Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 maja 2016 roku

Sąd Rejonowy w Toruniu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Żuchowski

Protokolant: sekr. sąd. Beata Ewald

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń Centrum-Zachód K. Lipińskiego

po rozpoznaniu dnia 22.10; 01.12. 2015 r; 01.02, 14.03, 9.05.2016 roku

sprawy:

K. Ż. c. S. i M. z domu W. ur. (...) w B.

oskarżonego o to, ż e:

I.  W okresie od stycznia 2012 roku do maja 2014 roku w T. działając czynem ciągłym w celu realizacji z góry powziętego zamiaru wykonując na podstawie umowy z dnia 24 grudnia 2005 roku obowiązki zarządcy nieruchomości pobierając pożytki z nieruchomości oraz pokrywając wydatki związane z ich zarządem i eksploatacją, nie sporządzając rachunku z zarządu oraz nie przekazując nadwyżki środków finansowych właścicielowi nieruchomości przywłaszczyła pieniądze w łącznej kwocie 47.245,81 zł na szkodę J. B.

- to jest czyn z art. 284§2kk w zw. z art. 12kk

II.  W okresie od marca 2014 roku do 16 czerwca 2014 roku w T. nie wydała, mimo kierowanych wezwań i żądań dokumentacji, którą nie miała prawa wyłącznie rozporządzać, to jest dokumentów uzyskanych i wytworzonych w związku ze sprawowaniem zarządu nad nieruchomościami w T. przy ul. (...) i ul. (...), czym działała na szkodę J. B.

- to jest czyn z art. 276kk

ORZEKA:

I. uznaje oskarżoną K. Ż. za winną popełnienia zarzucanego jej czynu w punkcie I aktu oskarżenia z tym ustaleniem, iż: przypisanego czynu dopuściła się w okresie od 3 września 2011 r. do maja 2014 r. przywłaszczyła łącznie kwotę 50.041,42 zł to jest przestępstwa z art. 284 § 2 kk w zw. z art 12 kk i art. 4 § 1 kk i za to na podstawie art. 284 § 2 kk wymierza karę 1 ( jednego ) roku i 2 ( dwóch) miesięcy pozbawienia wolności, zaś na podstawie art. 33 § 1,2 i 3 kk karę 100 ( stu) stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość jednej stawki w kwocie 20 ( dwudziestu ) zł;

II. uznaje oskarżoną K. Ż. za winną popełnienia zarzucanego jej czynu w punkcie II aktu oskarżenia z tym ustaleniem, iż został popełniony w okresie od 8 kwietnia 2014 r. do 16 czerwca 2014 r. to jest przestępstwa z art. 276 kk w zw. z art. 4 § 1 kk i za to na podstawie art. 276 kk wymierza karę 4 ( czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

III. na podstawie art. 85 kk, 86 § 1 kk w miejsce kar pozbawienia wolności orzeczonych w punkcie I i II wyroku orzeka karę łączną 1 ( jednego) roku i 3 ( trzech ) miesięcy pozbawienia wolności;

IV. na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesza wykonanie orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności na okres 4 ( czterech) lat tytułem próby;

V. na podstawie art. 46 § 1 kk zobowiązuje oskarżoną do naprawienia szkody poprzez uiszczenie kwoty 50.041,42 ( pięćdziesiąt tysięcy czterdzieści jeden zł czterdzieści dwa gr) na rzecz oskarżyciela posiłkowego J. B.;

VI. zasądza od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego J. B. kwotę (...) ( dwa tysiące dwieście osiem ) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie przygotowawcze i sądowe;

VII. zwalnia oskarżoną od ponoszenia opłaty i wydatków, którymi obciąża Skarb Państwa.

sygn. akt II K 764/ 15

UZASADNIENIE

W dniu 24 grudnia 2005 roku J. B. jako zleceniodawca zawarła umowę o zarządzanie nieruchomością budynkową z K. Ż. jako zarządcą, prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą(...) z siedzibą w T., której przedmiotem było powierzenie zarządu nieruchomościami położonymi w T. przy ulicy (...). Na mocy tej umowy do obowiązków zarządcy należało m.in. zapewnienie dostaw energii elektrycznej, wody, gazu, odprowadzania ścieków i wywóz nieczystości (§ 3 pkt 8), opłacanie podatków i innych opłat publicznoprawnych (§ 3 pkt 9), prowadzenie dla nieruchomości odpowiedniej dokumentacji finansowej (§ 3 pkt 10), dokonywanie rozliczeń finansowych i przekazywanie dokumentów zlecającym do dnia 30 każdego miesiąca za dany miesiąc w celu rozliczenia podatkowego właścicieli (§ 3 pkt 11) oraz zapewnienie w miarę możliwości ciągłości w najmie lokali mieszkalnych i użytkowych (§ 3 pkt 13). Zgodnie z § 4 umowy całkowite wynagrodzenie K. Ż. wynosiło miesięcznie 650 złotych plus podatek VAT. W § 9 umowy zastrzeżono, że zmiana jej treści oraz wypowiedzenie wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.

Dowód: Umowa o zarządzanie nieruchomością budynkową (k. 10-12, 756)

W początkowym okresie realizacji umowy współpraca pomiędzy stronami układała się dobrze. W późniejszym czasie oskarżona jednak nieraz ignorowała próby kontaktu ze strony pokrzywdzonej. Od 2009 roku K. Ż. nie sporządzała w odpowiednich terminach rachunku z zarządu oraz nie przekazała pokrzywdzonej sprawozdań z zarządu za lata 2009-2014. Niewywiązanie się z umowy w terminie oskarżona tłumaczyła problemami zdrowotnymi i rozwodem z mężem.

Dowód: Opinia biegłej (k. 584, 756)

Zeznania pokrzywdzonej J. B. (k. 170, 716-717)

Zeznania świadka H. L. (k. 208-209, 726-727)

Korespondencja mailowa i wiadomości SMS oskarżonej (k. 19-29, 756)

W dniu 3 września 2011 roku oskarżona przyjęła od spółki (...) sp. z o.o. kaucję za najem lokalu przy ul. (...) w T. w kwocie 15.000 złotych wpłaconej gotówką. Na zakończenie umowy najmu, to jest we wrześniu 2013 roku, kaucja ta została potrącona poprzez zmniejszenie wysokości ostatniej opłaty czynszowej. Fakt otrzymania kaucji nie znalazł odzwierciedlenia w prowadzonej przez zarządcę ewidencji. Tym samym oskarżona zatrzymała dla siebie pieniądze w kwocie odpowiadającej wysokości kaucji, stanowiące własność J. B..

Dowód: Zeznania pokrzywdzonej J. B. (k. 170, 716-717)

Dowód Wewnętrzny (k. 207, 756)

Uzupełniająca opinia biegłej (k. 745)

Zeznania świadka J. J. (1) (k. 179v, 737-738)

W dniu 7 listopada 2012 roku przed Sądem Rejonowym w Toruniu została zawarta ugoda, wedle której w nieruchomości przy ul. (...) w T. zostanie wykonane przyłącze kanalizacji sanitarnej oraz wymiana leżaka kanalizacyjnego, a praca ta zostanie zlecona (...) J. M. za łączną kwotę 12.204,96 złotych. W myśl ugody J. B. zobowiązała się do zapłaty tej kwoty wykonawcy. Prace te zostały wykonane do 30 listopada 2012 roku. Pokrzywdzona nie zapłaciła jednak wykonawcy osobiście, ponieważ rozliczeń dokonywała w jej imieniu oskarżona. Środki na ten cel oskarżona miała z wniesionych przez najemców opłat za czynsz i media. W dokumentacji dotyczącej wydatków zarządcy nieruchomości koszt wykonania tych robót nie został ujęty.

Dowód: Wyjaśnienia oskarżonej K. Ż. (k. 755)

Zeznania pokrzywdzonej J. B. (k. 756)

Uzupełniająca ustna opinia biegłej (k. 744-745)

Ugoda (k. 262-264 akt XI Ns 528/12)

W 2012 roku wpłaty na konta bankowe K. Ż. z tytułu najmu lokali stanowiących własność J. B. wyniosły ogółem 278.102,31 złotych. W latach 2013 i 2014 wpłaty te wyniosły odpowiednio 155.620,55 złotych i 6.498,51 złotych. Ogółem pożytki z obu nieruchomości w latach 2012-2014 wyniosły zatem 440.221,37 złotych. Wydatki związane z zarządem nieruchomością i kosztami eksploatacji w latach 2012-2014 zamknęły się w kwocie 91.211,26 złotych. Wpłaty podatku VAT do Urzędu Skarbowego wyniosły w tym czasie 63.075,90 złotych, natomiast z tytułu podatku zryczałtowanego od przychodów ewidencjonowanych oskarżona uiściła 26.188,40 złotych. We wskazanym okresie oskarżona wpłaciła J. B. z tytułu pożytków kwotę 212.500,00 złotych. W sumie wypłaty pożytków wyniosły zatem 392.975,56 złotych. Oznacza to, że w okresie od 01.01.2012 r. do 31.05.2014 r. K. Ż. nie rozliczyła się z nadwyżki pożytków nad wydatkami w kwocie 47.245,81 złotych.

Dowód: Opinia biegłej wraz z załącznikami (k. 580-612, 756)

Uzupełniająca ustna opinia biegłej (k. 744-745)

Dokumentacja (k. 30-168, 180- 206, 232-238, 281-479, 512-579, 756)

Niższe wpływy oskarżona wyjaśniała pokrzywdzonej tym, że najemca nieruchomości położonej przy ulicy (...) sp. z o.o. zaczął wpłacać mniejsze niż należne kwoty, a następnie zaprzestał wpłat w ogóle. Jednocześnie oskarżona utrudniała najemcy kontakt z pokrzywdzoną, którą zapewniała o tym, że podejmuje działania zmierzające do wyegzekwowania należności. W rzeczywistości najemca regulował swoje zobowiązania w pełnej wysokości aż do września 2013 roku, a tłumaczenia oskarżonej miały na celu zwodzenie pokrzywdzonej. Po tym, gdy w rozmowie z prezesem (...) okoliczności te wyszły na jaw, J. B. wypowiedziała umowę o zarząd w dniu 25 marca 2014 roku.

Dowód: Zeznania pokrzywdzonej J. B. (k. 170, 716-717)

Zeznania świadka J. J. (1) (k. 179, 737-738)

Pismem z dnia 28 marca 2014 roku, którego odpis doręczono oskarżonej w dniu 31 marca 2014 roku, J. B. wezwała K. Ż. do złożenia rachunku z zarządu nieruchomościami za okres 2012-2014 w terminie 7 dni od doręczenia pisma. Następnie pismem z dnia 3 kwietnia 2014 r., wyznaczając termin 7 dni, wezwała zarządcę do złożenia rachunku z zarządu nieruchomościami za okres 2009-2011. Powyższe wezwania zostały ponowione pismem z dnia 23 maja 2014 roku. Pomimo otrzymanych wezwań, oskarżona dokumentów tych nie wydała uprawnionej osobie aż do czasu zatrzymania tych rzeczy przez Policję w dniu 16 czerwca 2014 r.

Dowód: Wezwania do złożenia rachunku z zarządu nieruchomością (k. 13-14, k. 261, 756)

Pismo oskarżonej (k. 15, k. 262, 756)

Protokół zatrzymania rzeczy (k. 222-226, 756)

K. Ż. nie była dotąd karana sądownie.

Dowód: Karta karna (k. 646, 756)

K. Ż. została oskarżona o to, że:

1.  w okresie od stycznia 2012 roku do maja 2014 roku w T. działając czynem ciągłym w celu realizacji z góry powziętego zamiaru wykonując na podstawie umowy z dnia 24 grudnia 2005 roku obowiązki zarządcy nieruchomości, pobierając pożytki z nieruchomości oraz pokrywając wydatki związane z ich zarządem i eksploatacją, nie sporządzając rachunku z zarządu oraz nie przekazując nadwyżki środków finansowych właścicielowi nieruchomości przywłaszczyła pieniądze w łącznej kwocie 47.245,81 złotych na szkodę J. B., to jest o czyn z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 12 kk;

2.  w okresie od marca 2014 roku do 16 czerwca 2014 roku w T. nie wydała, mimo kierowanych wezwań i żądań dokumentacji, którą nie miała prawa wyłącznie rozporządzać, to jest dokumentów uzyskanych i wytworzonych w związku ze sprawowaniem zarządu nad nieruchomościami w T. przy ul. (...) i ul. (...), czym działała na szkodę J. B., to jest o czyn z art. 276 kk.

Przesłuchana w toku dochodzenia (k. 623) K. Ż. nie przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów. Niewydanie dokumentacji w terminie tłumaczyła koniecznością jej uporządkowania, co opóźniało się wskutek działań pokrzywdzonej mających doprowadzić oskarżoną do złego stanu zdrowia. Jej zdaniem dokumentacja była gotowa do odbioru, jednak do przybycia Policji nikt się po nią nie zgłaszał. Zaprzeczyła jakoby miała przywłaszczyć jakiekolwiek pieniądze, jednocześnie dodając, że wielokrotnie wykonywała zadania wykraczające ponad jej umowne obowiązki, za które nie pobierała dodatkowego wynagrodzenia. Przed Sądem (k. 714-715, 726, 727, 755) K. Ż. podtrzymała wcześniejsze wyjaśnienia. Jej zdaniem w 2012 roku pokrzywdzona podniosła jej wynagrodzenie do kwoty 1615 złotych brutto, jednak było to ustalenie ustne. Ponadto wyjaśniła, że ze względu na stan zdrowia mogła nie rozliczać się terminowo, jednak na pewno rozliczyła się ze wszystkich przychodów z nieruchomości, a pokrzywdzona była na bieżąco informowana o wszystkich przychodach i wydatkach. Zaprzeczyła też, jakoby miała utrudniać kontakt pomiędzy prezesem zarządu (...) sp. z o.o. a J. B.. Co do kaucji w kwocie 15.000 złotych pobranej od tej spółki oskarżona twierdziła, że było to jej wynagrodzenie za wynajęcie lokalu przy ul. (...). Dodała, że pokrzywdzona nie chciała sporządzać pisemnej umowy, aby uniknąć zapłacenia podatku VAT. W kwestii wynagrodzenia dla (...) w kwocie 12.204,39 złotych oskarżona wskazała, że suma ta nie została ujęta jako wydatek w dokumentacji, jednak została wypłacona przez nią z pożytków z nieruchomości. Pozostałą różnicę miały stanowić koszty związane z wykonywanymi czynnościami pośrednictwa w obrocie nieruchomościami i ich reklamą oraz koszty wielokrotnych napraw i konserwacji opłacanych bez faktur.

W ocenie Sądu, wyjaśnienia K. Ż. są wiarygodne jedynie co do tego, że zapłata dla firmy (...) nie znalazła odzwierciedla w dokumentacji dotyczącej zarządu, a pochodziła ono z pożytków z nieruchomości pokrzywdzonej. Twierdzenia te potwierdziła bowiem przed Sądem sama pokrzywdzona (k. 756). W pozostałym zakresie Sąd odmówił wiary oskarżonej. Twierdzeniom o podniesieniu jej wynagrodzenia w 2012 roku zaprzeczyła pokrzywdzona. Wersję J. B. wzmacnia dodatkowo fakt, że wedle § 9 umowy o zarząd wszelkie jej zmiany wymagały formy pisemnej pod rygorem nieważności. Brak zatem podstaw do tego, aby dać wiarę oskarżonej co do tego, że koszt zarządu został zmieniony na mocy ustnego ustalenia. Sąd uznał za niewiarygodne również twierdzenia oskarżonej o tym, że kaucja stanowiła jej wynagrodzenie, a pozostała nierozliczona kwota wynikała z tego, że pokrzywdzona niekiedy nie życzyła sobie faktur. Przeczą temu przede wszystkim zeznania J. B.. Należy zauważyć, że gdyby pokrzywdzonej zależało na wzbogaceniu się kosztem oskarżonej, to nie przyznałaby przed Sądem, że oskarżona posiadała pieniądze na wynagrodzenie dla J. M. pochodzące z jej środków. Dodatkowo należy wskazać, że wiarygodność oskarżonej obniża to, że w jej ocenie przekazywała wszystkie dokumenty dotyczące rozliczeń, co najwyżej z niewielkimi opóźnieniami, a z obowiązku z przekazywania sprawozdań finansowych zwolniła ją J. B.. Tymczasem z zeznań pokrzywdzonej i jej księgowej świadka H. L. wynika, że od początku 2013 roku K. Ż. nie przekazała już żadnych dokumentów związanych ze sprawowanym zarządem, a wcześniej zdarzały się opóźnienia (k. 208). Zeznania te potwierdziła biegła w swojej opinii, w której zawarła stwierdzenie, że od 2009 roku K. Ż. nie sporządzała w odpowiednich terminach rachunku z zarządu (k. 584). Powyższe okoliczności podważają wiarygodność oskarżonej, wedle której zarząd był przez nią sprawowany bez zarzutu. Podobnie Sąd ocenił jej tłumaczenia odnośnie przyczyn niewydania pokrzywdzonej dokumentacji, który to fakt oskarżona co do zasady przyznała.

Pokrzywdzona J. B. ( k. 169-171) w toku dochodzenia szczegółowo opisała swoje podejrzenia co do tego, że K. Ż. nie w pełni rozliczała się z nią z pożytków pochodzących z jej nieruchomości w okresie sprawowania zarządu. Wskazała, że od września 2009 roku nie otrzymywała od niej rozliczeń miesięcznych i rocznych. K. Ż. miała ją zwodzić, tłumacząc niewywiązywanie się z umowy chorobą matki, rozwodem z mężem, czy chorobą nowotworową. Niższe wpływy z pożytków miała wyjaśniać brakiem płatności od (...) sp. z o.o. Pokrzywdzona zeznała również, że oskarżona do chwili obecnej odmawia jej wydania dokumentacji dotyczącej sprawowanego zarządu. Przed Sądem (k. 716-717, 727, 756) podtrzymała wcześniej złożone zeznania. Zaprzeczyła, jakoby miała podnieść wynagrodzenie oskarżonej oraz zaliczeniu na jego poczet kaucji za lokal w kwocie 15.000 złotych. Przyznała jednak, że oskarżona w jej imieniu dysponowała kwotą przeznaczoną na wynagrodzenie dla J. M., która mogła pochodzić z pożytków z nieruchomości.

Sąd uznał powyższe zeznania za w pełni wiarygodną podstawę czynienia ustaleń faktycznych w sprawie. Warto zauważyć, że w postępowaniu przygotowawczym, nie mając dostępu do dokumentów dotyczących zarządu, pokrzywdzona wyceniała swoją szkodę na kwotę co najmniej 93.204 złotych. Po wydaniu na podstawie zgromadzonej dokumentacji opinii przez biegłą, z której wynikało, że oskarżona nie rozliczyła się z pożytków w łącznej sumie 47.245,81, pokrzywdzona nie kwestionowała jej wniosków. Dodatkowo przed Sądem przyznała, że oskarżona wydatkowała w jej imieniu stanowiącą składnik tej sumy kwotę 12.204,96 złotych. Postawa J. B. w toku całego postępowania świadczy o jej uczciwości, to jest chęci odzyskania pożytków, które rzeczywiście utraciła. Dodatkowo należy wskazać, że jej zeznania w kwestii współpracy z oskarżoną znajdują potwierdzenie w zeznaniach świadka H. L. i J. J. (1). Powyższe okoliczności zdecydowały o uznaniu jej zeznań za wiarygodne.

Świadek H. L. (k. 208-209, 726-727) jest księgową, z którą J. B. współpracuje od 2006 roku. Zdaniem świadka współpraca pomiędzy stronami układała się prawidłowo do końca 2011 roku. Później jednak kontakty ze strony K. Ż. stały się nieregularne. Okresy przekazywania dokumentów wydłużyły sie do dwóch miesięcy, co w jej ocenie stwarzało możliwość nieprawidłowego rozliczania. Od 2013 roku oskarżona miała nie przekazywać już żadnych dokumentów, a w połowie lutego 2014 roku odmówiła zapłaty zaległego podatku. W ocenie Sądu H. L. nie miała interesu w tym, aby zeznawać fałszywie. Jej zeznania potwierdzają wersję pokrzywdzonej i wnioski z opinii biegłej o tym, że oskarżona nie w pełni wywiązywała się z umowy o zarząd. Sąd dał zatem wiarę temu świadkowi.

Świadek J. J. (1) (k. 179, 737-738) prowadzi (...) sp. z o.o. Świadek zeznała o tym, że przy zawieraniu umowy najmu oskarżona pobrała kaucję w gotówce, która przy jej rozwiązaniu została potrącona z ostatnią należnością czynszową. Według świadka współpraca z oskarżoną była trudna, uniemożliwiała ona kontakty z właścicielką nieruchomości, a przy wypowiedzeniu umowy piętrzyła trudności. Przez cały okres obowiązywania umowy spółka miała regulować swoje zobowiązania w pełnej wysokości. Podobnie jak H. L., J. J. (2) także nie miała interesu w tym, aby zeznawać fałszywie. Jej relacja jest spójna i logiczna i znajduje oparcie w pozostałym materiale dowodowym. W związku z tym Sąd uznał jej zeznania za całkowicie wiarygodne.

Świadek M. W. (k. 177-178, 725-726) wynajmowała lokale przy ul. (...) od kwietnia 2012 r. do kwietnia 2014 r. Świadek zeznała, że zdarzało się, że nie otrzymywała potwierdzenia z tytułu zapłaty czynszu. Dodała także, że oskarżona uniemożliwiała jej kontakt z właścicielką nieruchomości. Zeznania świadka korespondują z treścią zeznań pozostałych świadków i zgromadzoną dokumentacją. W ocenie Sądu są one wiarygodne, jednak ich znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy było marginalne.

Sąd uznał za całkowicie wiarygodne również dowody z opinii biegłej z dziedziny księgowości W. A. wraz z załącznikami (k. 580-612, 756) oraz uzupełniającej ustnej opinii (k. 744-745). Z treści opinii wynika, że od 2009 roku K. Ż. nie sporządzała w odpowiednich terminach rachunku z zarządu oraz nie przekazała pokrzywdzonej sprawozdań z zarządu za lata 2009-2014. Według wyliczeń biegłej w okresie od 01.01.2012 r. do 31.05.2014 r. K. Ż. nie rozliczyła się z nadwyżki pożytków nad wydatkami w kwocie 47.245,81 złotych. Według biegłej w dokumentacji dotyczącej wydatków zarządcy nieruchomości koszt wykonania robót przez (...) nie został ujęty. Z kolei fakt otrzymania kaucji w kwocie 15.000 złotych nie znalazł odzwierciedlenia w prowadzonej przez zarządcę ewidencji.

Sporządzona opinia jest jasna, pełna i rzeczowa. Została wydana w oparciu o analizę dokumentacji sporządzonej przez oskarżoną dotyczącej zarządu nieruchomościami pokrzywdzonej. Nie budzi żadnych wątpliwości to, że biegła, którą ją sporządziła posiada wiadomości specjalne w przedmiocie, którego ona dotyczyła. Nie zachodzą w jej treści sprzeczności, a wyciągnięte przez biegłą wnioski są logiczne i spójne. Treść opinii i jej wnioski nie były również kwestionowane przez strony w toku postępowania. Mając powyższe na uwadze Sąd nie znalazł podstaw, aby podważyć wiarygodność tego dowodu i przyjął go za podstawę ustaleń w sprawie.

Sąd dał wiarę także pozostałym zgromadzonym w toku postępowania dowodom w postaci dokumentacji (k. 30-168, 180- 206, 232-238, 281-479, 512-579, 713), dowodu wewnętrznego (k. 207), korespondencji mailowej i wiadomości SMS oskarżonej (k. 19-29), wezwań i pism w sprawie złożenia rachunku z zarządu nieruchomością (k. 13-15, k. 261-262), karty karnej (k. 646) i ugody (k. 262-264 akt XI Ns 528/12), albowiem dowody te nie były kwestionowane przez strony w toku postępowania, a Sąd nie znalazł podstaw do podważenia ich wiarygodności.

Przechodząc do rozważań prawnych, należy wskazać, że przywłaszczenie wiąże się z uprzednim posiadaniem rzeczy lub prawa majątkowego przez sprawcę. W przeciwieństwie więc do kradzieży, gdzie sprawca czynu zabiera spod władztwa osoby uprawnionej określoną rzecz, w przypadku przywłaszczenia, sprawca w chwili czynu jest już w legalnym posiadaniu określonej rzeczy (wyr. SN z 17.7.1978 r., RW 258/78, OSNKW 1978, Nr 10, poz. 109) Istota przywłaszczenia sprawcy polega więc na bezprawnym potraktowaniu uzyskanej wcześniej cudzej rzeczy jak swojej własnej. Okolicznością tworzącą typ kwalifikowany przywłaszczenia w postaci sprzeniewierzenia (art. 284 § 2 kk), jest okoliczność powierzenia sprawcy rzeczy przez jej właściciela. Dochodzi tu więc do swoistego nadużycia zaufania, jakim obdarzył sprawcę właściciel rzeczy. Rzeczą powierzoną jest rzecz wydana sprawcy w określonym celu, za dobrowolną zgodą jej właściciela (por. wyr. SN z 28.6.1978 r., RW 208/79, OSNKW 1979, Nr 10, poz. 103). Nie dochodzi tu jednak do przeniesienia prawa własności do tej rzeczy, ale uzyskaniu przez sprawcę innych praw do rzeczy (np. prawo do jej używania i pobierania pożytków). Nie ma przy tym znaczenia, czy rzecz wydaje sam właściciel, czy też osoba trzecia, działająca w imieniu właściciela. Przywłaszczenie rzeczy powierzonej ma również miejsce, gdy sprawca reprezentując właściciela odbiera rzecz ruchomą od osoby trzeciej.

Przenosząc powyższe rozważania na stan faktyczny niniejszej sprawy, należało uznać, że K. Ż. swoim zachowaniem wypełniła znamiona kwalifikowanego typu przywłaszczenia określonego w art. 284 § 2 kk w zw. z art. 4 § 1 kk. Umowa o zarząd z dnia 24 grudnia 2005 roku uprawniała oskarżoną do odbioru w imieniu J. B. czynszu najmu od najemców nieruchomości i innych opłat związanych z ich eksploatacją. Uzyskane środki pieniężne stanowiły zatem rzecz powierzoną w myśl tego przepisu. Uprawnienie to obejmowało przy tym obowiązek rozliczenia wydatków dotyczących obu nieruchomości przy użyciu tych środków oraz wydanie właścicielce nadwyżki pożytków. Z ustalonego stanu faktycznego wynika jednak, że w latach 2012-2014 oskarżona po rozliczeniu wszystkich wydatków, pomimo świadomości co do wysokości osiąganych z obu nieruchomości pożytków, nie rozliczała się z nich z pokrzywdzoną w pełnej kwocie. Tym samym uzyskaną wcześniej w sposób legalny cudzą rzecz w sposób bezprawny zatrzymała dla siebie, które to zachowanie wypełnia znamię przywłaszczenia. Należy jednak zaznaczyć, że wyliczoną w opinii biegłej kwotę należało pomniejszyć o koszt wykonania prac przez(...), albowiem wydatek ten nie został ujęty w dokumentacji, pomimo tego, że został sfinansowany przez oskarżoną z uzyskanych pożytków. Z drugiej strony kwotę tę należało powiększyć o wysokość 15.000 złotych, którą stanowiła nierozliczona przez oskarżoną kaucja pobrana we wrześniu 2011 roku. W związku z powyższym Sąd dokonał zmiany opisu czynu przypisanego oskarżonej, przyjmując, że dopuściła się go ona w okresie od 3 września 2011 roku od maja 2014 roku, a przywłaszczona kwota wyniosła 50.041,42 złotych.

Drugi przypisany oskarżonej czyn polegał na niewydaniu, mimo kierowanych wezwań i żądań, dokumentacji, którą oskarżona nie miała prawa wyłącznie rozporządzać. Czynność sprawcza w postaci niewydania dokumentu nie została ujęta jako znamię czynu zabronionego określonego w art. 276 kk. W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony został jednak pogląd, iż zaprzeczenie posiadaniu dokumentu i przetrzymywanie oraz niewydanie go, mimo żądania osobie uprawnionej, może stanowić ukrywanie dokumentu w rozumieniu art. 276 KK (wyr. SN z 9.8.2000 r., V KKN 208/00, OSNKW 2000, Nr 9–10, poz. 84). W niniejszej sprawie oskarżona wprawdzie nie zaprzeczała posiadaniu dokumentów uzyskanych i wytworzonych w związku ze sprawowaniem zarządu nieruchomościami pokrzywdzonej, jednak umyślnie przetrzymywała je i nie wydała ich, pomimo żądań J. B., co również wypełnia znamiona czynu zabronionego z art. 276 kk w zw. z art. 4 § 1 kk. Należy jednak zauważyć, że pełnomocnik pokrzywdzonej skierował żądanie wydania dokumentacji w terminie 7 dni od doręczenia pisma oskarżonej. Odpis pisma z dnia 28 marca 2014 roku doręczono oskarżonej w dniu 31 marca 2014 roku, a zatem termin wydania dokumentów upływał w dniu 7 kwietnia 2014 roku. W związku z tym Sąd dokonał zmiany opisu czynu przypisanego oskarżonej, przyjmując, że dopuściła się go ona w okresie od 8 kwietnia 2014 do 16 czerwca 2014 roku.

Mając powyższe na uwadze za pierwszy przypisany oskarżonej czyn Sąd na podstawie art. 284 § 2 kk wymierzył karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, zaś na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę 100 stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki w kwocie 20 złotych. Wymierzając te kary Sąd miał na uwadze dyrektywy sądowego wymiaru kary wskazane w art. 53 § 1 i 2 kk. Dość długi okres działania oskarżonej, a mianowicie ponad 2,5 roku, wpłynął na większy stopień jej winy. Wyższy stopień społecznej szkodliwości czynu wynika natomiast z relatywnie dużych rozmiarów szkody. Sąd uwzględnił jednak fakt, że oskarżona dotąd była niekarana i przed popełnieniem przestępstwa prawidłowo wywiązywała się z obowiązków zawodowych. Ustalenie wysokości stawki dziennej grzywny w kwocie zaledwie 20 złotych wynika stąd, że oskarżona znajduje się obecnie na rencie i osiąga niski dochód.

Za drugi przypisany oskarżonej czyn na podstawie art. 276 kk Sąd wymierzył karę 4 miesięcy pozbawienia wolności. Jako okoliczność obciążającą Sąd potraktował to, że czyn oskarżonej miał na celu uniemożliwienie pokrzywdzonej wykrycie jej bezprawnych działań związanych z przywłaszczeniem powierzonych środków. Motywacja sprawcy zasługiwała zatem na potępienie i wpływała na wyższy stopień winy w czasie popełnienia przestępstwa. Podobnie jak w przypadku kary orzeczonej za pierwsze przestępstwo, okoliczność łagodzącą stanowiła natomiast uprzednia niekaralność oskarżonej.

Na podstawie art. 85 i art. 86 § 1 kk w miejsce kar pozbawienia wolności orzeczonych w punkcie I i II wyroku Sąd orzekł karę łączną 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności. W myśl reguły absorpcji, Sąd mógł wymierzyć oskarżonej jako karę łączną karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, natomiast stosując regułę kumulacji możliwa do orzeczenia kara mogła wynieść 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd zdecydował się przyjąć w niniejszej sprawie zasadę częściowej absorpcji i orzec karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności. Za takim rozwiązaniem przemawiało istnienie związku podmiotowo-przedmiotowego między oboma przestępstwami. Wprawdzie przestępstwa te należą do dwóch różnych kategorii i chronią odmienne dobra prawne, to jednak należy zauważyć, że oskarżona dopuściła się czynu zabronionego z art. 276 kk w celu ukrycia faktu sprzeniewierzenia powierzonych jej środków i niewątpliwie cechuje je bliskość czasowa. Okoliczności te skłoniły Sąd do orzeczenia kary łącznej w wymiarze nieznacznie przekraczającym jej dopuszczalną dolną granicę.

Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk Sąd warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres 4 lat tytułem próby. W ocenie Sądu w stosunku do K. Ż. istniała pozytywna ocena kryminologiczna, iż oskarżona mimo warunkowego zawieszenia tejże kary nie popełni w przyszłości kolejnego przestępstwa, a cele kary zostaną osiągnięte. Sąd miał przy tym na uwadze fakt uprzedniej niekaralności oskarżonej i jej warunki osobiste, mianowicie to, że obecnie znajduje się na rencie i nie pracuje zawodowo. Z uwagi na to, że ustawa karna w obecnym brzmieniu nie pozwala warunkowo zawiesić wykonania kary przekraczającej 1 rok pozbawienia wolności Sąd zastosował ustawę karną w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 roku jako względniejszą dla sprawcy w myśl art. 4 § 1 kk.

W myśl art. 46 § 1 kk Sąd zobowiązał oskarżoną do naprawienia szkody poprzez uiszczenie kwoty 50.041,42 złotych na rzecz oskarżyciela posiłkowego J. B.. Mając na uwadze wniosek (k. 754) złożony przez pełnomocnika pokrzywdzonej, Sąd był zobowiązany zawrzeć powyższe rozstrzygnięcie. Sąd nie uwzględnił jednak wniosku w zakresie zasądzenia ustawowych odsetek od powyższej kwoty, ponieważ treść przepisu art. 46 § 1 kk w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 roku nie dopuszcza takiej możliwości - to jest zastosowania przepisów prawa cywilnego w tym względzie. Okoliczność ta podobnie jak możliwość warunkowego zawieszenia orzeczonej wobec oskarżonej kary pozbawienia wolności miała wpływ na zastosowanie przez Sąd przepisów w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 roku jako względniejszych dla sprawcy.

Oskarżyciel posiłkowy wnosił o orzeczenie wobec oskarżonej zakazu prowadzenia działalności gospodarczej i podania wyroku do publicznej wiadomości. Zgodnie z treścią art. 41 § 2 kk Sąd może orzec taki zakaz w razie skazania za przestępstwo popełnione w związku z prowadzeniem takiej działalności, jeżeli dalsze jej prowadzenie zagraża istotnym dobrom chronionym prawem. W ocenie Sądu, takie zagrożenie nie istnieje. K. Ż. działalność gospodarczą związaną z zarządem nieruchomościami prowadziła przez wiele lat i dotąd nie dopuszczała się żadnych nadużyć w związku z jej wykonywaniem. Ponadto należy wskazać, ze oskarżona obecnie znajduje się na rencie i zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej, co dodatkowo zmniejsza ryzyko podobnych zachowań w przyszłości. W związku z tym Sąd uznał, że dalsze jej prowadzenie nie zagraża istotnym dobrom chronionym prawem i nie orzekł powyższego środka karnego. W ocenie Sądu, nie zaistniała również przesłanka celowości podania wyroku do publicznej wiadomości, o której mowa w art. 50 kk, stąd brak zawarcia orzeczenia w tym zakresie.

Na podstawie art. 627 kpk od skazanego w sprawach z oskarżenia publicznego Sąd zasądza wydatki na rzecz oskarżyciela posiłkowego. Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego złożył wniosek o zasądzenie od oskarżonej kwoty 1230 złotych tytułem kosztów czynności przedsądowych w sprawie oraz kwoty 5658 złotych za czynności adwokackie w niniejszej sprawie. Sąd nie uwzględnił wniosku o zasądzenie kosztów czynności przedsądowych w sprawie, albowiem żądanie to nie znajduje oparcia w obowiązujących przepisach. Należy bowiem wskazać, że art. 616 § 1 pkt 2 precyzuje, że do kosztów procesu należą uzasadnione wydatki stron, w tym z tytułu ustanowienia w sprawie jednego obrońcy lub pełnomocnika. Przepis ten nie obejmuje zatem swym zakresem wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika przed wszczęciem sprawy. W związku z powyższym żądanie zasądzenia kwoty 1230 złotych było bezzasadne. Sąd postanowił częściowo uwzględnić drugi wniosek pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego i zasądził od oskarżonej na rzecz J. B. kwotę 2208 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie przygotowawcze i sądowe. Stawka minimalna za czynności adwokackie obliczona w niniejszej sprawie w myśl Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. (Dz.U. 2002 nr 163 poz. 1348 ze zm.) wynosiła 1104 złote. W myśl § 2 pkt 2 opłata za czynności adwokackie przed organami wymiaru sprawiedliwości nie może być wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna. Zgodnie z § 2 pkt 1 rozporządzenia, zasądzając opłatę za czynności adwokata z tytułu zastępstwa prawnego, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy adwokata, a także charakter sprawy i wkład pracy adwokata w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Mając na uwadze wskazane powyżej przesłanki Sąd uznał za zasadne zasądzenie od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego dwukrotnej stawki minimalnej tj. kwoty 2208 złotych.

Sąd na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. z 1983 Nr 49 poz. 223 ze zm.) zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa opłaty, a wydatkami poniesionymi w toku postępowania obciążył Skarb Państwa. Oskarżona znajduje się obecnie na rencie, w związku z czym ma ograniczone możliwości zarobkowe. Okoliczność ta skłoniła Sąd do zwolnienia oskarżonej od ponoszenia kosztów postępowania.

t