Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 kwietnia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: Sędzia Jolanta Wojciechowska

Protokolant: Starszy Sekretarz Sądowy Małgorzata Kunińska

po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2024 r. w Toruniu na rozprawie sprawy z powództwa A. S. przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę;

I.  oddala powództwo;

II.  nie obciąża powódki kosztami postępowania poniesionymi przez pozwanego.

Sygn. akt X C 765/23

UZASADNIENIE

Pozwem z maja 2023 A. S. wniosła o zasądzenie od (...) SA w W. kwoty 2.000,- zł tytułem zadośćuczynienia w związku z krzywdą w postaci zajęcia przez komornika sądowego w dniu 22 grudnia 2022 jej kont bankowych związanych z działalnością gospodarczą w związku z egzekucją nieopłaconej policy ubezpieczeniowej innej osoby o jej personaliach.

Pozwana (...) SA w W. wniosła o oddalenie powództwa, wskazując że sporna polisa ubezpieczeniowa została zawarta w dniu 15 lutego 2019 za pośrednictwem agenta ubezpieczeniowego E. C. z A. S. zamieszkałą w T. przy ul. (...). W związku z brakiem uiszczenia umówionej składki ubezpieczeniowej towarzystwo skierowało powództwo o zapłatę przeciwko stronie zobowiązanej z polisy wskazując jej dane wynikające z tej polisy, w tym PESEL, a następnie wszczęło postępowanie egzekucyjne w tym zakresie. Z chwilą ustalenia błędów w danych polisy TU cofnęło wniosek egzekucyjny. Ponieważ agent ubezpieczeniowy zgodnie z art. 20 ust. 2 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń odpowiada za szkody powstałe w wyniku wykonywania tych czynności wyrządzone klientowi, odpowiedzialność pozwanego towarzystwa jest w niniejszym przypadku wyłączona. Agenta ubezpieczeniowa zapewne niedostatecznie zweryfikowała PESEL osoby ubezpieczającej a pozwany nie ponosi odpowiedzialności zgodnie z art. 429 kc i 20 ust. 1 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń za jej błąd. Nie można pozwanej przypisać winy w wyborze zgodnie z art. 429 kc ponieważ powierzył dokonanie czynności podmiotowi profesjonalnie zajmującemu się działalnością agencyjną w zakresie ubezpieczeń.

W odpowiedzi na pismo strony pozwanej podnoszące kwestię odpowiedzialności agenta ubezpieczeniowego i pouczenia sądu udzielonego na rozprawie na temat braku możliwości zmian podmiotowych po stronie pozwanej w postępowaniu uproszczonym w związku z odpowiedzialnością agenta, powódka podtrzymała żądanie pozwu.

Sąd ustalił co następuje :

Przed 15 lutego 2019 A. S. zamieszkała w S. przy ul. (...) PESEL (...) zawarła z W. TU za pośrednictwem agenta ubezpieczeniowego E. C. prowadzącej działalność gospodarczą w T. przy ul. (...) w postaci multiagencji ubezpieczeniowej, umowę obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej jej samochodu O.. Ubezpieczająca podała agentowi swoje dane niezbędne do zawarcia polisy, w tym swój PESEL (...). Numer PESEL A. S. znalazł się w ten sposób w bazie danych agenta ( dowód : przesłuchanie powódki z 16 kwietnia 2024 – bezsporne ).

W dniu 15 lutego 2019 A. S. zamieszkała w T. przy ul. (...), zawarła z W. TU umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC swego pojazdu marki C. (...) nr rej. (...). Dokument polisy sporządzał pracownik agenta ubezpieczeniowego – E. C.. Na skutek omyłki w druku polisy znalazł się PESEL z bazy danych agenta czyli PESEL „poprzedniej” A. S., zamiast (...) aktualnie czyli 15 lutego 2019 ubezpieczającej swój samochód C. A. S.. Dokument podpisały strony : ubezpieczająca oraz jako przedstawiciel ubezpieczyciela : E. C. ( dowód : przesłuchanie świadka E. C. z 16 kwietnia 2024 ).

E. C. prowadzi działalność gospodarczą w postaci multiagencji ubezpieczeniowej od 2009. Od 4 marca 2014 jest związana umową agencyjną z poprzednikiem prawnym pozwanego towarzystwa ( dowód : informacja z ewidencji k. 44, umowa z 4. III. 2014 k. 65 – 73 ).

W związku z brakiem płatności świadczeń wynikających z polisy, TU wystąpiło z powództwem o zapłatę a uzyskawszy w postępowaniu elektronicznym orzeczenie uwzględniające żądanie, które nie zostało zaskarżone przez stronę zobowiązaną, wszczęło przeciwko zobowiązanej z polisy postępowanie egzekucyjne, wskazując we wniosku egzekucyjnym posiadane dane zobowiązanej, w tym między innymi PESEL A. S., która umowy nie zawierała. W dniu 22 grudnia 2019 komornik zajął A. S. zamieszkałej w S. wszystkie konta bankowe, w tym zawiązane z jej działalnością gospodarczą, do kwoty prawie 500,- zł. Z chwilą pisemnej interwencji prawnika powódki w pozwanym Towarzystwie z powołaniem się na to, że pozwana nigdy nie była właścicielką ubezpieczanego pojazdu i polisy nie zawierała, ubezpieczyciel cofnął wniosek egzekucyjny. Konta zostały odblokowane dopiero w lutym 2020. Zaistniała sytuacja byłą źródłem silnego stresu powódki, która musiała zmagać się z niemożnością regulowania swoich zobowiązań i problemami z utrzymaniem siebie i rodziny. Poniosła też koszty pomocy prawnej ( bezsporne plus akta komornicze k. 1 – 46 ).

