Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2025r.

Sąd Rejonowy w Toruniu – V Wydział Gospodarczy

w składzie:

przewodniczący: SSR Maciej J. Naworski

protokolant: sekretarz sądowy Irena Serafin

po rozpoznaniu dnia 23 stycznia 2025r.,

w T.

na rozprawie

sprawy

z powództwa(...)

przeciwko (...)((...)

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) na rzecz powoda (...)kwotę 49.594,83zł ( czterdzieści dziewięć tysięcy pięćset dziewięćdziesiąt cztery złote i osiemdziesiąt trzy grosze ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty:

- 48.944,83zł od dnia 28 czerwca 2022r.,

- 650zł od dnia 21 lutego2023r.,

do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.837,90zł ( osiem tysięcy osiemset trzydzieści siedem złotych i dziewięćdziesiąt groszy ) z odsetkami w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów,

IV.  nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – (...) kwotę 85,40zł ( osiemdziesiąt pięć złotych i czterdzieści groszy ) tytułem zwrotu części nieopłaconych wydatków,

V.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (...) kwotę 1.622,65zł ( tysiąc sześćset dwadzieścia dwa złote i sześćdziesiąt pięć groszy ) tytułem zwrotu pozostałej części nieopłaconych wydatków.

Sygn. akt VGC 977/24

UZASADNIENIE

(...)domagał się od (...) 52.150zł. Podniósł, że ubezpieczył u pozwanej samochód, który został uszko-dzony w czasie zdarzenia objętego ryzykiem ubezpieczeniowym a pozwana niezasadnie odmówiła spełnienia świadczenia, co uzasadnia żądanie 50.500zł odszkodowania; tyle bowiem kosztuje naprawa samochodu. Ponadto, pozwana powinna zrefundować mu 650zł, które wydal na holowanie samochodu i 1.000zł na określenie kosztu naprawy ( k. 4 – 8 ).

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa, ponieważ zdarzenie opisane przez powoda, nie stanowiło wypadku ubezpieczeniowego; kierowca pojazdu celowo bowiem wprowa-dzał go w poślizgi i w konsekwencji zniszczył. Zakwestionowała też żądanie co do wy-sokości z odwołaniem do ogólnych warunków ( powoływanych dalej jako o.w.u. ) umowy AC ( k. 113 – 115 ).

Powód zmarł w tym czasie ( k. 287 ) a w jego miejsce wstąpił spadkobierca:(...)( k. 302 – 303 ), która podtrzymała żądanie ( k. 314 ).

Zaprzeczyła, że kierowca celowo jechał brawurowo oraz, że ma to znaczenie w świetle o.w.u. Podkreśliła, że składka na ubezpieczenie była wysoka, ponieważ odzwierciedlała ryzyko pozwanej oraz, że nie zachodzą żadne przewidziane we wzorcu umowy okoliczności zwalniające ją z odpowiedzialności ( k. 315 ) a wreszcie, że jego treść w zakresie regulującym sposób ustalenia odszkodowania jest abuzywna ( k. 410 ).

Sąd ustalił, co następuje:

(...) prowadził działalność gospodarczą i zajmował się między innymi transportem drogowym towarów, wynajem i dzierżawą samochodów osobowych i fur-gonetek, hurtową i detaliczną sprzedażą samochodów osobowych i furgonetek oraz ich konserwacją i naprawą.

Dowód: wpis w Ewidencji.

W 2022r. (...) miał w leasingu samochód marki (...) który ubezpieczył w zakresie AC (...) (...)

Bezsporne.

W 2022r. samochód (...)wynajmował (...) do za granicę a skła-dka na ubezpieczenie z tego względu przekraczała 18.000zł.

Bezsporne.

Zgodnie z o.w.u. mającymi zastosowanie do umowy zawartej przez (...) z (...)

