Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 września 2022 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący sędzia Marek Szcześniak

Protokolant st.sekr.sądowy Karol Kotoński

Po rozpoznaniu w dniu 06 września 2022 r. w Toruniu.

sprawy z powództwa B. A.

przeciwko J. A.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanego J. A. alimenty na rzecz B. A. w kwocie 250zł (dwieście pięćdziesiąt złotych) miesięcznie poczynając od dnia 02.11.2020r poczynając od dnia płatne z góry do dnia 15-go każdego miesiąca, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat,

II.  w pozostałej części powództwo oddala,

III.  zasądza od J. A. na rzecz B. A. kwotę 831,50 zł (osiemset trzydzieści jeden złotych pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu części kosztów procesu,

IV.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu,

V.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 799/20

UZASADNIENIE

B. A. wniosła pozew, którego braki formalne zostały usunięte w dniu 02 listopada 2020r., przeciwko swoim synom R. A. (1) i J. A. domagając się – po sprecyzowaniu stanowiska w piśmie z dnia 18.08.2021r. (k.7) – zasądzenia alimentów w kwocie po 500 zł miesięcznie od każdego z synów. W uzasadnieniu wskazała m.in., że jej obecny dochód stanowi emerytura w kwocie (...) zł miesięcznie i z tych pieniędzy nie jest w stanie się utrzymać, ponieważ opłaca 300 zł za mieszkanie, 50 zł za prąd, 50 zł za telewizję, 40 zł za gaz, 40 zł za telefon, 110 zł za leki oraz 460 zł za raty. Obecnie powódka ma (...) lata i stan jej zdrowia pogorszył się na tyle, iż nie jest w stanie pracować (k.3,7).

Pozwany R. A. (1) w odpowiedzi na pozew zgodził się na płacenie alimentów w wysokości 500 zł miesięcznie, ze wskazaniem, że będzie dokonywał opłat eksploatacyjnych związanych z utrzymaniem mieszkania matki czynsz, gaz, telefon, Internet, TV) ze swojego rachunku bankowego do wysokości zasądzonych alimentów (k.24-17).

Pozwany J. A. wniósł o oddalenie powództwa wskazując m.in., że roszczenie powódki jest niezasadne. Podkreślono, iż powódka jest wdową po R. A. (2). Spadek po zmarłym mężu w całości odziedziczyła B. A., bowiem synowie zrzekli się spadku na rzecz matki. W skład spadku wchodziło mieszkanie przy ul. (...). Po nabyciu spadku powódka sprzedała podmiotowe mieszkanie i zakupiła mniejsze. W ostatnim czasie to mieszkanie przekazała synowi R. w zamian za obietnicę dożywotniego utrzymania i zamieszkania w mieszkaniu będącym własnością żony R. A. (1).

J. A. prowadzi wspólne gospodarstwo domowe ze swoją żoną oraz córką i wnuczką. W skład jego majątku wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o powierzchni 33 m ². Pozwany zatrudniony jest w firmie sprzątającej. Na jego utrzymaniu pozostaje żona M., która otrzymuje rentę inwalidzką w wysokości (...) zł oraz córka wraz z wnuczką. Wskazano, iż pozwanego nie stać, aby łożył jakąkolwiek kwotę tytułem alimentów na rzecz swojej matki. (k. 35-56)

Na rozprawie w dniu 13 października 2021r. pozwany R. A. (1) zawarł ugodę z powódką i zobowiązał się płacić na rzecz B. A. alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie, poczynając od 1 listopada 2021r., płatne z góry do dnia 15-go każdego miesiąca, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat. (k.134)

Postanowieniem z dnia 13 października 2021r. Sąd Rejonowy w (...) umorzył postępowanie w części dotyczącej powództwa przeciwko R. A. (1). (k.135)

S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e

B. A. ma obecnie (...) lat. Mąż powódki R. A. (2) zmarł w (...) Ze związku małżeńskiego B. A. ma dwóch synów R. A. (1) i J. A..

B. A. utrzymuje się z emerytury. W 2020r. emerytura wynosiła ok. (...) zł netto miesięcznie. W 2021r. wysokość emerytury wynosiła ok. (...) zł netto miesięcznie. Od kwietnia 2022r. został przyznany dodatek pielęgnacyjny i B. A. otrzymuje do wypłaty łącznie ok. (...) zł netto miesięcznie. Nie uzyskuje innych dochodów.

Wcześniej powódka dodatkowo pracowała dorabiając do emerytury i zarabiała ok. (...) zł netto miesięcznie. Wówczas jej emerytura wynosiła niecałe (...) zł miesięcznie. Od 4 lat nie pracuje.

Orzeczeniem z dnia 4 czerwca 2002r. przyznano B. A. (...) stopień niepełnosprawności.

Przyjmuje leki przepisane od (...),(...) oraz lekarza ogólnego, na których zakup wydaje ok. 200-250 zł miesięcznie.

Powódka nie ma (...) oraz ma usunięte pół (...). Z uwagi na stan zdrowia lekarze zalecają jej dietę z dużą ilością warzyw i ryb.

W 2021r. przeszła chorobę (...), jej stan był ciężki i była hospitalizowana, korzystała z (...). Nadal odczuwa dolegliwości pocovidowe, ma problemy ze (...), oraz (...). Korzysta z(...) w razie (...) Powinna brać udział w zajęciach (...). Ze względu na swój stan zdrowia zakupiła dwa urządzenia medyczne: materac do masażu za kwotę ok. 2.000 zł na masaż pleców z uwagi na (...), oraz urządzenie o (...) wraz z (...) za ok. 7.900 zł na poprawę (...). Wcześniej na raty kupiła telewizor i pralkę, gdyż poprzednie te sprzęty zepsuły się i nadawały się do wyrzucenia. Obecnie spłaca raty w łącznej kwocie ok. 460 zł miesięcznie tytułem spłaty pożyczek w banku za zakup w/w urządzeń.

B. A. w 2022r. przeszła operację (...) poprzez wstawienie (...). Z uwagi na zabieg będzie potrzebowała rehabilitacji. Później będzie starała się o sanatorium. Przed operacją poruszała się przy pomocy kul.

Od sierpnia 2021r. opłaca abonament za telefon, oraz opłatę za zakup telefonu komórkowego i smartwatcha, w kwocie łącznie 89 zł miesięcznie. Dokonała zakupu nowego telefonu komórkowego bo poprzedni zepsuł się.

Obecnie B. A. od ponad dwóch lat mieszka w T. przy ul. (...). Mieszkanie stanowi własność żony R. A. (1). Wcześniej powódka mieszkała w T. przy ul. (...), a następnie w domu na działce wraz z synem R. A. (1).

Mieszkanie przy ul. (...) przekazała w 2007r. w umowie darowizny synowi R. A. (1), który je sprzedał, gdyż potrzebował gotówki. W umowie darowizny zastrzeżono iż, R. A. (1) zobowiązuje się zapewnić powódce dożywotnio mieszkanie.

R. A. (1) opłaca całość rachunków za mieszkanie, w którym obecnie przebywa powódka. Mieszkanie składa się z trzech pokoi. Powódka mieszka sama.

Powódka była właścicielką działki w ROD przy ul. (...) w T., którą sprzedała aby spłacić długi męża po jego śmierci.

B. A. nie jest właścicielką nieruchomości, nie ma samochodu ani oszczędności.

(okoliczności bezsporne k.3,7,10,24-27,70-74,132-133,153,160-161,167-171)

(dowód: akt notarialny k. 76-85,

karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 86-88, 297-299,

dokumentacja medyczna k. 89-92, 301-304,

faktury i paragony k. 93, 114-120, 122-123, 126-127, 300,

orzeczenie o ustaleniu stopnia niepełnosprawności k. 94

umowa pożyczki gotówkowej k. 95-113,

informacja o stanie konta k. 121

aneks do umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych k. 124-125,

polisa k. 128-130

zaświadczenie k. 131

zeznania B. A. k. 285v-288,

pismo Urzędu Skarbowego w T. k. 289-291v,

umowa najmu chodzika k. 305-306)

J. A. ma obecnie (...) lat. Pozwany pozostaje w związku małżeńskim z M. A.. Żona pozwanego nie pracuje. M. A. posiada orzeczenie o (...) stopniu niepełnosprawności. Z tytułu częściowej niezdolności do pracy otrzymuje rentę w wysokości (...) zł miesięcznie. Choruje na (...). W przyszłym roku będzie miała operację(...). Żona pozwanego na lekarstwa wydaje ok. 200 zł miesięcznie i ok. 200 zł miesięcznie na wizyty u lekarzy.

Pozwany wraz z żoną posiadają wspólność majątkową małżeńską.

M. A. w 2021r. otrzymała w spadku 3-pokojowe mieszkanie o pow. ok. 49 m ² przy ul. (...) w T., a którego wartość wynosi ok. 250.000 zł.

Pozwany ma dwie dorosłe córki. Starszą M., z poprzedniego związku małżeńskiego, z którą nie utrzymuje kontaktu, oraz S. z obecnego małżeństwa.

J. A. mieszka wraz z żoną w T. przy ul (...). Przeprowadzili się tam w lipcu 2021r. Opłaty mieszkaniowe wynoszą ok. 495 zł miesięcznie.

Wcześniej mieszkali przy ul. (...), w mieszkaniu stanowiącym własność pozwanego. Obecnie mieszka tam ich córka S. wraz z wnuczką E. ur. (...) Pozwany pomaga finansowo córce, która nie otrzymuje alimentów na małoletnie dziecko. Matka mał. E. ma zamiar wnieść sprawę do sądu o przyznanie alimentów dla dziecka od ojca E..

Pozwany jest właścicielem 2-pokojowego mieszkania o pow. ok. 33 m ² położonego w T. przy ul. (...), do którego przysługuje jemu spółdzielcze własnościowe prawo w (...) w T.. Opłaty mieszkaniowe za to mieszkanie wynoszą ok. 475 zł miesięcznie.

Ponadto jest współwłaścicielem działki w ROD w T. przy ul. (...). Działka ma pow. ok. 300 m ² i jest w dzierżawie, a pozwany jest współwłaścicielem z żoną altanki drewnianej o powierzchni ok. 20 m ².

Nie jest właścicielem innych nieruchomości. Nie ma oszczędności.

Wraz z żoną jest współwłaścicielem samochodu marki R. (...) z 2002r. Ubezpieczenie OC kosztuje ok. 700 zł na rok, a opłata za przegląd techniczny ok. 100 zł rocznie.

J. A. opłata abonament za telefon w kwocie 120 zł miesięcznie. Abonament za telefon komórkowy jego żony wynosi ok. 140 zł miesięcznie.

Pozwany pracuje w firmie sprzątającej jako kierowca i osoba sprzątająca. J. A. w 2020r. zarabiał ok. (...) zł netto miesięcznie, w 2021r. jego zarobki od stycznia do listopada wynosiły ok. (...) zł netto miesięcznie a w grudniu 2021r. wyniosły kwotę ok. (...) zł netto. W 2022r. od stycznia do maja zarabiał ok. (...) zł netto miesięcznie a od czerwca jego zarobki wynoszą ok. (...) zł netto miesięcznie.

Od około 3-4 lat J. A. nie utrzymuje żadnych kontaktów ze swoją matką B. A..

(okoliczności bezsporne k.35-56, 133, 173-284)

(dowód: zeznania świadka M. A. k. 153-155

zeznania świadka J. K. k. 155-156

zaświadczenie o zarobkach k. 295, 311-312

zeznania J. A. k. 314-316)

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań świadków i stron procesu, które uznano za wiarygodne gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie w stosownych dokumentach zebranych w sprawie. Ustalenia poczyniono również na podstawie dokumentów urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Na mocy z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie i innych pismach procesowych, oraz przytoczone w ramach informacyjnego wysłuchania stron, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym zgromadzonym w sprawie.

Wniosek dowodowy powódki o zobowiązanie świadka M. A., tj. żony pozwanego J. A., do złożenia wyciągu za ostatnie 2 miesiące z jej rachunku bankowego (k. 316 verte) pominięto na mocy art. 235 [2] § 1 pkt 5 kpc jako zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania (k. 316 verte). Zgodnie z treścią art. 6 § 2 kpc strony procesu mają obowiązek przytaczać dowody bez zwłoki, a w/w wniosek dowodowy został złożony na ostatniej rozprawie po upływie ok. 4 miesięcy od złożenia zeznań przez świadka (k.153-155) a ponadto istniała możliwość zadania pytań w w/w kwestii środków na rachunku bankowym w trakcie przesłuchania świadka na rozprawie.

Przepis art. 128 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że obowiązek dostarczania środków utrzymania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Stosownie do treści art. 133 § 2 kro uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest ten, kto znajduje się w niedostatku.

Kolejność alimentacji określa art. 129 § 1 kro, w myśl którego obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych - obciąża bliższych stopniem przed dalszymi.

Na mocy art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Wskazano w orzecznictwie, że pojęcie niedostatku z art. 133 § 2 kro obejmuje zarówno wypadki, gdy uprawniony do alimentacji nie ma żadnych środków utrzymania, jak również taką sytuację materialną, w której osoba uprawniona nie może samodzielnie zaspokoić swych usprawiedliwionych potrzeb (por. wyrok SN z 20.02.1974r., III CRN 388/73, OSNC z 1975r., Nr 2, poz. 29).

W niedostatku znajduje się osoba która nie jest w stanie własnymi siłami zaspokoić swych usprawiedliwionych potrzeb, na które składają się m.in. wydatki z tytułu opłat mieszkaniowych, zakupu wyżywienia, ubioru, leków oraz innych wydatków związanych z jej utrzymaniem.

W ocenie sądu sytuacja materialna powódki wskazuje, że znajduje się ona w niedostatku.

Powódka utrzymuje się z emerytury, która z dodatkiem pielęgnacyjnym wynosi ok. (...)zł netto miesięcznie. Wcześniej powódka dodatkowo pracowała dorabiając do emerytury i dostawała ok. (...) zł netto miesięcznie. Wówczas jej emerytura wynosiła niecałe (...) zł miesięcznie. Od czterech lat nie pracuje.

B. A. jest osobą schorowaną, nie ma (...) oraz ma usunięte pół (...). Z uwagi na stan zdrowia lekarze zalecają jej dietę z dużą ilością warzyw i ryb. Powódka przeszła operację (...) poprzez wstawienie protezy. Z uwagi na zabieg będzie potrzebowała rehabilitacji. Później będzie starała się o sanatorium. Przyjmuje leki przepisane od (...), (...) oraz lekarza ogólnego. Ponadto odczuwa dolegliwości po chorobie (...).

Pomimo otrzymywania po 500 zł miesięcznie tytułem alimentów od swojego syna R., powódka potrzebuje świadczeń alimentacyjnych również od drugiego z synów, tj. pozwanego J. A..

Powódka potrzebuje pieniędzy na zakup niezbędnych jej artykułów, w tym żywności, odzieży i leków. B. A. dokonuje zakupów potrzebnych jej sprzętów, w tym związanych z jej stanem zdrowia, na raty.

W ocenie sądu, w obecnej sytuacji powódce brakuje ok. 250 zł miesięcznie na finansowanie jej usprawiedliwionych potrzeb życiowych.

Natomiast w zakresie możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego J. A. znajduje się płacenie po 250 zł miesięcznie alimentów dla swojej matki.

Pozwany J. A. obecnie osiąga wynagrodzenie za pracę w wysokości ok. (...) zł netto miesięcznie. Z tej kwoty jest on w stanie płacić po 250 zł miesięcznie alimentów dla matki, a także finansować wydatki związane ze swoim utrzymaniem. Również z poprzednio uzyskiwanego wynagrodzenia za pracę w 2020r. w wysokości ok. (...) zł netto miesięcznie, oraz w 2021r. w wysokości ok. (...) zł netto miesięcznie, pozwany jest w stanie płacić po 250 zł miesięcznie alimentów dla swojej matki.

Należy wskazać, że pozwanego J. A. nie obciąża obowiązek alimentacyjny wobec jego żony, ani wobec jego córki S. i wnuczki E.. Żona pozwanego uzyskuje rentę, jednakże jest to renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy, nie ma więc przeszkód aby żona podjęła zatrudnienie, chociażby w wymiarze części etatu i uzyskiwała dochody na swoje utrzymanie. Nie istnieją przeszkody aby córka pozwanego S. podjęła pracę i zarabiała na swoje utrzymanie. Natomiast obowiązek alimentacyjny wobec wnuczki pozwanego E. spoczywa na rodzicach E., w tym na ojcu E. i nie zachodzą przeszkody aby matka E. wniosła do sądu sprawę o alimenty dla małoletniej E..

Ponadto pozwany i jego żona mogą rozważyć, aby ich córka S. z wnuczką E. zamieszkali w mieszkaniu przy ul. (...), a mieszkanie przy ul. (...) (należące do pozwanego J. A.) mogłoby zostać oddane w najem, co spowodowałoby uzyskiwanie dochodu rzędu co najmniej kilkuset złotych miesięcznie i nieponoszenie opłat eksploatacyjnych za mieszkanie (które to opłaty mieszkaniowe obciążałyby najemców).

Mając powyższe na uwadze, na mocy art. 133 § 2 kro i art. 135 § 1 kro, orzeczono jak w punkcie I sentencji, oddalając w pozostałym zakresie powództwo jako niezasadne.

O kosztach procesu rozstrzygnięto w trybie art. 100 kpc, z uwagi na częściowe uwzględnienie żądania pozwu i obciążono pozwanego obowiązkiem zwrotu kosztów w części w jakiej przegrał sprawę, tj. w wysokości 831,50 zł, orzekając jak w punkcie III sentencji.

O kosztach sądowych orzeczono na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2021r., poz. 2257 ze zm.) w związku z art. 102 kpc w części dotyczącej pozwanego, a na podstawie art. 113 ust. 2 i 4 w/w ustawy w pozostałym zakresie, rozstrzygając jak w punkcie IV sentencji. Rygor natychmiastowej wykonalności został nadany wyrokowi – w części zasądzającej alimenty – z urzędu, na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, o czym orzeczono w punkcie V sentencji.