Sąd zważył co następuje :

Ustalony powyżej stan faktyczny był w całości bezsporny pomiędzy stronami sporu. Sąd da wiarę zarówno dowodom z dokumentów prywatnych ( polisa ) jak i urzędowych ( akta komornicze ) oraz dowodom osobowym : zeznaniom świadka oraz przesłuchaniu powódki. Wskazane dowody w pełni ze sobą korespondowały i dały jasny i nie budzący żadnych wątpliwości obraz stanu faktycznego.

Ów stan faktyczny w świetle uregulowań prawnych z nim związanych w ocenie sądu nie pozostawiał żadnych wątpliwości, że powództwo zostało skierowane przeciwko niewłaściwemu podmiotowi i w konsekwencji : z tych przyczyn musiało być oddalone.

Powódka domagała się zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną jej deliktem. Reguły tej odpowiedzialności reguluje przepis art. 415 kc, zgodnie z którym przesłankami odpowiedzialności są kumulatywnie :

- powstanie szkody;

- zdarzenie, z którym ustawa wiąże obowiązek odszkodowawczy – czyn niedozwolony;

- związek przyczynowy pomiędzy nimi.

Powstanie szkody, którą stanowił stres związany z dwumiesięcznymi utrudnieniami w prowadzeniu działalności gospodarczej oraz utrzymaniu siebie i rodziny, w niniejszym przypadku zdaniem sądu nie budzi wątpliwości co do zasady ( problem wysokości tej szkody z powodu skierowania pozwu przeciwko niewłaściwemu podmiotowi nie był przez sąd badany bowiem nie miał znaczenia w sprawie ). Zdarzenie w postaci omyłkowego wprowadzenia przez agenta do polisy błędnego (...) właścicielki samochodu i które skutkowało zajęciem kont bankowych powódki oraz związek przyczynowy pomiędzy nim a szkodą także są niewątpliwe.

Problem w sprawie dotyczy jednak zagadnienia czy podmiotem odpowiedzialnym za zaistnienie zdarzenia skutkującego szkodą niemajątkową u powódki może być pozwane towarzystwo. W ocenie sądu – nie. Wynika to jednoznacznie z przepisów art. 429 kc oraz art. 20 ust. 2 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń.

Art. 429 kc stanowi, że kto powierza wykonywanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że wykonywanie czynności powierzył osobie (…), która w zakresie swej działalności zawodowej trudni się wykonywaniem takich czynności. Fakt powierzenia przez pozwane towarzystwo zawierania na jego rzecz umów ubezpieczenia profesjonalnemu podmiotowi zawodowo trudniącemu się taką działalnością, jest bezsporny ( mutliagent E. C. ). Jest to okoliczność, która w świetle art. 429 kc zwalnia pozwane towarzystwo od odpowiedzialności za szkodę niematerialną powódki dochodzoną w niniejszym postępowaniu i nie pozwala na uwzględnienie żądania pozwu.

Art. 20 ust. 2 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń dopełnia regulację kodeksu cywilnego stanowiąc, że agent ubezpieczeniowy wykonujący czynności agencyjne na rzecz więcej niż jednego zakładu ubezpieczeń w zakresie tego samego działu ubezpieczeń ( … ) odpowiada za szkody powstałe z tytułu wykonywania tych czynności wyrządzone klientowi lub osobie uprawnionej z umowy ubezpieczenia. Agent ubezpieczeniowy wykonujący czynności agencyjne na rzecz więcej niż jednego zakładu jest tzw. multiagentem i podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej związanej ze swoją zawodową działalnością. Powołany przepis także nie pozwala zatem przypisać odpowiedzialności za szkodę powódki pozwanemu towarzystwu ubezpieczeniowemu. Skoro pozwany zawieranie umów ubezpieczenia powierzył ( umowa z 2014 ) zawodowemu multiagentowi prowadzącemu w tym zakresie działalność gospodarczą od 2009, nie odpowiada za skutki jego czynności.

Z tych przyczyn powództwo musiało zostać oddalone, o czym orzeczono w pkt I wyroku. Zgodnie z regułą odpowiedzialności za wynik procesu ( art. 98 kpc ) powódka w związku z przegranym procesem winna zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty procesu ( wynagrodzenie pełnomocnika minimum 900,- zł ). Sąd zdaje sobie jednak sprawę z możliwych konsekwencji faktu, że powódka nie jest prawnikiem : powoływane w odpowiedzi na pozew okoliczności ekskulpujące pozwane towarzystwo oparte na przytoczonych przepisach prawa pozwana mogła traktować jako niewiarygodne z pouczeń sądu do nich nawiązujących – nie rozumieć do końca. Z tych przyczyn, w istocie bez podstawy prawnej, sąd w pkt II wyroku nie obciążył jej kosztami procesu poniesionymi przez stronę pozwaną.