I C 1992/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2025-07-23

Sygn. akt: I C 1992/24 upr

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lipca 2025 r.

Sąd Rejonowy w T. I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

asesor sądowy P. K.

Protokolant:

sekretarz sądowyD. Z.

po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2025 r. w T.

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T.

przeciwko Towarzystwu (...) w W.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T. kwotę 173,55 zł (sto siedemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt pięć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 maja 2024 roku do dnia zapłaty;

II. w pozostałej części powództwo oddala;

III. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 917 zł (dziewięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

UZASADNIENIE

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. wniósł w dniu 26 września 2024 roku (data nadania) pozew przeciwko Towarzystwu (...) w W. o zasądzenie kwoty 2 824,87 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 kwietnia 2024 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kwoty 17 złotych z tytułu poniesionej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w dniu 15 kwietnia 2024 roku doszło do uszkodzenia należącego do poszkodowanego pojazdu marki R. o numerze rejestracyjnym (...). Poszkodowanego z pozwanym łączyła umowa ubezpieczenia Autocasco. Poszkodowana poniosła koszty naprawy, które zgodnie z załączonym do pozwu kosztorysem i fakturą VAT wyniosły 16 955,25 zł. W wyniku umowy cesji zawartej z poszkodowaną powód nabył wierzytelność przysługującą w związku ze szkodą komunikacyjną. Powód zaznaczył, że poszkodowany zawarł z pozwanym umowę ubezpieczenia Autocasco w wariancie SERWIS, w związku z czym rozliczenie szkody nastąpiło na podstawie faktury dokumentującej naprawę pojazdu, wystawionej przez zakład dokonujący tej naprawy zgodnie z postanowieniami ogólnych warunków ubezpieczenia Autocasco. Pozwany w toku postępowania likwidacyjnego zweryfikował kosztorys i fakturę VAT, a następnie wypłacił powodowi bezsporną kwotę odszkodowania z tytułu naprawy pojazdu w łącznej kwocie 14 130,38 złotych. Powód dochodził pozwem różnicy pomiędzy kwotą wynikającą z faktury, a kwotą wypłaconą przez pozwanego wynoszącej 2 824,87 zł. Uzasadniając datę wymagalności roszczenia, będącą zarazem datą, od której powód domagał się odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty należności głównej, powód podał, że datą tą jest dzień 26 kwietnia 2024 roku – następny po dniu wydania przez pozwanego decyzji o wypłacie odszkodowania (k. 4-6v).

W dniu 12 listopada 2024 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w T. wydał w sprawie (...) nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w całości uwzględniający żądanie pozwu (k. 33).

W ustawowym terminie pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym zaskarżając go w całości. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Pozwany w uzasadnieniu sprzeciwu od nakazu zapłaty oświadczył, że prowadził postępowanie likwidacyjne pod nr szkody (...) na podstawie zgłoszenia szkody z dnia 15 kwietnia 2024 roku dokonanego przez poszkodowaną szkody powstałej w dniu 15 kwietnia 2024 roku w pojeździe R. (...) nr rej. (...) stanowiącym w dacie zdarzenia własność K. O.. Pozwany wskazał, że wypłacił dotychczas łącznie kwotę 14 430,38 zł brutto tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu. Szkodę rozliczono jako częściową. Roszczenie z tytułu kosztów naprawy pojazdu udokumentowano fakturą VAT (...) opiewającą na kwotę 16 955,25 zł brutto, gdzie na etapie likwidacji została ona zweryfikowana do wysokości 14 430,38 zł brutto. Pozwany zaznaczył, że weryfikacja dotyczyła stawki roboczogodziny z 300 zł netto do 200 zł netto, nie uznania pozycji kosztorysu: „mycie pojazdu przed naprawą”, „mycie pojazdu po naprawie”, narzutu za lakier perłowy: +15%. Pozwany podał, iż roszczenie rozpatrywane było w ramach dobrowolnego ubezpieczenia AC, dla którego zastosowanie mają Ogólne Warunki Ubezpieczenia zatwierdzone Uchwałą Zarządu TUW „TUW” nr (...) z dnia 18 października 2023 roku, obowiązujące dla umów zawieranych od dnia 24 stycznia 2024 roku. Pozwany podał, że rozmiar szkody ustalony został w sposób rzetelny i prawidłowy, zgodnie z postanowieniami OWU AC, stosownie do okoliczności sprawy, w tym wieku i stopnia wyeksploatowania pojazdu. Pozwany wskazał, że faktura powoda (...) z dnia 17 maja 2024 roku za naprawę uszkodzonego pojazdu marki R. (...) nr rej. (...) została zweryfikowana zgodnie ze zweryfikowanym kosztorysem naprawy. Pozwany nie uznał mycia pojazdu przed i po naprawie, narzutu lakieru perłowego + 15 %. Zweryfikowana została też stawka za roboczogodzinę z 300 zł netto do 200 zł netto. Pozycje te uwzględnione na fakturze były nieuzasadnione, a stawka za roboczogodzinę prac blacharsko-lakierniczych została zawyżona. Pozwany zaznaczył, że koszty mycia pojazdu przed i po naprawie nie znajdują uzasadnienia i powinny być zaliczone do kosztów ogólnozakładowych i jako takie powinny być uwzględnione w stawce za roboczogodzinę. Mycie pojazdu przed naprawą stanowi element zabezpieczenia swoich interesów przez warsztat, gdyż w przypadku silnych zabrudzeń mogą nie być widoczne uszkodzenia bez związku ze szkodą, które poszkodowany może po naprawie przypisać wykonawcy naprawy. Poza tym, twierdził pozwany, ewentualne mycie w obszarze naprawy należy traktować jako część czynności naprawczych, ale te są wprost wpisane w czas technologiczny tak prac blacharskich, jak i lakierniczych i nie podlegają dodatkowej opłacie. Mycie pojazdu po naprawie zdaniem pozwanego w zakresie, w jakim uległ on zabrudzeniu na skutek prowadzonej naprawy jest operacją wpisaną w koszt usługi blacharskiej i lakierniczej i brak jest podstaw do naliczania z tego tytułu dodatkowych kosztów. Mycie pojazdu w szerszym zakresie czy też jego odkurzanie jest według pozwanego zabiegiem marketingowym warsztatu. W związku z tym, twierdzi pozwany, brak jest przesłanek do uznania zasadności mycia pojazdu zarówno przed, jak i po naprawie. Pozwany wskazał też, że OWU AC nie przewidują zwrotu dodatkowych kosztów jak mycie pojazdu przed i po naprawie. W zakresie materiału lakierniczego powód zastosował narzut + 15 % do wartości materiałów lakierniczych, którego zasadność zdaniem pozwanego nie została wykazana. Pozwany wskazał, że powód nie wykazał konieczności poniesienia ponad standardowych kosztów na zakup materiałów lakierniczych, jak i ich faktycznej wysokości. Według danych producenta pojazdu, pojazd został polakierowany lakierem typu 2-warstwowy metallic. Uzasadniając weryfikację stawki za roboczogodzinę prac blacharsko-lakierniczych z 300 zł netto do 200 zł netto, pozwany wskazał, że średnia stawka, do której zobowiązany był poszkodowany zgodnie z postanowieniami OWU AC, stosowana w 2024 roku przez warsztaty posiadające autoryzację marki R. była zdecydowanie niższa niż stosowana przez powoda. Pozwany zaznaczył także, że poszkodowany ma obowiązek współpracować z ubezpieczycielem w celu minimalizacji szkody. Pozwany w sprzeciwie wniósł także o pominięcie zawartego w punkcie 8 pozwu wniosku powoda o zobowiązanie pozwanego do przedłożenia akt szkody (...), ponieważ powód nie wykazał, że sam tych akt szkody pozyskać nie może. (k. 39-41v).

Postanowieniem z dnia 22 grudnia 2024 roku sąd oddalił wniosek powoda o zobowiązanie pozwanego na podstawie art. 248 § 1 k.p.c. do przedłożenia dokumentów stanowiących akta szkody (k. 50).

W piśmie przygotowawczym z dnia 21 stycznia 2025 roku strona powodowa podtrzymała swoje stanowisko w sprawie. Powód zaznaczył, że podjął próbę uzgodnienia kosztów naprawy, która nastąpiła w momencie przesłania pozwanemu kosztorysu naprawy pojazdu, który podlegał weryfikacji przez pozwanego. Powód twierdził, że traktował tę weryfikację jako próbę uzgodnienia kosztów naprawy. Zdaniem powoda koszty i zakres naprawy były uzgodnione pomiędzy stronami, ale nie zostały finalnie zaakceptowane przez pozwanego w zakresie stawki za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych oraz czynności okołonaprawczych w postaci mycia pojazdu przed i po szkodzie. Powód wskazał, że wariant SERWIS jest wariantem ubezpieczenia, który powinien gwarantować najszerszy zakres ochrony ubezpieczeniowej poszkodowanego, a tym samym pobierana jest wyższa składka za ubezpieczenie AC w tym wariancie. W związku z tym poszkodowany powinien mieć prawo do uzyskania odszkodowania w pełnej wysokości. Powód twierdził też, że klauzula zawarta w § 24 ust. 4 ogólnych warunków ubezpieczenia AC winna być uznana za klauzulę abuzywną z uwagi na fakt, że uzgodnienie kosztów naprawy oznacza automatycznie konieczność akceptacji kosztów naprawy ustalonych przez ubezpieczyciela, któremu tym samym przyznaje się jednostronne uprawnienie do kreowania stosunku prawnego między stronami, zaś poszkodowany pozbawiony jest możliwości weryfikacji arbitralnej decyzji pozwanego na etapie postępowania sądowego. Ponadto, zdaniem powoda redakcja OWU jest nieprecyzyjna i niejednoznaczna, ponieważ nie wynika z nich w żaden sposób, aby pozwany określił procedurę dotyczącą sposobu i terminu uzgadniania kosztów naprawy, a ponadto nie wskazał możliwości zakwestionowania i weryfikacji stanowiska ubezpieczyciela. Powód zaznaczył, że stosowanej przez niego stawki za roboczogodzinę prac naprawczych nie można uznać za nadmiernie wygórowaną. Powód podniósł też, że przepisy ogólnych warunków umowy nie zawierają jasno określonej metodologii, na podstawie której zostałby wyliczony wynik końcowy. Powód wskazał, że z przepisów OWU nie wynika sposób ustalania stawki za roboczogodzinę. Brak takiego zapisu prowadzi do samowoli ubezpieczyciela w ustaleniu wysokości odszkodowania. Powód wskazał, że treść umowy ubezpieczenia powinna określać sposób ustalenia wysokości świadczenia w taki sposób, który w chwili zajścia zdarzenia objętego ubezpieczeniem pozwoli na obiektywne zweryfikowanie wysokości odszkodowania, bez odwoływania się do swobodnego uznania jednej ze stron, w szczególności strony zobowiązanej do wypłaty świadczenia, która ma w tym interes. Powód dodał też, że z postanowień ogólnych warunków ubezpieczenia AC wynika, że przy metodzie serwisowej wysokość odszkodowania ustala się według uprzednio uzgodnionych z pozwanym kosztów i sposobu naprawy. Taki zwrot zdaniem powoda jest niejednoznaczny i nieprecyzyjny. Pozwany w tym zakresie nie przewidział żadnej procedury ani terminu, w jakim miałoby dojść do uzgodnienia kosztów naprawy w myśl § 20 OWU AC. W takim wypadku, twierdził powód, interpretacja postanowień OWU winna być dokonana na korzyść ubezpieczonego. Powód twierdził, że pozwany nie wykazał, aby zastosowana przez powoda stawka w wysokości 300 zł netto za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych mieściła się poza przedziałem cenowym stosowanym na rynku lokalnym przez inne zakłady naprawcze. Zdaniem powoda mycie pojazdu uwzględnione w kosztorysie powoda stanowi niezbędny i uzasadniony koszt naprawy pojazdu, ponieważ jest to operacja pozwalająca rzetelnie ocenić stan pojazdu przed i po naprawie (k. 59-64).