1.  wypadek ubezpieczeniowy to zdarzenie niezależne od woli ubezpieczonego lub oso-by uprawnionej do korzystania z pojazdu powodujące szkodę objętą zakresem AC ( § 3 pkt 99 o.w.u. ),

2.  ubezpieczeniem AC nie są objęte szkody:

a)  spowodowane umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa przez ubezpieczone-go ( § 12 pkt 2 o.w.u. ),

b)  spowodowane umyślnie przez osobę, z którą ubezpieczony pozostaje we wspól-nym gospodarstwie domowym ( § 12 pkt 3 o.w.u. ),

c)  powstałe podczas kierowania pojazdem przez ubezpieczonego, osobę upraw-nioną do korzystania z pojazdu lub osobę, że którą ubezpieczony pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym w stanie nietrzeźwości, po użyciu alkoholu lub środków odurzających lub nieposiadającą uprawnień do kierowania, chyba że nie miało to wpływu na zajście wypadku ubezpieczeniowego ( § 12 pkt 3 o.w.u. ),

d)  powstałe wskutek używania pojazdu sprzecznie z jego przeznaczeniem ( § 12 pkt 3 o.w.u. ),

3.  odszkodowanie jest ustalane w oparciu o zasady zawarte w systemach (...), (...)lub (...) z zastosowaniem:

a)  norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu ( § 17 pkt 5 ppkt 1 o.w.u. ),

b)  stawki za roboczogodzinę ustaloną w oparciu o średnie ceny usług stosowanych przez warsztaty działające na terenie miejsca zamieszkania ubezpieczonego lub użytkownika pojazdu ( § 17 pkt 5 ppkt 2 o.w.u. ),

c)  cen oryginalnych części zamiennych ujętych w systemach (...), (...) jeżeli przedstawiono rachunki lub faktury za naprawę a w przeciwnym razie, cen najtańszych części zamiennych podanych w tych systemach a jeżeli nie wys-tępują, cen oryginalnych części zamiennych pomniejszonych o 30%, jeżeli samo-chód był eksploatowany przez okres do 3 lat ( § 17 pkt 5 ppkt 3 i § 17 pkt 1 ppkt 2 i pkt 2. o.w.u. ),

d)  cen materiałów lakierniczych i normaliów podanych w systemach (...), (...)lub (...) ( § 17 pkt 5 ppkt 4 o.w.u. )

Dowód: o.w.u., k. 124 – 130.

W 2022r. (...) wynajął (...) spółce ze Stanów Zjednoczonych, która wynajęła go spółce z (...), która oddała go do używania (...).

Bezsporne.

29 kwietnia 2022r. (...) prowadząc (...) wyleasingowanego przez (...) wyłączał system kontroli trakcji i wprowadzał pojazd w po-ślizgi i w rezultacie uderzył w bariery przydrożne.

Dowód: opinia biegłego, k. 380 – 381.

Naprawa (...) wyleasingowanego przez (...) określona zgo-dnie z treścią o.w.u. kosztuje 48.944,83zł netto.

Dowód: opinia biegłego, k. 441.

(...)sprowadził uszkodzonego (...)za 650zł. Bezsporne.

(...) zmarł w 2023r. a spadek po nim nabyła (...).

Dowód: akt poświadczenia dziedziczenia, k. 302 – 303.

Sąd zważył, co następuje:

I.

Stan faktyczny w znacznej części był bezsporny wobec czego Sąd ustalił go w oparciu o zgodne oświadczenia stron i art. 230 k.p.c.

W pozostałym zakresie Sąd ustalił fakty na podstawie opinii. Ekspertyz były bowiem jasne spójne i konkretne a wnioski biegłego logicznie wypływały z przeprowadzonych przez niego wywodów i obliczeń.

Tę dotyczącą przebiegu kolizji strony przy tym zaakceptowały ( oświadczenia stron, k. 406 – 410 ). Powódka kwestionowała natomiast drugą, poświęconą kosztom naprawy pojazdu ( k. 470 – 471 ). Jej zarzuty trafiały jednak w próżnię, ponieważ odnosiły się do zasad funkcjonowania systemu (...), który był miarodajny w świetle o.w.u. umowy ubezpieczenia, o czy będzie jeszcze mowa poniżej.

Sąd oddalił więc wnioski strony powodowej zmierzające do ustalania jak działa wymieniony program komputerowy, kto go tworzy i nadzoruje, ponieważ nie miało to znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Odnotować wypada natomiast, że niezrozumiałe jest zastrzeżenie powódki odnoszące się do tezy dowodowej w zakresie ustalenia kosztu naprawy samochodu z uwzględnieniem treści o.w.u. ( k. 432 ), skoro takie wniosek był sformułowany w pozwie ( pkt 2b wniosku dowodowego, k. 4 ).

Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie (...), ponieważ pozwana nie podała jego adresu ( k. 338 ).

Sąd odnotowuje, że dokumenty były wiarygodne z formalnego punktu widzenia.

Wiarygodne było też zeznania (...), chociaż nic nie wnosiło.

II.

Przed przystąpieniem do zasadniczych rozważań należy podkreślić, że po pierwsze, de lege lata, proces cywilny jest kontradyktoryjny i obowiązuje w nim zasada prawdy formalnej; strony są zatem zobowiązane przeprowadzić postępowania, w tym zwłaszcza dowodowe i ponoszą ryzyko zaniechań i niepowodzeń w tym zakresie.

Po drugie, ogólne warunki umów wiążą strony i stanowią podstawę oceny zasadności roszczeń wynikających z umowy ( art. 384 § 1 k.c. ).

Po trzecie, w sprawie o odszkodowanie z umowy ubezpieczenia ciężar dowodu spoczywa przede wszystkim na stronie powodowej, która jest zobowiązana wykazać zasadność zgłoszonych pretensji. Pozwanego obciąża zaś konieczność przeprowadzenia dowodu przytaczanych przez siebie faktów, jeżeli wywodzi z nich skutki prawne ( art. 6 k.c. – ei incumbit probatio, qui dicit ). W rezultacie onus probandi rozkłada się na obie strony.

III.
1. W pierwszej kolejności należało rozstrzygnąć spór co do zasady; pozwana nie poczuwała się bowiem w ogóle do odpowiedzialności.

Nie miała jednak racji.

Twierdziła, że uszkodzenie (...) nie stanowiło zdarzenia ubezpieczeniowego. Te są bowiem niezależne od woli od woli ubezpieczonego lub uprawnionego do korzys-tania z pojazdu a jego kierowca celowo jechał w sposób, który groził wypadkiem i rze-czywiście go sprokurował.

Nie było jednak dowodu na to, że (...) chciał rozbić samochód, który prowadził; nie wynika to z w szczególności z tego, że bawił się jeżdżąc w poślizgu i wyłączając system, który wyklucza tego typu zachowanie.

Zwraca uwagę, że samochód uderzył w bariery bokiem. Świadczy to o nie odpowie-dzialności i brawurze kierowcy oraz o braku umiejętności jazdy poślizgiem; nie daje jednak podstaw do wniosku, że rozpędził się z zamiarem uderzenia w przeszkodę; przecież zderzenie nie było czołowe. Odróżniać trzeba zaś świadomie nie odpowie-dzialną jazdę od podejmowania działań ukierunkowanych na zniszczenie przedmiotu ubezpieczenia.

Także biegły nie dokonał ustalenia zgodnie z tezą pozwanej.

W rezultacie nie można było zgodzić się z jej zapatrywaniem,

2. Pozwana nie miała słuszności także punktu widzenia postawień o.w.u. wyłą-czających jej odpowiedzialność.

Wypada przy tym podkreślić, że przesłanki zwolnienia zakładu ubezpieczeń z obo-wiązku wypłaty odszkodowania określone w o.w.u. trzeba interpretować ściśle a ciężar wykazania, że wystąpiły, spoczywa na ubezpieczycielu.

Ubezpieczeniem w świetle o.w.u. nie były zaś objęte po pierwsze, szkody spowodowane umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa przez ubezpieczonego ( § 12 pkt 2 o.w.u. ). Sprawca wypadku, któremu z pewnością można zarzucić rażące niedbalstwo, nie był jednak ubezpieczonym.

Po drugie, o.w.u. wykluczały odpowiedzialność za szkody spowodowane umyślnie przez osobę, z którą ubezpieczony pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym ( § 12 pkt 3 o.w.u. ). (...) nie miał jednak takiego statusu.

Po trzecie, pozwany mógł zwolnić się odpowiedzialności wykazując, że ubezpieczony, albo osoba uprawniona do korzystania z pojazdu prowadziła go w stanie nietrzeźwości, po użyciu alkoholu lub środków odurzających lub bez stosowanych uprawnień o ile było to przyczyną szkody ( § 12 pkt 3 o.w.u. ). Pozwana nie udowodniła jednak, że (...), który był uprawniony do korzystania z pojazdu, był nietrzeźwy lub używał środków odurzających. To, że miał prawo jazdy, nie budziło natomiast sporu.

Po czwarte wreszcie, o.w.u. wyłączały odpowiedzialność pozwanej za szkody powstałe wskutek używania pojazdu sprzecznie z jego przeznaczeniem ( § 12 pkt 3 o.w.u. ). Także ten przypadek nie występował. Pomijając, że pozwana nie odwoływała do niego, (...) z pewnością jest stworzony do szybkiej jazdy a skoro ma przycisk umożliwiający wyłączenie systemu kontroli trakcji, to można z niego korzystać; inaczej by go przecież nie było.

Sposób użycia pojazdu nie był więc niedopuszczalny.

W celu uniknięcia niejasności należy podkreślić, że przypadkiem używania samochodu osobowego sprzecznie z jego przeznaczeniem jest przykładowo przewożenie nim ładun-ków albo poruszanie się poza drogami. Tak jednak nie było.

W rezultacie pozwana odpowiadała względem powódki w zasadzie.

IV.

1. Powódka popierała trzy osobne żądania co uzasadnia ich odrębną analizę.

Po pierwsze, domagała się 50.500zł, ponieważ tyle kosztować ma naprawa samochodu. Pozwana kwestionowała roszczenie co do wysokości odwołując się do o.w.u., które z kolei powódka uznawał za abuzywne.

W świetle art. 385 ⁵ § 1 k.c. przepisy art. 385 ¹, art. 385 ² i art. 385 ³ k.c. stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gos-podarczą, je-żeli nie ma ona dla niej charakteru zawodowego. Zawodowy charakter umowy ocenia się natomiast z puntu widzenia przedmiotu działalności przedsiębiorcy, zwłaszcza w oparciu o wpis w Ewidencji.

Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem, które nie były z nim uzgodnione in-dywidualnie nie wiążą go zaś w myśl art. art. 385 ¹ § 1 k.c., jeżeli kształtują jego obo-wiązki i prawa w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy; zgodnie z art. 385 ³ pkt 2 k.c. interesy konsumenta naruszają rażąco klauzule umowne, które wyłączają lub istotnie ograniczają odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania.

Argumentacja powódki była nietrafna z dwóch względów.

Po pierwsze, ubezpieczenie samochodu było dla jej poprzednika czynnością zawodową w rozumieniu art. 385 ^{( 5)} § 1 k.c., skoro zgodnie z Ewidencją, do której odsyła powołane unormowanie, (...)zajmował się transportem drogowym, najem i dzier-żawą samochodów, ich naprawą oraz hurtową i detaliczną sprzedażą. Ubezpieczenie jest zaś nieodzowne w tego typu działalności.

Po drugie, postanowienia o.w.u. umowy ubezpieczenia nie naruszały dobrych obycza-jów i nie godziły, zwłaszcza rażąco, w interesy(...)

Kwestionowane klauzule umowne regulujące metodę obliczenia odszkodowania są ty-powe i mieszczą się w granicach swobody umów. Oczywiste jest natomiast, że strony mogą w tych ramach ustalić sposób wyliczenia odszkodowania w oderwaniu od rzeczy-wistego, jeżeli daje się je obiektywnie określić. Odesłanie do najpopularniejszych programów kosztorysowania napraw pojazdów z pewnością spełnia te kryteria. Także uwzględnienie amortyzacji nie jest im przeciwne.

W rezultacie nie sposób zasadnie bronić opinii o naruszeniu przez pozwaną dobrych obyczajów.

Na gruncie rozpatrywanej umowy ubezpieczenia nie doszło też do rażącego naruszenia interesów poprzednika powódki. Co oczywiste, wniosek ten nie wynika z faktu, że powódka nie wygrywa sprawy w całości. Znamienne jest zaś, że zarzuty związane z brzmieniem o.w.u. zgłosiła dopiero po otrzymaniu opinii biegłego, chociaż pierwotnie sama wnioskowała o ich uwzględnienie ( pkt 2b wniosku dowodowego, k. 4 ).

