Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 4 listopada 2024 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu Wydział III Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym

Przewodniczący sędzia Piotr Kawecki

Protokolant sekretarz sądowy Anna Sosnowska

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2024 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z wniosku A. B. (1)

przy uczestnictwie P. M.

o ustalenie miejsca pobytu mał. B. M. i ustalenie kontaktów P. M. z małoletnią

oraz

sprawy z wniosku P. M.

przy uczestnictwie A. B. (1)

o ustalenie kontaktów P. M. z mał. B. M. i o wydanie zarządzeń z art. 109 kro odnośnie mał. B. M.

postanawia

1.  umorzyć postępowania w części dotyczącej ustalenia miejsca pobytu mał. B. M. i ustalenia kontaktów P. M. z mał. B. M.,

2.  oddalić wniosek P. M. o wydanie zarządzeń z art. 109 kro odnośnie mał. B. M.,

3.  ustalić, że każdy uczestnik postępowania ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie,

4.  zwrócić A. B. (1) ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego(...) kwotę 70 zł (siedemdziesiąt złotych) tytułem części opłaty sądowej od wniosku,

5.  zwrócić P. M. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego (...) kwotę 20 zł (dwadzieścia złotych) tytułem części opłaty sądowej od wniosku.

Sygn. akt III Nsm(...)

UZASADNIENIE

A. B. (1) w dniu 20 grudnia 2023 r. złożyła w tut. Sądzie wniosek domagając się ustalenia, że miejscem pobytu małoletniej B. M. będzie każdorazowe miejsce zamieszkania jej matki oraz ustalenia kontaktów uczestniczka P. M. z małoletnią B. M..

W uzasadnieniu wniosku wskazano, że rodzice małoletniej pozostawali w nieformalnym związku do sierpnia 2023 r. Uczestnicy są ze sobą silnie skonfliktowani i nie są w stanie porozumieć się w sprawach dotyczących małoletniej. W związku z tym konieczne jest uregulowanie kwestii dotyczącej kontaktów ojca z córką i ustalenie miejsca pobytu przy matce, z którą małoletnia jest silnie związana.

Uczestnik P. M. wniósł o oddalenie wniosku o ustalenie miejsca pobytu małoletniej przy matce i oddalenie wniosku o ustalenie kontaktów z małoletnią.

W dniu 29 grudnia 2023 r. P. M. złożył w tut. Sądzie wniosek o ustalenie jego kontaktów z mał. B. M.. Sprawa została zadekretowana pod sygnaturą (...) i postanowieniem z dnia 2 lutego 2024 r. połączona ze sprawą I. N. (...) celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Pismem procesowym z dnia 25 stycznia 2024 r. P. M. wniósł o ograniczenie A. B. (1) władzy rodzicielskiej nad mał. B. M. poprzez zobowiązanie jej do ukończenia kursu podnoszącego kompetencje rodzicielskie (szkoły rodzica) oraz zobowiązanie wnioskodawczyni do przedstawienia dokumentu potwierdzającego rozpoczęcie kursu w terminie 30 dni od dnia wydania postanowienia.

A. B. (1) wniosła o oddalenie wniosku P. M. o ograniczenie władzy rodzicielskiej.

Na rozprawie w dniu 22 marca 2024 wnioskodawczyni i uczestnik postępowania zawarli ugodę, w której ustalili, że miejscem pobytu małoletniej B. M. będzie każdorazowe miejsce zamieszkania matki małoletniej. W ugodzie strony ustaliły również wymiar kontaktów P. M. z mał. B. M..

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletnia B. M., ur. (...) jest dzieckiem pochodzącym ze związku nieformalnego A. B. (1) i P. M..

/okoliczność bezsporna a nadto dowód: odpis skrócony aktu urodzenia k. 14/

Rodzice małoletniej pozostawali w związku nieformalnym do sierpnia 2023 r. kiedy to A. B. (1) wraz z małoletnią przeprowadziła się z R. do T..

Po przeprowadzce A. B. (1) nie poinformowała ojca małoletniej gdzie zamieszkała z córką ani do jakiego przedszkola zapisała małoletnią. Ojciec małoletniej wynajął detektywa aby się tego dowiedzieć.

Gdy małoletnia B. spędza czas z ojcem matka małoletniej często dzwoni do ojca małoletniej aby móc porozmawiać z córką.

W weekend majowy matka małoletniej poprosiła P. M. aby dał znać, gdy dojadą na miejsce do R.. Gdy nie było przez cały dzień żadnej informacji od ojca dziecka A. B. (1) zawiadomiła (...).

Rodzice małoletniej pozostają w konflikcie. Pomimo tego matka dziecka stara się aby małoletnia miała dobrą relację z ojcem. Wspólnie przygotowują laurki dla ojca małoletniej i przekąski na podróż. Matka dziecka stara się aby małoletnia nie uczestniczyła w rozmowach dorosłych. A. B. (1) upomniała swoją siostrę za niestosowne zachowanie gdy P. M. przywiózł córkę po zakończonym kontakcie.

Małoletnia B. jest zdrowym i zadbanym dzieckiem. Ma silną więź z obojgiem rodziców.

Małoletnia regularnie spotyka się z ojcem zgodnie z ugodą zawartą przez strony.

W ocenie P. M. matka małoletniej podważa jego autorytet jako ojca.

/dowód: umowa z przedszkolem k. 15-18

umowa najmu k. 19-21

zapis korespondencji i połączeń k. 38-114, 116-160, 207-317,320-321, 400-472

orzeczenie lekarskie k. 478-479

zaświadczenie k. 480-481

opinia k. 482

płyta CD k. 483

zeznania P. M. k. 485v.-487

zeznania A. B. (1) k. 487-488v., 545-546

zeznania świadka T. M. k. 507-508v.

zeznania świadka H. S. k. 508v.-509

zeznania świadka D. M. k. 509-510v.

zeznania świadka F. M. k. 529-530v.

zeznania świadka T. Ż. k. 530v.-531v.

zeznania świadka K. M. k. 544v.-545/

Na rozprawie w dniu 22 marca 2024 r. strony oświadczyły, że chcą zawrzeć ugodę w przedmiocie ustalenia miejsca pobytu małoletniej B. M. i kontaktów P. M. z małoletnią. Przewodniczący przygotował projekt ugody zgodnie z ustaleniami poczynionymi przez strony, który następnie odczytał. Po zapoznaniu się z treścią ugody i jej zaakceptowaniu, obie strony oraz ich pełnomocnicy złożyli pod nią własnoręcznie podpisy.

Na mocy tej ugody strony zgodnie ustaliły, że miejscem pobytu małoletniej B. M. będzie każdorazowe miejsce zamieszkania jej matki. Nadto strony ustaliły wymiar kontaktów uczestnika P. M. z małoletnią.

/dowód: załącznik do protokołu rozprawy z dnia 22.03.2024r. k. 380/

Sąd zważył, co następuje

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań świadków i stron postępowania, które uznano za wiarygodne gdyż były spójne, logiczne i dotyczyły faktów znanych tym osobom bezpośrednio, a ponadto znalazły potwierdzenie w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego w związku z art. 13 § 2 kpc – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 w związku z art. 13 § 2 kpc – nie zostały podważone.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte we wniosku, w innych pismach procesowych, sprawozdaniach kuratorów, a którym strona przeciwna nie zaprzeczała, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale zgromadzonym w sprawie.

Strony w toku rozprawy w dniu 22 marca 2024r. zawarły ugodę w przedmiocie ustalenia miejsca pobytu małoletniej B. M. i ustalenia kontaktów P. M. z małoletnią córką.

W myśl art. 223§ 2 kpc w zw. z art. 203 § 4 k.p.c. Sąd może uznać za niedopuszczalne zawarcie ugody, tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymieniona czynność jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza ona do obejścia prawa.

W ocenie Sądu zawarta przez strony ugoda sądowa była dopuszczalna, jej treść była zgodna z prawem oraz z zasadami współżycia społecznego i nie zmierzała do obejścia prawa.

Wobec zawarcia przez strony ugody sądowej w przedmiocie ustalenia kontaktów i miejsca pobytu małoletniej, wydanie orzeczenia w tej kwestii stało się zbędne. Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 355 § 1 kpc w zw. z art. 223 § 1 i art. 13 § 2 kpc orzekł jak w punkcie 1. sentencji postanowienia.

Zgodnie z treścią art. 109 § 1 kro, jeżeli dobro dziecka jest zagrożone, sąd wyda odpowiednie zarządzenia. Przepis art. 109 § 2 kro w punktach 1-5 wskazuje, jakie zarządzenia w szczególności może wydać sąd.

Ograniczenie władzy rodzicielskiej określone w ww. przepisie jest uwarunkowane tylko jedną przesłanką w postaci zagrożenia dobra dziecka (tak np. J. Strzebinczyk, w: System PrPryw, t. 12, 2011, s. 340). Okoliczności uzasadniające interwencję sądu opiekuńczego mogą pojawić się niezależnie od staranności dokładanej przez rodziców przy wykonywaniu swoich obowiązków. Uzależnienie interwencji sądu opiekuńczego od ustalenia zaniedbań rodziców obniżałoby standard ochrony dobra dziecka i ograniczało możliwość udzielenia rodzinie pomocy w przypadkach, w których rodzicom nie można postawić zarzutu naruszenia obowiązków wynikających z przepisów kro dotyczących władzy rodzicielskiej.

Ograniczenie władzy rodzicielskiej na podstawie art. 109 kro nie jest uzależnione od winy rodziców i nie może być postrzegane jako forma represji wobec rodziców. Podstawowym celem ingerencji sądu opiekuńczego jest ochrona zagrożonego dobra dziecka oraz pomoc rodzinie (tak J. Ignatowicz, w: System PrRodz, s. 879; A. Łapiński, Ograniczenia władzy rodzicielskiej, s. 70). Pogląd ten, jako niekwestionowany, prezentowany jest również w orzecznictwie SN. W przytoczonym wyżej post. SN z dnia 13.09.2000 r. (II CKN 1141/00, L.) wskazano, że "Ingerencja sądu (…) nie jest (...) zależna od tego, czy zagrożenie dobra dziecka zostało spowodowane zawinionym działaniem rodziców i nie ma represyjnego charakteru. Według powszechnego poglądu piśmiennictwa przedmiotu celem ograniczenia władzy rodzicielskiej jest ochrona dziecka, lecz także niesienie pomocy rodzicom dla właściwego wykonywania tej władzy" (por. podobną tezę wyrażoną w post. SN z dnia 7.06.1967 r., III CR 84/97).

Z kolei w postanowieniu z dnia 27.10.1997 r. (III CKN 321/97, niepubl.) Sąd Najwyższy podkreślił, że w przypadku ograniczenia władzy rodzicielskiej bez znaczenia pozostaje okoliczność, czy zagrożenie dobra dziecka "zostało spowodowane niewłaściwym (w sensie pejoratywnym) postępowaniem rodziców, ich nieudolnością, czy też mylnym wyobrażeniem o tym, czego wymaga dobro dziecka. Nieistotne jest także, czy zachowanie się rodziców jest zawinione. Zarządzenia dopuszczalne na podstawie art. 109 kro nie stanowią represji w odniesieniu do rodziców, lecz środek ochrony zagrożonego dobra dziecka".

Z jednoznacznego brzmienia art. 109 § 1 kro wynika, że przesłanką zastosowania przez sąd opiekuńczy ograniczenia władzy rodzicielskiej jest zagrożenie dobra dziecka. Interwencja sądu opiekuńczego nie jest zatem ograniczona do sytuacji, w których nastąpi naruszenie dobra dziecka. Wystarczający jest sam stan zagrożenia tego dobra. Wynika z tego, że zarządzenia sądu opiekuńczego mogą mieć charakter prewencyjny, i powinny prowadzić do usunięcia stanu zagrożenia. Tej funkcji omawianego unormowania odpowiada jego otwarta i elastyczna formuła umożliwiająca wydawanie dostosowanych do konkretnej sytuacji dziecka zarządzeń. W taki też sposób funkcję ograniczenia władzy rodzicielskiej na podstawie art. 109 kro określił SN w orzeczeniu z dnia 13.09.2000 r. ( II CKN 1141/00, L.), w którym wskazano, że "Wynikająca z art. 109 § 1 kro dyrektywa profilaktycznego działania sądu nakazuje podjęcie ingerencji w sferę władzy rodzicielskiej już w razie zagrożenia dobra dziecka, by zapobiec ujemnym skutkom niewłaściwego lub nieudolnego jej sprawowania".

Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie wykazał aby dobro małoletniej B. M. było obecnie zagrożone czy choćby narażone na zagrożenie. W ocenie Sądu zachowania matki dziecka, co do których zastrzeżenia miał ojciec małoletniej, takie jak częste telefony czy zawiadomienie (...) gdy nie było kontaktu przez cały dzień nie stanowią zagrożenia dobra małoletniej B.. Zdaniem Sądu działania te mogą być jedynie poczytane jako nadmierna troska o dobro małoletniej.

Faktem jest, że strony od rozstania pozostają w konflikcie, jednak jak wynika z zeznań świadków i stron postępowania, starają się oni nie angażować w swój konflikt córki.

Sąd nie znalazł podstaw by ograniczyć władzę rodzicielską A. B. (2) poprzez zobowiązanie jej do odbycia warsztatów Szkoła dla rodziców”.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił wniosek P. M. o wydanie zarządzeń z art. 109 kro odnośnie mał. B. M., orzekając jak w punkcie 2. sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono na mocy art. 520 §2 kpc.

Z uwagi na zawarcie ugody sądowej Sąd w punkcie 4. orzekł o zwrocie A. B. (1) kwoty 70 zł tytułem części opłaty sądowej od wniosku, a w punkcie 5. sentencji o zwrocie P. M. kwoty 20 zł tytułem części opłaty sądowej od wniosku.