Do zamknięcia rozprawy stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

K. O. zawarła w dniu 8 kwietnia 2024 roku z Towarzystwem (...) w W. umowę ubezpieczenia: wniosko-polisę (...). Polisa stanowiła wznowienie umowy nr (...). Pojazdem objętym ubezpieczeniem był samochód marki R. (...), rok produkcji 2016, nr rejestracyjny (...). Umowa przewidywała wariant ubezpieczenia w zakresie Autocasco w wariancie Serwis z sumą ubezpieczenia w wysokości 52 384 zł brutto. Umowa przewidywała udział własny 15% w szkodzie, o którym mowa w § 48 ust. 2 pkt 1 OWU AC i udział własny 15% w szkodzie, o którym mowa w § 48 ust. 2 pkt 2 OWU AC. Przy zbiegu udziałów własnych, o których mowa w § 48 ust. 2 pkt 1 i 2 OWU AC obowiązywał jeden udział własny w wysokości 20% zgodnie z § 48 ust. 3 OWU. Poszkodowanej doręczono dokumenty zawierające informacje m. in. o ubezpieczeniu Autocasco obowiązującym w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia, a poszkodowana zapoznała się z ich treścią. Przed zawarciem umowy poszkodowanej doręczono m. in. Ogólne warunki ubezpieczenia Autocasco zatwierdzone Uchwałą Zarządu (...) nr (...) z dnia 18 października 2023 roku i wprowadzone do obrotu Zarządzeniem Prezesa Zarządu (...) nr 65/23 z dnia 18 października 2023 roku, na podstawie których umowę zawarto, a poszkodowana zapoznała się z ich treścią i wniosła o zawarcie umowy ubezpieczenia na ich podstawie. Okres ubezpieczenia na podstawie wniosko-polisy nr (...) to okres od 11 kwietnia 2024 roku do 10 kwietnia 2025 roku. Integralną część umowy, a także podstawę zawartej umowy stanowiły Ogólne warunki ubezpieczenia Autocasco zatwierdzone Uchwałą Zarządu (...) nr (...) z dnia 18 października 2023 roku.

Zgodnie z treścią § 34 ust. 1 Ogólnych warunków ubezpieczenia Autocasco zatwierdzonych Uchwałą Zarządu (...) nr (...) (dalej: OWU), zależnie od woli Ubezpieczonego, odszkodowanie za szkodę częściową ustalane jest w zależności od wybranego wariantu w oparciu o:

1) wycenę kosztów naprawy sporządzoną przez Towarzystwo albo

2) faktury za naprawę.

Zgodnie z § 34 ust. 2 OWU, w przypadku rozliczenia szkody w oparciu o faktury za naprawę, Ubezpieczony jest zobowiązany przed przystąpieniem do naprawy pojazdu przedłożyć Towarzystwu do zatwierdzenia kosztorys naprawy sporządzony przez zakład naprawczy oraz po naprawie lub w trakcie naprawy przedstawić Towarzystwu na jego żądanie pojazd do oględzin.

Zgodnie z § 34 ust. 3 OWU, ustalenie i weryfikacja wysokości kosztów naprawy odbywa się w oparciu o systemy eksperckie. Jeżeli pojazd nie występuje w systemach eksperckich, przyjmuje się ceny i normy dla pojazdu najbardziej zbliżonego właściwościami techniczno-eksploatacyjnymi.

Zgodnie z § 37 ust. 1 OWU, W przypadku ustalania wysokości odszkodowania na podstawie faktur przyjmuje się:

1) koszt robocizny w oparciu o technologiczne czasy napraw określone przez producenta pojazdu i ujęte w systemach eksperckich,

2) średnią stawkę stosowaną w warsztacie autoryzowanym danej marki lub nieautoryzowanym (w zależności od rodzaju warsztatu, w którym dokonywana jest naprawa pojazdu) działającym na terenie zamieszkania / siedziby Ubezpieczonego lub Użytkownika pojazdu będącego kredytobiorcą / leasingobiorcą, przy czym koszt ten nie może przekroczyć stawki obowiązującej w warsztatach posiadających autoryzację producenta danej marki (. (...)),

3) koszt części zamiennych użytych do naprawy pojazdu o jakości O,

4) 100 % kosztów materiałów niezbędnych do wykonania naprawy pojazdu.

Zgodnie z § 37 ust. 2 OWU, w razie braku przedłożenia dokumentów potwierdzających zakres i koszt naprawy, wysokość odszkodowania ustala się na podstawie wyceny kosztów naprawy przyjmując:

1) koszt robocizny w oparciu o technologiczne czasy napraw określone w systemach eksperckich oraz stawkę za roboczogodzinę w wysokości 85 PLN netto,

2) koszt części zamiennych o jakości (...). Jeżeli w systemach eksperckich nie występują części o jakości (...), przyjmuje się 80% cen części zamiennych o jakości O,

3) 80% kosztów materiałów niezbędnych do wykonania naprawy pojazdu.

Zgodnie z § 37 ust. 3 OWU, od cen części zamiennych o jakości O, o których mowa w ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 pkt 2 odejmuje się amortyzację, chyba że została ona zniesiona, zgodnie z § 49 ust. 3, przy czym (niezależnie od zniesienia amortyzacji), w odniesieniu do elementów określonych § 49 ust. 4 uwzględnia się stopień ich faktycznego zużycia eksploatacyjnego.

Zgodnie z § 37 ust. 4 OWU, o wysokości amortyzacji decyduje okres eksploatacji liczony na dzień zawarcia umowy ubezpieczenia.

Zgodnie z § 42 ust. 1 OWU W granicach sumy ubezpieczenia Towarzystwo zwraca Ubezpieczonemu koszty wynikające z zastosowania dostępnych mu środków w celu ratowania przedmiotu ubezpieczenia oraz zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów, jeżeli środki te były celowe, chociażby okazały się bezskuteczne.

Zgodnie z § 42 ust. 2 OWU, ponadto Towarzystwo zwraca Ubezpieczonemu w granicach sumy ubezpieczenia uzasadnione okolicznościami i udokumentowane rachunkami poniesione przez niego koszty:

1) parkowania pojazdu do 14 dni, ale nie dłużej niż 3 dni od dnia

dokonania oględzin przez Towarzystwo, jeżeli Ubezpieczający

został o nich powiadomiony,

2) holowania lub transportu:

a) motocykla, motoroweru, skutera, samochodu osobowego,

osobowo-ciężarowego lub ciężarowego o dopuszczalnej

masie całkowitej do 3,5 tony – na zasadach i w wysokościach

określonych w § 43 ust.1 pkt 1.

b) innego pojazdu niż wymienione w lit. a – w wysokości określonej w § 43 ust.1 pkt 2-3.

Zgodnie z § 48 ust. 1 OWU, na wniosek Ubezpieczającego, w umowie ubezpieczenia można wprowadzić dobrowolny udział własny w szkodzie w wysokości 10% ustalonego odszkodowania, skutkujący zmniejszeniem składki ubezpieczeniowej w wysokości określonej w obowiązującej Taryfie składek.

Zgodnie z § 48 ust. 2 OWU, niezależnie od postanowień ust. 1 wprowadza się następujące obowiązkowe udziały własne w każdej szkodzie:

1) udział własny w wysokości 15%, jeżeli kierującym pojazdem jest osoba, która spełnia łącznie następujące warunki:

a) nie ukończyła 25 lat,

b) nie występuje w umowie ubezpieczenia jako ubezpieczony lub użytkownik pojazdu, którego dane osobowe zostały wpisane w umowie ubezpieczenia,

2) udział własny w wysokości 15%, jeżeli kierującym pojazdem jest osoba, która spełnia łącznie następujące warunki:

a) posiada prawo jazdy krócej niż 24 miesiące,

b) nie występuje w umowie ubezpieczenia jako ubezpieczony lub użytkownik pojazdu, którego dane osobowe zostały wpisane w umowie ubezpieczenia.

Zgodnie z § 48 ust 3 OWU, przy zbiegu udziałów własnych, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2 – stosowany jest tylko jeden udział własny w wysokości 20% ustalonego odszkodowania w każdej szkodzie.

Zgodnie z § 48 ust. 4 OWU, na wniosek Ubezpieczającego, za opłatą dodatkowej składki, istnieje możliwość zniesienia udziałów własnych, o których mowa w ust. 2 i 3.