Trzeba natomiast zwrócić uwagę, że umowne określenie sposobu obliczenia świad-czenia zakładu ubezpieczeń nie jest równoznaczne z wyłączeniem ani istotnym ograniczeniem odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobo-wiązania co wyklucza art. 385 ³ pkt 2 k.c. Powołany przepis zabrania bowiem zmiany na niekorzyść konsumentów i niektórych przedsiębiorców reguły pełnego odszkodowania z art. 471 k.c.; świadczenie zakładu ubezpieczeń należne na podstawie art. 805 § 1 k.c. nie jest jednak odszkodowaniem za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania.

Co więcej, należy uznać je za główne świadczenie strony w myśl art. 385 ¹ § 1 zd. 2 i na tym zamknąć rozważania.

2. Oceny zgłoszonego roszczenia należało zatem dokonać poprzez pryzmat umowy stron, a więc w szczególności o.w.u. Z tego względu Sąd na podstawie art. 805 § 2 pkt 1 w związku z art. 384 k.c. i w świetle opinii biegłego zasądził od pozwanej na rzecz powódki 48.944,83zł i oddalił powództwo w pozostałej części.

V.

Powódka żądała od pozwanej także 650zł na odwiezienie samochodu po wypadku do Polski. Pozwana kwestionowała żądanie tylko co do zasady, wobec czego Sąd uw-zględnił je w oparciu o przedstawione wyżej argumenty.

VI.

1. Wreszcie, powódka zgłosiła roszczenie o zwrot 1.000zł, które jej poprzednik wydał na oszacowanie wysokości roszczenia ( k. 6 ).

Pozwana zwalczał je podnosząc, że takiego świadczenia nie przewidywała umowa ubezpieczenia a nie jest zasadne na gruncie art. 471 k.c., ponieważ wydatek nie pozos-tawał w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą ( k. 116 ).

2. Od dłuższego czasu w judykaturze i doktrynie dominuje opinia, zgodnie z którą szkodę, pozostającą w zwykłym związku przyczynowym z działaniem jej sprawcy sta-nowi także wydatek związany z zasięgnięciem fachowej opinii w celu właściwego osza-cowania wysokości roszczeń odszkodowawczych.

Pomimo tego żądanie było nieuzasadnione.

W grę nie wchodziła bowiem odpowiedzialność za wyrządzenie szkody na zasadzie art. 415 w związku z art. 435 oraz 436 § 1 i 2 i art. 822 § 4 k.c., na kanwie których sformułowano przytoczone powyżej zapatrywanie, lecz nieprawidłowe wykonanie umowy.

Jest przy tym bezsporne, że umowa ubezpieczenia AC nie przewidywała zwrotu uprawnionemu wydatków na wyliczenie rozmiaru szkody. Nie można jednak poprzestać na tym stwierdzeniu, ponieważ nie jest wystarczające.

3. Problem sprowadza się do pytania, czy wydatki wierzyciela poniesione na okreś-lenie rozmiaru świadczenia dłużnika mieszczą się w pojęciu szkody w rozumieniu art. 471 k.c. w przypadku, w którym świadczenie dłużnika jest pieniężne, jednak jego wyso-kość nie jest wprost określona w umowie.

Odpowiedź jest twierdząca.

Dłużnik jest przecież zobowiązany jest do naprawienia szkody, która wynika z niewy-konania zobowiązania ( art. 471 in princ. k.c. ) a szkodę z pewnością stanowią wydatki wierzyciela, skoro pomniejszają jego majątek ( art. 361 § 2 k.c. ). W skomplikowanych sprawach fachowe oszacowanie roszczenia przed wystąpieniem na drogę sądową wydaje się przy tym nieodzowne, już tylko z punktu widzenia potencjalnych kosztów procesu na wypadek przeszacowania wartości przedmiotu sporu.

Kluczowe znaczenia ma jednak to, że świadczenie dłużnika ma postać pieniężną, ponieważ przepisy kodeksu cywilnego regulują taki przypadek.

Otóż, jeżeli dłużnik nie płaci wierzycielowi należą mu się odsetki, chociażby nie poniósł szkody i chociażby brak świadczenia był następstwem opóźnienia, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności ( art. 481 § 1 k.c. ). Odsetki stanowią przy tym zgodnie z communis opinio zryczałtowane odszkodowanie za brak świadczenia pieniężnego ( zob. np. (...) [w:] (...) Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część Ogólna pod red.(...), Warszawa 2018, s. 1227 ).

