III RC 238/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2022-12-16

Sygn. akt III RC 238/19 – Oz 100/19


WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2022 r.



Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:


Przewodniczący sędzia Piotr Kawecki

Protokolant sekr. sądowy Anna Sosnowska


po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2022 r. w Toruniu

przy udziale -

sprawy z powództwa D. K.

przeciwko J. M. (1)

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego


ustala, że z dniem 01.01.2018r. wygasł obowiązek alimentacyjny D. K. wobec J. M. (1), ostatnio ustalony w kwocie 650 zł (sześćset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie na mocy wyroku z dnia 17.03.2016 r. w sprawie (...) Sądu Rejonowego w Toruniu,

kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu.







Sygn. akt III RC 238/19



UZASADNIENIE


Powód D. K. wniósł pozew w dniu 26 marca 2019 r. o ustalenie wygaśnięcia z dniem 1 stycznia 2018 r. jego obowiązku alimentacyjnego orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w (...)z dnia 17 marca 2016 r., w sprawie o sygn. akt (...) na rzecz pozwanej J. M. (1), w kwocie po 650 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwu D. K. wskazał, że do dnia 20 grudnia 2017 r. wywiązywał się z obowiązku alimentacyjnego, jednakże w dniu 29 grudnia 2017 r. doznał (...) (...)na skutek (...), następnie trafił do szpitala, gdzie przebywał na intensywnej terapii, przeszedł dwa zabiegi operacyjne ratujące życie w ciągu jednego dnia, w tym (...)oraz umieszczenie zewnętrznego drenu komorowego. W dniu (...) doszło do niedrożności drenu i konieczna była natychmiastowa operacja. Operacja odbyła się ale okazało się, że powód przeszedł (...). Po zabiegu doszło do powikłań, w tym zapalenia opon mózgowych, następnie zapalenia płuc. Powód musiał przechodzić kolejne zabiegi punkcji w celu usunięcia płynu mózgowego, który wywoływał wzrost ciśnienia w mózgu. Powód przez długi czas był nieprzytomny. Po zabiegach, u powoda doszło do (...)

Powód wskazał, że jego stan zdrowia drastycznie się pogorszył i mimo wielomiesięcznej rehabilitacji nie ma możliwości podjęcia jakiejkolwiek pracy. Powód wskazał, że ma znaczne ograniczenia w zakresie funkcjonowania, wymaga stałej opieki, ma problemy z pamięcią, orientacją w czasie i przestrzeni, wykonywanie przez niego najprostszych czynności wymaga nadzoru osób trzecich.

Powód wskazał, że w wyniku choroby przestał pracować zawodowo, co spowodowało poważne problemy finansowe rodziny. Rodzina powoda przestała spłacać zobowiązania finansowe, co doprowadziło do natychmiastowej wymagalności zobowiązań kredytowych.

Na skutek problemów finansowych, żona powoda zwróciła się o pomoc socjalną do gminy miasta H. (G. D. H.), w chwili obecnej gmina tymczasowo przekazuje środki na pokrycie tzw. minimum socjalnego rodziny. Powód wskazał, że obecny dochód łączny całej jego rodziny to 1.423,33 (...) miesięcznie i że jego żona otrzymuje kwotę zasiłku uzupełniającego stanowiącego różnicę pomiędzy kwotą minimum socjalnego a dodatkami żony powoda. Obecne dochody pokrywają jednak wyłącznie podstawowe wydatki rodziny, tj. utrzymanie lokalu i żywność, na pozostałe wydatki takie jak zakup leków czy zakup odzieży nie starcza już środków.

Powód wskazał, że w toku jest procedura administracyjna, która ma objąć rodzinę powoda pomocą finansową w oddłużeniu rodziny polegająca na tym, iż gmina przejmie część zobowiązań w zamian za to, że przez okres 3 lat wszelkie dochody powoda, jego żony będą wpływać na konto gminy, a rodzina powoda będzie otrzymywać środki finansowe - na żywność w wysokości 50-70 (...) tygodniowo.

Powód wskazał, że wedle wskazań lekarskich brak jest podstaw do wskazania okresu czasu po którym miałby możliwość podjęcia pracy, dodał że pozostanie osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym do końca życia, że pomimo rehabilitacji nie doszło do poprawy stanu jego zdrowia. Powód wskazał, ze obecnie sam potrzebuje pomocy, w tym pomocy finansowej, jest uzależniony finansowo od zony, a środki jakie jego żona posiada przeznacza w całości na niezbędne wydatki, w dużej mierze związane z jego stanem zdrowia.

Żona powoda nie ma możliwości podjęcia dodatkowej pracy, która zapewniłaby rodzinie większe możliwości finansowe, a lekarze nie są w stanie wskazać kiedy i czy powód będzie mógł podjąć pracę, jednakże jest on osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym do końca życia.

Powód zaznaczył także, że pozwana obecnie ma (...) lat, prawdopodobnie ukończyła już edukację - szkołę średnią. Jego zdaniem pozwana posiada możliwości samodzielnego utrzymania się, albo też może w części partycypować w tych kosztach. (k.3-27)


Postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2019r. tut. Sąd zwolnił powoda od kosztów sądowych w całości. (k. 28)


W odpowiedzi na pozew pozwana J. M. (1) wniosła o oddalenie powództwa argumentując swe stanowisko tym, iż nie jest nadal w stanie samodzielnie się utrzymać, gdyż nie pracuje lecz kontynuuje edukację. Ukończyła technikum w zawodzie fryzjer. Następnie podjęła naukę jako wychowawca kolonii i nauczyciel zajęć pozalekcyjnych oraz wychowawca i opiekun stołówek szkolnych. Pobierała naukę teoretyczną w szkole do dnia 25 czerwca 2022r. w C. F., a następnie do końca sierpnia br. ma praktyki zawodowe z tej szkoły. Od połowy września 2022 r. pozwana będzie kontynuowała naukę w tzw. technikum wyższym H. w G. A. w zawodzie, którego odpowiednikiem w Polsce jest technik (...). Jest zapisana na naukę od dnia 27 czerwca 2022 r.

Pozwana wskazała, że nie jest w stanie sama się utrzymać, nie ma swojego majątku, kontynuuje edukację. Otrzymuje pomoc od swojej siostry E. M. mieszkającej w S., od brata J. M. (2) mieszkającego w I. oraz przyjaciół w H.. Do września 2021 r. pozwana mieszkała w wyjmowanym pokoju w S.. Za wynajem pokoju płaciła siostra i brat. Od września 2021 r. pozwana mieszka w A., w mieszkaniu ojca jej przyjaciółki. Korzysta z jednego pokoju w zamian za sprzątanie mieszkania, gotowanie obiadów. Pozwana otrzymuje też pomoc ze strony matki, lecz jest to wsparcie psychiczne, gdyż matka pozwanej choruje na (...); mieszka w bardzo trudnych warunkach. Utrzymuje się przy pomocy przyjaciół z H. i rodziny. Pozwana nie ma żadnego wsparcia od ojca. Zresztą nigdy go nie miała za wyjątkiem alimentów, o które musiała się dopominać, a które od kilku lat nie są płacone. Pozwana wskazała, że jej matka utrzymuje się z emerytury w wysokości 1524,49 zł miesięcznie, natomiast za mieszkanie płaci ok. 400 zł, ponosi wysokie koszty utrzymania mieszkania, wyżywienia, koniecznych lekarstw.

Na rozprawie w dniu 07 grudnia 2022 r. pełnomocnik powoda podtrzymał złożony pozew. Pełnomocnik pozwanej wnosił o oddalenie powództwa w całości.



Sąd ustalił, co następuje:


J. M. (1) urodziła się (...) w T. i pochodzi z nieformalnego związku (...).

Obowiązek alimentacyjny D. K. wobec jego córki J. M. (1) został ustalony ostatnio wyrokiem Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 17 marca 2016r. wydanym w sprawie (...) na kwotę po 650 zł miesięcznie.

Małoletnia wówczas J. M. (1) miała (...) lat i wraz z matką mieszkała w H., gdzie chodziła do drugiej klasy czteroletniego gimnazjum. Szkoła była darmowa, a do szkoły dojeżdżała bezpłatnym autobusem. Małoletnia wówczas miała problemy zdrowotne – często mdlała, miała bóle głowy i brzucha.

Matka małoletniej Z. M. miała wówczas (...) lat i przebywała u syna i synowej w H.. Razem zamieszkiwali w wynajmowanym mieszkaniu. Opłaty za lokal pokrywał syn z synową, którzy pracowali i zarabiali 5 (...) na godzinę. Oni kupowali również wyżywienie i ponosili inne koszty utrzymania małoletniej i jej matki. Z. M. w zamian gotowała im obiady i sprzątała.

W Polsce Z. M. miała przyznaną emeryturę w kwocie 1088,91 zł miesięcznie. Był to jedyny jej dochód. W H. nie posiadała żadnych dochodów. Z. M. była zarejestrowana w Urzędzie Pracy, ale nie było dla niej ofert pracy. Nie otrzymywała również na córkę zasiłku z pomocy społecznej.

W mieszkaniu przy ul. (...) w T., którego głównym najemcą była Z. M., mieszkał jej syn D. w wieku (...) lat. 6 lat wcześniej miał operację i chorował. W 2015r. był 3 razy w szpitalu, ale nie miał orzeczonej niezdolności do pracy. Ukończył technikum informatyczne. Nie pracował, nie posiadał własnych dochodów, nie zarejestrował się jako bezrobotny. W ponoszeniu kosztów własnego utrzymania pomagała mu mama i babcia macierzysta.

Emerytura Z. M. była przeznaczana na opłaty za mieszkanie w T., na jej leki oraz na wyżywienie syna D.. Czynsz za mieszkanie wynosił 246 zł miesięcznie, opłata za gaz wynosiła ok. 50 zł za 2 miesiące, opłata za prąd (latem) ok. 98 zł za 2 miesiące, internet oraz telefon stacjonarny i komórkowy ok. 264 zł, TV 144,80 zł miesięcznie.

Z. M. chorowała na (...), miała (...), miała też chory kręgosłup i kolana. Brała na stałe leki, które kupował jej syn w Polsce. Leczyła się u (...),(...) i lekarza ogólnego. W H. wizyty u lekarzy były bezpłatne, ale za leki trzeba było płacić.

Z. M. zamierzała z córką wrócić do Polski za ok. 2-3 lata.


D. K. miał wówczas (...) lat. Od 15 lat mieszkał w H.. Był żonaty od (...) Jego małżonka R. K. miała (...) lata.

D. K. w dniu 21 maja 2007r. przeszedł (...) i do połowy 2008r. nie był w stanie pracować z uwagi na stan swojego zdrowia. Musiał przyjmować stałe leki, był pod opieką (...) Z ubezpieczenia pokrywał koszty wizyt lekarskich i leków. Za leki dopłacał, poza refundowanymi, od 115 (...) do 135 (...) na kwartał. Wówczas D. K. był zdolny do pracy zarobkowej.

Od 2007r. D. K. prowadził własną działalność gospodarczą w branży budowlanej, wykończeniowej i w jej ramach wykonywał prace dla innych firm w oparciu o zlecenia. Nie miał stałych zleceń, ogłaszał się w internecie, był też polecany przez wcześniejszych klientów. Jego dochody wynosiły 12.605 (...) w 2013r., 14.594 (...) w 2014r. Naliczony później podatek za rok 2014 wyniósł 1.107 (...).