Zgodnie z § 48 ust 5 OWU, postanowienia, o których mowa w ust. 2, 3 i 4 dotyczą wyłącznie umów ubezpieczenia autocasco zawieranych na rzecz osób fizycznych lub osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, z zastrzeżeniem ust. 6.

Zgodnie z § 48 ust 6 OWU, udziały własne, o których mowa w ust. 2, 3 nie mają zastosowania w przypadku umów ubezpieczenia zawieranych przez osoby fizyczne lub fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, które uprawnione

są do korzystania z pojazdów na podstawie umów leasingu, kredytu lub innych o podobnym charakterze.

Fakty bezsporne, a nadto dowód : kopia wniosko-polisy nr (...) z dnia 8 kwietnia 2024 r. - k. 12, Ogólne warunki ubezpieczenia - k. 13-16v, a także na płycie CD – k. 45, plik: OWU AC nr (...) z dnia 18 października 2023 roku i obowiązujące dla umów zawieranych od dnia 24 stycznia 2024 r.

W dniu 15 kwietnia 2024 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do poszkodowanej K. O..

Fakty bezsporne, a nadto dowód : kopia dowodu rejestracyjnego pojazdu – k. 11, zgłoszenie szkody - na płycie CD – k. 45, plik: 2. Zgłoszenie szkody

Szkoda została zgłoszona pozwanemu w dniu 15 kwietnia 2024 roku. Pozwany prowadził postępowanie likwidacyjne pod numerem (...).

Bezsporne, a nadto dowód : zgłoszenie szkody - na płycie CD – k. 45, plik: 2. Zgłoszenie szkody

Naprawę pojazdu poszkodowana zleciła (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w T. w dniu 22 kwietnia 2024 roku. W umowie zlecenia strony zastrzegły, że rozliczenie zleconej naprawy uszkodzonego pojazdu nastąpi na podstawie kosztorysu sporządzonego przez zleceniobiorcę ( (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w T.) na podstawie wykonanych i koniecznych prac naprawczych, przyjmując stawkę za jedną roboczogodzinę w wysokości 300 zł netto, faktur VAT za naprawę i użyte do naprawy materiały lub na podstawie innych okoliczności świadczących o poniesionych przez zleceniobiorcę kosztach mających związek z realizacją umowy. W przypadku rozliczenia bezgotówkowego pomiędzy zleceniobiorcą a ubezpieczycielem, zleceniodawca (poszkodowana K. O.) jest zobowiązany do dostarczenia zleceniobiorcy niezbędnych do tego dokumentów (§ 3 ust. 1 umowy).

Dowód : kopia umowy zlecenia naprawy z dnia 22 kwietnia 2024 r. - k. 22

W dniu 22 kwietnia 2024 roku K. O. zawarła z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w T. umowę przelewu wierzytelności z tytułu zwrotu kosztów naprawy pojazdu marki R. (...) o nr rej. (...) powstałych w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 15 kwietnia 2024 roku. W umowie przelewu wskazano także, że szkoda likwidowana jest przez pozwanego w postępowaniu likwidacyjnym pod numerem akt szkody (...). Poszkodowana podpisała umowę przelewu wierzytelności osobiście, natomiast w imieniu (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w T. umowę zawarł M. P..

Dowód : kopia umowy przelewu wierzytelności z dnia 22 kwietnia 2024 r. - k. 10-10v

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. przeprowadził naprawę uszkodzonego pojazdu i z tego tytułu wystawił poszkodowanej fakturę nr (...) z dnia 17 maja 2024 roku na kwotę 16 955,25 złotych. Usługa naprawcza została wykonana w dniu 17 maja 2024 roku. Z kolei koszty naprawy pojazdu ujęte w kalkulacji naprawy nr (...) sporządzonej przez powoda w dniu 14 maja 2024 roku wynoszą 17 294,43 zł. Różnica pomiędzy kwotami wskazanymi na fakturze i w kosztorysie wynika z różnicy kosztów części zamiennych – na fakturze ich koszt wynosi 5 933,94 zł netto, natomiast w kosztorysie 6 209,68 zł netto. Na fakturze za naprawę pojazdu nie uwzględniono wymienionych w kalkulacji naprawy zatrzasków oraz tabliczki z VINem. Kosztorys i faktura różnią się także pod względem kosztów prac lakierniczych – w fakturze koszty te wynoszą 2 550 zł netto, zaś w kosztorysie koszt ten opiewa na kwotę 2 790 zł netto. Pozwany zweryfikował nadesłane mu kosztorys i fakturę. W fakturze pozwany dokonał korekty w zakresie stawki za jedną roboczogodzinę prac naprawczych obniżając ją ze stawki wskazanej w fakturze powoda w wysokości 300 zł do akceptowanej przez siebie stawki 200 zł, a także odmówił uznania kosztów mycia pojazdu przed szkodą i po szkodzie. Akceptowany koszt naprawy pojazdu wskazany na zweryfikowanej przez pozwanego fakturze wynosił 14 130,38 zł. W zweryfikowanym kosztorysie pozwany także dokonał korekty w zakresie stawki za jedną roboczogodzinę prac naprawczych obniżając ją ze stawki wskazanej w fakturze powoda w wysokości 300 zł do akceptowanej przez siebie stawki 200 zł, a także odmówił uznania kosztów mycia pojazdu przed szkodą i po szkodzie. Oprócz tego pozwany w zweryfikowanym kosztorysie dokonał korekty czasu lakierowania, kosztów materiału lakierniczego z kwoty 1 806,64 zł netto do kwoty 1 570,99 zł netto oraz zakwestionował zastosowanie lakieru perłowego 15 % stwierdzając, że jego zastosowanie nie miało uzasadnienia. Akceptowany koszt naprawy pojazdu wskazany na zweryfikowanym przez pozwanego kosztorysie naprawy wynosił 14 360,08 zł.

Dowód : faktura (...) z dnia 17 maja 2024 r. – k. 17, kalkulacja naprawy nr (...) z dnia 14 maja 2024 r. – k. 18-21, zweryfikowana w dniu 20 maja 2024 roku faktura (...) z dnia 17 maja 2024 r. – k. 26, a także na płycie CD – k. 45, plik: zweryfikowana w dniu 20 maja 2024 roku faktura Powoda, zweryfikowana kalkulacja naprawy nr 123/04/24 z dnia 14 maja 2024 r. – k. 27-30.

W dniu 25 kwietnia 2024 roku pozwany wydał decyzję w sprawie szkody i poinformował powoda o przyznaniu odszkodowania z tytułu szkody zarejestrowanej pod numerem (...) w wysokości 5 380,69 zł brutto. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że szkodę rozpatrzono zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia autocasco mającymi zastosowanie dla umów zawieranych od 21 kwietnia 2023 roku, a także że odszkodowanie wypłacono w kwocie brutto, na podstawie kosztorysu sporządzonego przez Towarzystwo (...). Kwota 5 380,69 zł została wypłacona powodowi przelewem na rachunek bankowy w dniu 26 kwietnia 2024 roku. W dniu 6 czerwca 2024 roku pozwany wydał decyzję o wypłacie kolejnej kwoty tytułem odszkodowania z tytułu szkody zarejestrowanej pod numerem (...) w wysokości 8 749,69 zł brutto. W uzasadnieniu decyzji z dnia 6 czerwca 2024 roku wskazano, że dopłatę odszkodowania za naprawę samochodu ustalono na podstawie przedłożonej i zweryfikowanej przez pozwanego faktury VAT nr (...). Kwota 8 749,69 zł została wypłacona powodowi przelewem na rachunek bankowy w dniu 7 czerwca 2024 roku. W dniu 3 lipca 2024 roku pozwany wydał kolejną decyzję o dopłacie następnej kwoty tytułem odszkodowania za szkodę zarejestrowaną pod numerem (...) w wysokości 300 zł brutto. W uzasadnieniu decyzji z dnia 3 lipca 2024 roku wskazano, że dopłatę odszkodowania za naprawę samochodu ustalono na podstawie przedłożonej faktury VAT nr (...). Kwota 300 zł została wypłacona powodowi przelewem na rachunek bankowy w dniu 4 lipca 2024 roku. Łącznie pozwany wypłacił powodowi kwotę 14 430,38 zł tytułem odszkodowania za naprawę pojazdu marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po szkodzie z dnia 15 kwietnia 2024 roku.

Bezsporne, a nadto dowód : decyzja z dnia 25 kwietnia 2024 r. – k. 23, a także na płycie CD – k. 45, plik: 94. Stanowisko - 001, decyzja z dnia 6 czerwca 2024 r. – k. 24, a także na płycie CD – k. 45, plik: 106. Stanowisko - 002, decyzja z dnia 3 lipca 2024 r. – k. 25, a także na płycie CD – k. 45, plik: 113. Stanowisko - 003, potwierdzenie przelewu z dnia 26 kwietnia 2024 r. - na płycie CD – k. 45, plik: wypłata 1, potwierdzenie przelewu z dnia 7 czerwca 2024 r. - na płycie CD – k. 45, plik: wypłata 2, potwierdzenie przelewu z dnia 4 lipca 2024 r. - na płycie CD – k. 45, plik: wypłata 3

Uzasadniony koszt naprawy pojazdu marki R. (...) o nr rej. (...) po szkodzie powstałej w wyniku kolizji z dnia 15 kwietnia 2024 roku przy zastosowaniu średniej stawki za roboczogodzinę ustalonej na podstawie cen usług stosowanych przez warsztaty autoryzowane, a więc takie jak warsztat, w którym dokonywana była naprawa, działające na terenie zamieszkania ubezpieczonego (w województwie (...)) wynieść powinien 14 603,93 zł brutto. Średnia stawka za jedną roboczogodzinę prac naprawczych w warsztatach kategorii (...) (autoryzowanych stacji obsługi) w województwie (...) w dacie szkody (pierwsza połowa 2024 roku) wynosiła 241 zł netto. Także warsztat dokonujący naprawy (warsztat powoda) jest warsztatem autoryzowanym. Stawka powoda wynosząca 300 zł netto za godzinę prac naprawczych przekraczała średnie stawki warsztatów autoryzowanych w regionie. Nie znalazły uzasadnienia dla przeprowadzenia naprawy uwzględnione przez powoda w planie naprawy dodatkowe koszty mycia pojazdu przed i po naprawie, gdyż oczyszczenie elementów do przeprowadzania technologicznej naprawy jest już uwzględnione w lakierowaniu wg. (...). Uzasadnienia nie znalazło także dodatkowe doliczenie prac związanych z przygotowaniem próbki lakieru, mieszaniem lakieru, odtłuszczaniem, odczytem kodu koloru – prace te są uwzględnione w przygotowaniu do lakierowania wg. (...). Nieprawidłowe było również uwzględnienie przez powoda w planie naprawy rozszerzenia prac diagnostycznych o „dane samochodu wczytać”. Uzasadnienia nie znalazło też zastosowanie dodatku za lakier perłowy (+15%). Z numeru VIN pojazdu wynika, że kod lakieru nadwozia w strefie podlegającej naprawie nie był lakierem perłowym, lecz był to lakier (...).