Odszkodowania na zasadach ogólnych wierzyciel może zaś żądać tylko w przypadku zwłoki dłużnika ( art. 481 § 3 k.c. ). Zwłokę stanowi natomiast opóźnienie, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność ( art. 476 zd. 1 k.c. ). Dłużnik odpowiada zaś za dołożenie należytej staranności, w tym oczekiwanej obrocie profesjonalnym, jeżeli działa na tej płaszczyźnie ( art. 355 § 1 i 2 k.c. ).

W konsekwencji, chociaż wydatek na określenie rozmiaru roszczenia rodzi szkodę wierzyciela, dłużnik odpowiada za nią tylko, jeżeli dopuścił się kwalifikowanego opóźnienia.

Bez większego ryzyka można przy tym przyjmować, że wydatek na oszacowanie warto-ści zniszczonego samochodu mieści się w granicach określonych w art. 361 § 1 k.c.

4. Ważna jest zatem przyczyna braku spełnienia przez pozwaną świadczenia w ko-ntekście staranności, której powinna dołożyć oceniając kierowane przeciwko niej żądanie.

Obie strony zignorowały problem, jednak nie sposób pozwanej zarzucić winy.

Nie działała bowiem dowolnie, lecz przedstawiła spójną i logiczną argumentację, usprawiedliwiona nietypowymi okolicznościami sprawy. To, że ostatecznie przegrała sprawę co do zasady a Sąd nie podzielił jej stanowiska, nie przesądza samo przez się o niedołożeniu przez nią należytej staranności przy wykonywaniu umowy. Pozwana popadła zatem w opóźnienie a nie w zwłokę.

5. Nawet jednak, grypy per inconcessum odmienne ocenić postępowanie pozwanej i przyjąć, że była w zwłoce z zapłatą, nie zmienia to rozstrzygnięcia.

Otóż, w świetle art. art. 481 § 3 k.c. odsetki zalicza się na poczet odszkodowania, co nie budzi wątpliwości z uwagi na posłużenie się przez ustawodawcę w powoałnym unormowaniu słowem „nadto” oraz naturą odsetek jako zryczałtowanego odszkodowania; pogląd ten jest przy tym powszechnie aprobowany w jurysprudencji ( por. np. T. Wiśniewski, op. cit. 1227 ).

Od kwoty ponad 45.000zł z pewnością zaś narosły odsetki przekraczające dochodzony 1.000zł odszkodowania.

W rezultacie powództwo w analizowanej części podlegało oddaleniu.

VII.

1. Sąd zasądził od pozwanej odsetki zgodnie z żądaniem, ponieważ było usprawie-

dliwione w świetle art. 481 § 1 k.c. i 817 § 1 k.c. a pozwana go nie kwestionowała.

2. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 w związku z art. 98 § 1 i 3 oraz art. 99, 98 § 1 ¹ k.p.c. przyjmując, że powódka wygrała sprawę w 95 ( 49.595zł zł w stosunku do 52.150zł ) a pozwana w 5 setnych, celowe koszty dochodzenia roszczenia wyniosły 9.675zł i obejmowały 2.608zł opłaty od pozwu, 17zł podatku od pełnomocnictwa, 5.400zł wynagrodzenia pełnomocnika i 1.650zł zaliczek na wydatki a na celowe koszty obrony w łącznej wysokości 7.067zł złożyły się 17zł podatku od pełnomocnictwa, 5.400zł wynagrodzenia pełnomocnika i także 1.650zł zaliczki. Powódce należał się więc zwrot 9.191,25zł ( 95 setnych z 9.675zł ) a pozwanej 353,35zł ( 5 setnych z 7.067zł ); na korzyść powódki przypada więc 8.837,90zł różnicy.

3. Na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobrać po stron nieopłacone wydatki na wynagrodzenie biegłego ( 3.889,82zł i 675,68zł ) i koszt stawiennictwa świadka ( 440zł ), w łącznej kwocie 1.708,05zł, których nie pokryły zaliczki ( 3.300zł ). Na powódkę przypadało więc 5 setnych ( 85,40zł ) a na pozwaną reszta.