I C 1754/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2024-03-27

Sygn. akt: I C 1754/23 upr

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

Asesor sądowy Paweł Kamiński

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Karolina Kotowska

po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2024 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko K. K.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego K. K. na rzecz powoda (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 13 725,27 zł (trzynaście tysięcy siedemset dwadzieścia pięć złotych dwadzieścia siedem groszy) wraz z umownymi odsetkami za opóźnienie w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie od kwoty 12 239,49 zł (dwanaście tysięcy dwieście trzydzieści dziewięć złotych czterdzieści dziewięć groszy) od dnia 28 czerwca 2023 r. do dnia zapłaty;

II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4367 zł (cztery tysiące trzysta sześćdziesiąt siedem złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1754/23 upr T., dnia 13 maja 2024 roku

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 14 grudnia 2023 roku (data nadania przesyłki w placówce pocztowej) powód (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego K. K. kwoty 13.725,27 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 12.239,49 zł od dnia 28 czerwca 2023 roku do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, ze 2 lipca 2021 roku, za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość, zawarł z pozwanym umowę pożyczki gotówkowej. K. K. nie wywiązywał się z warunków łączącej go ze stroną powodową umowy, wobec czego, po uprzednim wezwaniu pozwanego do zapłaty, umowa została wypowiedziana, a cała wynikająca z niej wierzytelność stała się wymagalna.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 8 stycznia 2024 roku Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W ustawowym terminie pozwany wywiódł sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany zakwestionował powództwo zarówno co do zasady, jak i wysokości, wskazując na brak wykazania powstania, istnienia oraz wysokości roszczenia. Zaprzeczył, by powód wypłacił mu kwotę pożyczki. Podniósł, że wypowiedzenie umowy było bezskuteczne, bowiem nigdy nie zostało mu doręczone. Dodał, że skorzystał z sankcji kredytu darmowego.

Stanowiska stron nie uległy zmianie do zamknięcia rozprawy.

Sąd ustalił, co następuje:

Dnia 2 lipca 2021 roku K. K., za pomocą środków porozumiewania się na odległość zawarł z (...) Bankiem (...) Spółka Akcyjna w W. umowę pożyczki nr (...). Spłata pożyczki została rozłożona na 96 równych miesięcznych rat kapitałowo-odsetkowych. Raty wynosiły 190,55 zł, za wyjątkiem ostatniej raty w wysokości 191,14 zł. Całkowity koszt pożyczki wynosił 6.293,39 zł. Całkowita kwota do zapłaty przez pożyczkobiorcę wynosiła 18.293,39 zł, w tym kwota pożyczki: 12.000 zł, odsetki umowne – 4.422,16 zł oraz prowizja – 1.871,23 zł. Zgodnie z treścią § 2 umowy pożyczki, pożyczkobiorca zobowiązał siędo zapłaty przy wypłacie przez (...) S.A. pożyczki kosztów, obejmujących prowizję za udzielenie pożyczki w wysokości 1 871,23 zł. Kwota pożyczki była oprocentowana według zmiennej stopy procentowej, która w dniu zawarcia umowy wynosiła 7,20% w stosunku rocznym. Kwota pożyczki została udostępniona K. K. w dniu zawarcia umowy. Strony w umowie zastrzegły, że w przypadku niespłacenia raty w terminie, (...) S.A. pobiera od kwoty zaległej raty pożyczki odsetki według zmiennej stopy procentowej zadłużenia przeterminowanego (§ 8 ust 2 umowy pożyczki). Stopa procentowa, o której mowa w ust. 2, odpowiada aktualnej wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie wynikającej z powszechnie obowiązujących przepisów prawa i w dniu zawarcia umowy wynosi dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych, tj. 11,20 % w stosunku rocznym (§ 8 ust. 3 umowy pożyczki).

dowód: umowa pożyczki nr (...) – k. 13-18; formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego – k. 20-25; informacja o ryzyku stopy procentowej i ryzyku walutowym – k. 26-28; historia operacji na kontrakcie kredytowym – k. 36-38

