Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 30 października 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w Wydziale I Cywilnym

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia SA Lucyna Morys-Magiera

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2023 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

w sprawie z powództwa M. J.

przeciwko (...) Bank (...) Spółce Akcyjnej Oddział w Polsce z siedzibą w W.

o ustalenie i zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego

na rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 1. postanowienia Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 30 sierpnia 2023r., sygnatura akt II C 1083/23

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w punkcie 1. w ten sposób, że oddalić wniosek;

2.  rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego pozostawić orzeczeniu kończącemu postępowanie w sprawie.

SSA Lucyna Morys-Magiera

Sygn. akt I ACz 991/23

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 30 sierpnia 2023r. Sąd Okręgowy w Katowicach postanowił:

1.  udzielić zabezpieczenia roszczenia powoda o ustalenie nieważności umowy o kredyt hipoteczny nr (...), zawartej przez powoda z poprzednikiem prawnym pozwanego (...) S.A. Spółką Akcyjną Oddział w Polsce dnia 22 listopada 2007 r. poprzez unormowanie praw i obowiązków stron na czas trwania postępowania w ten sposób, że:

a)  wstrzymać obowiązek dokonywania przez powoda spłaty rat kapitałowo -odsetkowych kredytu w wysokości i terminach określonych umową nr (...) z dnia 22 listopada 2007 r., w okresie od dnia wydania postanowienia o zabezpieczeniu do dnia uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie;

b)  zakazać pozwanemu złożenia powodowi oświadczenia o wypowiedzeniu wyżej wskazanej umowy w okresie od dnia wydania postanowienia o zabezpieczeniu do dnia uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie;

c)  zakazać pozwanemu przekazywania informacji do Biura (...) oraz Systemu Bankowy Rejestr o niespłaceniu przez powoda rat kredytu wskutek ich zawieszenia w ramach postępowania zabezpieczającego w okresie od dnia wydania postanowienia o zabezpieczeniu do dnia uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie;

2.  odstąpić na podstawie art. 357 § 6 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. od sporządzenia uzasadnienia postanowienia zawartego w punkcie 1 z uwagi na uwzględnienie w całości wniosku powoda o zabezpieczenie, zgłoszonego w pozwie z dnia 27 lipca 2023 r., złożonym w dniu 22 sierpnia 2023 r., podzielając argumentację powoda w całości.

We wniosku o udzielenie zabezpieczenia powód podnosił, iż bank udzielił mu kredytu w wysokości 248 000zł, zaś otrzymał od powoda 241 796,40zł, co winno jego zdaniem uzasadniać zabezpieczenie, bowiem w przeciwnym razie powód spłaci całość kapitału oraz następnie kwotę przewyższającą go. Tym samym będą mu przysługiwać roszczenia o zwrot świadczeń nienależnych, zaś zabezpieczenie umożliwi uniknięcie dalszego spełniania świadczeń na podstawie umowy, która winna zostać uznana za nieważną.

Zażalenie na to postanowienie co do punktu 1. wniósł pozwany, domagając się jego zmiany poprzez oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia i zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego na rzecz pozwanego. Podnosił, że mylnie uznano, iż powód uprawdopodobnił istnienie roszczenia oraz posiada interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, a nadto nie uprawdopodobnił statusu konsumenta, zarzucając obrazę art. 730 ¹ §1 i 2 kpc w zw. z art. 755 § 1 kpc, a także art. 730 ¹ § 3 kpc poprzez ustanowienie zabezpieczenia nieadekwatnego i nieproporcjonalnego, obciążającego ponad potrzebę.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie musiało odnieść skutek.

Zgodnie z art. 730 § 1 kpc w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia, a po myśli art. 730 ¹ § kpc udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, który istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Wskazać wypada, iż oznaczając sposób zabezpieczenia, należało uwzględnić interesy stron w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad konieczną miarę.

W niniejszej sprawie powód domagał się zabezpieczenia roszczenia niepieniężnego, zastosowanie znajduje zatem art. 755 § 1 pkt 1 kpc, zgodnie z którym sąd może dokonać zabezpieczenia roszczenia niepieniężnego w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych dla zabezpieczenia roszczeń pieniężnych, w szczególności może unormować prawa i obowiązki stron lub uczestników postępowania na czas trwania postępowania.

Zważywszy na argumentację podnoszoną w pozwie co do ustalenia nieważności umowy stron, zdaniem sądu drugiej instancji nie ulega wątpliwości, że powód uprawdopodobnił dochodzone w tej sprawie roszczenie o ustalenie nieważności umowy kredytu.

Bezsprzecznie jednak powód nie dokonał spłaty rat kredytu w kwocie łącznie przekraczającej kwotę wypłaconego kapitału. To prowadzi do wniosku, że na dzień składania wniosku oraz orzekania o jego zasadności nie posiadał on interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Tym samym nie zostały spełnione kumulatywnie przesłanki określone w normie art. 730 ¹ kpc, a więc wniosek o udzielenie zabezpieczenia nie mógł zostać uwzględniony.

Wbec powyższego zbędnym okazało się odnoszenie do dalszych zarzutów podnoszonych w zażaleniu.

Z tych przyczyn zmieniono zaskarżone postanowienie, oddalając wniosek o udzielenie zabezpieczenia, na zasadzie art. 386 § 1 kpc w zw. z art. 397 § 3 kpc.

O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono po myśli art. 745 § 1 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc a contrario w zw. z art. 13 § 2 kpc.

SSA Lucyna Morys-Magiera