D. K. korzystał z usług księgowej, której płacił 96 (...) miesięcznie. W pracy korzystał z samochodu. Na paliwo wydawał minimum 30 (...) tygodniowo, w zależności od odległości miejsca wykonywanych zleceń od miejsca jego zamieszkania.

Żona D. K. przebywała w H. od 22 lat. Płynnie posługiwała się językiem holenderskim, posiadała dyplom ukończenia szkoły (...). W H. ukończyła szkołę językową, a w Polsce studium ekonomiczne. Od 9 lat pracowała jako pomoc społeczna. Pracę wykonywała przez 5 dni w tygodniu, jej kontrakt miesięczny był na 72 godziny. Dziennie pracowała po 2,5 - 3 godziny. Zarabiała 640 (...) miesięcznie. Ze zwrotami za dojazdy, jej roczny dochód za 2014r. wyniósł 10.543 (...), a podatek 368 (...). Żona D. K. chorowała na (...), pobierała leki, za które dopłacała 9-11 (...) kwartalnie.

D. K. ze związku z R. K. miał córkę S. K., która urodziła się (...) Żona D. K. miała też dziecko - syna z pierwszego związku, który wówczas miał (...) lat i mieszkał razem z matką. R. K. na syna nie miała żadnych dochodów, nigdy nie ubiegała się o alimenty na niego, nie miała również żadnej pomocy od ojca dziecka. Dzieci uczęszczały do szkół publicznych. Raz na kwartał pozwany i jego żona musieli płacić 50 (...) za szkołę córki, aby mogła w czasie przerwy przebywać w szkole. Córka przebywała w szkole od 08.30 do 15.00. Koszt szkoły syna wynosił 167 (...) na cały rok. Podręczniki były bezpłatne. Syn żony D. K. był (...), brał stałe leki. Raz na rok R. K. płaciła 200 (...) za wkładki ortopedyczne do butów syna, gdyż miał on płaskostopie.

R. K. otrzymywała zasiłek rodzinny raz na trzy miesiące - 500 (...) na dwoje dzieci. Ta kwota zasiłku zwiększała się do 18 roku życia, potem już nie przysługiwała.

D. K. i jego żona nie korzystali z pomocy społecznej. Małżonkowie nie mieli żadnych nieruchomości, nie mieli też cennych ruchomości, poza samochodem F. (...), którym pozwany jeździł do pracy.

Małżonkowie razem z dziećmi mieszkali w mieszkaniu ze spółdzielni o powierzchni ok. 50 m 2. Opłaty wynosiły: czynsz za mieszkanie 440 (...), prąd 50 (...), gaz 98 (...), woda 88 (...) (na kwartał), TV i Internet 46 (...), wywóz śmieci z podatkiem do spółdzielni 469 (...) (rocznie).

Do innych stałych miesięcznych wydatków rodziny D. K. należały: ubezpieczenie zdrowotne pozwanego 103 (...) oraz jego żony i dzieci 92 (...), ubezpieczenie za samochód 42 (...), podatek drogowy 132 (...) (na kwartał), ubezpieczenie w razie śmierci za pozwanego 25 (...), a za jego żonę i dzieci 42 (...), ubezpieczenie mieszkania 19 (...), polisa życiowa żony pozwanego 14 (...), ubezpieczenie pozwanego w razie wypadku w pracy 31,80 (...). D. K. miał jeszcze ubezpieczenie od podwyższonego ryzyka, asekuracyjne, gdyby np. potrzebował ambulans, które wynosiło 350 (...) rocznie. Wszystkie ubezpieczenia były obowiązkowe.

D. K. i jego żona mieli kredyt, z którego korzystali, gdy brakowało im pieniędzy. Była to kwota 1.250 (...). Musieli go spłacać, minimalnie po 14,50 (...) miesięcznie.

D. K. wpłacał do komornika h. po 50 (...) miesięcznie tytułem spłaty zaległych alimentów na rzecz małoletniej J. M. (1). Zaległe alimenty wynosiły 19.000 zł. Tę kwotę D. K. spłacał od września od września 2015r. Płacił również bieżące alimenty w wysokości 100 (...) bezpośrednio na konto Z. M.. Od wielu lat D. K. nie robił małoletniej córce żadnych prezentów i nie łożył na nią poza alimentami.


Dowód: Uzasadnienie wyroku z dnia 17 marca 2016r. – k.282-298 akt (...), (...)


Obecnie powód D. K. ma (...) lat i ma problemy zdrowotne, nie jest zdolny do pracy. Przeszedł (...) do (...) z (...) i niezdolnością do (...). W dniu 29 grudnia 2017r. rozpoczął rehabilitację wraz z terapią (...) i fizjoterapią. Od 30 marca 2018r. przebywał na oddziale rehabilitacyjnym (...) w H. z powodu (...) i (...), gdzie odbywał przez 6 miesięcy rehabilitację. W dniu 27 sierpnia 2018r. rozpoznano u niego stan po (...) z (...).

W przebiegu choroby przeszedł (...) po prawej stronie i ponownie nastąpiły u niego problemy z ruszaniem lewej strony ciała. W związku z niezdolnością powoda do pracy, prowadzona przez niego firma zbankrutowała.

Obecnie powód ze względu na swój stan zdrowia nie pracuje, nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować. Ma problemy w poznawcze w zakresie uwagi i koncentracji, pamięci i impulsywności w przypadku nadmiernej stymulacji. Uskarża się na zmęczenie. Przyjmuje leki.

Pozostaje w upadłości konsumenckiej, która ma trwać do (...) i otrzymuje po 70 (...) tygodniowo. W związku z nieopłacaniem składek podczas prowadzenia działalności, nie otrzymuje renty ani innej pomocy finansowej. Przez okres trzech lat małżeństwo pozostaje pod opieką kuratora i stara się żyć za minimum, jeśli wywiąże się z ustaleń to państwo spłaci jego długi, które wynoszą 53 tys. (...) z powodu niepłacenia alimentów, kredytów zaciągniętych na firmę i ubezpieczenia.

Od dnia 27 grudnia 2017r. cztery dni w tygodniu przebywa w godzinach 08.00-15.00 w ośrodku. Z ośrodka odwożony jest busem i wówczas zajmuje się nim żona. Ubezpieczenie na leczenie i przebywanie w ośrodku kosztuje 167 (...), resztę opłaty dopłaca państwo.

Mieszka razem z żoną i córką S. K.. W domu spędza środy, soboty i niedziele wraz z rodziną.

Powód na swoim utrzymaniu ma również małoletnią córkę S. K. pochodzącą z jego związku z R. K., urodzoną w dniu (...) Żona powoda posiada także syna z poprzedniego związku urodzonego (...) W dniu 10 czerwca 2010r. powód zawarł związek małżeński z R. K..

W grudniu 2018r. żona powoda R. K. otrzymała łącznie 1.387,65 (...).

Jest po dwóch operacjach (...), miała (...), przebywała 8 godzin w śpiączce, ma (...) i (...), znajduje się pod stałą opieką (...). Ze względu na swój stan zdrowia żona powoda pracuje 18 godzin tygodniowo. Jej wynagrodzenie wynosi 879 (...). Jej ubezpieczenie wynosi 167 (...).

Na wydatki powoda i jego rodziny składają się: czynsz – 530 (...), światło i gaz – 180 (...), woda – 89 (...), telewizja 55 (...), telefony – 22 (...) i 21 (...), szkoła małoletniej córki S. K. – 167 (...), ubezpieczenie mieszkania – 18 (...), ubezpieczenie na wypadek śmierci powoda – 20 (...), ubezpieczenie na wypadek śmierci żony powoda i ich córki – łącznie 41 (...).

Małżeństwo nie posiada żadnego majątku. Posiada dług w wysokości 48.750,79 (...).

dowody: zeznania powoda k. 396v-397v

zeznania świadka R. K. k. 174v-175v, 176v

dokumentacja medyczna k. 9-14, 307-312

informacje o dochodach k. 15-18

wydruki internetowe k. 240-276

informacje dotyczące sytuacji finansowej powoda k. 295-306, 335-353, 358-376


Pozwana J. M. (1) ma obecnie (...) lata i od (...) roku życia mieszka w H., obecnie u wujka koleżanki. Wujek koleżanki posiada 13 kotów i 3 psy, w zamian za mieszkanie u niego i wyżywienie, pozwana wyprowadza zwierzęta, sprząta i gotuje. Pozwana jest osobą zdrową, dokuczają jej jedynie bóle kręgosłupa, biodra i kolana.

J. M. (1) sześcioletnią szkołę podstawową ukończyła w H. w roku 2013 - powtarzała klasę ze względu na blokadę językową, Następnie kontynuowała naukę w czteroletnim gimnazjum, które ukończyła w 2017r. Od września 2017r. rozpoczęła naukę w technikum, na kierunku fryzjerstwo.

W roku szkolnym 2017/2018 została zapisana na zajęcia w ośrodku szkolnym na cykl kształcenia na poziomie średniej szkoły zawodowej klasy I, kierunek (...). Od września do grudnia 2019r. odbywała praktyki. W roku szkolnym 2019/2020 została zapisana na zajęcia w ośrodku szkolnym na cykl kształcenia na poziomie średniej szkoły zawodowej klasy II, kierunek (...) Naukę w technikum ukończyła w czerwcu 2020r.

Uczestniczyła w kursie szkoleniowym z zakresu (...) trwającym 4 godziny.

W okresie od 10 grudnia 2021r. do 19 stycznia 2022r. uczestniczyła w szkoleniu (...) (...)”, trwającym 130 godzin, w ramach ogólnokrajowego programu szkoleń dla pracowników z pierwszeństwem zatrudnienia.

Od 5 lutego 2022r. do 25 czerwca 2022r. uczestniczyła zajęciach teoretycznych, w kursie szkoleniowym (...)”, realizowanym według programu dla bezrobotnych z pierwszeństwem zatrudnienia (...) 2021. Kurs wynosi 310 godzin. Część teoretyczna trwała 150 godzin, pozwana otrzymała z każdego modułu ocenę bardzo dobrą.

Pozwana wniosła o przyjęcie jej na rok akademicki 2022/2023 do ośrodka (...), gdzie cykl kształcenia wyższego wynosi 1 rok i obywa się w trybie wieczorowym. W przypadku odmowy przyjęcia pozwana wniosła o przyjęcie jej do (...) w trybie dziennym lub do R. (...) w trybie wieczorowym.

W roku szkolnym 2022/2023 pozwana została zapisana na zajęcia w ośrodku szkolnym na cykl kształcenia na poziomie średniej szkoły zawodowej klasy I, kierunek (...). Planowy termin ukończenia nauki przypada na 2024r. Nauka odbywa się od poniedziałku do piątku w godzinach od 10.00 do 15.00.

Na swoje utrzymanie pozwana potrzebuje ok. 400 (...), nie licząc wyżywienia i opłaty za mieszkanie.

dowody: zeznania pozwanej k. 397v-399

zeznania świadka Z. M. k. 176-176v

zaświadczenia o kształceniu k. 228-238, 288, 315


U matki pozwanej Z. M. rozpoznano (...). Obecnie matka pozwanej mieszka w Polsce w mieszkaniu socjalnym.

Od dnia 1 marca 2022r. jej emerytura, po potrąceniu składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 1.524,49 zł miesięcznie. Nie posiada środków pieniężnych aby pomagać córce finansowo.

dowody: zeznania świadka Z. M. k. 176-176v

dokumentacja medyczna k. 155-160

informacja z ZUS k. 161



Sąd zważył , co następuje:


Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz akt sprawy (...) Sądu Rejonowego w (...), a także zeznań stron i świadków.

Sąd przyjął za wiarygodne dowody w postaci dokumentów złożonych przez strony do akt sprawy, albowiem nie było podstaw do ich podważenia. W szczególności jednak żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności.

Na mocy z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie i innych pismach procesowych, a którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. Dotyczy to w szczególności określenia sytuacji zdrowotnej, a przez ten pryzmat sytuacji majątkowej i zarobkowej powoda jako zobowiązanego dotychczas do płacenia alimentów na rzecz córki, jak i usprawiedliwionych potrzeb i kosztów ich zaspokajania przez pozwaną.

Sąd co do zasady uznał za wiarygodne przesłuchanie stron w zakresie okoliczności obiektywnych, istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Były one bowiem rzeczowe, dokładne i logiczne. Znalazły także potwierdzenie w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych. Sąd miał jednak na uwadze, że każda ze stron oceniała swoją sytuację materialną w sposób subiektywny i starała się przedstawić ją w sposób jak najbardziej korzystny w kontekście toczącego się procesu. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków R. K. i Z. M..

Zgodnie z art. 128, art. 129, art. 133 § 1 oraz art. 135 § 1 i 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również ojciec powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem jego dziecka w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, części opłat eksploatacyjnych za mieszkanie w którym przebywają, oraz innych wydatków niezbędnych do ich prawidłowego rozwoju.

Natomiast na mocy art. 133 § 3 kro rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Na podstawie art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego, w tym także ustalenia, że obowiązek alimentacyjny wygasł.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14.11.1997r., sygn. akt III CKN 217/97 (Prokuratura i Prawo z 1998r., Nr 9, poz. 28) wskazano, iż:

„Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku "troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka" i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej (art. 96 krio). Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, a w szczególności - przez termin dojścia przez alimentowanego do pełnoletności. Nie jest także związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego stopnia podstawowego lub średniego wykształcenia. Jedyną miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku, jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie, przy czym przyjmuje się, że nie można tego oczekiwać od dziecka małoletniego. Z tej przyczyny w odniesieniu do dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy pod uwagę to, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki. Przeciwne stanowisko prowadziłoby do zahamowywania, a co najmniej znacznego utrudniania dalszego rozwoju dziecka, a to przez pozbawianie go środków materialnych niezbędnych do kontynuowania nauki po osiągnięciu pełnoletności, pozostawałoby zatem w sprzeczności ze wspomnianym wyżej podstawowym obowiązkiem rodzicielskim.”

Natomiast w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14.11.1997r., sygn. akt III CKN 257/97 (OSNC z 1998r., Nr 4, poz. 70) stwierdzono, że przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki.

Analiza ww. przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz orzeczeń Sądu Najwyższego dotyczących obowiązku alimentacyjnego prowadzi do wniosku, że obowiązek alimentacyjny rodziców wobec pełnoletniego uczącego się dziecka istnieje wówczas gdy jego wiek nie przekracza średniego wieku osoby uczącej się. Wykazuje też, że chodzi o wiek dziecka, który nie odbiega znacząco do wieku osób które podejmują naukę w zwykłym trybie (tj. bez opóźnień organizacyjnych) a ponadto pełnoletnie dziecko wykazuje chęć nauki i jego osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki.

Na podstawie zgromadzonego materiału procesowego w ocenie Sądu doszło do zmiany stosunków określonej w art. 138 kro uzasadniającej wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego.

W ocenie Sądu argumenty i dowody powołane przez powoda pozwoliły na uznanie żądania pozwu w całości.

Pod koniec 2017r. powód doznał poważnych problemów zdrowotnych skutkujących u niego brakiem jakichkolwiek możliwości wywiązywania się z obowiązku alimentacyjnego. Od czasu wylewu do mózgu na skutek pęknięcia tętniaka trwa u powoda proces ratowania życia i zdrowia, a także rehabilitacji w powrocie do zdrowia. Od tego czasu powód nie posiada już możliwości zarobkowych i majątkowych aby partycypować w kosztach utrzymania swojej pełnoletniej córki. Faktem jest, że powód nie przedłożył dokumentu wskazującego na jego brak zdolności do pracy, jednak biorąc pod uwagę realia życia w H. i ujmująco szczere, wiarygodne zeznania świadka – w H. nie wystawia się tego typu zaświadczeń.

D. K. znajduje się obecnie w okresie intensywnej rehabilitacji, jego stan zdrowia jest zły, pełen bólu i cierpienia. W wyniku choroby doszło do powoda do wielu dysfunkcji (...), których nie udało się do końca zlikwidować. Powód pozostaje pod ciągłą osób trzecich, uczęszcza do dziennego domu opieki, gdyż jego żona nie jest już w stanie wyłącznie samodzielnie mu pomagać.

W ocenie Sądu także zachowanie powoda i jego żony w toku postępowania wskazuje, że powód jest osobą schorowaną. Wskutek swojego złego stanu zdrowia powód zmuszony był do zaprzestania prowadzonej przez siebie działalności i popadł w długi, co skutkowało wszczęciem postępowania upadłościowego. Obecnie powód objęty jest pomocą polegającą na tym, iż państwo spłaci dług powoda, przy jego wywiązywaniu się z podstawowych opłat, dysponując jedynie wyliczoną kwotą, z trudem wystarczająca na zaspokajanie podstawowych potrzeb życiowych powoda – rehabilitację i leczenie.

Powód posiada jeszcze jedną córkę – małoletnią S., na którą także brakuje mu środków do jej utrzymania.

Pozwana już w dacie wystąpienia u powoda (...), tj. pod koniec 2017r. była już osobą pełnoletnią, jednak wówczas nie miała jeszcze możliwości samodzielnego utrzymania się – kontynuowała naukę, korzystając głównie z pomocy matki i siostry. Pozwana ukończyła naukę na poziomie - przekładając na realia polskie - technikum, liceum i chciała zdobywać dalsze wykształcenie. Ukończyła kursy zawodowe i w ocenie Sądu jest w stanie podjąć zatrudnienie. Pozwana podejmowała kolejne kursy by podnosić swoje kompetencje. Ukończone przez pozwaną kursy odbiegają od siebie przedmiotowo, nie są kontynuacją rozwoju zawodowego we wcześniej wybranym, wyuczonym zawodzie. W momencie ukończenia pierwszego kursu zawodowego pozwana powinna podąć zatrudnienie, chociażby w większym mieście. Posiadała już wówczas kwalifikacje do podjęcia pracy. Bariery w znalezieniu pracy nie stanowi u pozwanej także język, gdyż znajomość języka (...) jest u pozwanej na bardzo wysokim poziomie. W ocenie Sądu pozwana już w momencie ukończenia pierwszego kursu zawodowego na kierunku (...) – od lipca 2020r. uzyskała możliwość samodzielnego utrzymywania się, rozpoczęcia pracy zarobkowej. W przedmiotowej sprawie ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego powoda wobec J. M. (1) z dniem 1.01.2018r. wynikało ze zdarzeń losowych – ciężkiej choroby D. K., wskutek której utracił całkowicie możliwości zarobkowe i majątkowe, możliwości osiągania jakichkolwiek dochodów.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że okoliczności sprawy uzasadniają ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego powoda względem pozwanej z dniem 1 stycznia 2018r.

Z tych względów na podstawie art. 138 kro orzeczono jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach sądowych orzeczono w punkcie II wyroku, na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2022r., poz. 1124), obciążając nimi Skarb Państwa.





Dodano:  ,  Opublikował(a):  Małgorzata Chyłek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Piotr Kawecki
Data wytworzenia informacji: