Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 kwietnia 2023 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący sędzia Marek Szcześniak

Protokolant st.sekr.sądowy Karol Kotoński

Po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2023 r. w Toruniu,

sprawy z powództwa małoletniego K. K. (1) działającego przez matkę M. N.

przeciwko A. K. (1)

o podwyższenie alimentów

zasądza od pozwanego A. K. (1) alimenty na rzecz małoletniego K. K. (1) w miejsce ustalonych w kwocie 400 zł miesięcznie na mocy ugody z dnia 03.04.2017r. w sprawie (...) Sądu Rejonowego w Toruniu, w kwocie obecnie po 650 zł (sześćset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie, poczynając od dnia 21.01.2022r., płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, do rąk matki małoletniego M. N., z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat,

w pozostałej części powództwo oddala,

zasądza od A. K. (1) na rzecz małoletniego K. K. (1) kwotę 1.035 zł (tysiąc trzydzieści pięć złotych) tytułem zwrotu części kosztów procesu, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności za czas od dnia uprawomocnienia wyroku do dnia zapłaty,

nakazuje pobrać od pozwanego A. K. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 313 zł (trzysta trzynaście złotych) tytułem zwrotu części kosztów sądowych, od których zapłaty zwolniona była strona powodowa, a w pozostałym zakresie kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu,

wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 251/22

UZASADNIENIE

M. N. działając w imieniu małoletniego K. K. (1) w dniu 21.01.2022r. wniosła pozew przeciwko A. K. (1) domagając się podwyższenia alimentów z kwoty 400 zł miesięcznie do wysokości 800 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu, płatnych z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca, na rachunek bankowy matki małoletniego, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat.

W uzasadnieniu wskazano m.in., że małoletni K. K. (1) urodził się w dniu (...) w T., a jego rodzicami są A. K. (1) oraz M. N.. Alimenty dla małoletniego zostały ostatnio ustalone ugodą zawartą przed SR w Toruniu w 2017r. w sprawie (...). Od 2017 roku wzrosły potrzeby dziecka i wydatki związane z jego rozwojem, utrzymaniem oraz chorobami. W chwili obecnej małoletni K. K. (1) pozostaje pod opieką (...) i (...), którzy stwierdzili u dziecka (...). Chłopiec jest uczniem Szkoły (...) nr (...) w T.. Matka małoletniego pracuje jako kierownik zmiany i zarabia średnio (...) zł netto miesięcznie. Z wiedzy posiadanej przez M. N. wynika, że ojciec małoletniego A. K. (1) nadal pracuje jako (...), oraz że w 2017r. zarabiał średnio (...) zł brutto miesięcznie. Złożono ponadto wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności za czas od dnia uprawomocnienia orzeczenia do dnia zapłaty. (k.3-35,40-43)

Pozwany A. K. (1) w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu pozwany wskazał m.in., iż obecnie płaci 400 zł miesięcznie alimentów na rzecz syna, co jest wystarczające na pokrycie uzasadnionych potrzeb małoletniego. Pozwany podał, że w jego ocenie wydatki przedstawione przez matkę małoletniego są zawyżone, a alimenty dla dziecka nie powinny być przeznaczane na utrzymanie matki małoletniego. Pozwany pracuje jako (...) i z tytułu wykonywanej przez pracy otrzymuje (...) zł wynagrodzenia miesięcznie. A. K. (1) ma problemy z (...), co wymaga częstych wizyt lekarskich. Pozwany mieszka wraz z matką, partycypuje w kosztach utrzymania mieszkania w kwocie około 700-800 zł miesięcznie, a ponadto ponosi wydatki związane z zakupem dla siebie ubrań, środków czystości i żywności. Ponadto złożono wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. (k. 62-108)

S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e

Małoletni K. K. (1) urodził się (...) i jest synem A. K. (1) oraz M. S. (1). Rodzice małoletniego nie pozostawali ze sobą w związku małżeńskim.

W dniu 3 kwietnia 2017 r. w sprawie (...) Sądu Rejonowego w Toruniu rodzice małoletniego zawarli ugodę, na mocy której A. K. (1) zobowiązał się płacić alimenty na rzecz małoletniego K. K. (1) w kwocie po 400 zł miesięcznie poczynając od dnia 01 kwietnia 2017 r., płatnych z góry do dnia 15-go każdego miesiąca do rąk matki małoletniego M. S. (1), z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

Wówczas K. K. (1) mieszkał z matką M. S. (1). Małoletni chodził do (...) klasy Szkoły Podstawowej nr (...) w T.. Małoletni wówczas miał zdiagnozowaną (...). Matka małoletniego powoda pracowała w (...) i posiadała dochód od (...) zł do (...) zł miesięcznie.

Pozwany A. K. (1) pracował w (...) jako (...) i zarabiał (...) zł miesięcznie, nie posiadał innych dochodów, mieszkał w mieszkaniu matki, gdzie pokrywał czynsz w wysokości 550 zł miesięcznie, dodatkowo pokrywał także inne rachunki związane z mieszkaniem i swoim utrzymaniem.

(dowód: akta sprawy (...) SR w Toruniu k. 1-64)

Małoletni K. K. (1) ma obecnie (...) lat, uczęszcza do klasy (...) Szkoły (...) nr (...) w T.. Małoletni pozostaje pod opieką (...) i (...), ze względu na (...), ponadto leczy się na (...) i (...). Z tego tytułu matka małoletniego wydaje miesięcznie ok. 100 zł na lekarstwa. Z uwagi na stwierdzoną u dziecka (...), na zakup leków z tego tytułu wydaje ok. 50 zł miesięcznie, zaś na (...) proszki, płyny do kąpieli i balsamy ok. 100 zł miesięcznie. Wyżywienie dziecka kosztuje ok. 300 zł na miesiąc, koszt zakupu odzieży i butów to ok. 130 zł miesięcznie. Dziecko zapisane jest na obiady w szkole i z tego tytułu opłata miesięczna wynosi 130 zł. Małoletni K. bardzo lubi gry na konsoli do gier (...) i z okazji świąt oraz urodzin otrzymuje je w prezencie.

Małoletni od około 2 lat nie ma żadnych kontaktów z ojcem. Pozwany nie kupuje małoletniemu żadnych prezentów na święta czy urodziny.

Matka małoletniego M. N. ma obecnie (...) lata. M. N. pracuje jako kierownik zmiany w (...) sp. z o.o. W czasie od lutego 2022r. do stycznia 2023r. zarobiła łącznie ok. (...) zł netto, tj. przeciętnie ok. (...) zł netto miesięcznie.

Z tytułu miesięcznych wydatków, matka małoletniego ponosi:

- opłaty na ogrzewanie mieszkania - 600 zł,

- opłaty za zużycie gazu i prądu - ok. 170 zł,

- opłaty za zużycie wody - ok. 30 zł,

- opłaty za wywóz śmieci - 20 zł,

- opłaty za korzystanie z internetu - 70 zł,

- opłaty za korzystanie z telewizji (...) - 64 zł,

- opłaty za abonament na telefon - ok. 80 zł,

- wydatki na bilet miesięczny do pracy - 89 zł,

- wydatki na spłatę kredytu na remont mieszkania - 580 zł,

- wydatki na spłatę kredytu za zakup telefonu dla syna - 100 zł,

- wydatki na spłatę kredytu za zakup laptopa do nauki zdalnej dla syna - 112 zł,

- wydatki na wyżywienie - ok. 500 zł,

- wydatek na zapłatę podatku od nieruchomości - 50 zł.

M. N. od ok. 5 lat pozostaje w związku małżeńskim z P. N.. Mąż M. N. pracuje jako magazynier i zarabia ok. (...) zł netto miesięcznie. P. N. ponosi następujące wydatki miesięcznie:

- spłata rat za zakup telewizora - 100 zł,

- spłata rat za zakup telefonu komórkowego - 90 zł,

- opłaty za abonament telefoniczny - 30 zł,

- zakup pralki antyalergicznej - rata 80 zł,

- wyżywienie - 500 zł,

- zakup odzieży - 100 zł,

- zakup paliwa - 200 zł,

- wydatki związane z utrzymaniem samochodu - 200 zł,

- ubezpieczenie samochodu - 650 zł na rok, tj. ok. 54 zł miesięcznie.

M. N. mieszka z małoletnim synem, mężem i swoimi rodzicami w domu jednorodzinnym, zajmując z mężem i synem piętro domu. Poza małoletnim K. nie ma innych dzieci. Otrzymuje dla syna świadczenie wychowawcze w wysokości 500 zł miesięcznie z programu 500+. Nie jest właścicielką nieruchomości ani samochodu, nie posiada oszczędności.

(okoliczności bezsporne: 4-5,18-29,41-43,147-196,212-218,229)

(dowód: zaświadczenie ze szkoły k.8,134,

zaświadczenie o zarobkach k.10,227,

rachunki i faktury k.11-17,35,135-146,228,230-235,237,238,

umowa kredytu k.30-31,32,33-34,

opinia szkolna k.131,

zaświadczenie lekarskie k.132,133,

zeznania świadka P. N. k. 219-220,

zeznania świadka M. S. (2) k.220-221,

zeznania M. N. k.239-240)

A. K. (1) ma obecnie (...) lata. Nadal pracuje w (...), od listopada 2022r. jest zatrudniony jako magazynier, a wcześniej pracował jako (...).

W czasie od lipca do września 2022r. zarabiał średnio ok. (...) zł netto miesięcznie, a w całym 2022r. zarobił łącznie ok. (...) zł netto, tj. przeciętnie ok. (...) zł netto miesięcznie.

W styczniu i lutym 2023r. zarobił łącznie ok. (...) zł netto, tzn. przeciętnie ok. (...) zł netto miesięcznie.

Nie jest właścicielem nieruchomości ani samochodu, nie posiada oszczędności.

Ojciec małoletniego nie utrzymuje kontaktów z synem od około 2 lat. A. K. (1) mieszka wspólnie z matką A. K. (2) w jej 4-pokojowym mieszkaniu.

W mieszkaniu zajmuje 1 pokój i od około 5 lat A. K. (2) pobiera od niego czynsz za zamieszkiwanie w jej mieszkaniu. Od ok. 3 lat kwota tego czynszu wynosi 600 zł miesięcznie.

Ponadto A. K. (1) płaci połowę czynszu eksploatacyjnego do spółdzielni mieszkaniowej wynoszącego 850 zł miesięcznie, tzn. płaci kwotę 425 zł miesięcznie. Płaci także połowę rachunku za prąd wynoszącego ok. 180 zł co 2 miesiące, czyli płaci ok. 90 zł co 2 miesiące. Finansuje większą część rachunku za telewizję i internet, wynoszącego 112 zł miesięcznie, tj. płaci kwotę 100 zł miesięcznie.

Ojciec małoletniego choruje na (...) na którą przyjmuje leki, oraz ma problemy zdrowotne z (...). A. K. (1) nie ma wspólnego budżetu domowego ze swoją matką, sam dokonuje zakupu dla siebie żywności, środków czystości, ubioru itp.

A. K. (1) dla małoletniego K. płaci alimenty w wysokości 400 zł miesięcznie.

(okoliczności bezsporne: 62-76)

(dowód: faktury i rachunki k.77-90,97-108,

oświadczenie o wysokości opłat mieszkaniowych k.91-96,

zaświadczenie o zarobkach k.127,238a,

porozumienie o zmianie warunków pracy i płacy k.128,

zeznania świadka A. K. (2) k.221,

zeznania świadka M. M. k.221-222,

zeznania A. K. (1) k.240)

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań świadków i stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Na podstawie art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie oraz przytoczone w ramach informacyjnego wysłuchania stron, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

W myśl art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Przez „zmianę stosunków” rozumieć należy zmianę przesłanek wymienionych w art. 133 § 1 i art. 135 kro określających wysokość alimentów, tj. zmianę usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej do alimentów lub zmianę możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji.

Zgodnie z powołanymi przepisami art. 133 § 1 i art. 135 kro kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z ich rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem syna w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, leków, przyborów szkolnych oraz innych wydatków niezbędnych do jego prawidłowego rozwoju i wychowania.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9 listopada 1994r., sygn. akt III CZP 138/94, podstawą obliczenia wysokości alimentów jest dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC z 1995r., Nr 3, poz. 43, glosy aprobujące: Tadeusz Smyczyński OSP z 1995r., Nr 9, poz. 194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” z 1995r., Nr 4, str. 113).

Analiza materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że pozwany tytułem alimentów dla swojego małoletniego syna K. powinien płacić obecnie po 650 zł miesięcznie.

Ojciec małoletniego posiada możliwości zarobkowe aby finansować w/w kwotę alimentów, która jest adekwatna do uzasadnionych potrzeb małoletniego powoda liczącego obecnie (...) lat. Od czasu ustalenia kwoty alimentów w poprzedniej sprawie w 2017 r. doszło do wzrostu usprawiedliwionych potrzeb związanych z utrzymaniem małoletniego, co wynika z upływu ok. 5 lat oraz zwiększenia wydatków na utrzymanie dziecka, w tym zdiagnozowanych u małoletniego chorób.

Sąd uwzględnił sytuację finansową matki małoletniego, która uzyskuje zarobki w wysokości ok. (...) zł netto miesięcznie, tj. w kwocie wyższej niż dochody pozwanego który zarabia ok. (...) zł netto miesięcznie. Matka małoletniego znajduje się więc w sytuacji materialnej lepszej niż ojciec małoletniego.

Rodzice małoletniego nie mają innych dzieci i pozwany, po zapłacie opłat mieszkaniowych jest w stanie płacić po 650 zł miesięcznie alimentów dla syna, oraz ponosić wydatki związane ze swoim utrzymaniem.

Wskazać należy, że wydatki powyżej w/w kwoty 650 zł miesięcznie alimentów przyznanych od ojca małoletniego obciążają matkę małoletniego – jako drugiego z rodziców – gdyż obowiązek alimentacyjny spoczywa na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnej sytuacji materialnej.

Należy dodać, że brak było podstaw do zobowiązania pozwanego do płacenia pieniędzy na rachunek bankowy, gdyż możliwy jest każdy sposób zapłaty alimentów dopuszczalny przez prawo cywilne, np. przekazem pocztowym czy w gotówce. Natomiast sformułowanie zawarte w wyroku, że alimenty zasądzono do rąk matki małoletniego, oznacza jedynie wskazanie osoby dorosłej której alimenty (należne małoletniemu dziecku) należy wpłacać.

Z tych względów, na podstawie art. 138 kro, orzeczono jak w punkcie I sentencji, oddalając powództwo w pozostałej części jako niezasadne.

W treści art. 100 kpc uregulowano, że w razie częściowego uwzględnienia żądań koszty procesu sądowego będą stosunkowo rozdzielone.

W doktrynie prawa wskazano, iż: „Stosunkowy podział kosztów procesu dotyczy ich całości, co oznacza przyjęcie za podstawę obliczeń sumy należności obu stron, którą dzieli się proporcjonalnie do stosunku, w jakim strony utrzymały się ze swoimi roszczeniami lub obroną, otrzymując w wyniku kwoty stanowiące ich udziały w całości kosztów. Jeśli poniesione przez stronę koszty procesu przewyższają obciążający ją udział, zasądzeniu na jej rzecz podlega różnica (zob. postanowienia SN: z 16.10.1987r., I CZ 126/87, LEX nr 8844; z 31.01.1991r., II CZ 255/90, OSPiKA 1991/11-12, poz. 530; por. też postanowienie SN z 16.08.1966r., I CR 81/66, LEX nr 6023, oraz wyrok SN z 21.02.2002r., I PKN 932/00, OSNP 2004/4, poz. 63).”

(Grzegorz Misiurek [w:] „Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I” pod redakcją Tadeusza Wiśniewskiego, Warszawa 2021, str. 500)

Do kosztów procesu strony powodowej zaliczono wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem, według 2-krotności stawki minimalnej, tj. w wysokości 1.800 zł, zgodnie § 2 pkt 3, § 4 ust. 4, § 15 ust. 1 i 3 oraz § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r., poz. 1800 ze zm.), biorąc pod uwagę obszerność zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Do kosztów procesu po stronie pozwanego zaliczono wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem, według 2-krotności stawki minimalnej, tj. w wysokości 240 zł, zgodnie § 4 ust. 1 pkt 9, § 15 ust. 1 i 3 oraz § 16 w/w rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Żądanie pozwu obejmowało podwyższenie alimentów o 400 zł miesięcznie (z kwoty 400 zł do 800 zł miesięcznie) i zostało uwzględnione w 62,5 % (w wyroku zasądzono podwyżkę alimentów do 650 zł miesięcznie czyli o kwotę 250 zł miesięcznie, a 250 zł z 400 zł stanowi 62,5 %). Oznacza to, że strona powodowa przegrała sprawę w 37,5 %. Łączne koszty obu stron procesu wyniosły 1.800 zł + 240 zł = 2.040 zł. Strona powodowa przegrała sprawę w 37,5 % więc jej udział w całości kosztów stanowi 37,5 % z 2.040 zł, czyli 765 zł. Ponieważ strona powodowa poniosła koszty w wysokości 1.800 zł, to na jej rzecz pozwany powinien zapłacić różnicę pomiędzy w/w kwotami, tj. 1.800 zł – 765 zł = 1.035 zł. W rezultacie pozwany został zobowiązany do zapłaty, tytułem zwrotu części kosztów procesu, kwoty 1.035 zł na rzecz strony powodowej, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności za czas od dnia uprawomocnienia wyroku do dnia zapłaty, o czym orzeczono w punkcie III sentencji.

O kosztach sądowych rozstrzygnięto na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2022r., poz. 1125 ze zm.) w związku z art. 100 kpc w części dotyczącej pozwanego, a na mocy art. 113 ust. 1 i 4 w/w ustawy w pozostałym zakresie, orzekając jak w punkcie IV sentencji.

Na koszty sądowe od których zapłaty zwolniona była strona powodowa składają się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 400 zł ustalonej zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 4 w/w ustawy, oraz opłata sądowa od wniosku o sporządzenie uzasadnienia postanowienia dotyczącego zabezpieczenia (k.55) w kwocie 100 zł określonej w art. 25 b ust. 1 w/w ustawy. Łączne koszty sądowe wynoszą więc 400 zł + 100 zł = 500 zł. Ponieważ pozwany przegrał proces w 62,5 %, to powinien zostać obciążony kwotą stanowiącą 62,5 % z 500 zł, tj. 312,50 zł, przy czym stosownie do treści art. 21 w/w ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, końcówkę opłaty należało zaokrąglić do pełnego złotego w górę i w efekcie nakazano pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 313 zł. W pozostałej części kosztami sądowymi obciążono Skarb Państwa.

Rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie alimentów został nadany wyrokowi z urzędu na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, o czym orzeczono w punkcie V sentencji.