia i z tego powodu nie mogły być uwzględnione.

Prawidłowość przeprowadzonego postępowania dowodowego, które nie wymaga uzupełnienia, właściwa w dużej części ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz zasadność doboru rodzaju i wysokość orzeczonej kary, przemawiała za utrzymaniem – co do istoty - zaskarżonego wyroku w mocy. Poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne, nie tylko bowiem w zakresie dotyczącym popełnionego przez oskarżoną przestępstwa, ale także i w zakresie okoliczności determinujących wymiar kary, są trafne, przekonywujące i w zasadniczej części zasługują na akceptację Sądu odwoławczego. Sąd meriti prawidłowo bowiem dostrzegł i ocenił większość (z wyjątkiem przyjętej postaci zamiaru) wpływających na wymiar kary okoliczności, a w tym okoliczności związane bezpośrednio z popełnionym przestępstwem przez E. M., a także dotychczasowe pożycie pomiędzy nią i jej mężem. Jednocześnie Sąd odwoławczy uznał również, że wymierzona oskarżonej finalnie kara pozbawienia wolności jest trafna.

Z tych przyczyn uprawnionym jest stwierdzenie, iż wymierzona oskarżonej kara 4 lat pozbawienia wolności jest sprawiedliwa, a argumenty, jakie Sąd orzekający powołał w tym zakresie w uzasadnieniu swojego wyroku, również co do zasady zyskały aprobatę Sądu Apelacyjnego, przy czym wyeliminowanie z podstawy prawnej skazania oraz z podstawy prawnej wymiaru kary przepisu art. 25 § 2 k.k., spowodowała konieczność powołania innej podstawy prawnej nadzwyczajnego złagodzenia kary, która to instytucja jest w pełni uzasadniona w stosunku do oskarżonej E. M. w przedmiotowej sprawie. Na zasadność nadzwyczajnego złagodzenia kary wpływa również przyjęte przez Sąd odwoławczy ustalenie, iż oskarżona działała z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia oskarżonego, o czym przekonuje jednorazowość ugodzenia nożem oraz chęć udzielenia pomocy pokrzywdzonemu i co do zasady ma znaczący wpływ na ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu, a jednocześnie w realiach niniejszej sprawy kompensuje wyeliminowanie przepisu art. 25 § 2 k.k.

Przy tej okazji, przypomnieć jedynie należy w tym miejscu, iż stopień szczegółowości rozważań Sądu odwoławczego uzależniony jest od jakości oceny dokonanej przez Sąd I instancji. Jeżeli ta ocena jest wszechstronna, pełna, logiczna i wsparta zasadami doświadczenia życiowego, a więc odpowiada w pełni wymogom nałożonym przez reguły z art. 7 k.p.k., to wówczas Sąd odwoławczy zwolniony jest od drobiazgowego odnoszenia się do zarzutów apelacji (a w tym do wszystkich zarzutów uszczegółowionych w apelacji obrońcy), kwestionujących w rzeczywistości taką ocenę. Z tych przyczyn Sąd Apelacyjny uznał za wystarczające wskazanie głównych powodów niepodzielenia zarzutów apelacji obrońcy oskarżonej E. M., ani też apelacji prokuratora w zakresie dotyczącym wymierzonej kary, odsyłając do szczegółów uzasadnienia wyroku Sądu I instancji. Jakkolwiek jest rzeczą oczywistą, iż na Sądzie odwoławczym ciąży obowiązek rozpoznania wszystkich wniosków i zarzutów wskazanych w środku odwoławczym, nie oznacza to jednak bezwzględnego wymogu szczegółowego umotywowania każdego argumentu, albowiem w niniejszej sprawie Sąd odwoławczy podziela w pełni dokonaną przez Sąd meriti ocenę dowodów, w związku z czym szczegółowe odnoszenie się w uzasadnieniu swojego wyroku do zarzutów apelacji, byłoby jedynie zbędnym powtórzeniem argumentacji tego sądu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 2014r. sygn. II KK 180/14, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 2009 r. sygn. III KK 381/08 oraz postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 10 października 2007 r., sygn. III KK 120/07 z dnia 2 sierpnia 2006 r., sygn. II KK 238/05). Skoro w przedmiotowej sprawie Sąd I instancji sporządził uzasadnienie swego wyroku w taki sposób, iż w pełni odpowiada wymogom z art. 424 § 1 k.p.k., nadto zawiera ono pełną i rzetelną ocenę całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego, to Sąd Apelacyjny nie ma potrzeby jeszcze bardziej szczegółowego, niż to uczynił, odnoszenia się do poszczególnych zarzutów apelacji.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.0.1Zmieniono zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że wyeliminowano zwrot „przy czym przyjmuje, że [oskarżona – przyp. SA] dopuściła się go w warunkach przekroczenia granic obrony koniecznej poprzez zastosowanie sposobu obrony niewspółmiernego do niebezpieczeństwa bezpośredniego i bezprawnego zamachu na jej zdrowie” oraz ustalono, że oskarżona E. M. działała z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia pokrzywdzonego, a nadto z kwalifikacji prawnej czynu oraz z podstawy prawnej wymiaru kary wyeliminowano przepis art. 25 § 2 k.k., a w miejsce art. 60 § 1 i § 6 pkt 2 k.k. powołano przepis art. 60 § 2 i § 6 pkt 2 k.k.

Zwięźle o powodach zmiany

Zasadność zarzutów z pkt 1 i 2 apelacji prokuratora, powodowała konieczność zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie opisu czynu oraz wyeliminowania art. 25 § 2 k.k. z podstawy prawnej skazania i wymiaru kary.

Sąd II instancji nie podzielił także oceny zamiaru z jakim działała oskarżona godząc nożem swojego męża. Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje bowiem, iż E. M. nie chciała pozbawić życia pokrzywdzonego, o czym świadczy jednorazowość ciosu zadanego ze stosunkowo niedużą siłą oraz chęć udzielenia pomocy pokrzywdzonemu. Jednak uderzając pokrzywdzonego niebezpiecznym i ostrym narzędziem w okolice klatki piersiowej, oskarżona niewątpliwie miała świadomość następstw i godziła się na skutek swojego działania w postaci śmierci K. M., co uzasadnia przyjęcie, iż działała ona z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia pokrzywdzonego.

Natomiast okoliczności niniejszej sprawy i powołane przez Sąd I instancji argumenty w zakresie przekonującym, iż nawet najniższa ustawowo kara przewidziana za zbrodnię z art. 148 § 1 k.k. byłaby wobec E. M. zbyt surowa, pozostają aktualne i uzasadniają wymierzenie oskarżonej kary z zastosowaniem nadzwyczajnego jej złagodzenia, zwłaszcza, gdy działała ona z zamiarem ewentualnym. Stąd też Sąd Apelacyjny w oparciu o przesłanki z art. 60 § 2 i § 6 pkt 2 k.k. zaaprobował karę i jej wymiar określony przez Sąd Okręgowy.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt 3

Na mocy art. 624 § 1 k.p.k. zwolniono oskarżoną E. M. z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, mając na uwadze jej sytuację materialną, a także rozmiar orzeczonej kary pozbawienia wolności

7.  PODPIS

SSO del. Teresa Jędrzejas-Paluch SSA Grzegorz Wątroba SSA Marcin Ciepiela

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok w całości

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok w całości

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana