Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 12 kwietnia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Katarzyna Karpińska

Protokolant: st. sekr. sądowy Gabriela Płowucha

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2021 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z wniosku (...) -HANDEL Sp. z o.o. w T.

z udziałem R. O., mał. F. O., M. P., L. O., Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w T., A. I., Banku Spółdzielczego w T., Ł. K., (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w (...) Spółka Komandytowa

o stwierdzenie nabycia spadku

I.  stwierdza, że spadek po Z. O. zmarłym dnia 1 kwietnia 2019 r. w C., mającym ostatnie miejsce zwykłego pobytu w K., na podstawie ustawy nabyła z dobrodziejstwem inwentarza jego córka M. P. (poprzednio Ł., z domu O. c. Z. i W.) w całości;

II.  ustala, że każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 334/19

UZASADNIENIE

(...) -Handel Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym l kwietnia 2019r. Z. O., ostatnio zamieszkałym w T., w ten sposób, że spadek nabyli na podstawie ustawy w częściach równych jego zstępni R. O. i M. P.. W uzasadnieniu wnioskodawca wskazał, iż spadkodawca jest dłużnikiem wnioskodawcy, zaś jego spadkobiercami najprawdopodobniej są jego dzieci, gdyż spadkodawca był wdowcem.

Postanowieniem z dnia 9 lipca 2020r. Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestników L. O. i małoletniego F. O., zstępnych R. O.. W odpowiedzi na wniosek R. O. wniósł o oddalenie wniosku co do siebie oraz swoich dzieci, wskazując, że spadek po Z. O. został przez nich odrzucony.

L. O. w odpowiedzi na wniosek wskazała, że odrzuciła spadek po Z. O..

Postanowieniem z dnia 23 października 2020r. Sąd dopuścił do udziału w sprawie w charakterze uczestników Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w T., A. I., Bank Spółdzielczy w T., Ł. K., \ (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Spółka Komandytowa.

W odpowiedzi na wniosek M. P. wniosła o zobowiązanie A. K., wieloletniej partnerki spadkodawcy, do wskazania czy posiada testament spadkodawcy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. O. zmarł w dniu l kwietnia 2019r. w C.. Zamieszkiwał on w T.. W chwili śmierci spadkodawca był wdowcem.

Dowód: skrócony akt zgonu k. 12

Spadkodawca miał dwoje dzieci: R. O. oraz M. P.. R. O. odrzucił spadek po ojcu w dniu 18 lipca 2019 r. Spadek odrzuciła również wnuczka spadkodawcy: L. O. (córka R. O.) w dniu 10 stycznia 2020r. Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich postanowieniem z dnia 18 lutego 2020r., sygn. akt III Nsm 62/20, zezwolił R. O. na odrzucenie spadku po Z. O. w imieniu małoletniego F. O.. 7 lipca 2020 r. R. O. odrzucił przed Sądem Rejonowym w Toruniu spadek w imieniu małoletniego F. O..

Dowód: skrócony akt urodzenia — k. 95,98, akta sprawy X N 567/19, akta sprawy XN 37/20, akta sprawy I Ns 31/20, zapewnienie spadkowe R. O. z dnia 21 grudnia 2020 r.-k. 233

Informacja o odrzuceniu spadku przez R. O. została wysłana do M. P., korespondencja została doręczona dorosłemu domownikowi (adres T., ul. (...)). Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku również został doręczony uczestniczce postępowania do rąk dorosłego domownika (adres: S., ul. (...) 19/8)

Dowód: X N 567/19 – k.8, doręczenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku — k. 33

Spadkodawca nie pozostawił testamentu. Nie miał dzieci pozamałżeńskich i przysposobionych.

Dowód: zeznania A. K. z dnia 12 kwietnia 2021 r. — k. 297, zapewnienie spadkowe R. O. z dnia 21 grudnia 2020 r. — k. 233

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny ustalono na podstawie aktów stanu cywilnego (złożonych do akt tej sprawy), akt sprawy: I Ns 31/20, X N 37/20, (...), zapewnienia spadkowego złożonego przez R. O. oraz zeznań świadka A. K.. Powyższy stan faktyczny nie został zakwestionowany.

Zgodnie z art. 926 § l k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Pierwszeństwo ma dziedziczenie testamentowe. Dziedziczenie ustawowe wchodzi w grę co do całości spadku, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy lub gdy żadna z powołanych przez niego osób nie chce lub nie może być spadkobiercą (art. 926 § 2 k.c.). Każda osoba może rozrządzić swoim majątkiem na wypadek śmierci w drodze jednostronnej czynności prawnej, jaką jest testament. Zarówno samo sporządzenie testamentu, jak i jego treść zależy od wyłącznej woli spadkodawcy. To spadkodawca decyduje bowiem o kręgu spadkobierców, tj. czy będą po nim dziedziczyć spadkobiercy ustawowi, czy też inni - testamentowi.

Zgodnie z art. 670 § l k.p.c. Sąd z urzędu bada kto jest spadkobiercą, a w szczególności bada czy spadkodawca pozostawił testament. Jeżeli testament został sporządzony i złożony Sąd dokona jego otwarcia. W przedmiotowej sprawie Z. O. nie pozostawił testamentu, w konsekwencji czego dziedziczenie po nim winno nastąpić na podstawie ustawy.

Zgodnie z treścią art. 925 k.c. spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, tj. z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 k.c.). Data śmierci spadkodawcy decyduje zatem o kręgu osób uprawnionych do dziedziczenia po zmarłym. Wejście przez spadkobierców w ogół praw i obowiązków zmarłego następuje z mocy prawa. Sąd badając z urzędu kto jest spadkobiercą ustala krąg osób, które uprawnione są do dziedziczenia, i które żyją na dzień śmierci spadkodawcy.

Zgodnie z treścią art. 1012 k.c. spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Zgodnie z art. 1020 k.c. spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku. Przepis wprowadza więc fikcję prawną, pozwalającą na ustalenie następstwa prawnego po zmarłym z wyłączeniem spadkobiercy odrzucającego spadek.

Stosownie do treści art. 931 § l i 2 k.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.

Zgodnie z art. 1015 k.c. oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Z. O. w chwili śmierci był wdowcem i miał dwoje dzieci. Syn R. O. oraz jego zstępni L. O. i F. O. odrzucili spadek. Odrzucenia spadku były skuteczne, z zachowaniem terminów. Żaden z uczestników nie kwestionował tego faktu.

Sąd dokonał w sprawie ogłoszeń o toczącym się postępowaniu stosownie do treści art. 674 k.p.c. W zakreślonym w ogłoszeniu terminie trzech miesięcy nie zgłosił się żaden spadkobierca.

Uczestniczka postępowania M. P. została poinformowana o odrzuceniu spadku przez swojego brata R. O., nadto otrzymała wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, w którym została wskazana jako potencjalna spadkobierczyni. Była też pouczona o prawie i terminie do złożenia oświadczenia o odrzucenie spadku po zmarłym ojcu. Termin ten upłynął, a więc Sąd na podstawie art. 931 § l k.c. orzekł jak w punkcie I postanowienia.

Odnośnie kosztów postępowania, Sąd orzekł zgodnie z zasadą rozliczenia kosztów postępowania prowadzonego w trybie nieprocesowym, wynikającą z art. 520§1 k.p.c. Zgodnie z jego brzmieniem każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.