Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 lutego 2019 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Marek Szcześniak

Protokolant sekr.sądowy Karol Kotoński

Po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2019 r. w Toruniu.

przy udziale -

sprawy z powództwa D. W.

przeciwko J. W. (1)

o podwyższenie alimentów

I.  zasądza od pozwanego J. W. (1) alimenty na rzecz D. W. w miejsce ustalonych w kwocie 100 zł miesięcznie na mocy wyroku z dnia 3.10.2007r. w sprawie III RC 318/05 Sądu Rejonowego w Toruniu, w kwocie obecnie po 800 zł (osiemset złotych) miesięcznie, poczynając od dnia 2.05.2018r., płatne z góry do dnia 15-tego każdego miesiąca, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności,

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  nakazuje pobrać od pozwanego J. W. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 420 zł (czterysta dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu części kosztów sądowych, od których zapłaty zwolniona była strona powodowa, a w pozostałym zakresie kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu;

IV.  nie obciąża powódki D. W. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego J. W. (1),

V.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

III RC 342/18

UZASADNIENIE

D. W. w dniu 2 maja 2018r. wniosła pozew przeciwko J. W. (1) domagając się – po sprecyzowaniu stanowiska na rozprawie w dniu 12.10.2018r. (k. 131 verte) – podwyższenia alimentów z kwoty 100 zł miesięcznie do kwoty 1.500 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu, wskazując m.in., iż od momentu zasądzenia alimentów w 2007r. poprawiła się sytuacja pozwanego, w dniu 1 kwietnia 2015 r. został uchylony obowiązek alimentacyjny pozwanego w wysokości 650 zł miesięcznie względem ich córki J., a pozwany posiada wysokie oszczędności. Sytuacja powódki uległa zaś pogorszeniu, od 2001 r. ma ona orzeczoną całkowitą niezdolność do pracy i z tego tytułu otrzymuje rentę inwalidzką po ok. (...) zł miesięcznie. Powódka zamieszkuje wraz z córką J., która do tej pory pomagała matce finansowo jednak z uwagi na fakt, że chce się ona usamodzielnić i studiuje w W. co wiąże się z kosztami, to nie może dalej pomagać matce. Z uwagi na fakt, że dochody powódki nie wystarczały jej na skromne utrzymanie się musiała sprzedać mieszkanie i kupić mniejsze, a także sprzedać auto, które służyło na dojazdy na rehabilitację i do lekarzy, ponadto wyprzedała całą swoją biżuterię. W chwili obecnej nie stać powódki na żadną rehabilitację. (k.3-15)

Pozwany J. W. (1) w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa wskazując m.in., że powódka od wielu lat żyje w konkubinacie i prowadzi wspólne gospodarstwo wraz z partnerem i swoją córką. Natomiast w ostatnim czasie wzrosły usprawiedliwione potrzeby pozwanego, w 2017 r. zapadł w śpiączkę cukrzycową w której przebywał kilka tygodni. Pozwany obecnie zażywa wiele leków, wymaga też rehabilitacji. Ponosi on koszty utrzymania mieszkania w kwocie ok. 600 zł miesięcznie. Pomimo że świadczenia które pozwany otrzymuje wynoszą łącznie ok. (...) zł netto miesięcznie, to zmuszony jest posiłkować się oszczędnościami. (k.25-36).

S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e

Małżeństwo D. W. i J. W. (1) zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 2 marca 2004r., w sprawie I C 686/02, przez rozwód z winy pozwanego.

(okoliczność bezsporna k. 6-11)

Wyrokiem z dnia 3 października 2007r. wydanym w sprawie III RC 318/05 Sąd Rejonowy w Toruniu zasądził od pozwanego na rzecz powódki alimenty w kwocie po 100 zł miesięcznie, poczynając od dnia 1 kwietnia 2007r.

Wówczas D. W. otrzymywała rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w kwocie po (...) zł netto miesięcznie. Korzystała z rehabilitacji i usług prywatnego masażysty na co wydawała 150-200 zł miesięcznie. Pozostawała pod opieką kardiologa, neurologa i neurochirurga. Na leki wydawała 30-50 zł miesięcznie. Pozostawała w nieformalnym związku z W. P. jednak nie mieszkała z nim. Partner powódki pomagał jej w czynnościach domowych, zakupach, pracach remontowych, sprzątaniu. Powódka zamieszkiwała wraz z córką w 3-pokojowym mieszkaniu. Świadczenia za mieszkanie wynosiły: czynsz 530 zł miesięcznie, prąd 140 zł co dwa miesiące, telewizja 39 zł miesięcznie, internet 42,70 zł miesięcznie. Powódka zalegała z opłatą za czynsz w wysokości 800 zł. Była właścicielką samochodu F. (...).

Pozwany przebywał wówczas na zwolnieniu lekarskim i otrzymywał zasiłek chorobowy w wysokości (...) zł netto miesięcznie. Posiadał orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Pozostawał pod opieką diabetologa, endokrynologa. Na leki wydawał ok. 250 zł miesięcznie. Pozostawał również pod opieką psychiatry i na leki od niego wydawał ok. 160 zł miesięcznie. Na jedzenie wydawał 300 zł miesięcznie. Zamieszkiwał u swojego ojca, któremu przekazywał 600 zł miesięcznie na poczet świadczeń za mieszkanie, które obejmowały czynsz 260 zł miesięcznie, prąd 200 zł co dwa miesiące, gaz 300-500 zł miesięcznie. Był właścicielem samochodu S. z (...) oraz garażu, który użyczał bezpłatnie sąsiadowi. Płacił alimenty na rzecz córki J. W. (2) w kwocie po 650 zł miesięcznie.

(dowód: akta sprawy III RC 318/05 SR w Toruniu k. 2-19,22-38,44-48,53-68,74-81,83-85,95-98,103-105,118-122,126-143,153,155,163-166, 173,189,197-243,248-263,268-270,288-334,341-344,349-375,382-390,396,397-448,461-469,480-514,521-523,530,541-553,555-56,584-604,606-614,618-624,633-640)

Obecnie D. W. ma (...) lat. Jest trwale niezdolna do pracy i pozostaje na rencie, której wysokość wynosi ok. (...) zł netto miesięcznie.

Z uwagi na brak środków finansowych do utrzymania mieszkania otrzymanego w ramach podziału majątku, powódka w 2010 r. sprzedała je za kwotę (...) zł i zakupiła mniejsze, za kwotę 180.000 zł, w którym mieszka obecnie z córką. Przeprowadziła remont tego mieszkania, na który wydała 20.000 zł.

Świadczenia za mieszkanie obejmują: prąd ok. 250 zł co 2 miesiące, TVK z internetem 77 zł miesięcznie, czynsz ok. 450 zł miesięcznie a raz na kwartał po dokonaniu rozliczenia wody jest wyższy i w styczniu 2019r. wyniósł on 840zł łącznie z dopłatą za wodę.

Mieszka z córką J. W. (2), z którą prowadzi wspólne gospodarstwo domowe i która przekazuje jej pieniądze na poczet udziału w kosztach utrzymania. Córka powódki pracuje i zarabia ok.(...)zł netto miesięcznie. Dodatkowo studiuje zaocznie w W.. Córka opłaca czesne za studnia 9.000 zł rocznie oraz płaci za noclegi w czasie zjazdów ok. 400 zł miesięcznie. J. W. (2) za swój telefon komórkowy płaci 170 zł miesięcznie. Chodzi na psychoterapię, na którą wydaje 320 zł miesięcznie.

Do kwietnia 2018 r. D. W. pozostawała w związku nieformalnym z M. J., z którym jednak nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego. W trakcie gdy powódka pozostawała z nim w związku, to pomagał on jej finansowo.

Od 1 września 2019 r. powódka w uwagi na brak pieniędzy na zaspokojenie swoich potrzeb postanowiła oddać w najem jeden z 3 pokoi w mieszkaniu. Otrzymuje z tego tytułu (...) zł miesięcznie. Kwota ta obejmuje udział w opłatach eksploatacyjnych. Od kwoty tej powódka płaci podatek w wysokości 38 zł miesięcznie.

W listopadzie 2018r. dokonała spłaty ostatniej miesięcznej raty w kwocie 565 zł dla pozwanego, związanej z podziałem majątku wspólnego. Spłaty tej dokonywała przez ostatnie 10 lat.

Od najemcy pokoju pożyczyła na okres do 31.03.2019r. kwotę 1.500 zł, którą przeznaczyła na zapłatę rachunków za prąd i czynsz w styczniu 2019 r.

D. W. nie jest właścicielką samochodu, nie ma oszczędności.

W dniu 14.12.2018r. przeszła operację kręgosłupa i w czasie badań stwierdzono u niej podejrzenie nowotworu płuc.

Z uwagi na stan zdrowia korzysta z rehabilitacji w ramach NFZ. Otrzymała skierowanie na masaże i rehabilitację i termin został wyznaczony na dzień 14 i 28.05.2019r. oraz na 17.06-1.07.2019r.

W dniu 14.01.2019r. miała przeprowadzone badanie wzroku i musi zakupić dwie pary okularów, których łączny koszt wyniesie ok. 1.200-1.400 zł.

Ubrania dla siebie powódka kupuje w tzw. ciucholandach, z uwagi na brak środków finansowych.

(okoliczności bezsporne k.12-15,72-75)

(dowód: zaświadczenie z ZUS k.39-44

zeznania PIT powódki k.45-49

pismo ZUS k.50-51

orzeczenie lekarza orzecznika ZUS k.80-81

sprawozdanie z usług detektywistycznych k.87-91

płyta DVD z nagraniem k.91

odtworzenie nagrania z płyty DVD k. 167

zeznania świadka A. M. k.167-168

oświadczenie dotyczące formy opodatkowania k.115

potwierdzenia przelewów k.116-119,181-182,194,196

umowa najmu pokoju k.120-123,197-200

dokumentacja medyczna powódki k.125-130,178,183-192

zeznania świadka J. W. (2) k.131v.-133

zeznania świadka M. J. k.133v.-134v.

zeznania świadka P. S. k.134v.-135v.

zaświadczenie o zarobkach J. W. (2) k.147-152

umowa pożyczki k.179-180

faktury k.193,195

zeznania D. W. k.311v.-313v.)

Obecnie J. W. (1) ma (...) lata. W dniu 18 lipca 2017 r. doszło do wypadku w wyniku, którego pozwany zapadł w śpiączkę. Został wówczas umieszczony w Domu Pomocy Społecznej K. H. w T., gdzie przebywał do dnia 6 października 2017 r. Po wybudzeniu ze śpiączki był poddawany w (...) rehabilitacji oraz masażom. Postępowanie karne dotyczące podejrzenia podrobienia podpisu J. W. (1) zostało umorzone wobec braku znamion czynu zabronionego.

Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 21.08.2017 r. został uznany za trwale całkowicie niezdolnego do pracy oraz niezdolnego do samodzielnej egzystencji do dnia 31.08.2019r.

Pozwany otrzymuje rentę w wysokości ok. (...)zł netto miesięcznie i dodatek pielęgnacyjny po (...) zł netto miesięcznie, tj. łącznie ok. (...)zł netto miesięcznie.

J. W. (1) od lutego 2017 r. pozostaje w związku nieformalnym z E. N.. Od grudnia 2017 r. mieszka w P. wraz z partnerką, w mieszkaniu stanowiącym jej własność. Świadczenia za mieszkanie obejmują: czynsz ok. 820 zł miesięcznie, prąd ok. 250 zł co dwa miesiące, TVK i internet łącznie ok. 130 zł miesięcznie. Pozwany prowadzi z nią wspólne gospodarstwo domowe i przekazuje jej od kwietnia 2018 r. na poczet kosztów utrzymania po 1.200 zł miesięcznie. Partnerka pozwanego zarabia (...)zł netto miesięcznie.

Pozwany jest właścicielem mieszkania położonego w T. przy ul. (...), które składa się z 2 pokoi. Mieszkanie nie jest wynajmowane. Pozwany przebywa w nim gdy przyjeżdża do T., tj. ok. 2 razy w miesiącu. Świadczenia za mieszkanie obejmują: czynsz 250 zł miesięcznie, gaz 160 zł miesięcznie, TVK 79 zł miesięcznie praz prąd. Rachunki za mieszkanie są regularnie opłacane.

Podczas wizyt w T. pozwanemu pomaga jego siostra W. K..

Samochód, którego pozwany był właścicielem został sprzedany ok. 2 miesiące temu za ok.(...)zł.

J. W. (1) posiada oszczędności w wysokości ok. (...)zł.

W 2015 r. wygasł jego obowiązek alimentacyjny względem córki J. W. (2) orzeczony w kwocie po 650 zł miesięcznie.

Pozwany ma zdiagnozowaną cukrzycę. Na leki wydaje ok. 250 zł miesięcznie. Nadal nie odzyskał pełnej sprawności po wypadku w lipcu 2017 r. Z uwagi na stan zdrowia raz w tygodniu korzysta z prywatnych masaży i rehabilitacji. Wydaje na to ok. 400 zł miesięcznie.

Korzysta z telefonu komórkowego, za który opłata wynosi 30 zł miesięcznie.

(okoliczności bezsporne k.62-71,204-215)

(dowód: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS k.33-34

pismo ZUS k.35

paragony k.36

dokumentacja medyczna pozwanego k.82-84

zeznania świadka W. K. k.135v.-137

zeznania świadka E. N. k.137-138v.

pismo (...) K. H. k.157-165

zaświadczenie z gabinetu masażu k.203

odpisy z akt III RNs 894/17 SR w Toruniu k.216-229

odpisy z akt I Ns 234/17 SO w Toruniu k.230-301

odpisy z akt prokuratorskich PR 1 DS. (...).2017 k.302-309

zeznania J. W. (1) k.310-311v.)

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań świadków i stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne, nie zawierały sprzeczności i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Na mocy z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne przytoczone w pozwie, w innych pismach procesowych oraz w ramach informacyjnego wysłuchania, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym zgromadzonym w sprawie.

Zgodnie z art. 60 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Treść art. 61 kro stanowi, iż z zastrzeżeniem przepisu artykułu 60 kro, do obowiązku dostarczania środków utrzymania przez jednego z małżonków rozwiedzionych drugiemu stosuje się odpowiednio przepisy o obowiązku alimentacyjnym między krewnymi.

W myśl art. 138 kro prawomocne orzeczenie w przedmiocie alimentów może zostać zmienione w razie istotnej zmiany stosunków, przez którą rozumieć należy zmianę przesłanek określających wysokość alimentów.

W doktrynie prawa rodzinnego wskazuje się, iż przez usprawiedliwione potrzeby byłego małżonka – który nie znajduje się w niedostatku – rozumieć należy wydatki w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, leków, części opłat mieszkaniowych za mieszkanie w którym przebywa oraz innych wydatków związanymi z zaspokajaniem jego potrzeb, w tym dotyczących wypoczynku czy potrzeb kulturalnych. („Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz” red. Kazimierz Piasecki, Wydawnictwo LexisNexis, wyd. 4, Warszawa 2009, str. 559)

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9 listopada 1994r., sygn. akt III CZP 138/94, podstawą obliczenia wysokości alimentów jest dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC z 1995r. Nr 3, poz. 43, glosy aprobujące Tadeusz Smyczyński OSP z 1995r. Nr 9, poz. 194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” z 1995r. Nr 4, str. 113).

Analiza materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że w aktualnej sytuacji życiowej i materialnej byłych małżonków należy podwyższyć alimenty należne powódce od pozwanego o 700 zł miesięcznie, tj. do kwoty 800 zł miesięcznie.

Ocena zakresu usprawiedliwionych potrzeb powódki i pozwanego, a także ich sytuacji materialnej wskazuje, że kwota 800 zł alimentów miesięcznie jest odpowiednia do aktualnej sytuacji każdego z byłych małżonków.

Sytuacja pozwanego od momentu zasądzenia alimentów poprawiła się. Otrzymuje on obecnie rentę oraz dodatek pielęgnacyjny w łącznej wysokości ok. (...)zł netto miesięcznie. Ponadto od 2015 r. nie uiszcza on już alimentów na rzecz córki J. W. (2) w kwocie 650 zł miesięcznie a dodatkowo posiada on ok. 300.000 zł oszczędności.

Powódka D. W. otrzymuje rentę w wysokości ok. (...) zł oraz 100 zł alimentów miesięcznie od pozwanego, tj. łącznie ok. (...) zł miesięcznie. Celem uzyskania dodatkowych środków na zaspokojenie swoich usprawiedliwionych potrzeb wynajmuje ona jeden z pokoi w swoim mieszkaniu, jednak w ocenie Sądu nie można od niej wymagać, że zawsze będzie w ten sposób uzyskiwać dodatkowy dochód.

Po podwyższeniu kwoty alimentów o 700 zł miesięcznie, tj. do poziomu 800 zł miesięcznie, powódka będzie dysponować kwotą łącznego dochodu ok. (...)zł miesięcznie – a pozwany będzie posiadał ok. (...)zł miesięcznie na swoje utrzymanie.

Z w/w względów brak było natomiast podstaw do podwyższenia alimentów ponad kwotę 800 zł miesięcznie – w szczególności z uwagi na okoliczność, że po rozwodzie nie obowiązuje byłych małżonków zasada równej stopy życiowej – i powództwo w tym zakresie oddalono jako niezasadne.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 138 i art. 61 kro orzeczono jak w punkcie I sentencji, oddalając w pozostałym zakresie powództwo jako niezasadne.

O kosztach sądowych rozstrzygnięto na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z 28.07.2005r. o kosztach w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2018r., poz. 300 ze zm.) w związku z art. 100 kpc obciążając nimi pozwanego w części w jakiej przegrał proces, a na mocy art. 113 ust. 2 i 4 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych w pozostałym zakresie, orzekając jak w punkcie III sentencji.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 kpc, gdyż powódka znajduje się w trudnej sytuacji materialnej i obciążanie jej obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego byłoby niezasadne, rozstrzygając jak w punkcie IV sentencji.

Rygor natychmiastowej wykonalności nadano wyrokowi z urzędu, w części zasądzającej alimenty, w trybie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, orzekając jak w punkcie V sentencji.