Dowód : pisemna opinia biegłego I. A. z dnia 5 kwietnia 2025 r. – k. 95-108v

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Stan faktyczny w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów załączonych do pozwu, do sprzeciwu od nakazu zapłaty, dokumentów na płycie CD złożonej przez pozwanego wraz ze sprzeciwem od nakazu zapłaty, a także dowodu z opinii biegłego.

Dokumenty przedstawione przez strony nie były kwestionowane co do wiarygodności przez żadną ze stron, sąd także nie znalazł podstaw, by ich wiarygodność kwestionować. Dostarczone przez pozwanego dokumenty na płycie CD przedstawiają przebieg postępowania likwidacyjnego prowadzonego przez ubezpieczyciela. Z kolei dokumenty dołączone przez powoda do pozwu przedstawiają także okoliczności nabycia przez niego wierzytelności, której zapłaty dochodził pozwem, zlecenia naprawy pojazdu, jego naprawy i wystawienia faktury. Dokumenty dostarczone przez strony miały walor dokumentów prywatnych stanowiących dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie (art. 245 k.p.c.). Dokumenty złożone przez strony przedstawiają logiczny i spójny ciąg wydarzeń od momentu zawarcia umowy ubezpieczenia z pozwanym przez poszkodowaną K. O., przez zdarzenie szkodowe z dnia 15 kwietnia 2024 roku do zakończenia postępowania likwidacyjnego przez pozwanego. Poza tym w znacznej mierze dokumenty złożone przez obie strony w pewnym stopniu były dokumentami tożsamymi, co wskazuje, że strony nie były niezgodne co do faktów dotyczących przebiegu postępowania likwidacyjnego poprzedzającego postępowanie przed sądem.

Strony przedstawiły rozbieżne twierdzenia co do kwoty wypłaconego przez pozwanego odszkodowana z tytułu naprawy uszkodzonego pojazdu. Powód w uzasadnieniu pozwu podał, że pozwany wypłacił kwotę 14 130,38 zł tytułem odszkodowania. Do pozwu dołączył jednak dokumenty wskazujące, że wypłacone odszkodowanie wynosiło 14 430,38 zł. Dla porządku należy zauważyć, że decyzja z dnia 3 lipca 2024 roku o dopłacie kwoty 300 zł wskazuje, że dopłatę odszkodowania za naprawę samochodu ustalono na podstawie przedłożonej faktury VAT nr (...), podczas gdy do pozwu dołączono fakturę nr (...) w wersji oryginalnej i zweryfikowanej przez pozwanego. Niemniej jednak w decyzji z 3 lipca 2024 roku wskazano, że dopłata kwoty 300 zł jest dopłatą do odszkodowania za naprawę samochodu, a w decyzji wskazano datę szkody: 15 kwietnia 2024 roku, uszkodzony pojazd: R. (...) nr rej. (...) i numer szkody: (...). Były to informacje odpowiadające danym dotyczącym szkody wymienionym w pozwie, a także wymienionym w pozostałych decyzjach pozwanego – z 25 kwietnia 2024 roku i z 6 czerwca 2024 roku. Także pozwany wskazał w sprzeciwie, że wypłacił dotychczas łącznie kwotę 14 430,38 zł brutto tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu. Powód do zamknięcia rozprawy nie wypowiedział się co do tego twierdzenia pozwanego o fakcie dotyczącym wysokości wypłaconego odszkodowania, wobec czego sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, uznał ten fakt za przyznany (art. 230 k.p.c.).

Ustalając rozmiar szkody, a także koszt jej naprawienia, Sąd oparł się na opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej I. A. z dnia 5 kwietnia 2025 roku. Sąd nie jest związany opinią biegłego i ocenia ją na równi z innymi środkami dowodowymi w ramach swobodnej oceny dowodów przewidzianej w art. 233 § 1 k.p.c., zgodnie z którym Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego. Ocenę opinii biegłych odróżniają jednak szczególne kryteria. Stanowią je: zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłych, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonej w niej wniosków. Przedmiotem opinii nie jest bowiem przedstawienie faktów, lecz ich ocena na podstawie wiedzy fachowej (wiadomości specjalnych). Nie podlega ona zatem weryfikacji jak dowód na podstawie kryteriów prawdy i fałszu. Nie chodzi tu bowiem o kwestię wiarygodności lecz o pozytywne lub negatywne uznanie wartości zawartego w opinii i jej uzasadnieniu rozumowania. Sąd ocenia dowód z opinii biegłego nie tylko przez pryzmat jej wniosków końcowych, ale również w oparciu o dokumentację, na podstawie której została wydana.

Sąd uznał opinię biegłego za fachową i w pełni wiarygodną. Opinia ta została sporządzona w sposób rzetelny, wyczerpujący, była logiczna, spójna, nie zawierała sprzeczności. Biegły udzielił odpowiedzi na pytanie sformułowane w tezie dowodowej w sposób wyczerpujący, przedstawiając szczegółowo koszty naprawy pojazdu, według stawek za roboczogodzinę, które wynikają z ogólnych warunków ubezpieczenia oraz według stawki powoda. Biegły posiadał nadto niezbędne kwalifikacje i doświadczenie, a także stopień naukowy doktora inżyniera i z tego względu w ocenie Sądu był osobą kompetentną do sporządzenia opinii w niniejszej sprawie.

Biegły w sposób jasny i precyzyjny określił uzasadniony koszt naprawy pojazdu marki R. (...) według stawek średnich ustalonych na podstawie cen usług stosowanych w dacie zdarzenia szkodowego przez warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu dokonującego naprawy, działające na terenie zamieszkania ubezpieczonej, czyli na terenie województwa (...). Koszt naprawy pojazdu według tych stawek wynosi 14 603,93 zł brutto. Biegły przekonująco umotywował swoje stanowisko i sposób zweryfikowania planu naprawy pojazdu opracowany przez powoda. Biegły przedstawił prawidłowy w ocenie sądu sposób wyliczenia średniej stawki za jedną roboczogodzinę prac naprawczych na podstawie cen usług stosowanych przez warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu dokonującego naprawy, działające na terenie zamieszkania ubezpieczonej. Także w ocenie Sądu biegły w sposób rzeczowy uargumentował wnioski opinii oraz załączone do opinii kalkulacje naprawy pojazdu. W związku z tym opinia biegłego stanowiła podstawę ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie.

Sąd postanowieniem wydanym na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 grudnia 2024 roku (k. 50) oddalił sformułowany w punkcie 8 pozwu wniosek powoda o zobowiązanie strony pozwanej na podstawie art. 248 § 1 k.p.c. do przedłożenia dokumentów stanowiących akta szkody numer (...). W ocenie sądu brak było podstaw, by nakładać takie zobowiązanie na pozwanego. Zgodnie z treścią art. 29 ust. 6 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 838 ze zm.), zakład ubezpieczeń udostępnia ubezpieczającemu, ubezpieczonemu, osobie występującej z roszczeniem lub uprawnionemu z umowy ubezpieczenia informacje i dokumenty gromadzone w celu ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości odszkodowania lub świadczenia. Osoby te mogą żądać pisemnego potwierdzenia przez zakład ubezpieczeń udostępnionych informacji, a także sporządzenia na swój koszt kserokopii dokumentów i potwierdzenia ich zgodności z oryginałem przez zakład ubezpieczeń. Powód wystąpił z roszczeniem przeciwko pozwanemu będącemu zakładem ubezpieczeń, wobec czego miał prawo samodzielnie pozyskać dokumenty z akt szkody. Nie było podstaw, by sąd bądź pozwany go w tym wyręczali. Stanowisko powoda, że pozwany jako towarzystwo ubezpieczeniowe jest wyłącznym dysponentem akt szkody i powinien przedłożyć akta szkody w niniejszym postępowaniu jest nieprzekonujące. To powód domagał się przeprowadzenia dowodu z dokumentów tworzących akta szkody, więc to na nim spoczywał obowiązek ich złożenia, tym bardziej, że jak już wskazano powyżej, ustawodawca wyposażył go w narzędzia umożliwiające pozyskanie takich dokumentów. Wbrew twierdzeniom powoda brak zobowiązania pozwanego do złożenia dokumentów tworzących akta szkody nie prowadziło do wypaczenia postępowania dowodowego, ani do braku realizacji zasady prawdy obiektywnej. To strony nadają właściwą dynamikę i kształt postępowaniu dowodowemu, a jeżeli powód domagał się przeprowadzenia dowodu z określonych dokumentów znajdujących się w aktach szkody, winien je złożyć. Wynika to wprost z zasady rozkładu ciężaru dowodu wynikającej z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. Powód nie przedstawił żadnych przekonujących twierdzeń, które by wskazywały, że nie jest w stanie samodzielnie pozyskać dokumentów z akt szkody, tym bardziej, że pozwany wprost powołał się na art. 29 ust. 6 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej w sprzeciwie od nakazu zapłaty. Całkowicie nieprzekonujące są natomiast twierdzenia powoda jakoby sąd powinien zobowiązać pozwanego do udostępnienia akt szkody, ponieważ powód jest słabszą stroną stosunku prawnego względem ubezpieczyciela. Powód jest podmiotem trudniącym się profesjonalnie naprawą pojazdów (warsztatem naprawczym) i skupującym wierzytelności z tytułu szkód komunikacyjnych. W samym tylko Sądzie Rejonowym w T. powód wytacza mnóstwo powództw przeciwko ubezpieczycielom analogicznych do wytoczonego w przedmiotowej sprawie. Żadną miarą nie można go uznać za słabszą stronę stosunku prawnego niż pozwanego. Mając na uwadze powyższe okoliczności, sąd oddalił wniosek powoda o zobowiązanie pozwanego na podstawie art. 248 § 1 k.p.c. do przedłożenia dokumentów stanowiących akta szkody nr (...). Jednocześnie natomiast na podstawie zarządzenia przewodniczącego z dnia 22 grudnia 2024 roku powód został zobowiązany do przedstawienia i złożenia dokumentów stanowiących akta szkody nr (...), z których powód domagał się przeprowadzenia dowodu w terminie dwóch tygodni od daty doręczenia zobowiązania pod rygorem pominięcia dowodu. Zobowiązanie zostało doręczone pełnomocnikowi powoda w dniu 8 stycznia 2025 roku. Termin na wykonanie zobowiązania upływał z dniem 22 stycznia 2025 roku i upłynął bezskutecznie. W związku z tym na rozprawie w dniu 23 lipca 2025 roku sąd pominął dowód z akt szkody nr (...) wnioskowany w punkcie 8 pozwu na podstawie art. 235 ( 2) § 1 pkt 6 k.p.c.