Z uwagi na niewywiązywanie się przez pozwanego z obowiązków wynikających z umowy, (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W. pismem z dnia 4 stycznia 2023 roku poinformował K. K. o wystąpieniu zaległości w wysokości 706,54 zł oraz wezwał go do zapłaty. Poinformował równocześnie o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania pisma, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

dowód: monit z 4.01.2023 r. wraz z wydrukiem ze strony śledzenia przesyłek – k. 29-30

Wobec braku spłaty zaległych należności, pismem z 2 marca 2023 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W. wypowiedziała K. K. umowę pożyczki z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia. Przesyłka zawierająca wypowiedzenie umowy nie została podjęta przez pozwanego i została zwrócona z dniem 23 marca 2023 roku do nadawcy.

dowód: wypowiedzenie umowy z 2.03.2023 r., kopia koperty, kopia pełnomocnictwa nr (...)- (...) – k. 31-33

Pismem z 7 czerwca 2023 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W. wezwał K. K. do zapłaty zadłużenia do dnia 14 czerwca 2023 roku pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Kwota zadłużenia jaką podano w informacji wynosiła 12 239,49 zł tytułem należności głównej oraz 1 313,26 zł tytułem odsetek umownych. Pozwany do dnia wniesienia pozwu nie spłacił zaległych należności.

Dowód: informacja o zadłużeniu z 7.06.2023 r. – k. 39

Na dzień 27 czerwca 2023 roku wymagalne zadłużenie pozwanego K. K. z tytułu umowy: pożyczka gotówkowa nr (...) z dnia 2 lipca 2021 roku wynosiło łącznie 13 725,27 zł. Na wymagalne zadłużenie składały się należność główna w wysokości 12 239,49 zł oraz odsetki umowne naliczane od należności głównej w wysokości 1 485,78 zł.

Dowód: wyciąg z ksiąg bankowych nr (...) z 27.06.2023 r. – k. 34, historia operacji na kontrakcie kredytowym – k. 36-38

Do sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym złożonego przez pozwanego dołączone zostało pismo z dnia 2 lutego 2024 roku, w którym adw. P. P. oświadczył, że działając w imieniu swojego mocodawcy K. K. składa (...) S. A. w W. oświadczenie zmieniające umowę z 2 lipca 2021 roku w kredyt darmowy. Składający oświadczenie jako podstawę sankcji kredytu darmowego wskazał naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 7, 8 i 10 poprzez zawyżenie całkowitej kwoty do spłaty (tj. naliczanie odsetek od kredytowanych kosztów pożyczki), wskazanie błędnej kwoty (...), brak wskazania jaką część spłaty stanowią kredytowane koszty pożyczki oraz poprzez zbyt ogólne sformułowanie postanowień umowy dotyczących przesłanek zmiany opłat i prowizji.

dowód: reklamacja wraz z oświadczeniem o sankcji kredytu darmowego z 2.02.2024 r. – k. 62

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów załączonych do akt sprawy. Dokumentom tym Sąd w pełni dał wiarę, a ich prawdziwość nie została skutecznie zakwestionowana. Pozwany nie podniósł żadnych rzeczowych, konkretnych argumentów, które mogłyby poddać w wątpliwość dowody zaproponowane przez powoda. Tymczasem, z przedstawionych dowodów jasno wynikał fakt zawarcia umowy pożyczki. Dokumentacja przedstawiona przez powoda zawiera informacje dotyczące pozwanego (jego imię i nazwisko, numer PESEL, adres zamieszkania, numer rachunku bankowego). Pozwany nie przedstawił żadnych argumentów, które wskazywałyby na to, że umowa zawierająca takie dane nie została zawarta.

Sąd postanowił oddalić wnioski pozwanego o zobowiązanie powoda do przedłożenia oryginału umowy pożyczki oraz oświadczenia dotyczącego kwoty wypłaty znajdującej się we wzorze do obliczenia (...). Po pierwsze art. 129 § 1 k.p.c., na który powoływał się pozwany nie daje sądowi podstawy do zobowiązania strony do czegokolwiek. Zgodnie z jego treścią, strona powołująca się w piśmie na dokument obowiązana jest na żądanie przeciwnika złożyć oryginał dokumentu w sądzie jeszcze przed rozprawą. Jeżeli strona tego nie uczyni, sąd dokonuje oceny dowodów zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 233 § 1 i 2 k.p.c. Poza tym pozwany wskazał, że kwestionuje nieuwierzytelnioną kopię umowy, ale wysuwane przez niego argumenty nie były przekonujące. W przeciwieństwie do pozwanego sąd uważa, że w świetle danych, które zawiera załączona do pozwu kopia umowy nie ma podstawy do kwestionowania jej wartości dowodowej. Podobnie zresztą rzecz się ma z pozostałymi dokumentami dołączonymi do pozwu. Sąd pominął też złożony przez pozwanego wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, bowiem był on nieprzydatny dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. i art. 227 k.p.c., w procesie cywilnym strony mają obowiązek przedstawiania twierdzeń i dowodów na okoliczności (fakty) mające dla rozstrzygnięcia sprawy znaczenie istotne. Powód ma obowiązek wykazania faktów uzasadniających jego roszczenie (tworzących jego prawo podmiotowe). Obowiązkiem jego przeciwnika procesowego (pozwanego) jest natomiast udowodnienie stawianych zarzutów oraz faktów tamujących (niweczących) roszczenie powoda.

Pozwany pomijając wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego nie zgłosił w zasadzie żadnych wniosków dowodowych ograniczając się jedynie do kwestionowania twierdzeń powoda. Dodatkowo pomimo wezwania na termin rozprawy nie stawił się na nią.

Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Powód wykazał fakt zawarcia umowy pożyczki za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Pozwany podniósł wiele zarzutów kwestionujących zasadność powództwa, jednak nie przedstawił żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń.

Za chybiony należało uznać również zarzut pozwanej dotyczący nieważności umowy pożyczki. Zawarta pomiędzy stronami umowa określona, jako umowa pożyczki, stanowiła zarazem umowę o kredyt konsumencki zawierana na odległość w rozumieniu art. 5 pkt 13 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (T.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1028). Zgodnie ze wskazanym przepisem umowa o kredyt konsumencki zawierana na odległość to umowa o kredyt konsumencki zawierana z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, o której mowa w ustawie z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z 2012 1225). Pozwany zaś był konsumentem w rozumieniu art. 22 1 k.c. Zgodnie z art. 3 ust 1 cytowanej ustawy przez umowę o kredyt konsumenckim rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki. Przez kredyt konsumencki zawierany na odległość rozumie się zaś umowę o kredyt konsumencki zawieraną z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość. Umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepis przewidują inną szczególną formę (art. 29 ust. 1). W przypadku umowy kredytu konsumenckiego zawartej na odległość, ustawodawca na kanwie art. 2 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta przewidział, że może być ona zawarta z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość.

Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że nie ma żadnych podstaw prawnych uzasadniających tezę, że umowa pożyczki, na którą powołuje się strona powodowa, nie została przez pozwanego zawarta. Powód wskazał, że umowa została zawarta za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość. Oczywistym jest, że taki sposób zawierania umowy wyklucza istnienie na dokumencie umowy pożyczki własnoręcznego podpisu pożyczkobiorcy. Taka forma zawarcia umowy była zgodna z art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (T.j. Dz. U. z 2020, poz. 344 ze zm.) stanowiącym, iż świadczenie usługi drogą elektroniczną to wykonanie usługi świadczonej bez jednoczesnej obecności stron (na odległość), poprzez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy, przesyłanej i otrzymywanej za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania, włącznie z kompresją cyfrową, i przechowywania danych, która jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. prawo telekomunikacyjne.

Podkreślić również należy, że z jednej strony pozwany zaprzeczał, jakoby zawarł z powodem umowę pożyczki, lecz z drugiej złożył przez swojego pełnomocnika reklamację wraz z oświadczeniem o sankcji kredytu darmowego. Trudno, mając na względzie zasady logiki i doświadczenia życiowego uznać, że skoro stron nie łączyła żadna umowa, to pozwany składałby powodowi oświadczenia o takiej treści. Zauważyć należy również, że w treści pisma wskazano numer umowy pożyczki. Zarzuty pozwanego wzajemnie się zatem wykluczają, bowiem z jednej strony kwestionuje sam fakt zawarcia umowy pożyczki, a z drugiej składa oświadczenie zmierzające do skorzystania z sankcji kredytu darmowego. Samo kwestionowanie dowodów złożonych przez powoda w sytuacji, gdy z okoliczności sprawy wynika, że jego roszczenie jest zasadne, nie jest wystraczające dla oddalenia powództwa. Należy podkreślić, że co prawda wyciąg z ksiąg banku stanowi jedynie dowód sporządzenia dokumentu tej treści przez osoby pod nim podpisane, to jednak zgodnie z art. 245 k.p.c. potwierdza pośrednio zawarcie umowy pomiędzy stronami, skoro przedmiotowa umowa kredytu została wciągnięta do ksiąg banku. Dokument ten nie stanowi samoistnego dowodu na wymagalność roszczenia, jednak oceniany przez pryzmat również innych dowodów, może stanowić podstawę ustaleń faktycznych Sądu.

W umowie wskazano dokładnie imię i nazwisko, adres zamieszkania pozwanego, jego numer PESEL oraz numer prowadzonego dla niego rachunku bankowego, który miał zostać wskazany przez pozwanego we wniosku o pożyczkę. Mając na uwadze powyższe należy więc stwierdzić niezasadność zarzutu nie zawarcia umowy pożyczki. Fakt jej zawarcia został bowiem wykazany przez złożenie stosownych dokumentów. Podobnie rzecz się ma także co do faktu wypłaty środków pieniężnych na rachunek bankowy pozwanego. Pozwany nie odniósł się w żaden sposób do dowodu w postaci historii operacji na kontrakcie kredytowym, w którym wskazano, że w dniu 2 lipca 2021 roku nastąpiło uruchomienie kredytu. Oprócz tego wskazano w nim także, że kredyt był spłacany do dnia 10 października 2022 roku, gdy po raz ostatni dokonano spłaty kredytu tak, że pozostała do spłaty kwota należności głównej wynosiła 12 239,49 zł. Pozwany nie odniósł się także w żaden sposób do okoliczności, że pieniądze znalazły się na rachunku bankowym, ani nie zakwestionował, że to właśnie jego rachunek bankowy.

Pozwany zakwestionował również skuteczność wypowiedzenia umowy pożyczki. Zarzucił, że wypowiedzenie umowy nie było skuteczne z uwagi na fakt, iż nie otrzymał zarówno wezwania w trybie art. 75c ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (T.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2488 ze zm.), jak i samego wypowiedzenia umowy. Zgodnie z treścią powyższego przepisu, jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W ocenie Sądu twierdzenia pozwanego należy uznać za chybione. Z przedłożonego przez powoda monitu z 4 stycznia 2023 roku jasno wynika, że wypełnił on ciążące na nim obowiązki informacyjne i proceduralne związane z dochodzeniem zaległych należności. Wezwanie, podobnie jak i późniejsze wypowiedzenie umowy zostały wysłane na wskazany przez pozwanego przy podpisaniu umowy adres, tożsamy z adresem wskazanym w pozwie, pod którym pozwany odbierał korespondencję w sprawie. Regułą jest, że doręczenie listu zawierającego oświadczenie woli będzie wypełniało przesłanki z art. 61 k.c. (teoria doręczenia). Zgodnie z ogólną regułą wynikającą z art. 6 k.c. na składającym oświadczenie woli spoczywa w takich przypadkach ciężar dowodu, że jego oświadczenie doszło do adresata w taki sposób, że mógł się z nim zapoznać w normalnym toku czynności. Na adresacie tego oświadczenia spoczywa natomiast ewentualnie ciężar wykazania, że nie miał on rzeczywistej możliwości zapoznania się z jego treścią (Z. Radwański (w:) System prawa prywatnego, t. 2, 2002, s. 301). Tymczasem pozwany nie przedstawił żadnych okoliczności, które dowodziłyby, że pisma banku do niego nie dotarły. Pozwany wskazał, że powód nie wykazał doręczenia wezwania w trybie art. 75c ust. 1 ustawy prawo bankowe, lecz w istocie rzeczy to na nim w obliczu dostarczonych przez powoda dowodów spoczywał obowiązek wykazania, że dokumentu takiego nie otrzymał. Konieczność wykazania doręczenia takich dokumentów pozwanemu przez powoda w sposób wykraczający ponad to, co powód dostarczył w przedmiotowym postępowaniu powodowałoby w praktyce, że powód nie jest w stanie udowodnić tego faktu, bowiem powód nie może wykazać co dokładnie znajdowało się w przesyłce adresowanej do pozwanego.

Reasumując, sąd uznał, że umowa pożyczki została skutecznie wypowiedziana, a całość zadłużenia pozwanego z tytułu umowy po upływie okresu wypowiedzenia stała się wymagalna.

Przechodząc natomiast do sankcji kredytu darmowego należy podkreślić, ze zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, w przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1–8, 10, 11, 14–17, art. 31–33, art. 33a i art. 36a–36c konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie. Pozwany powoływał się przy tym na naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 7, 8 i 10 ww. ustawy, który stanowi, iż umowa o kredyt konsumencki powinna zawierać: rzeczywistą roczną stopę oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia (art. 30 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy); zasady i terminy spłaty kredytu, w szczególności kolejność zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet należności kredytodawcy, w tym informację o prawie, o którym mowa w art. 37 ust. 1; jeżeli w ramach kredytu stosuje się różne stopy oprocentowania dla różnych należności kredytodawcy, należy także podać kolejność zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet różnych należnych sald, dla których stosuje się różne stopy oprocentowania (art. 30 ust. 1 pkt 8); informację o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o opłatach, w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, na których są zapisywane zarówno transakcje płatności, jak i wypłaty, łącznie z opłatami za korzystanie ze środków płatniczych zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, prowizjach, marżach oraz kosztach usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie (art. 30 ust. 1 pkt 10).

Odnosząc się do negowania przez pozwanego możliwości naliczania odsetek od kredytowanych kosztów, wskazać trzeba, że zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy prawo bankowe, istotą umowy kredytu jest oddanie do dyspozycji kredytobiorcy kwoty środków pieniężnych. W takiej sytuacji występuje określone w umowie kredytu działanie banku, które sprowadza się do umożliwienia kredytobiorcy dysponowania tą kwotą w sposób określony w umowie. Działanie to może polegać na wypłacie gotówki lub dokonaniu czynności rozliczeniowej w formie bezgotówkowej. (por. B. Smykla [w:] Prawo bankowe. Komentarz, red. A. Mikos-Sitek, P. Zapadka, LEX/el. 2022, art. 69). Zatem stanowisko pozwanego, jakoby niedopuszczalne było naliczanie odsetek od kredytowanych kosztów nie znajduje uzasadnienia w obowiązujących przepisach. Nie ma przeszkód, aby między stronami umowy kredytu nastąpiło rozliczenie bezgotówkowe, skutkujące pokryciem zobowiązań konsumenta – w tym przypadku prowizji od udzielonego kredytu. Zgodnie z dominującym w literaturze poglądem, dopuszczalnym jest finansowanie kosztów kredytu udzielonego przez bank oraz naliczanie odsetek od kwoty przeznaczonej na ten cel. Brak jest podstaw do przyjęcia w przepisach ustawy o kredycie konsumenckim odmiennych zasad pobierania odsetek od wykorzystanego kredytu, zależnych w szczególności od tego, czy celem kredytowania są koszty udzielanego kredytu (J. G., M. S., Problematyka odsetek od kredytowanych kosztów bankowego kredytu konsumenckiego, „Monitor Prawa Bankowego” z 2022 r., nr 6, s. 59-74). Podobnie T. Czech (w: Kredyt konsumencki. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2018 r., art. 5) wskazuje, że pojęcie „wypłaconej kwoty”, o której mowa w art. 5 pkt 10 u.k.k., obejmuje także część kapitału kredytu przeznaczoną na sfinansowanie kosztów związanych z tym kredytem. Za przyjęciem takiego stanowiska przemawia dodatkowo wykładnia językowa omawianego przepisu – nie wymaga on bowiem, aby wypłata nastąpiła do rąk konsumenta. Wypłata może być bowiem również dokonana w celu pokrycia zobowiązań konsumenta (w tym zobowiązań do zapłacenia kosztów związanych z kredytem). Wniosek ten potwierdza również wykładania systemowa – na tle przepisów o kredycie bankowym przyjmuje się, że odsetki nalicza się od całości kapitału kredytu, niezależnie od sposobu jego wypłacenia.

Pozwany podnosił także, że umowa pożyczki nie określa zasad i terminu spłaty kredytu. Twierdzenia te również nie zasługują na uwzględnienie. Regulacje dotyczące ww. materii zostały zawarte w § 6 łączącej strony umowy. Wynika z nich, że pozwany był zobowiązany do spłaty pożyczki w równych ratach kapitałowo odsetkowych, płatnych w okresach miesięcznych, do 2-go dnia każdego miesiąca (§ 6 ust. 1 umowy pożyczki). W § 6 ust. 8 umowy wskazano natomiast, że wpłaty pożyczkobiorcy zostaną zaliczane na poczet należności w kolejności: prowizje i opłaty, odsetki od zadłużenia przeterminowanego, odsetki zaległe, zadłużenie przeterminowane z tytułu pożyczki, odsetki bieżące, zadłużenie z tytułu kwoty pożyczki. Dodatkowo w § 2 umowy wskazano, że pożyczkobiorca zobowiązuje się do zapłaty przy wypłacie przez (...) S.A. pożyczki kosztów, obejmujących prowizję za udzielenie pożyczki w wysokości 1 871,23 zł.

Przechodząc do zarzutu naruszenia przez bank art. 30 ust. 1 pkt 10 ustawy o kredycie konsumenckim, należy wskazać, że zarzut ten także był niezasadny, albowiem umowa wprost określała kapitał pożyczki (§ 1 pkt 2), całkowity koszt pożyczki (§ 1 pkt 3), całkowitą kwotę pożyczki (§ 1 pkt 4), wysokość prowizji (§ 2), a także łączną kwotę odsetek (§ 6 pkt 3). Brak jest zatem podstaw do uznania, aby wysokość opłat była zawarta w regulaminie. Nadto w pkt 22 umowa określała opłaty za czynności windykacyjne, jakimi pożyczkobiorca mógł zostać obciążony w przypadku naruszenia obowiązku dokonywania spłaty rat kredytu konsumenckiego.

Poza tym złożona przez pozwanego wraz ze sprzeciwem „reklamacja wraz z oświadczeniem o sankcji kredytu darmowego” z dnia 2 lutego 2024 roku nie mogła być uznana za skuteczną. Nie dołączono do niej żadnego potwierdzenia doręczenia takiego oświadczenia powodowemu bankowi. Ponadto podpis pod tym oświadczeniem złożył pełnomocnik procesowy pozwanego adw. P. P.. Jeżeli oświadczenie takie składa pełnomocnik konsumenta albo jego następcy prawnego, musi legitymować się pełnomocnictwem materialnoprawnym. Pełnomocnictwo procesowe nie jest wystarczające do dokonania takiej czynności (por. T. Czech, Kredyt konsumencki. Komentarz, wyd. III, LEX 2023, uwagi do art. 45, teza 79). Pełnomocnik pozwanego natomiast nie przedstawił żadnego dokumentu upoważniającego do złożenia takiego oświadczenia. Uwierzytelniony odpis pełnomocnictwa dołączony do sprzeciwu od nakazu zapłaty nie zawiera upoważnienia do składania oświadczeń o charakterze materialnoprawnym, lecz wyraźnie wskazano w nim, że obejmuje umocowanie do działania w imieniu pozwanego w granicach określonych przez art. 91 kpc. Również po stronie powoda jego pełnomocnik procesowy nie dysponuje w przedmiotowym postępowaniu upoważnieniem do odbioru oświadczeń o charakterze materialnoprawnym.

Reasumując, sąd uznał, że umowa pożyczki została skutecznie wypowiedziana, a całość zadłużenia pozwanej z tytułu umowy stała się po upływie okresu wypowiedzenia (to jest z dniem 25 kwietnia 2023 r.) wymagalna.

Mając na uwadze powyższe, wobec skutecznego wypowiedzenia umowy pożyczki należało uznać, że zobowiązanie w zakresie należności głównej 12 239,49 zł stało się wymagalne.

Badając z urzędu treść łączącej strony, sąd uznał, że postanowienia umowy nie naruszały rażąco interesów konsumenta, a zatem brak było podstaw do zastosowania art. 385 1 k.c. Koszty związane z umową pożyczki nie były nadmierne w stosunku do udostępnionych pozwanemu środków pieniężnych, szczególnie biorąc pod uwagę okres spłaty pożyczki wynoszący 96 miesięcy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości, o czym orzekł w punkcie I wyroku. Na kwotę tę złożyły się kwota 12 239,49 zł z tytułu niespłaconej należności głównej oraz 1 485,78 zł z tytułu odsetek umownych naliczonych od należności głównej do dnia 27 czerwca 2023 roku. Kwota ta wynika z treści wyciągu z ksiąg bankowych z dnia 27 czerwca 2023 roku. Wyciąg z ksiąg bankowych nie ma mocy prawnej dokumentu urzędowego w postępowaniu cywilnym (art. 95 ust. 1a ustawy z 1997 r. Prawo bankowe), jednak jako dokument prywatny (art. 245 k.p.c.) może stanowić podstawę ustaleń w sprawie, jeżeli koresponduje z innymi dowodami świadczącymi o zawarciu umowy kredytu, postawieniu środków z kredytu do dyspozycji kredytobiorcy, czy dokumentami potwierdzającymi wysokość wpłat na poczet rat kredytu. Zaprzeczenie prawdziwości dokumentu prywatnego w postaci sporządzonego prawidłowo i zgodnie z kompetencją ustawową wyciągu z ksiąg rachunkowych nie może polegać na samym zanegowaniu istnienia lub wysokości długu, jeśli z pozostałych dowodów przedłożonych przed bank wynika fakt zawarcia umowy kredytu, jej wysokość, ustalone przez strony warunki spłaty, a także wykaz i sposób zarachowania kilku dokonanych przez dłużnika wpłat (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 16 października 2020 r., V ACa 196/20, LEX nr 3107816). W przedmiotowej sprawie w ocenie sądu powód przedłożył wystarczająco wiele dokumentów potwierdzających prawdziwość dołączonego do pozwu wyciągu i jego rzetelność.

O odsetkach sąd orzekł zgodnie z treścią art. 481 § 1, 2 i 2 1 k.c. Strony w umowie zastrzegły, że w przypadku niespłacenia raty w terminie, (...) S.A. pobiera od kwoty zaległej raty pożyczki odsetki według zmiennej stopy procentowej zadłużenia przeterminowanego (§ 8 ust 2 umowy pożyczki).Stopa procentowa, o której mowa w ust. 2, odpowiada aktualnej wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie wynikającej z powszechnie obowiązujących przepisów prawa i w dniu zawarcia umowy wynosi dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych, tj. 11,20 % w stosunku rocznym (§ 8 ust. 3 umowy pożyczki). Strony zawarły zatem w umowie pożyczki przepisy regulujące wysokość odsetek za opóźnienie w spłacie należności określając ich stopę w ten sposób, że zrównały ją z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie (art. 481 § 2 1 k.c.).

O kosztach Sąd orzekł zgodnie z art. 98 § 1, 1 1 i 3 k.p.c., a także art. 99 k.p.c. w myśl zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Zgodnie z jej treścią strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Jako, że powód wygrał sprawę w całości, sąd zasądził od pozwanego na jego rzecz całość poniesionych przez powoda kosztów procesu. W przedmiotowej sprawie koszty procesu poniesione przez powoda wyniosły 4.367 zł i składały się na nie: 750 zł tytułem opłaty od pozwu (na którą z kolei składają się 562 zł, które powód uiścił w przedmiotowej sprawie oraz kwotę 188 zł, którą uiszczono w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie VI Nc-e (...) i którą zaliczono na poczet opłaty od nowo wniesionego pozwu zgodnie z treścią art. 19 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych T.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1144 ze zm.), 3.600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz kwota 17 zł stanowiąca opłatę skarbową od pełnomocnictwa.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewelina Czarnecka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację:  Asesor sądowy Paweł Kamiński
Data wytworzenia informacji: