Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 stycznia 2024 r.

Sąd Rejonowy (...) III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący sędzia Marek Szcześniak

Protokolant st. sekr. sądowy Alina Pokorska

po rozpoznaniu w dniu 12 stycznia 2024 r. (...)

na rozprawie

sprawy z powództwa:

E. G.

przeciwko:

S. G. (1)

o: ustanowienie rozdzielności majątkowej

I.  ustanawia z dniem 20.08.2019 r. rozdzielność majątkową pomiędzy E. G. i S. G. (1), którzy od dnia(...). pozostają w związku małżeńskim, dla którego w Urzędzie Stanu Cywilnego w I. wydano akt małżeństwa o numerze (...);

II.  zasądza od S. G. (1) na rzecz E. G. kwotę 937 zł (dziewięćset trzydzieści siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt III RC 985/22

UZASADNIENIE

E. G. w dniu(...)wniosła pozew przeciwko S. G. (1) domagając ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej z dniem 20 sierpnia 2019r. wskazując w uzasadnieniu m.in., że w dniu (...) r. powódka złożyła pozew o rozwód. Strony pozostają w separacji faktycznej od 2019 r. pomimo, że pozwany nadal mieszka w dotychczasowym miejscu i odwleka moment wyprowadzki z domu. Postępowanie rozwodowe będzie długotrwałe z uwagi na złożony przez pozwanego wniosek o badanie w (...). Powódka podała, że od 2019 r. ustały również więzy gospodarcze pomiędzy małżonkami. Każde z nich prowadzi oddzielne gospodarstwo domowe i nie informują się wzajemnie o swoich dochodach czy zobowiązaniach. Pomiędzy stronami narasta konflikt, co czyni niemożliwym wspólny zarząd majątkiem wspólnym (k.4-17)

W odpowiedzi na pozew pozwany S. G. (1) – po sprecyzowaniu stanowiska na rozprawie w dniu 8 grudnia 2023 r. (k.252) – uznał powództwo częściowo, to jest wyraził zgodę na ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej z dniem wniesienia pozwu czyli od 22 grudnia 2022 r. i wniósł o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie. W uzasadnieniu wskazał m.in., że rozkład pożycia stron ma charakter zupełny i trwały jednak nie uzasadnia to żądania ustanowienia rozdzielności majątkowej przez sąd ani co do zasady, ani z dniem wcześniejszym niż wytoczenie powództwa, albowiem kwestia stosunków majątkowych będzie przedmiotem rozważań przed Sądem Okręgowym (...) z uwagi na złożony wniosek o dokonanie podziału majątku wspólnego. (k.28-29)

S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e

E. G. i S. G. (1) zawarli związek małżeński w dniu (...)

W małżeństwie obowiązuje ustrój ustawowej wspólności majątkowej i nie doszło do zawarcia żadnych umów majątkowych małżeńskich, chociaż w 2018 r. powódka namawiała do tego męża.

Ze związku małżeńskiego pochodzi dwoje dzieci: M. G. ur. (...) i A. G. ur. (...)

W 2014 r. pozwany rozpoczął działalność gospodarczą i na ten cel zaciągnął, za zgodą powódki, kredyt na kwotę 200.000 zł. W późniejszym czasie na spłatę tego zobowiązania zaczął zaciągać dodatkowe kredyty, już bez wiedzy powódki.

W dniu 20 sierpnia 2019 r. E. G. złożyła w tutejszym sądzie wniosek o zwolnienie jej od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu do sprawy o ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, którą zamierza wnieść do sądu. Wskazywała wówczas m.in., że od kwietnia 2014 r. mąż zaczął zaciągać liczne zobowiązania w instytucjach bankowych. Pierwszy kredyt został zaciągnięty za jej zgodą natomiast o pozostałych nie była informowana. Mąż nie chce z nią rozmawiać na temat tych zobowiązań. Nie wie jaki jest stan zadłużenia i obawia się, że kwoty obciążeń będą rosły. Powódka podała wówczas, że zajmuje się opieką nad dziećmi ponieważ mąż jest ciągle w rozjazdach. Kwoty które przekazuje na utrzymanie domu i dzieci są niewielkie i niewystarczające, dlatego często jest zmuszona prosić o pomoc swojego ojca. Mieszkanie, w którym przebywa z dziećmi jest zadłużone na kwotę 5.646 zł. Prawomocnym zarządzeniem z dnia 27 września 2019 r., w sprawie (...), w/w wniosek został zwrócony z uwagi na nieuzupełnienie braków formalnych w terminie.

Pod koniec 2019 r. pozwany poinformował powódkę, że zaciągnął inne kredyty i obecnie chce podpisać umowę kredytu konsolidacyjnego przygotowaną przez bank. Powódka pojechała wówczas z pozwanym do banku (...) i podpisała oświadczenie, że jest świadoma faktu podpisania przez pozwanego umowy kredytu konsolidacyjnego na kwotę 33.018,38 zł. Powódka chciała w późniejszym czasie uzyskać egzemplarz tej umowy, jednak w banku odmówiono jej wydania. Nie otrzymała również do wglądu harmonogramu spłat. Pozwany nie chce informować powódki czy spłaca zaciągnięte zobowiązania i ile pozostało do spłaty.

W dniu 13 maja 2022 r. E. G. złożyła w Sądzie Okręgowym (...) pozew o rozwód przeciwko S. G. (1) wskazując m.in., że pozwany zaciąga zobowiązania finansowe i odmawia informowania powódki o stanie zadłużenia. Powódka sama utrzymuje dzieci i sprawuje nad nimi opiekę i władzę rodzicielską. Pozwany nie bierze udziału w obowiązkach domowych, opiece nad dziećmi, nie przyczynia się do kosztów utrzymania rodziny lub czyni to w nieznacznym zakresie. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą (...)

W dniu 13 czerwca 2022 r. S. G. (2) również złożył w Sądzie Okręgowym (...) pozew o rozwód, który postanowieniem Sądu Okręgowego (...) z dnia 30 sierpnia 2022 r. w sprawie (...) został odrzucony, z uwagi na zawisłość sprawy o rozwód zarejestrowanej pod sygnaturą (...)

W odpowiedzi na pozew złożonej przez pozwanego do sprawy o rozwód, S. G. (2) wyraził zgodę na rozwód bez orzekania o winie wskazując m.in., że największe nieporozumienia między małżonkami pojawiły się w trakcie pandemii koronawirusa (...)2. Doszło wtedy do znaczącego pogorszenia sytuacji finansowej rodziny. Pozwany nie był w stanie sam osiągnąć dochodów umożliwiających utrzymanie całej rodziny. Z uwagi na dezaprobatę żony zaczął wówczas zaciągać kolejne pożyczki, które z jednej strony pozwoliły jemu utrzymać rodzinę a z drugiej wpędziły w spiralę zadłużenia. Pozwany o kolejnych zobowiązaniach nie informował powódki. Wskazał również, że w momencie powrotu powódki do pracy, tj. we wrześniu 2021 r., pomiędzy stronami wygasły już wszelkie więzi. Od tego czasu każde z nich ma oddzielny rachunek bankowy.

Postanowieniem z dnia 26 lipca 2022 r. Sąd Okręgowy (...) w sprawie (...) udzielił powódce zabezpieczenia roszczeń alimentacyjnych zgłoszonych w pozwie na łączną kwotę 1.600 zł miesięcznie. Pozwany płaci te pieniądze w pełnej wysokości przelewem.

Powódka jest obecnie zatrudniona w (...) O. Terytorialnej na stanowisku starszego referenta z wynagrodzeniem ok. 3.100 zł netto miesięcznie. Od czasu gdy wróciła do pracy, to ponosi całość kosztów utrzymania mieszkania oraz zakupu żywności. Wcześniej korzystała z pomocy finansowej swojego ojca, który wielokrotnie przekazywał jej pieniądze, w tym na spłatę zadłużenia za mieszkanie.

Pozwany nie informuje powódki o swoich dochodach. Aktualnie pracuje on jako nauczyciel w szkole we W. na 1/10 etatu i zarabia ok. 2.000 zł netto miesięcznie. Dodatkowo prowadzi działalność gospodarczą, z której uzyskuje dochód ok. 3.000-5.000 zł netto miesięcznie. W 2023 r. czysty zysk z prowadzonych przez niego działalności wyniósł ok. 50.000 zł.

W 2015 r. pozwany pożyczył od ojca powódki kwotę 30.000 zł. Z kwoty tej pozwany do chwili obecnej oddał 1.500 zł.

Pozwany w dniu 21 grudnia 2018 r. zaciągnął w banku (...) kredyt na kwotę 18.000 zł, zaś w dniu 7 sierpnia 2019 r. zaciągnął w banku (...) kredyt na kwotę 5.000 zł. Oba zobowiązania zostały już przez niego spłacone.

Obecnie pozwany posiada dwa kredyty w ramach tzw. rok-linii: jeden w banku (...) na kwotę 53.000 zł, drugi w banku (...) na kwotę 16.000 zł. Posiada również kredyt konsolidacyjny w banku (...) zaciągnięty w 2019 r. na 10 lat. Rata pożyczki wynosi ok. 550 zł miesięcznie. S. G. (1) ma również zadłużenie w ZUS na kwotę 17.000 zł.

Powódka spłaca pożyczkę w wysokości 4.000 zł wziętą w ramach koleżeńskiej kasy zapomogowo-pożyczkowej, a która zostanie spłacona w całości w maju 2024 r.

(okoliczności bezsporne: k.5,28-29,40,

(dowód: odpis aktu małżeństwa k.10

odpis wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu k. 11-12

odpisy z akt sprawy (...) SO (...) k. 13-16, 61-251

postanowienie o odrzuceniu pozwu w sprawie (...) SO (...) k.17

odpis zarządzenia o zwrocie wniosku w sprawie (...) SR (...) k.34

zeznania świadka Z. W. k.49-50

zeznania świadka U. Ł. k.50-51

zeznania E. G. k.252-253

zeznania S. G. (1) k.256-257)

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań świadków i stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Na mocy z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie oraz w innych pismach procesowych, oraz przytoczone w ramach informacyjnego wysłuchania stron, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym zgromadzonym w sprawie.

W myśl art. 31 § 1 kro, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Stosownie do art. 52 § 1 kro, z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej.

Przepis art. 52 § 2 kro stanowi, że rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Ustawodawca nie definiuje pojęcia „ważnych powodów”, pozostawiając jego wykładnię judykaturze i doktrynie prawa. W piśmiennictwie podkreśla się, że ważne powody, dające podstawę do ustanowienia rozdzielności majątkowej to wytworzenie się takiej sytuacji, która w konkretnych okolicznościach faktycznych powoduje, że dalsze trwanie wspólności majątkowej między małżonkami pociąga za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków i z reguły także dobra rodziny.

Według utrwalonego, tak w piśmiennictwie jak i orzecznictwie sądowym poglądu, ważnym powodem do ustanowienia rozdzielności majątkowej jest separacja faktyczna małżonków, która uniemożliwia im lub znacznie utrudnia współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym (wyrok SN z 29.01.1997 r., I CKU 66/96, Prok. i Pr. 1997/7-8 s. 32; uzasadnienie wyroku SN z 13.05.1997 r., III CKN 51/97, OSNC 1997/12, poz. 194; wyrok SN z 13.01.2000 r., II CKN 1070/98, LEX nr 50872; wyrok SN z 6.11.1972 r., III CRN 250/72, OSNCP 1973/6, poz. 113; uchwała SN z 28.05.1973 r., III CZP 26/73, OSNCP 1974/4, poz. 65)

(por. Grzegorz Jędrejek „Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz”, Wydawnictwo Wolters Kluwer, wydanie 2, Warszawa 2017, str. 405-406)

Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie wskazuje, że są przesłanki do ustanowienia pomiędzy stronami rozdzielności majątkowej z datą wskazaną w pozwie, tj. z dniem 20 sierpnia 2019r.

Sąd miał na uwadze, że strony od tego czasu pozostawały w separacji faktycznej i nie współdziałały w zarządzie majtkiem wspólnym. Od tego czasu żadna ze stron nie konsultowała z drugą decyzji ekonomicznych i samodzielnie decydowała o swoich dochodach oraz wydatkach.

Należy dodać, że ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej z dniem 20 sierpnia 2019 r. – tj. z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa – nie jest sprzeczne z dobrem rodziny, gdyż od dnia 13 maja 2022 r. toczy się przed Sądem Okręgowym (...) sprawa o rozwód małżonków G., w której to strony są zgodne co do orzeczenia rozwodu pomiędzy nimi.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 52 § 1 i 2 kro, sąd uwzględnił powództwo i orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na mocy art. 98 § 1 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, orzekając jak w punkcie II sentencji wyroku.

Do kosztów procesu zaliczono, w trybie art. 98 § 3 kpc, poniesioną opłatę sądową od pozwu w wysokości 200 zł (k.7).

Wynagrodzenie pełnomocnika powódki, będącego radcą prawnym, ustalono w wysokości 720 zł, tj. w stawce minimalnej, na mocy § 4 ust. 1 pkt 7, § 15 ust. 1 i § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (jt. Dz.U. z 2018 r., poz. 265 ze zm.).

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w uchwale z dnia 12.03.2003r. (III CZP 2/03, OSNC z 2003r., nr 12, poz. 161) głoszącym że „do kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (art. 98 § 1 kpc) strony reprezentowanej przez adwokata podlega zaliczeniu wydatek poniesiony przez nią w związku z koniecznością uiszczenia opłaty skarbowej od dokumentu stwierdzającego ustanowienie pełnomocnika”, to do kosztów procesu doliczono także kwotę 17 zł opłaty skarbowej, poniesioną od pełnomocnictwa złożonego w niniejszej sprawie (k.9).

W rezultacie zasądzono kwotę 937 zł – stanowiącą sumę w/w kwot: 200 zł i 720 zł oraz 17 zł – tytułem zwrotu kosztów procesu.