Postanowieniami wydanymi na rozprawie w dniu 23 lipca 2025 roku sąd pominął także dowód z kopii opinii sporządzonej przez R. W. w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym w Ż. sygn. akt (...) wnioskowany w punkcie 5 pisma przygotowawczego powoda z dnia 21 stycznia 2025 roku, dowód z kopii opinii biegłego K. U. w sprawie (...) toczącej się przed Sądem Rejonowym w T. wnioskowany w punkcie 6 pisma przygotowawczego powoda z dnia 21 stycznia 2025 roku oraz dowód z kopii wyroku Sądu Rejonowego (...) w W. wydanego w sprawie o sygn. akt (...) wnioskowany w punkcie 4 lit. a pisma przygotowawczego powoda z dnia 21 stycznia 2025 roku. Wszystkie powyższe dowody sąd pominął na podstawie art. 235 ( 2) § 1 pkt 2 i 3 k.p.c. Powód wniósł o przeprowadzenie dowodu z kopii opinii sporządzonej przez biegłego R. W. w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym w Ż. sygn. akt (...) w celu wykazania zasadności operacji mycia i sprzątania pojazdu przed naprawą i po naprawie. Opinia ta została jednak wydana w zupełnie innym stanie faktycznym, który na dodatek w świetle treści tej opinii nie jest znany. Poza tym była to opinia uzupełniająca, w której brakowało kontekstu, w jakim wydana została opinia główna. Opinia ta nie mogła być zatem przydatna dla wykazania faktów, które wywodził z niej powód, a ponadto dowód ten zmierzał do wykazania faktu nieistotnego. Kwestia zasadności bądź braku zasadności operacji mycia i sprzątania pojazdu przed i po naprawie jest bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy – istotne jest to czy w świetle postanowień zawartej z poszkodowaną umowy ubezpieczenia i związanych z nią ogólnych warunków ubezpieczenia pozwany odpowiada za szkodę w określonym zakresie, a co za tym idzie – czy określony koszt usunięcia szkody (w tym wypadku mycie pojazdu przed i po naprawie pojazdu) powinien być przez pozwanego zwrócony w ramach wykonania jego obowiązku kontraktowego wynikającego z umowy ubezpieczenia. Jeśli chodzi o dowód z kopii opinii biegłego K. U. w sprawie (...) toczącej się przed Sądem Rejonowym w T., dowód ten również był nieprzydatny dla wykazania wnioskowanego faktu, a ponadto zmierzał do wykazania faktów nieistotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Powód wniósł o przeprowadzenie tego dowodu w celu wykazania zasadności stosowania przez powoda stawki za jedną roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych na poziomie 300 zł netto oraz uznania tej stawki za średnią rynkową. Po pierwsze jednak kwestia zasadności stosowania przez powoda stawki za jedną roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych w wysokości 300 zł netto oraz rynkowości tej stawki jest pozbawiona znaczenia. Pozwany odpowiada w niniejszej sprawie na podstawie umowy autocasco, a zatem granice jego odpowiedzialności wyznacza umowa oraz związane z nią ogólne warunki ubezpieczenia. R. stawki stosowanej przez powoda oraz zasadność jej stosowania są pozbawione znaczenia w tej sprawie. Biegły K. U. we wspomnianej opinii wyraźnie zresztą wskazuje, że średnia arytmetyczna stawek za roboczogodzinę prac naprawczych w autoryzowanych stacjach obsługi ( (...)) wyniosła 227,27 zł, a nie 300 zł netto. Biegły wskazał jedynie, że stawka powoda w okresie szkody wynosiła 300 zł netto, mieściła się zatem w zakresie stawek rynkowych, lecz nie była stawką średnią arytmetyczną. Poza tym również ta opinia została wydana w zupełnie innych realiach, i dotyczyła zupełnie innego stanu faktycznego – szkoda w sprawie, w której wydana została opinia biegłego K. U. miała miejsce 1 września 2023 roku, natomiast jej naprawa miała miejsce 21 września 2023 roku. Ponadto wydana była w sprawie, w której zastosowanie miały zupełnie inne postanowienia umowne i ogólne warunki ubezpieczenia stosowane przez innego ubezpieczyciela. Jeśli chodzi o wyrok Sądu Rejonowego (...) w W. z dnia 13 marca 2023 roku w sprawie (...) wraz z uzasadnieniem dowód ten był również zarówno nieprzydatny do wykazania faktów, które miały być nim wykazanie według intencji powoda, jak i zmierzał do wykazania faktów nieistotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Powód wniósł o przeprowadzenie tego dowodu w celu wykazania, że postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia dotyczące ustalania przez pozwanego średniej stawki stosowanej przez warsztaty są nieważne i nie powinny mieć zastosowania w niniejszej sprawie. Ocena prawna dokonana przez inny sąd w zupełnie innej sprawie, innym stanie faktycznym i w dodatku dotycząca zupełnie innych ogólnych warunków ubezpieczeń jest pozbawiona jakiegokolwiek znaczenia w niniejszym postępowaniu. W dodatku uzasadnienie wspomnianego wyroku Sądu Rejonowego (...) w W. sporządzone do wyroku z dnia 13 marca 2023 roku w sprawie (...) nie zawiera jakiejkolwiek abstrakcyjnej oceny postanowień ogólnych warunków ubezpieczenia w zakresie, w którym zastosowanie ma średnia stawka stosowana w warsztacie autoryzowanym działającym na terenie zamieszkania bądź siedziby ubezpieczonego. Sąd ten powołuje się na jedno postanowienie ogólnych warunków ubezpieczenia (§ 24 ust. 5 pkt 2), którego treść różni się od postanowień ogólnych warunków ubezpieczenia, które mają zastosowanie w niniejszym postępowaniu. Poza tym bez wątpienia dotyczy to innych ogólnych warunków ubezpieczenia aniżeli te, które zastosowanie mają w przedmiotowej sprawie rozpoznawanej przez Sąd Rejonowy w T. (w tych OWU w ogóle nie ma § 24 ust. 5). Poza tym wspomniany wyrok z uzasadnieniem nie może być także podstawą dokonywania ustaleń faktycznych w niniejszym postępowaniu.

Sąd postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 23 lipca 2025 roku pominął także dowody wnioskowane przez powoda w pkt 1 lit. a, b i c pisma przygotowawczego z dnia 16 maja 2025 roku na podstawie art. 205 3 § 2 k.p.c. w zw. z art. 205 12 § 2 k.p.c. Zgodnie z art. 205 3 § 2 k.p.c., przewodniczący może zobowiązać stronę, by w piśmie przygotowawczym podała wszystkie twierdzenia i dowody istotne dla rozstrzygnięcia sprawy pod rygorem utraty prawa do ich powoływania w toku dalszego postępowania. W takim przypadku twierdzenia i dowody zgłoszone z naruszeniem tego obowiązku podlegają pominięciu, chyba że strona uprawdopodobni, iż ich powołanie w piśmie przygotowawczym nie było możliwe albo że potrzeba ich powołania wynikła później. Zgodnie z art. 205 12 § 2 k.p.c., jeżeli nie zarządzono przeprowadzenia posiedzenia przygotowawczego, strona może przytaczać twierdzenia i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej aż do zamknięcia rozprawy, z zastrzeżeniem niekorzystnych skutków, które według przepisów kodeksu mogą dla niej wyniknąć z działania na zwłokę lub niezastosowania się do zarządzeń przewodniczącego i postanowień sądu. Powód wniósł we wspomnianym piśmie przygotowawczym o przeprowadzenie dowodu z kopii opinii biegłego M. G. w sprawie o sygn. akt (...) na fakt wykazania zasadności uwzględnienia w kosztorysie naprawy kosztu mycia pojazdu przed i po naprawie oraz kosztu obsługi szkody, dokumentu „lakierownia wg (...) opis systemu” wydanego przez Ośrodek (...) I. na fakt wykazania prawidłowej techniki lakierowania zastosowanej przez powoda oraz dokumentu receptury lakieru z zaznaczonym pigmentem perłowym na fakt zasadności zastosowania dodatku 15% za lakier perłowy. Na marginesie zresztą jeden z tych dowodów - dokument zatytułowany jako lakierowanie według (...) powód złożył już po raz drugi, ponieważ wcześniej dołączył go do pisma przygotowawczego z dnia 21 stycznia 2025 roku (k. 75). Wszystkie dowody powołane w piśmie przygotowawczym powoda z dnia 16 maja 2025 roku zostały zawnioskowane po upływie terminu do ich podania. Powód został bowiem na podstawie zarządzenia przewodniczącego z dnia 22 grudnia 2024 roku do przedstawienia wszystkich twierdzeń i dowodów istotnych dla rozstrzygnięcia pod rygorem utraty prawa do ich powoływania w toku dalszego postępowania w terminie dwóch tygodni pod rygorem zwrotu pisma złożonego z uchybieniem terminu. Zobowiązanie zostało doręczone pełnomocnikowi powoda w dniu 8 stycznia 2025 roku. Termin a zgłoszenie wszystkich twierdzeń i dowodów upływał z dniem 22 stycznia 2025 roku. Twierdzenia i dowody zgłoszone w piśmie przygotowawczym powoda z dnia 16 maja 2025 roku podlegały więc pominięciu ze względu na prekluzję dowodową. Poza tym powód nie przedstawił żadnych okoliczności, które uzasadniłyby potrzebę powołania spóźnionych twierdzeń i dowodów po upływie terminu na ich zgłoszenie. Wszystkie dowody, które powód powołał w piśmie przygotowawczym z dnia 16 maja 2025 roku mogły i powinny być zgłoszone wcześniej. Pozwany kwestionował zasadność wliczenia do kosztu naprawy pojazdu kosztu mycia, zastosowaną przez powoda technikę lakierniczą i zastosowanie dodatku za lakier perłowy jeszcze przed sporządzeniem przez biegłego opinii. Pozwany zakwestionował te koszty nawet jeszcze przed wytoczeniem powództwa – na etapie postępowania likwidacyjnego gdy zweryfikował fakturę i kalkulację naprawy pojazdu złożone przez powoda. Poza tym wszystkie dowody, które powołał powód w piśmie przygotowawczym z dnia 16 maja 2025 roku istniały zarówno przed zakreśleniem powodowi terminu na powołanie wszystkich twierdzeń i dowodów, jak i przed wytoczeniem powództwa. Powód powinien zatem powołać dowody zgłoszone w piśmie przygotowawczym z dnia 16 maja 2025 roku przed upływem terminu na ich powołanie. Jako, że tego jednak nie zrobił, podlegały one pominięciu na podstawie art. 205 3 § 2 k.p.c. w zw. z art. 205 12 § 2 k.p.c.

Nieprzydatny dla dokonania ustaleń faktycznych w sprawie okazał się dokument w postaci zanonimizowanej opinii biegłego G. P. z dnia 17 sierpnia 2022 roku, której kopia znajduje się na płycie CD dołączonej do sprzeciwu od nakazu zapłaty. Była to opinia uzupełniająca, wydana w innym, nieznanym sądowi stanie faktycznym, w dodatku pozbawiona kontekstu, ponieważ z treści opinii nie da się wywnioskować jakiej treści była opinia główna. Poza tym prawidłowość zweryfikowania faktury powoda w zakresie kosztów mycia pojazdu oraz narzutu za lakier perłowy 15% nie mogła zostać zbadana przez pryzmat abstrakcyjnej dla przedmiotowej postępowania, zanonimizowanej opinii biegłego wydanej jeszcze zanim miało miejsce zdarzenie szkodowe z dnia 15 kwietnia 2024 roku. Istotne jest to czy w świetle postanowień zawartej z poszkodowaną umowy ubezpieczenia i związanych z nią ogólnych warunków ubezpieczenia pozwany odpowiada za szkodę w określonym zakresie, a co za tym idzie – czy określony koszt usunięcia szkody (w tym wypadku mycie pojazdu przed i po naprawie pojazdu oraz koszt narzutu za lakier perłowy) powinien być przez pozwanego zwrócony w ramach wykonania jego obowiązku kontraktowego wynikającego z umowy ubezpieczenia.

Pomiędzy stronami bezsporne były okoliczności związane z zaistniałym zdarzeniem drogowym, istnieniem po stronie pozwanej legitymacji procesowej biernej jako ubezpieczyciela zobowiązanego do wypłaty odszkodowania w oparciu o stosunek umowny łączący go z poszkodowanym, a także legitymacji procesowej czynnej po stronie powoda jako następcy prawnego (w wyniku zawarcia cesji) poszkodowanej wobec czego – mając na względzie postulowaną zwięzłość uzasadnień wyroków (art. 327 1 § 2 k.p.c.) - brak jest podstaw do przedstawiania szczegółowych rozważań odnoszących się do wskazanej problematyki.

Bezsporny w przedmiotowej sprawie pozostawał fakt zgłoszenia szkody z tytułu uszkodzenia samochodu, odpowiedzialności pozwanego za szkodę oraz wypłata odszkodowania w łącznej kwocie 14 430,38 zł z tytułu kosztów naprawy pojazdu. Sporna pomiędzy stronami pozostawała natomiast kwestia wysokości należnego odszkodowania umownego.

Poza sporem w niniejszej sprawie pozostawało, że poszkodowaną K. O. i pozwanego łączyła umowa ubezpieczenia autocasco (AC), wobec czego miarodajne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy były przepisy art. 805 i n. k.c.

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Z treści przepisu 805 § 2 k.c. wynika nadto, że przy ubezpieczeniu majątkowym świadczenie zakładu ubezpieczeń polega przede wszystkim na zapłacie określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku. Zgodnie natomiast z przepisem art. 824 1 § 1 k.c. o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody. Sąd zważył, że umowa ubezpieczenia autocasco jest ubezpieczeniem dobrowolnym, pełniącym głównie funkcję ochronną, zaś warunki tego ubezpieczenia określa zakład ubezpieczeń w tzw. ogólnych warunkach ubezpieczenia. Z chwilą doręczenia ubezpieczonemu ogólnych warunków ubezpieczenia stają się one integralną częścią umowy i należy je stosować. W ubezpieczeniach autocasco bowiem kompensacja szkody dokonywana jest w granicach określonych warunkami ubezpieczeń (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 1981 roku, IV CR 555/80, Lex nr 8304). W przedmiotowej sprawie z załączonej do pozwu wniosko-polisy nr (...) wynikało, że przed zawarciem umowy poszkodowana otrzymała tekst ogólnych warunków ubezpieczenia autocasco, na podstawie których zawarta została umowa ubezpieczenia, zaś poszkodowana zapoznała się z nimi i wniosła o zawarcie umowy ubezpieczenia na ich podstawie. Tymi ogólnymi warunkami ubezpieczenia były Ogólne warunki ubezpieczenia Autocasco zatwierdzone Uchwałą Zarządu (...) nr (...) z dnia 18 października 2023 roku. W niniejszej sprawie zastosowanie miały właśnie wymienione powyżej Ogólne warunki ubezpieczenia Autocasco zatwierdzone Uchwałą Zarządu (...) nr (...) z dnia 18 października 2023 roku.

Zgodnie z treścią § 34 ust. 1 OWU, zależnie od woli Ubezpieczonego, odszkodowanie za szkodę częściową ustalane jest w zależności od wybranego wariantu w oparciu o:

1) wycenę kosztów naprawy sporządzoną przez Towarzystwo albo

2) faktury za naprawę.

Zgodnie z § 34 ust. 2 OWU, w przypadku rozliczenia szkody w oparciu o faktury za naprawę, Ubezpieczony jest zobowiązany przed przystąpieniem do naprawy pojazdu przedłożyć Towarzystwu do zatwierdzenia kosztorys naprawy sporządzony przez zakład naprawczy oraz po naprawie lub w trakcie naprawy przedstawić Towarzystwu na jego żądanie pojazd do oględzin.

Zgodnie z § 34 ust. 3 OWU, ustalenie i weryfikacja wysokości kosztów naprawy odbywa się w oparciu o systemy eksperckie. Jeżeli pojazd nie występuje w systemach eksperckich, przyjmuje się ceny i normy dla pojazdu najbardziej zbliżonego właściwościami techniczno-eksploatacyjnymi.

Zgodnie z § 37 ust. 1 OWU, W przypadku ustalania wysokości odszkodowania na podstawie faktur przyjmuje się:

1) koszt robocizny w oparciu o technologiczne czasy napraw określone przez producenta pojazdu i ujęte w systemach eksperckich,

2) średnią stawkę stosowaną w warsztacie autoryzowanym danej marki lub nieautoryzowanym (w zależności od rodzaju warsztatu, w którym dokonywana jest naprawa pojazdu) działającym na terenie zamieszkania / siedziby ubezpieczonego lub użytkownika pojazdu będącego kredytobiorcą / leasingobiorcą, przy czym koszt ten nie może przekroczyć stawki obowiązującej w warsztatach posiadających autoryzację producenta danej marki (. (...)),

3) koszt części zamiennych użytych do naprawy pojazdu o jakości O,

4) 100 % kosztów materiałów niezbędnych do wykonania naprawy pojazdu.

Zgodnie z § 37 ust. 2 OWU, w razie braku przedłożenia dokumentów potwierdzających zakres i koszt naprawy, wysokość odszkodowania ustala się na podstawie wyceny kosztów naprawy przyjmując:

1) koszt robocizny w oparciu o technologiczne czasy napraw określone w systemach eksperckich oraz stawkę za roboczogodzinę w wysokości 85 PLN netto,

2) koszt części zamiennych o jakości (...). Jeżeli w systemach eksperckich nie występują części o jakości (...), przyjmuje się 80% cen części zamiennych o jakości O,

3) 80% kosztów materiałów niezbędnych do wykonania naprawy pojazdu.

Zgodnie z § 37 ust. 3 OWU, od cen części zamiennych o jakości O, o których mowa w ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 pkt 2 odejmuje się amortyzację, chyba że została ona zniesiona, zgodnie z § 49 ust. 3, przy czym (niezależnie od zniesienia amortyzacji), w odniesieniu do elementów określonych § 49 ust. 4 uwzględnia się stopień ich faktycznego zużycia eksploatacyjnego.

Zgodnie z § 37 ust. 4 OWU, o wysokości amortyzacji decyduje okres eksploatacji liczony na dzień zawarcia umowy ubezpieczenia.

Co do wysokości stawek zastosowanych przez powoda, to w pierwszej kolejności Sąd badał w jakich granicach pozwany w świetle obowiązujących w niniejszej sprawie OWU AC miał prawo je zweryfikować. Niewątpliwie podstawowym źródłem zobowiązania ubezpieczyciela jest umowa ubezpieczenia AC, której integralną częścią są ogólne warunki ubezpieczenia, a te w niniejszym przypadku upoważniają zakład ubezpieczeń do weryfikacji kosztów naprawy, w wariancie serwisowym, w zakresie stawki za 1 roboczogodzinę prac naprawczych poprzez jej ustalenie z zastosowaniem średniej stawki stosowanej w warsztacie autoryzowanym danej marki lub nieautoryzowanym (w zależności od rodzaju warsztatu, w którym dokonywana jest naprawa pojazdu) działającym na terenie zamieszkania / siedziby ubezpieczonego lub użytkownika pojazdu będącego kredytobiorcą / leasingobiorcą, przy czym koszt ten nie może przekroczyć stawki obowiązującej w warsztatach posiadających autoryzację producenta danej marki (. (...)). Jedynie w przypadku braku przedłożenia dokumentów potwierdzających zakres i koszt naprawy odszkodowanie podlega ustaleniu na zasadach wskazanych w § 37 ust. 2 OWU. W przedmiotowej sprawie bezspornym było natomiast, że dokumenty potwierdzające zakres i koszt naprawy zostały przez powoda przedłożone pozwanemu, w związku z czym wysokość odszkodowania podlegała ustaleniu na podstawie § 37 ust. 1 OWU. Nie ulega wątpliwości, iż to postanowienie OWU upoważniało pozwanego do ustalenia odszkodowania w wysokości wyliczonej na podstawie średniej stawki za roboczogodzinę.

Inaczej niż powód, sąd nie miał wątpliwości co do tego jak należy liczyć stawkę średnią za roboczogodzinę według przepisów OWU. Wskazać należy, że umowa ubezpieczenia autocasco jest umową dobrowolną, której szczegółowe warunki strony określają w jej treści, natomiast zgodnie z art. 15 ust. 5 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, postanowienia umowy ubezpieczenia, ogólnych warunków ubezpieczenia oraz innych wzorców umowy sformułowane niejednoznacznie interpretuje się na korzyść ubezpieczającego, ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia. Ponadto ustęp 3 tego przepisu stanowi, że umowa ubezpieczenia, ogólne warunki ubezpieczenia oraz inne wzorce umowy są formułowane jednoznacznie i w sposób zrozumiały. W art. 65 k.c. zostały określone ogólne dyrektywy wykładni mające zastosowanie do wszelkich oświadczeń woli (§ 1) oraz umów (§ 2). Przepis art. 65 § 1 k.c. stanowi o tym, jak „tłumaczyć” oświadczenia woli. Oznacza to, że kwestia interpretacji oświadczenia woli strony jest zakreślona zasadami ujętymi w tym przepisie. Oświadczenia woli wymagają wykładni w celu ustalenia właściwego ich znaczenia, a w rezultacie w celu rozpoznania skutków prawnych, jakie one wywołują.

Ustalenie treści oświadczenia woli stron należy do ustaleń faktycznych. Natomiast wykładnia oświadczenia woli to zagadnienie prawne. Odbywa się na podstawie art. 65 k.c.

W orzecznictwie na gruncie art. 65 k.c. przyjmuje się tzw. metodę kombinowaną (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2007 roku, sygn. akt II CSK 489/06, Lex nr 274245), która zakłada interpretację oświadczeń woli uwzględniającą jednoczesną realizację dwóch wartości: konieczność respektowania woli podmiotu składającego oświadczenie i potrzebę ochrony zaufania osób trzecich do treści złożonego oświadczenia. Stosowanie tej metody składa się z dwóch faz: w pierwszej decydujące znaczenie należy przypisać rzeczywistej woli stron, jeżeli natomiast okaże się, że strony nie przypisywały złożonemu oświadczeniu takiego samego znaczenia, należy przejść do drugiej fazy, w której w sposób obiektywny ustala się właściwe znaczenie oświadczenia, biorąc pod uwagę, jak adresat rozumiał jego sens i jak powinien ten sens rozumieć. W drugiej fazie podstawową dyrektywą wykładni jest przypisanie oświadczeniu sensu, jaki z treścią komunikatu wiązać mógł potencjalny, racjonalny odbiorca. Oświadczeniu należy nadać sens, jaki nadałby mu typowy odbiorca, znajdujący się w pozycji adresata. Zgodnie z treścią art. 384 § 1 k.c. ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzór umowy, regulamin, wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy. Dokonując wykładni powyższego przepisu, sąd miał na uwadze, że zgodnie z art. 65 § 1 i 2 k.c. oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. W ocenie sądu mając na względzie przywołane dyrektywy interpretacyjne dotyczące stosunków umownych nie sposób było jednak dokonywać wykładni odmiennej od językowej warstwy przepisów zawartych w ogólnych warunkach ubezpieczenia. Dokonując analizy postanowień OWU AC, w tym w szczególności postanowienia § 37 ust. 1 OWU, Sąd uznał, że postanowienia te nie budzą wątpliwości interpretacyjnych. Przeciętny odbiorca postanowienia umownego sformułowanego w § 37 ust. 1 OWU zrozumiałby je w ten sposób, że wolą stron było przyjęcie stawek za roboczogodzinę naprawy odpowiadających średniej stawce arytmetycznej wyliczonej ze stawek za roboczogodzinę stosowanych przez warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu wykonującego naprawę, działające na terenie zamieszkania bądź siedziby ubezpieczonego lub użytkownika pojazdu będącego kredytobiorcą/leasingobiorcą z ograniczeniem tego kosztu do stawki obowiązującej w warsztatach posiadających autoryzację producenta danej marki (. (...)). We wskazanym postanowieniu OWU wyraźnie zaznaczono, że średnią stawkę za 1 roboczogodzinę naprawy wylicza się ze stosowanych na konkretnie określonym obszarze (terenie miejsca zamieszkania bądź siedziby ubezpieczonego lub użytkownika pojazdu będącego kredytobiorcą/leasingobiorcą) stawek. Określenie to wyraźnie wskazuje na obowiązek uśrednienia stawek i w efekcie ustalenie średnich arytmetycznych stawek. W ocenie Sądu postanowienie to jest jasne i pozwala w sposób precyzyjny i obiektywny ustalić wysokość stawki, biorąc pod uwagę jasne kryteria zarówno co do wysokości, jak i co do obszaru, na którym występują warsztaty stanowiące grupę porównawczą. Wskazać przy tym należy, iż pojazd R. (...) numer rejestracyjny (...) został po szkodzie z dnia 15 kwietnia 2024 roku naprawiony w autoryzowanym warsztacie naprawczym mającym siedzibę w T., średnią stawkę arytmetyczną za roboczogodzinę należało więc ustalić na podstawie stawek stosowanych przez warsztaty autoryzowane na terenie zamieszkania ubezpieczonej K. O. (poszkodowana zamieszkuje w T.), czyli na terenie województwa (...). Zdaniem Sądu takie ukształtowanie mechanizmu ustalenia wysokości odszkodowania nie prowadzi do jednostronnego, ani dowolnego kształtowania jego wysokości. Należy przy tym zauważyć, że w treści § 37 ust. 1 OWU wyraźnie wskazano, że stawkę średnią oblicza się według stawek stosowanych w warsztacie autoryzowanym bądź nieautoryzowanym, w zależności od tego w jakiego rodzaju warsztacie dokonano naprawy. Mając na względzie powyższe postanowienia umowne Sąd uznał, że stawka za roboczogodzinę prac naprawczych i lakierniczych wskazana przez warsztat naprawczy dokonujący naprawy niewątpliwie powinna zostać zweryfikowana w oparciu o średnie stawki występujące na rynku z ograniczeniem tego badania jedynie do zakładów naprawczych o kategorii serwisu autoryzowanego, ponieważ takim jest również warsztat powoda, działających na rynku województwa (...), w którego obrębie znajduje się miasto T. – miejsce zamieszkania ubezpieczonej.

Kryteria zastosowane w § 37 ust. 1 OWU pozwalają w sposób obiektywny ustalić wysokość odszkodowania wyliczoną w oparciu o średnią stawkę za roboczogodzinę. Wobec powyższego Sąd oparł się na tym cytowanym powyżej postanowieniu umownym zgodnie z tak przyjętą wykładnią oświadczenia woli i przyjął, że w przypadku zastosowania § 37 ust. 1 OWU należne odszkodowanie należałoby wyliczyć według średniej stawki arytmetycznej za roboczogodzinę prac naprawczych ze stawek stosowanych w dacie zdarzenia szkodowego przez warsztaty autoryzowane na rynku lokalnym, w województwie (...). Żadna ze stron nie przedstawiła zresztą jakiejkolwiek alternatywnej kalkulacji średnich stawek.

Poza tym sąd nie miał możliwości (poza twierdzeniami pełnomocnika powoda) zweryfikowania czy dla poszkodowanej postanowienia umowne w zakresie ustalenia stawki za roboczogodzinę były klarowne, ponieważ powód nie żądał przeprowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego. To na stronie powodowej ciąży, zgodnie z dyspozycją art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu, z którego wywodzi skutki prawne. W tym zakresie postępowanie dowodowe nie zostało zainicjowane, a twierdzenia powoda pozostały gołosłowne.

Istota zobowiązania umownego ubezpieczyciela z tytułu dobrowolnego ubezpieczenia autocasco polega na zapłacie – przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku. Zakres odszkodowania precyzuje umowa stron, w tym postanowienia ogólnych warunków umowy – w tym przypadku ogólne warunki ubezpieczeń, które należy traktować jako część umowy (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 21 czerwca 2001r. IV CKN 382/00, Monitor Prawniczy z 2003, nr 1, s. 33). Przepis § 37 ust. 1 OWU jest sformułowany w sposób jasny, logiczny i umożliwia ustalenie wysokości odszkodowania na podstawie obiektywnych kryteriów.

Faktem jest, że ubezpieczyciel - jako profesjonalista oraz autor ogólnych warunków ubezpieczenia - ma obowiązek sformułować je precyzyjnie, a w razie niejasności czy wątpliwości co do poszczególnych postanowień OWU należy je interpretować na korzyść ubezpieczającego. Byłoby bowiem sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, by niekorzystne konsekwencje wadliwej i niedbałej redakcji tych postanowień OWU obciążały ubezpieczających (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 września 1998 r. sygn. III CKN 605/97, LEX nr 1215932). Umowa ubezpieczenia pełni bowiem funkcję ochronną i przy wykładni jej postanowień, jak również postanowień wzorca umowy ustalonego przez ubezpieczyciela, nie można tracić z pola widzenia ich zasadniczego celu. Innymi słowy, postanowienia umowy i postanowienia OWU nie powinny być interpretowane w sposób oderwany od ich natury i funkcji. Skoro zatem umowa ubezpieczenia AC ma zabezpieczać uprawnionego przed szkodą wywołaną m.in. pożarem pojazdu, czyli pełnić ma funkcję ochronną, to przy dokonywaniu wykładni zarówno postanowień umowy jak i postanowień wzorca umowy ich zasadniczy cel oraz funkcja powinny być koniecznie uwzględnione. Stanowisko przeciwne pozostawałoby w oczywistej sprzeczności z funkcją umowy ubezpieczenia autocasco (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 października 2002 r., sygn. IV CKN 1421/00, LEX nr 80274).

Podzielając powyższe zapatrywanie nie sposób jednak uznać, by wiążące strony przepisy OWU były niejasne, czy kształtowały prawa i obowiązki poszkodowanego w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (art. 385 1 § 1 k.c.), co mogłoby prowadzić do ich bezskuteczności.

Dążąc do ich podważania powód dąży bowiem do bezpodstawnego przekształcenia umowy ubezpieczenia dobrowolnego w czynność zapewniającą pokrycie wszelkich kosztów wynikłych ze zdarzenia ubezpieczeniowego, co przecież nie jest istotą ubezpieczenia AC. Tymczasem oceny, czy postanowienie umowne jest niedozwolone (art. 385 1 § 1 k.c.), dokonuje się według stanu z chwili zawarcia umowy. W ocenie Sądu przepisy § 37 ust. 1 OWU i kolejne stanowią standardowe klauzule w umowach ubezpieczenia dobrowolnego i w żaden sposób nie naruszają równowagi kontraktowej stron.

Abstrahując od powyższego warto zauważyć, że wbrew twierdzeniom powoda, ewentualne wyeliminowanie z OWU postanowień regulujących mechanizm ustalania wysokości należnego odszkodowania nie spowodowałoby wcale, że odpowiedzialność umowna ubezpieczyciela obejmowałaby wszelkie koszty wynikłe ze szkody. Usunięcie tych przepisów spowodowałoby niemożność ustalenia zakresu odpowiedzialności ubezpieczyciela.

Zaznaczyć należy, że w przypadku odpowiedzialności wynikającej z dobrowolnego ubezpieczenia Autocasco - to nie rynkowość stawki decyduje o wysokości odszkodowania, lecz postanowienia umowy określające sposób jego ustalenia. Z tego powodu ciężar dowodowy w zakresie wykazania, że stawka odszkodowania wypłaconego przez pozwanego jest ustalona w sposób sprzeczny z OWU – spoczywał na powodzie. W tym zakresie sąd oparł się na opinii biegłego I. A. z dnia 5 kwietnia 2025 roku. Biegły wskazał, że koszt naprawy pojazdu zgodny z OWU, a zatem przy zastosowaniu § 37 ust. 1 OWU i stawki za 1 roboczogodzinę w wysokości 241 zł netto wynosi 14 603,93 zł brutto. Powód przeprowadził wprawdzie naprawę pojazdu, lecz jak wynika z treści opinii uczynił to niezgodnie z postanowieniami umowy ubezpieczenia. Sąd miał również w polu widzenia fakt, że pozwany zweryfikował zarówno fakturę wystawioną przez powoda, jak i kosztorys powoda. Niemniej jednak należy zauważyć, że faktura nr (...) wystawiona powoda w dniu 17 maja 2024 roku, kosztorys powoda z dnia 14 maja 2024 roku, zweryfikowana w dniu 20 maja 2024 roku przez pozwanego faktura oraz zweryfikowany w dniu 20 maja 2024 roku przez pozwanego kosztorys operują czterema różnymi kwotami. Na fakturze powoda wskazano koszt naprawy pojazdu na kwotę 16 955,25 zł, na kosztorysie powoda 17 294,43 zł, na zweryfikowanej przez pozwanego fakturze widnieje kwota 14 130,38 zł, natomiast na zweryfikowanym przez pozwanego kosztorysie 14 360,08 zł. Jeszcze inna jest natomiast suma wypłaconego do tej pory przez pozwanego odszkodowania – wynosi ona 14 430,38 zł. W efekcie nie wiadomo jakie właściwie koszty widniejące na fakturze powoda zaakceptował pozwany, skoro wypłacił powodowi odszkodowanie o 300 zł wyższe aniżeli kwota wskazana na zweryfikowanej przez niego fakturze. Poza tym w istocie rzeczy przedmiotem postępowania jest ustalenie wysokości należnego powodowi (jako następcy prawnemu poszkodowanego) odszkodowania z tytułu szkody z dnia 15 kwietnia 2024 roku przysługującego od pozwanego na podstawie zawartej z poszkodowaną umowy autocasco. Wysokość tego odszkodowania natomiast zgodnie z treścią opinii biegłego wynosi 14 603,93 zł brutto. Zgodnie z opinią biegłego za bezzasadny należało uznać naliczony przez powoda koszt mycia pojazdu przed i po szkodzie, ponieważ oczyszczanie elementów do przeprowadzania technologicznej naprawy jest już uwzględnione w lakierowaniu wg. (...). Naliczanie kosztu mycia jako osobnego kosztu prowadzi do nieuzasadnionego dublowania kosztów robocizny. Poza tym mycie pojazdu po naprawie jest zabiegiem wizerunkowym i jego koszt nie może być potraktowany jako koszt naprawy pojazdu, tym bardziej na podstawie umowy autocasco. Refundację kosztów dodatkowych związanych z zastosowaniem przez ubezpieczonego środków w celu ratowania przedmiotu ubezpieczenia oraz zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów przewiduje § 42 OWU. Żaden przepis ogólnych warunków ubezpieczenia nie przewiduje jednak zwrotu kosztów mycia pojazdu w ramach odszkodowania przysługującego na podstawie umowy autocasco. Oprócz tego za bezzasadny należało uznać koszt zastosowania dodatku za lakier perłowy (+15%). Z numeru VIN uszkodzonego pojazdu R. (...) o nr rej. (...) wynika, że kod lakieru nadwozia w strefie podlegającej naprawie nie był lakierem perłowym, lecz był to lakier (...). Brak było zatem podstaw do podwyższania kosztów o tej dodatek. Uzasadnienia nie miało również doliczenie kosztu dodatkowych prac związanych z przygotowaniem próbki lakieru, mieszaniem lakieru, odtłuszczaniem, odczytem kodu koloru, ponieważ prace te są uwzględnione w przygotowaniu do lakierowania wg. (...). Naliczenie tego kosztu prowadziło zatem do niezasadnego dublowania kosztów przygotowania do lakierowania. Niezasadne okazało się także w myśl opinii biegłego rozszerzenie w kosztorysie powoda prac diagnostycznych o „dane samochodu wczytać”. Mając na uwadze wszystkie powyższe uwagi zasadne było ustalenie odszkodowania na podstawie opinii biegłego I. A..

W ocenie Sądu ustalenie należnego powodowi odszkodowania za uszkodzenie pojazdu winno zostać ustalone na podstawie ustalonej przez biegłego średniej stawki za roboczogodzinę prac naprawczych stosowanej przez autoryzowane serwisy w województwie (...) w dacie szkody tj. 241 zł. T. wyniosła średnia stawka za jedną roboczogodzinę pracy naprawy pojazdu obowiązująca na terenie zamieszkania ubezpieczonej K. O.. Koszt naprawy pojazdu i należnego w myśl postanowień umowy autocasco i ogólnych warunków ubezpieczenia oraz zgodnie z treścią opinii biegłego wynosił więc 14 603,93 zł brutto. Jako, że pozwany wypłacił bezsporną część odszkodowania w wysokości 14 430,38 złotych, do zapłaty pozostała kwota 173,55 zł, którą sąd na podstawie art. 805 § 1 i 2 k.c. zasądził w punkcie I wyroku. O odsetkach orzeczono po myśli art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.c. Przepis art. 481 § 1 k.c. stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie z art. 481 § 2 k.c., jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. Z kolei art. 817 § 1 k.c. wskazuje, że ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Treść powyższych przepisów wskazuje więc, że kluczowe jest ustalenie momentu, w którym dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia. Szkoda została zgłoszona pozwanemu w dniu, w którym miała ona miejsce, czyli w dniu 15 kwietnia 2024 roku. Termin na spełnienie świadczenia przez pozwanego upływał z dniem 15 maja 2024 roku. Odsetki ustawowe za opóźnienie zostały zasądzone od kwoty 173,55 zł od dnia 16 maja 2024 roku, czyli od dnia następującego po upływie trzydziestego dnia od daty zgłoszenia szkody.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu jako bezzasadne, o czym orzeczono w punkcie II wyroku.

O kosztach procesu Sąd, w punkcie III wyroku, orzekł na podstawie art. 98 § 1, § 1 1, § 3, art. 99 i 100 k.p.c., mając na uwadze zasadę odpowiedzialności strony za wynik procesu i zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 917 zł. Powód wygrał sprawę jedynie w niewielkiej części – w 6,14%. Zgodnie z art. 100 k.p.c., w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Cytowany powyżej przepis uzasadnia obciążenie jednej ze stron wszystkimi kosztami procesu, jeżeli jej przeciwnym uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania. Ustalenie czy przeciwnik uległ co do „nieznacznej części żądania” polega przede wszystkim na oparciu się o ułamek odpowiadający części żądania przeciwnika strony, któremu uległ. Przyjąć należy, że sytuacja taka zachodzi, jeżeli przeciwnik przegrał co do żądania w części odpowiadającej do 10% (por. P. Feliga (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Red. nacz. P. Rylski, red. cz. III A. Olaś, Legalis, uwagi do art. 100 k.p.c., teza 87). Jako, że pozwany wygrał sprawę w 93,86%, sąd doszedł do wniosku, że należy mu się pełen zwrot kosztów. Na koszty procesu poniesione przez pozwanego w kwocie 917 zł składały się: 900 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego określonych na podstawie § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (T.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1935 z późn. zm.) oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Kwota 917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu została zasądzona od powoda na rzecz pozwanego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, zgodnie z treścią brzmieniem art. 98 § 1 1 k.p.c., w myśl którego, od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewelina Czarnecka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację:  asesor sądowy Paweł Kamiński
Data wytworzenia informacji: