Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 marca 2019 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Marek Niemczyk

Protokolant sekr. sądowy Kamil Roliński

Po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2019 r. w Toruniu.

przy udziale -

sprawy z powództwa: O. H.

przeciwko: J. S. (1)

o: podwyższenie alimentów

1.  oddala powództwo,

2.  nie obciąża powódki kosztami zastępstwa procesowego pozwanego,

3.  nakazuje wypłacić ze Skarbu Państwa – kasa Sądu Rejonowego w Toruniu – na rzecz kancelarii adwokackiej adw. W. S. kwotę 1200 zł (tysiąc dwieście złotych) powiększonej o stawkę podatku od towarów i usług, tytułem pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu.

III R C 496/18

UZASADNIENIE

O. H. dnia 29.06.18 r. wniosła przeciwko J. S. (1) powództwo o podwyższenie płaconych przez niego alimentów z kwoty po 600 zł miesięcznie do kwoty po 1,200 zł miesięcznie płatnych do dnia 15-tego każdego miesiąca, począwszy od dnia wniesienia powództwa wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

W uzasadnieniu żądania powódka podała, że alimenty w wysokości po 600 zł miesięcznie zostały ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Brodnicy z dnia 30.04.14 r. i obecnie nie wystarczają na zaspokojenie jej podstawowych usprawiedliwionych potrzeb, w szczególności na jej utrzymanie i wykształcenie. Wówczas powódka była uczennicą (...) klasy G.. Obecnie jest uczennicą (...) klasy o profilu matematyczno – fizycznym w (...) Liceum Ogólnokształcącego i w roku szkolnym (...)przystąpi do egzaminu maturalnego.

Z uwagi na wysoki poziom kształcenia powódka od lutego 2017 roku regularnie korzysta z pomocy korepetytora matematyki, którego koszt wynosi 80 zł za 2 godziny zajęć tygodniowo. Nadto odbywa ona kurs nauki jazdy, którego koszt wyniósł 1,590 zł. Do tej kwoty należy dodać koszt egzaminu teoretycznego w wysokości 50 zł, egzaminu praktycznego 140 zł i koszt wydania dokumentu 100 zł. Powódka po skończeniu edukacji w szkole średniej planuje studiować na Politechnice G. na kierunku architektura. W celu zwiększenia swoich szans na uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu wstępnego zapisała się na kurs przygotowujący do egzaminu z rysunku. Zajęcia rozpoczynają się od 17.09.18 r. i odbywać się będą w G., co tydzień w soboty, a ich koszt wyniesie 3,840 zł niezależnie od kwoty 100 zł za dojazd do G..

Powódka mieszka wraz z matką w G. i codziennie dojeżdża do szkoły w T., co kosztuje ją 100 zł miesięcznie.

Miesięczny koszt jej utrzymania obejmujący koszt wyżywienia, zakupu artykułów sanitarnych, chemicznych, kosmetycznych, użytkowania telefonu, kieszonkowego, dojazdów do szkoły, korepetycji, ubezpieczania, koszt zakupu przyborów szkolnych i podręczników, zakupu odzieży i obuwia, wyjazdów na wakacje, wycieczki szkolne i „wyjścia klasowe” oraz udziału w kosztach związanych z opłatami w miejscu zamieszkania wynosi łącznie 1,800 zł.

Matka powódki ponosi wydatki związane z utrzymaniem domu, w którym mieszka z powódką, a nadto ponosi koszty swego dojazdu do miejsca pełnienia służby, spłaca cześć rat kredytu hipotecznego w wysokości 900 zł i dodatkowo 1,574,32 zł, opłaca składkę do polisy ubezpieczenia na życie w A. T. w wysokości 68,30zł i ponosi koszty związane z utrzymaniem samochodu osobowego F. (...).

Pozwany oprócz alimentów w żaden inny sposób nie partycypuje w kosztach utrzymania córki i nie ma z nią żadnego kontaktu. W 2013 roku pozwany był zatrudniony jako specjalista ds. administracji w (...) S.A. w P. i nadto pobierał rentę z ZUS z tytułu niedosłuchu.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

Podał, że zatrudniony jest w firmie (...) S.A. w wymiarze pełnego etatu na stanowisku specjalisty ds. administracji z wynagrodzeniem miesięcznym netto w wysokości(...)zł , a nadto pobiera z ZUS rentę inwalidzka w kwocie po (...)zł miesięcznie.

Od 6-tego roku życia cierpi na zanik słuchu i na dzień dzisiejszy posiada 80% ubytku słuchu. Zmuszony jest do systematycznych wizyt u specjalisty laryngologa oraz stałego przyjmowania leków mających na celu utrzymanie słuchu na poziomie umożliwiającym przynajmniej minimalny kontakt w pracy. Przyjmowanie leków na stałe wiąże się z comiesięcznymi wizytami u laryngologa, których koszt wynosi 150 zł. Mimo tego ubytek słuchu postępuje. Winien korzystać z aparatu słuchowego, ale jego zakup jest od kilku lat odkładany z uwagi na jego koszt, który przekracza jego możliwości zarobkowe.

W pracy nie jest w stanie odbierać telefonów, a kontakt z nim jest możliwy jedynie drogą sms-ową lub mailowa, do czego musieli się dostosować pozostali pracownicy firmy. Mimo tych ograniczeń pracodawca pozwolił mu nadal pracować w firmie i na swoim stanowisku. Pogorszenie się słuchu tym bardziej zmusiło go do umocnienia więzi z pracodawca i do porzucenia opcji poszukiwania innej pracy. W rejonie, w którym mieszka o pracę nie jest łatwo, nawet dla zdrowych ludzi z wyższym wykształceniem, którego nie posiada, a zarobki są dużo niższe niż osiągane przez niego w obecnej pracy. Do obecnego miejsca pracy dojeżdża 40 km dziennie w obie strony i w związku z tym ponosi wydatki na paliwo.

Jego obecne stałe comiesięczne wydatki, na które składają się dojazdy do pracy, kredyt hipoteczny mieszkaniowy, ubezpieczenie mieszkania, czynsz mieszkaniowy, alimenty, opłaty za prąd, wodę i gaz, na ubezpieczenie jego i żony, zakup leków i wizyty u laryngologa, spłatę kredytu gotówkowego wynoszą łącznie 3,158,29 zł.

Oprócz powyższych ponosi też wszelkie wydatki związane z utrzymaniem syna, na które składają się: wyżywienie -550 zł, korepetycje z matematyki – 160 zł, ubezpieczenie - 12 zł, koszt zakupu podręczników, zeszytów, przyborów szkolnych – 60 zł, opłaty, wycieczki, wyjazdy szkolne - 600 zł rocznie, wizyty u okulisty – 220 zł co 6 miesięcy, zakup szkieł – 330 zł co 6 miesięcy. Syn przynosi świadectwa z czerwonym paskiem. Jest zapalonym sportowcem uprawiającym jazdę na hulajnodze . Z uwagi na brak pieniędzy nie mógł wyjechać na obóz sportowy, nie wyjeżdża od dwóch lat na wakacje, musiał zrezygnować z zajęć plastycznych. Nadto syn ma problemy ze wzrokiem i wymaga specjalistycznych szkieł, które umożliwiają mu ćwiczenia na lekcjach w-f i które wymieniane są dwa razy w roku. Jest nadto alergikiem z uczuleniem na środki czystości i tkaniny. Wymaga specjalnych mydeł, szamponów, proszku do prania, a jego odzież, która ma bezpośredni kontakt ze skórą musi być uszyta z czystej bawełny. Wszystko to zwiększa koszty jego utrzymania.

Na zwiększenie kosztów jego utrzymania wpływa też fakt, że żona pozwanego od czerwca do połowy września każdego roku, z uwagi na brak chętnych na zajęcia, zawiesza swoją działalność w zakresie udzielania lekcji języka angielskiego, co obniża jej koszty o ZUS, na którego opłacenie nie miałaby środków, płacąc nadal za wynajęcie lokalu i opłacając usługi biura rachunkowego.

Pozwany podniósł też, że jego zdaniem uczestnictwo powódki w kursie prawa jazdy nie jest jej w tym momencie życia niezbędne. Odnosząc się natomiast do twierdzeń powódki o takiej samej stopie życiowej jak rodzice oświadczył, że gdyby miałaby ona żyć na takim poziomie jak on to mieszkałaby w mieszkaniu, które od momentu zakupu nigdy nie zostało wyremontowane, nie jeździłaby na wakacje, nie robiłaby kursu prawa jazdy, nie mogłaby wyjechać na kurs rysunku, nie dostawałaby kieszonkowego, tak jak nie dostaje go jego syn.

Nadto nie zaprzeczył temu, że nie ma kontaktu z powódką i jej matką, ale oświadczył, że matka powódki nigdy nie była zainteresowana jego udziałem w wychowaniu córki, nigdy z niczym się do niego nie zwróciła i od początku założyła, że niczego nie da się z nim normalnie załatwić , nie uczyniła żadnego kroku, najdrobniejszej próby, żeby tak było.

Uznał, że kwota płaconych przez niego alimentów w kwocie po 600 zł miesięcznie jest najwyższą na jaką go stać i na chwilę obecną nie ma on fizycznych możliwości partycypowania w kosztach utrzymania powódki poza ustalona już wysokością jego obowiązku alimentacyjnego.

Sąd ustalił i zważył co następuje.

Powódka O. H. urodziła się (...) roku i pochodzi z nieformalnego związku M. H.i J. S.(okoliczność niekwestionowana).

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Brodnicy z dnia 30.04.2014 r. zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 24.04.2015 r. zobowiązano J. S. (1) do płacenia na rzecz małoletniej wówczas powódki alimentów w kwocie po 600 zł miesięcznie począwszy od 12.11.2013 r.

W 2013 roku małoletnia O. H. miała (...) lat i była uczennica(...) klasy G.. Od poniedziałku do piątku mieszkała w internacie Gimnazjum, a na weekendy wracała do domu w S. w gminie B.. Miesięczne koszty związane z zaspokojeniem jej podstawowych potrzeb jej matka oceniła wówczas na kwotę 1,626,85 zł.

Matka powódki M. H. (1) pracowała na stanowisku policjanta w Komendzie Powiatowej Policji w Nowym M. L. i zarabiała netto miesięcznie (...) zł.

W domu w S., który był własnością matki M. H., mieszkała tylko z córką O.. Na zakupienie domu wraz z matką zaciągnęła kredyt hipoteczny, który sama spłacała w kwocie 1,800 zł miesięcznie. Sama też w całości ponosiła koszty utrzymania tego domu, które wynosiły około 530 zł miesięcznie.

Pozwany J. S. pracował wówczas w (...) S.A. i zarabiał netto miesięcznie (...)zł oraz otrzymywał rentę w wysokości miesięcznej netto(...)zł.

Żona pozwanego prowadziła działalność gospodarczą i zarabiała średnio miesięcznie od (...) do (...) zł. Na utrzymaniu mieli syna pochodzącego z tego związku.

Pozwany spłacał kredyt hipoteczny i gotówkowy w łącznej kwocie po 538 zł miesięcznie. Koszty utrzymania mieszkania wynosiły łącznie około 749 zł miesięcznie. Na dzień 31.01.14 r. posiadał zadłużenie w Spółdzielni Mieszkaniowej na łączna kwotę 3,288,89 zł.

Dowód: akta III R C 318/13 SR w Brodnicy, akta III R C 496/18 - zeznanie św. M. H. k. 164-165.

Powódka ma obecnie (...) lat. Ma (...) cm wzrostu i nadal rośnie.

Jest uczennica (...) klasy(...) Liceum Ogólnokształcącego w T.. Uzyskuje dobre wyniki w nauce. Codziennie dojeżdża do szkoły pociągiem i autobusem miejskim, co kosztuje łącznie 100 zł miesięcznie. Od 2 lat korzysta z korepetycji z matematyki , których miesięczny koszt wynosi 320 zł.

Miesięczny koszt jej utrzymania obejmujący koszt wyżywienia, zakupu artykułów sanitarnych, chemicznych, kosmetycznych, użytkowania telefonu, kieszonkowego, dojazdów do szkoły, korepetycji, ubezpieczania, koszt zakupu przyborów szkolnych i podręczników, zakupu odzieży i obuwia, wyjazdów na wakacje, wycieczki szkolne i „wyjścia klasowe” oraz udziału w kosztach utrzymania domu wynosi łącznie 1,800 zł.

W 2018 roku ukończyła kurs prawa jazdy, którego koszt w wysokości łącznej 1,960 zł pokryła jej matka. Sporadycznie prowadzi samochód pożyczając go od matki np. jeżdżąc po zakupy.

W obecnym roku szkolnym będzie zdawała egzamin maturalny. Brała udział w studniówce, której koszt wyniósł , bez kosztów zakupu sukienki, 440 zł.

Zamierza studiować architekturę na Politechnice G., o czym od lat marzyła. By odpowiednio przygotować się do egzaminu wstępnego od września 2018 roku korzysta w G. z kursu przygotowawczego z rysunku. Koszt rocznego kursu wyniósł 3,600 zł. Zajęcia odbywają się raz w tygodniu. Powódka dojeżdża na zajęcia pociągiem. Przewiduje, że jej koszty utrzymania na studiach w G. będą wynosiły około 2,300 – 2,400 zł miesięcznie.

Dowód: zestawienie kosztów utrzymania k. 4-4v, koszt dojazdów k. 8, świadectwo k. 9 , koszt prawa jazdy k. 10, koszt kursu rysunku k. 146, koszt dojazdu na kurs k. 147-152, zeznanie powódki k. 201v-204, zeznanie świadka M. H. k. 164-164v.

Matka powódki M. H. (1) ma (...) lata i jest z zawodu policjantką i radcą prawnym. Do lipca 2014 r. pracowała w Komendzie Powiatowej Policji w Nowym M. L.. Od 1.07.14 r. podjęła decyzję o zmianie pracy i została zatrudniona w szkole policji w P., natomiast od 1.03.17 r. pracuje w Komendzie Wojewódzkiej Policji w B..

Jej średnie miesięczne wynagrodzenie wynosi (...)zł netto. W 2017 roku osiągnęła dochód roczny w wysokości (...)zł.

W latach 2010 – 2014 mieszkała wraz z powódką w S., w domu będącym własnością jej matki I. H.. Na zakupienie tego domu zaciągnęła wraz z matką kredyt hipoteczny. Mieszkając tam spłacała w całości raty kredytu. Po zmianie pracy i wyprowadzaniu się z S. dom jest wynajmowany przez jej matkę, która spłaca też połowę miesięcznej raty kredytu hipotecznego.

Obecnie M. H. mieszka z powódką w G. wraz ze swoim partnerem, w domu będącym jego własnością. Ponosi (...) kosztów utrzymania tego domu, tj. za siebie i powódkę około 1,000 zł miesięcznie. Na opalenie tego domu w okresie od 1.01.18 r. do 28.12.2018 r. zakupiono ekogroszek za łączną kwotę 4,900 zł (obliczenie Sądu na podstawie k. 153). Zużycie energii elektrycznej kosztuje od 235 zł do 347 zł na 2 miesiące, a wody od 61 zł do 142 zł na okres 3-4 miesięcy. Za usługi asenizacyjne w styczniu 2017 r. zapłacono 81 zł.

M. H. dojeżdża do pracy w B. pociągiem i komunikacją miejską, co kosztuję ją łącznie miesięcznie 348 zł. Wymaga korekcji wzroku i korzysta z soczewek kontaktowych, które kosztują ją około 340 zł na 3 miesiące.

Tytułem spłaty kredytu hipotecznego płaci połowę jego raty miesięcznej tj. około 900 zł, a nadto tytułem składki na swoje ubezpieczenie kwotę 1,574 zł miesięcznie.

Jest właścicielką samochodu osobowego marki F. z (...) roku.

Dowód: zarobki k. 11, PIT k. 134-137, KW k. 132, zameldowanie k. 129, ekogroszek k. 153, energia k. 154-159, woda k. 160-161, usługa k. 162, dojazd do pracy k. 145, ubezpieczenie k. 12, kredyt k. 13- 14, 141-144,191-192, zeznanie M. H. k. 164-165v, zeznanie powódki k. 201v-204.

J. S. (1) ma (...) lat. Ukończył studium policealne i jest z zawodu technikiem informatykiem posiadającym umiejętność montażu, demontażu i naprawy sprzętu komputerowego. Nie posiada umiejętności programowania.

Od 2005 roku jest zatrudniony na cały etat w Spółce (...) S.A., w D. Administrowania Majątkiem na stanowisku Specjalisty ds. administracji. Wszelkie czynności wymagające kontaktu z kontrahentami wykonuje przy użyciu poczty elektronicznej. Z uwagi na wadę słuchu w kontaktach telefonicznych korzysta z pomocy innych pracowników. Z uwagi na orzeczoną niepełnosprawność wolno mu pracować nie więcej niż 7 i pół godziny dziennie. Nie wolno mu pracować w nadgodzinach. Pracuje od godziny 6,00 do 14,00. Do pracy dojeżdża samochodem około 20 km w jedną stronę.

Przeciętnie miesięcznie zarabia netto około (...) zł. Jego zarobki w okresie od kwietnia do czerwca 2018 roku wynosiły od (...) zł do (...)zł. Wynagrodzenie zasadnicze wynosi około (...)zł miesięcznie. Do tego wynagrodzenia wchodzi dodatek za staż pracy i comiesięczna premia uznaniowa w wysokości do 30% podstawy wynagrodzenia. W zależności od wyników firmy , ale nie zawsze corocznie , wypłacana jest tzw. trzynastka w wysokości 100% wynagrodzenia. W grudniu na święta pracodawca przeznacza dla dziecka pracownika (...) zł i (...) zł tzw. „choinkowego”.

J. S. z powodu trwałego uszkodzenia słuchu, praktycznej głuchoty obustronnej typu odbiorczego i szumów usznych ma trwały jego ubytek. Od 1988 roku ma orzeczona niepełnosprawność. Otrzymuje rentę w wysokości (...)zł miesięcznie netto. Na stałe leki wydaje około 100 zł miesięcznie. Korzysta też prywatnych wizyt lekarskich, których średni miesięczny koszt wynosi około 100-200 zł.

Dojeżdża do pracy samochodem marki F. (...) użyczonym mu przez brata. Sam ponosi wszystkie koszty jego użytkowania. Samochód jest na gaz, a średnio miesięcznie wydaje na paliwo około 250 zł.

W 2016 roku pozwany uzyskał, łącznie z rentą, dochód roczny w wysokości (...)zł, a w 2017 roku (...)zł.

Dowód: zarobki k. 26, zakres czynności CCC - 90, zaświadczenie lek. k. 47, niepełnosprawność k. 53-55, renta k. 56-57, dojazdy do pracy : P. k. 27, 107-108, PIT k. 174-176,180-182, leki k. 31, odpowiedź na pozew k. 24-25, zeznanie świadka E. T. – S. k. 165-169v.

Pozwany pozostaje w związku małżeńskim. Żona E. S. jest doktorem filologii angielskiej. Studia ukończyła na uniwersytecie w A.. Dokonała nostryfikacji dyplomu w Polsce. Prowadzi naukę języka angielskiego w ramach swojej działalność gospodarczą. W okresie wakacyjnym, tj. od czerwca do września zawiesza działalność z uwagi na brak uczniów. Działalność wykonuje w wynajmowanym lokalu, za który płaci około 760 zł miesięcznie przez cały rok, a tytułem składki na ZUS płaci 1,260 zł miesięcznie. Zajęcia prowadzi w grupach 4 osobowych, w godzinach popołudniowych , tj. od godziny 14,00 do 21,00. Do rozliczeń finansowych korzysta z pomocy księgowego. Jej przeciętny miesięczny przychód mieści się w granicach od (...)zł do (...)zł, co daje jej miesięczny dochód w wysokości od (...)do (...)zł. , z którego musi zaoszczędzić na okres zawieszenia działalności. W 2016 roku uzyskała ona dochód roczny w wysokości (...)zł, a w 2017 roku (...)zł.

Dowód: działalność gospodarcza k. 44-45, zawieszenie k. 41, PIT k. 177-179, 183-185, zeznanie świadka E. T. – S. k. 165-169.

Z małżeństwa pozwanego pochodzi syn F. urodzony (...) Jest w okresie intensywnego rozwoju fizycznego i wymaga w związku z tym wymiany odzieży 2 razy w roku.

Na jego miesięczne koszty utrzymania składa się : wyżywienie -550 zł, korepetycje z matematyki – 160 zł, ubezpieczenie - 12 zł, koszt zakupu podręczników, zeszytów, przyborów szkolnych – 60 zł, opłaty, wycieczki, wyjazdy szkolne - 600 zł rocznie, wizyty u okulisty – 220 zł co 6 miesięcy, zakup szkieł – 330 zł co 6 miesięcy, tj. około 933 zł (obliczenie Sądu na podstawie zestawienia kosztów k. 24v) nie licząc specjalistycznych kosmetyków w wysokości 150-200 zł miesięcznie. Syn ma problemy ze wzrokiem i wymaga specjalistycznych szkieł, które umożliwiają mu ćwiczenia na lekcjach w-f i które wymieniane są dwa razy w roku. Jest nadto alergikiem z uczuleniem na środki czystości i tkaniny. Wymaga specjalnych mydeł, szamponów, proszku do prania, a jego odzież, która ma bezpośredni kontakt ze skórą musi być uszyta z czystej bawełny. Wszystko to zwiększa koszty jego utrzymania (okoliczności niekwestionowane przez powódkę k. 206v).

Dowód: odpowiedź na pozew k. 24v-25, zeznanie świadka E. T. – S. k. 166-166v.

Małżonkowie S. wraz z synem zajmują mieszkanie własnościowe o powierzchni 64,80 m ² składające się z 3 pokoi, kuchni i łazienki. Na wykupienie tego mieszkania pozwany zaciągnął kredyt hipoteczny , który spłaca w miesięcznych ratach po 358,25 zł. Płaci też za ubezpieczenie tego mieszkania.

Opłata za użytkowanie mieszkania wynosi 516,33 zł. miesięcznie. Koszt zużycia energii elektrycznej wynosi miesięcznie od 110 zł do 198 zł., a koszt zużycia wody od 192 zł do 206 zł miesięcznie. Na dzień 1.01.18 r. rodzina posiadała zaległość z tytułu czynszu, odsetek z tytułu czynszu naliczonych od 31.10.17 r., wody i odsetek z tego tytułu również naliczonych od 31.10.17 r. w łącznej kwocie 1,247,65 zł.

Małżonkowie posiadają osobne konta bankowe, na które wpływają ich wynagrodzenia. Uzgodnili też, że pozwany ze swojego wynagrodzenia będzie pokrywał koszty związane z użytkowaniem mieszkania i koszt zobowiązań kredytowych, a jego żona będzie ponosiła pozostałe koszty utrzymania rodziny.

Od około 2016 roku J. S. nie był w stanie opłacać w całości należności za użytkowanie mieszkania. Na ten cel pożyczał pieniądze od swojej matki i siostry. W marcu 2018 roku obie zażądały zwrotu pożyczek po 7,500 zł dla każdej z nich. Celem spłacenia tych zobowiązań pozwany zaciągnął w dniu 15 marca 2018 roku kredyt w wysokości łącznej 20,100 zł. , który spłacać będzie do marca 2021 r. w ratach po 635,55 zł miesięcznie. Z kredytu spłacił dług w łącznej kwocie 15,000 zł i poprzedni kredyt bankowy w kwocie 1,784,08 zł.

Pozwany i jego żona nie posiadają oszczędności. Celem zapewnienia synowi wyjazdu na obóz w czasie wakacji letnich, którego koszt wynosi 3,600 zł, żona pozwanego zaciągnęła w dniu 20.02.19 r. kredyt w wysokości łącznej 4,597,17 zł. Spłacać go będzie w ratach miesięcznych po 327,31 zł do maja 2020 roku.

Dowód: spłata kredytu hipotecznego k. 32, ubezpieczenie k. 33, energia k. 36-37, woda k. 38, czynsz k. 34, zaległość k. 81, kredyt gotówkowy k. 39-40, 58-64, spłata k. 110-112, kredyt na syna k. 193-200, zeznanie świadka E. S. k. 165v-168, zeznanie pozwanego k. 204-206v.

Stan faktyczny w sprawie ustalony został w oparciu o dokumenty i pisma procesowe przedłożone przez powódkę oraz pozwanego na okoliczności dotyczące ich sytuacji rodzinnej i finansowej oraz w oparciu o dokumenty z akt o sygn. III R C 318/13 Sądu Rejonowego w Brodnicy.

Sąd dał wiarę zgromadzonym w sprawie dokumentom, albowiem ich treść, jak i autentyczność nie budziła wątpliwości, a nadto nie zostały one skutecznie zakwestionowane przez żadną ze stron.

Wbrew stanowisku strony powodowej co do zawarcia kredytu z lutego b.r. Sąd dał wiarę tym zakresie pozwanemu w oparciu o przedłożony przez niego nie tylko formularz informacyjny (k. 193-198), ale przede wszystkim w oparciu o, również przedłożony przez niego, harmonogram spłat tego kredytu opatrzony zarówno kwotą kredytu, jego wysokością, terminami spłat rat oraz nazwiskiem żony pozwanego ( k. 199), a Sąd uznał ten wydatek na rzecz syna pozwanego za uzasadniony jego usprawiedliwionymi potrzebami.

Sąd dał wiarę zeznaniom powódki, co zostało potwierdzone przedłożonymi przez nią dokumentami i zeznaniami świadka M. H..

Sąd dał wiarę twierdzeniom pozwanego co do stanu jego zdrowia i potrzeby leczenia, co zostało potwierdzone dokumentami lekarskimi. Sąd nie dała wiary twierdzeniom powódki kwestionującej koszty leczenia pozwanego. Nie negowany przez powódkę stan schorzenia pozwanego, postępujący ubytek słuchu niewątpliwie wymaga stałej konsultacji medycznej. Zasadnym więc jest nie tylko utrzymywanie przez pozwanego stałego kontaktu z leczącym go lekarzem, ale i stałe pobieranie leków. Sąd uznał, że zarówno koszt wizyt lekarskich podany przez pozwanego nie odbiega od przeciętnych kosztów wizyt u lekarzy specjalistów, a biorąc pod uwagę postępujący ubytek słuchu i konieczność w związku z tym podejmowania intensywnych działań leczniczych koszt leków w wysokości około 100 zł miesięcznie nie wydał się być zawyżony.

Powódka zakwestionowała przeznaczenie kredytu gotówkowego wziętego przez pozwanego w marcu 2018 roku. Sąd dał w tym zakresie wiarę twierdzeniom pozwanego, co zostało też potwierdzone zeznaniami świadka E. T. – S.. Powódka oprócz zanegowania przeznaczenia tego kredytu nie przedłożyła żadnych dowodów potwierdzających swoje twierdzenia w tym zakresie.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka strony pozwanej, gdyż zeznania te w swej istocie były zgodne z zeznaniami samego pozwanego i zgodne z dokumentami przez niego przedłożonymi. Zeznania te obrazowały sytuacje mieszkaniową i finansową rodziny pozwanego, stan jego zdrowia, koszty leczenia, pomoc udzielaną pozwanemu przez jego rodzinę i tym samym co do zasady uzupełniały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, a nadto nie pozostawały w rażącej z nim sprzeczności.

Sąd dał też wiarę zeznaniom świadka powódki w zakresie sytuacji wychowawczej, finansowej i mieszkaniowej świadka i powódki, co było zgodne z przedłożonymi przez powódką dokumentami.

Sąd dał też wiarę twierdzeniom powódki o wysokości jej przeciętnych miesięcznych kosztów utrzymania (1,800 zł). Pozwany co do zasady nie kwestionował tych kosztów podkreślając jednocześnie, że ich wysokość wynika z wyższych niż jego możliwości zarobkowych matki powódki. Pozwany zakwestionował natomiast potrzebę ukończenia przez powódkę kursu prawa jazdy, co nie wynika z aktualnej potrzeby korzystania przez nią z samochodu. Nie negując zamiarów dalszego kształcenia powódki i jej udziału w kursie rysunku podkreślił jedynie, że nie stać go na jego współfinansowanie.

Powódka złożyła zastrzeżenie do decyzji Sąd o oddaleniu zwrócenia się przez Sąd do Urzędu Skarbowego o nadesłanie PIT żony pozwanego. Sąd uznał istnienie braku podstaw do zrealizowania takiego żądania z uwagi na to, że żona pozwanego nie jest stroną procesu, a dane dotyczące jej sytuacji powódka może ustalić innymi środkami dowodowymi, a nadto tym , że instytucje finansowe nie mają obowiązku udzielania takich informacji o osobach nie będących stronami procesu. Zastrzeżenie to stało się nieaktualne w sytuacji, gdy żona pozwanego dobrowolnie zgodziła się przedłożyć Sądowi swoje PIT-y.

Powódka złożyła też zastrzeżenie do decyzji Sądu o odmowie zgody na złożenie na ostatnim terminie rozprawy pisma procesowego nie zawierającego wnioski dowodowe. Sąd kierując się art. 207 § 2 zd. 2 kpc nie zezwolił na złożenie tego pisma podkreślając, że swoje stanowisko co do swojej oceny przebiegu procesu może zająć w mowie końcowej.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie są art. 133 § 1 kriop,135 i 138 kriop.

Zgodnie z art. 133 § 1 kriop rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie jego utrzymania i wychowania. Artykuł ten określa jedną z przesłanek konkretyzacji obowiązku alimentacyjnego, a mianowicie brak możliwości samodzielnego utrzymania się uprawnionego dziecka.

Kolejną przesłankę określa art. 135 kriop. Wedle niego zakres obowiązku alimentacyjnego kształtowany jest z jednej strony przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, zaś z drugiej przez zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Zakres usprawiedliwionych potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 kro, według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka. Rodzice są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Usprawiedliwione potrzeby dziecka powinny być zatem oceniane w pierwszej kolejności na podstawie wieku, miejsca pobytu dziecka, jego środowiska oraz całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku.

Natomiast zgodnie z treścią art. 138 krio zmiana , w tym podwyższenie czy obniżenie wysokości świadczenia alimentacyjnego, jest możliwa wówczas, gdy w sytuacji uprawnionego bądź zobowiązanego do alimentacji nastąpiła zmiana stosunków.

Innymi słowy rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 kriop wymaga porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się orzeczenia zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania w niniejszej sprawie, zaś ewentualne modyfikacje zakresu obowiązku alimentacyjnego możliwe są tylko w przypadku ustalenia, iż zaistniały trwałe i istotne zmiany w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. To czy zmiany są takie zależy od tego kiedy ostatnio nastąpiła konkretyzacja stosunku alimentacyjnego i jakie okoliczności faktyczne powodują zmianę w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego czy możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentów. Rodzice zobowiązani są podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami , byleby tylko nie doprowadziło to ich do niedostatku .

Ostatnia konkretyzacja stosunku alimentacyjnego między stronami miała miejsce wyrokiem Sądu Rejonowego w Brodnicy z 2015 roku, który ustalił podwyższoną wysokość alimentów od pozwanego w wysokości po 600 zł miesięcznie począwszy od 12.11.2013 roku.

Od tego czasu wzrosły usprawiedliwione potrzeby powódki. Rozwinęła się ona fizycznie i psychicznie, wzrosły też jej potrzeby szkolne i intelektualne. Jej przeciętne miesięczne koszty utrzymania wzrosły z kwoty po około 1,600 zł do kwoty po około 1,800 zł. Kurs prawa jazdy, choć w przyszłości może być jej pomocny w codziennym życiu, aktualnie, zdaniem Sądu, nie może być potraktowany jako jedna z jej usprawiedliwionych potrzeb. Powódka nie posiada samochodu, nie potrzebuje go też w codziennym życiu.

Co do kursu rysunku trwającego przez 10 miesięcy to Sąd uznał, że jego koszty nie mogą stanowić elementu zmiany stosunków, które są podstawa do ewentualnej zmiany wysokości alimentów, gdyż nie spełniają one elementu istotności i jednocześnie trwałości. Koszt rysunku był dla matki powódki istotnym wydatkiem, ale czas jego trwania nie spełnia warunku trwałego wpływu na wzrost usprawiedliwionych potrzeb powódki i trwały wzrost jej kosztów utrzymania.

Powoływanie się przez powódkę na wzrost jej kosztów utrzymania do wysokości około 2,300 zł po rozpoczęciu studiów architektonicznych jest, zdaniem Sądu, aktualnie okolicznością przyszła i jak na razie niepewną oraz oparta jedynie o niepewne kalkulacje.

Od ostatniej konkretyzacji stosunku alimentacyjnego zmieniła się sytuacja zarobkowa matki powódki . Jej wynagrodzenie miesięczne netto wzrosło o (...)zł.

Wówczas mieszkała ona tylko z córką i w całości ponosiła koszty utrzymania domu w średniej miesięcznej wysokości około 530 zł (obliczenie Sądu na podstawie k. 2v akt III R C 318/13 ). Obecnie mieszkając z partnerem ponosi tytułem jej i córki udziału w kosztach utrzymania domu około 1,000 zł miesięcznie.

Mieszkając w S. ponosiła całość miesięcznej rat kredytu hipotecznego. Obecnie płaci połowę jego wysokości ,tj. około 900 zł miesięcznie. Jej zobowiązania wzrosły jednak przez kwotę jej osobistego ubezpieczenia w wysokości 1,574 zł miesięcznie.

Po dodaniu do wysokości jej miesięcznego wynagrodzenia ((...)zł) kwoty miesięcznych alimentów w wysokości 600 zł matka powódki dysponuje miesięcznie kwotą (...)zł. Po uwzględnieniu z tej kwoty wysokości miesięcznych kosztów utrzymania powódki w wysokości około 1,800 zł pozostaje jej kwota (...)zł, a po potraceniu jej comiesięcznych zobowiązań w wysokości 2,474 zł kwota około (...)zł na zaspokojenie jej pozostałych osobistych potrzeb.

Od ostatniej konkretyzacji stosunku alimentacyjnego sytuacja rodzinna, mieszkaniowa i zawodowa pozwanego nie uległy zmianie.

Sąd uznał, przy uwzględnieniu wieku pozwanego, jego niepełnosprawności, aktualnego stanu zdrowia, obecnych już trudności w realizowaniu obowiązków służbowych, ograniczonych możliwości wyuczonego zawodu, że w pełni wykorzystuje on swoje możliwości zarobkowe.

Od 2013 roku łączne miesięczne dochody pozwanego wzrosły o ok. (...) zł ( zarobki ok. (...)zł + renta (...)zł – łącznie w 2013 r. (...)zł). Wzrosły też zarobki jego żony. Wzrosły również łączne zobowiązania rodziny pozwanego do kwoty 1,321,11 zł miesięcznie ( kredyt hipoteczny 358,25 zł + kredyt gotówkowy 635,55 zł + kredyt gotówkowy 327,31 zł ), tj. o 783 zł miesięcznie.

Wzrosły również koszty utrzymania mieszkania pozwanego do kwoty około 909 zł miesięcznie ( czynsz 516,33 zł + prąd średnio 150 zł + woda średnio 200 zł + gaz ok. 28 zł + ubezpieczenie ok. 15 zł).

Łącznie miesięcznie rodzina pozwanego dysponuje dochodami w wysokości około (...)zł ( pozwany (...)zł + zarobki żony ok. (...)zł). Odejmując od tej kwoty wysokość ich wspólnych zobowiązań kredytowych, tj. kwotę 1321 zł pozostaje im kwota (...)zł, a po potrąceniu kosztów utrzymania mieszkania kwota (...)zł miesięcznie. Odliczając od tego koszty utrzymania syna w kwocie co najmniej 900 zł miesięcznie (bez kosztów okresowej wymiany jego odzieży, obuwia i zakupu specjalistycznych kosmetyków) pozostaje im miesięcznie kwota (...)zł. Z tej kwoty na pozwanego przypada kwota ok. 1,595 zł miesięcznie. Odliczając od niej kwoty osobistych zobowiązań i wydatków pozwanego, tj. 640 zł (alimenty + opłata egzekucyjna) + koszt dojazdów do pracy 250 zł + leki i lekarze ok. 200 zł pozostaje mu miesięcznie kwota ok. (...) zł na koszty wspólnego z żoną wyżywienia i jego okresową zmianę odzieży i obuwia.

Jednak przy założeniu, że żona pozwanego jest w stanie uzyskać nie (...)zł a (...)zł miesięcznego dochodu, co wydaje się bardziej prawdopodobne przy uwzględnieniu wysokości wykazywanego przez nią w PIT-ach rocznego dochodu , to łączna kwota jakim rodzina pozwanego dysponuje w miesiącu wynosi (...)zł i po wyżej podanych odliczeniach pozwanemu pozostaje miesięcznie kwota ok.(...)zł na koszty wspólnego z żoną wyżywienia i jego okresową zmianę odzieży i obuwie.

W związku z powyższym Sąd uznał, że aktualna sytuacja zarobkowa i majątkowa pozwanego nie pozwala mu na zwiększenie jego udziału w kosztach utrzymania powódki bez popadnięcia w niedostatek. Z tych też względów Sąd na mocy art. 138 kriop – a contrario oddalił powództwo.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc, uznając że niezasadnym byłoby obciążanie powódki kosztami zastępstwa procesowego pozwanego, z uwagi na jej wiek, brak dochodów i majątku. O wynagrodzeniu pełnomocnika pozwanego ustanowionego z urzędu Sąd orzekł na podstawie § 8 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Mając powyższe na względzie Sąd orzekł jak w sentencji.