Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 marca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Asesor sądowy Paweł Kamiński
Protokolant:	Starszy sekretarz sądowy Karolina Kotowska

po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2024 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa G. V. Niestandaryzowanego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Wierzytelności w W.

przeciwko A. B.

o zapłatę

I. uchyla nakaz zapłaty wydany w dniu 22 stycznia 2010 r. w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie w sprawie o sygn. akt I Nc 155/10 w całości i oddala powództwo,

II. zasądza od powoda G. V. Niestandaryzowanego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Wierzytelności w W. na rzecz pozwanego A. B. kwotę 670 zł (sześćset siedemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1711/23 upr. T., dnia 23 marca 2024 roku

UZASADNIENIE

Powód G. V. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. pozwem z dnia 8 stycznia 2010 roku (data wpływu do sądu) wniesionym do Sądu Rejonowego dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie wniósł o zasądzenie od pozwanego A. B. kwoty 2615,50 zł wraz z odsetkami ustawowymi. Powód domagał się także rozpatrzenia sprawy w postępowaniu nakazowym i zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Uzasadniając swoje żądanie powód wskazał, że pozwany zawarł w dniu 2 stycznia 2006 roku z poprzednikiem prawnym powoda umowę kredytową. Kredyt nie został spłacony w terminie, zaś umową przelewu wierzytelności z dnia 14 lipca 2009 roku powód nabył wierzytelność wynikającą z umowy zawartej z (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W.. Powód domagał się kwoty 1930,52 zł tytułem niespłaconej należności głównej oraz 622,98 zł tytułem umownych odsetek skapitalizowanych na dzień 3 lipca 2009 roku, jak również kwoty 62 zł tytułem innych kosztów. Powód wskazał, że wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu, który został załączony do pozwu ma moc prawną dokumentu urzędowego.

Sąd Rejonowy dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie w W. nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 22 stycznia 2010 roku wydanym w sprawie I Nc 155/10 orzekł zgodnie z żądaniem pozwu. Odpis nakazu zapłaty został wysłany pozwanemu na adres wskazany w pozwie i nie został przez niego odebrany – przesyłka została zwrócona do sądu jako niepodjęta. Przesyłkę uznano za doręczoną w dniu 16 lutego 2010 roku, a nakaz zapłaty został uznany za prawomocny z dniem 2 marca 2010 roku, po czym 19 marca 2010 roku powodowi wydano tytuł wykonawczy.

Pismem z dnia 18 marca 2022 roku pozwany A. B. wniósł o doręczenie pozwu z załącznikami oraz nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, jak również o przywrócenie terminu do wniesienia zarzutów. W kolejnym piśmie z tego samego dnia pozwany wskazał, że w dacie wydania nakazu zapłaty przebywał w Wielkiej Brytanii i nie zaciągał żadnych zobowiązań. O prowadzonym w Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie postępowaniu pozwany dowiedział się od komornika.

Postanowieniem z dnia 4 lipca 2022 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie uchylił zarządzenie o uznaniu nakazu zapłaty za doręczony z dniem 16 lutego 2010 roku, uchylił postanowienie o stwierdzeniu prawomocności nakazu zapłaty, uchylił postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty. Przewodniczący składu orzekającego zarządził także ponowne doręczenie pozwanemu nakazu zapłaty wraz z odpisem pozwu i załączników, a także pouczeniem o prawie wniesienia zarzutów. Dokumenty te zostały pozwanemu doręczone w dniu 22 lipca 2022 roku. W dniu 4 sierpnia 2022 roku (data nadania przesyłki na poczcie) pozwany wniósł zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym zaskarżając nakaz zapłaty w całości. W ich treści wskazał, że roszczenie jest skierowane do nie tej osoby, a także podniósł zarzut przedawnienia oraz bezpodstawności roszczenia. Podniósł także zarzut niewłaściwości miejscowej sądu i wniósł o przekazanie sprawy do Sądu Rejonowego w Toruniu z uwagi na to, że pozwany zamieszkuje w T., również w czasie, dotyczącym roszczenia. Pozwany wskazał w uzasadnieniu zarzutów, że nie pamięta aby w 2006 roku brał jakikolwiek kredyt oraz że nigdy nie miał styczności z powodem. Wskazał też, że roszczenia z umowy kredytu przedawniają się z upływem trzech lat, więc skoro kredyt był zaciągnięty w 2006 roku, a pozew wniesiony w roku 2010, to roszczenie przedawniło się.

Zarzuty wniesione przez pozwanego były dotknięte brakami formalnymi, gdyż nie były podpisane, a także fiskalnymi, gdyż nie były opłacone. Braki zostały jednak uzupełnione w terminie. Postanowieniem z dnia 19 stycznia 2023 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie wydał postanowienie o stwierdzeniu swej niewłaściwości i przekazaniu sprawy do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Toruniu, Wydziałowi Cywilnemu.

Powód pismem z dnia 22 lutego 2023 roku (data nadania w placówce pocztowej) wniósł zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieście w Warszawie z dnia 4 lipca 2022 roku w zakresie punktu 3, tj. co do uchylenia postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 22 stycznia 2010 roku. Zażalenie to zostało oddalone postanowieniem z dnia 12 września 2023 roku wydanym przez Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w sprawie V Cz 700/23.

Następnie sprawa została przekazana do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Toruniu.

Zarządzeniem przewodniczącego z dnia 18 grudnia 2023 roku doręczono pełnomocnikowi powoda odpis zarzutów od nakazu zapłaty oraz zobowiązano do złożenia w terminie dwóch tygodni pisma przygotowawczego, w którym należy odnieść się do twierdzeń i zarzutów pozwanego oraz przedstawić wszystkie twierdzenia i dowody istotne dla rozstrzygnięcia, do rygorem utraty prawa do ich powoływania w toku dalszego postępowania. Również pozwany został zobowiązany do złożenia pisma przygotowawczego, w którym przedstawi wszystkie twierdzenia i dowody istotne dla rozstrzygnięcia, do rygorem utraty prawa do ich powoływania w toku dalszego postępowania. Zobowiązanie zostało doręczone pozwanemu w dniu 28 grudnia 2023 roku, zaś pełnomocnikowi powoda w dniu 29 grudnia 2023 roku. Pozwany w piśmie przygotowawczym z dnia 11 stycznia 2024 roku (data wpływu do sądu podtrzymał stanowisko wyrażone w zarzutach i wniósł o oddalenie powództwa. Powód natomiast pismem przygotowawczym z dnia 12 stycznia 2024 roku oświadczył, że podtrzymuje powództwo w całości i wskazał, że zarzuty pozwanego są bezpodstawne. Wniósł także m.in. o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów w postaci uwierzytelnionego odpisu umowy sprzedaży wierzytelności oraz kserokopii umowy o kredyt gotówkowy. Tego ostatniego dokumentu nie dołączył jednak do pisma przygotowawczego z dnia 12 stycznia 2024 roku.

Zarządzeniami z dnia odpowiednio 30 stycznia 2024 roku oraz 19 lutego 2024 roku przewodniczący zwracał pisma przygotowawcze powoda jako wniesione zarządzenia przewodniczącego.

Do zamknięcia rozprawy stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 14 lipca 2009 roku pomiędzy (...) Bank Spółka Akcyjna w W. a G. V. Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym doszło do zawarcia umowy przelewu wierzytelności. Na mocy tej umowy cesjonariusz (G. V. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty) stał się wierzycielem. Na liście wierzytelności znalazła się także wierzytelność przysługująca od A. B.. W załączniku do umowy wskazano, że wierzytelność wynika z tytułu umowy nr (...) zawartej w dniu 2 stycznia 2006 roku całkowite zadłużenie wynosi 2615,50 zł, skapitalizowane zadłużenie 1930,52 zł, należność główna – 1677,00 zł, koszty, opłaty i prowizje – 0,00 zł, odsetki – 253,52 zł, koszty sądowe i koszty komornicze – 62,00 zł, natomiast odsetki ustawowe od skapitalizowanego zadłużenia – 622,98 zł.

Dowód: umowa przelewu wierzytelności wraz z wyciągiem z załącznika z dnia 14 lipca 2009 roku – k. 105-112.

Powód wystawił w dniu 19 listopada 2009 roku wyciąg nr 1/09.223.21./09 z ksiąg funduszu sekurytyzacyjnego stwierdzający w księgach rachunkowych powoda wierzytelność z tytułu umowy nr (...) zawartej w dniu 2 stycznia 2006 roku z (...) Bankiem S.A. w W.. Wierzytelność zgodnie z wyciągiem na dzień 3 lipca 2009 roku opiewać miała na łączną kwotę (...),5 zł, na którą składają się należność główna w wysokości 1930,52 zł, odsetki skapitalizowane na kwotę 622,98 zł, a także koszty w wysokości 62,00 zł.

Dowód: wyciąg z ksiąg funduszu sekurytyzacyjnego – k. 5.

Powód wystawił także informację o zmianie wierzyciela z dnia 27 lipca 2009 roku, a także przedprocesowe wezwanie do zapłaty z dnia 20 października 2009 roku. Obydwa dokumenty wskazywały jako adres pozwanego ul. (...) w T..

Dowód: Informacja o zmianie wierzyciela – k. 6, przedprocesowe wezwanie do zapłaty – k. 7.

Pozwany A. B. zamieszkiwał pierwotnie pod adresem wskazanym w pozwie , gdyż był to adres jego byłej żony. Wyprowadził się stamtąd jednak około 20 lat temu po rozwodzie. Pozwany przeprowadził się wówczas na ul. (...) w T.. O tym, że wobec niego prowadzone było postępowanie sądowe dowiedział się od komornika.

Dowód: zeznania pozwanego A. B. na rozprawie z dnia 6 marca 2024 roku, znacznik czasowy 00:11:14 do 00:18:45 oraz 00:19:02 do 00:22:35.

18 maja 2010 roku powód złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 22 stycznia 2010 roku wydanego w sprawie I Nc 155/10 do kolejnych komorników, lecz postępowanie egzekucyjne zostało umarzone postanowieniem z dnia 8 grudnia 2010 roku na skutek bezskuteczności egzekucji. Następnie powód złożył kolejny wniosek 8 czerwca 2012 roku, zaś postępowanie egzekucyjne zostało umorzone postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku. Kolejny wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego powód złożył w piśmie do komornika z dnia 2 września 2015 roku, zaś postępowanie egzekucyjne zostało umorzone postanowieniem z dnia 9 listopada 2016 roku. Następny wniosek o wszczęcie egzekucji pochodził z dnia 22 czerwca 2018 roku, natomiast postępowanie egzekucyjne uległo umorzeniu w dniu 27 grudnia 2018 roku. W dniu 10 lutego 2022 roku powód po raz ostatni złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, po czym postanowieniem z dnia 12 lipca 2022 roku orzeczono o kosztach postępowania egzekucyjnego, gdyż wyegzekwowano roszczenie wierzyciela w całości.

Dowód: kopia wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego – k. 114, kopia postanowienia z dnia 8 grudnia 2010 r. – k. 115, kopia wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z dnia 8 czerwca 2012 r. – k. 116, kopia postanowienia z dnia 14 grudnia 2012 r. – k. 117, kopia wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z dnia 2 września 2015 r. – k. 118, kopia postanowienia z dnia 9 listopada 2016 r. – k. 119, kopia wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z dnia 22 czerwca 2018 r. – k. 120, kopia postanowienia z dnia 27 grudnia 2018 r. – k. 121, kopia wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z dnia 10 lutego 2022 r. – k. 122, kopia postanowienia z dnia 12 lipca 2022 r. – k. 123.

Roszczenie powoda wynikające z nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 22 stycznia 2010 roku wydanego przez Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie w sprawie I Nc 155/10 zostało zaspokojone w całości w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Toruniu Ł. S..

Dowód: kopia postanowienia z dnia 12 lipca 2022 r. – k. 123, przesłuchanie pozwanego A. B. na rozprawie z dnia 6 marca 2024 roku, znacznik czasowy 00:19:02 do 00:22:35.

Nazwa powoda w związku ze zmianą ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi zmieniła się i aktualnie powód nazywa się: G. V. Niestandaryzowany Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Wierzytelności.

Dowód: fakt bezsporny.

Sąd zważył co następuje.

Sąd oparł powyższe ustalenia faktyczne na nader skromnym materialne dowodowym dostarczonym przez strony w toku procesu. Powód dołączył do pozwu w zasadzie wyłącznie uwierzytelnione kopie wyciągu z ksiąg funduszu sekurytyzacyjnego, informacji o zmianie wierzyciela oraz wezwania do zapłaty, a następnie, już po wniesieniu zarzutów uwierzytelnioną kopię umowy przelewu wierzytelności, a także kopii dokumentów wskazujących na prowadzenie egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 22 stycznia 2010 roku wydanego w sprawie I Nc 155/10.

Sąd postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 6 marca 2024 roku pominął dowód z kserokopii umowy o kredyt gotówkowy, gdyż powód takiego dowodu nie przedłożył, a ponadto sąd dopuścił dowód z urzędu z przesłuchania stron z ograniczeniem do strony pozwanej. Zgodnie z treścią art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może dopuścić dowód niewskazany przez stronę. Sąd doszedł do przekonania, że w obliczu braku materiału dowodowego w zakresie informacji o umowie rzekomo łączącej pozwanego oraz poprzednika prawnego powoda konieczne jest przeprowadzenie dowodu z urzędu, w tym również w zakresie ustalenia okoliczności dotyczących prawidłowości bądź nieprawidłowości doręczenia pozwanemu odpisu nakazu zapłaty wraz z odpisem pozwu w roku 2010.

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty dostarczone przez powoda. Nie stanowią one jednak dowodu istnienia roszczenia, a są jedynie dowodem tego, że osoba, która je podpisała złożyła oświadczenie złożone w dokumencie (art. 244 k.p.c.). Powód na etapie wytoczenia powództwa miał rację wskazując, że na mocy art. 194 ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (T.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 681 ze zm.) wyciąg z ksiąg funduszu sekurytyzacyjnego miał moc dokumentu urzędowego. Przestał jednak ją mieć na mocy zmiany m.in. przepisu art. 194 tej ustawy na podstawie ustawy z dnia 19 kwietnia 2013 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz ustawy o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. z 2013 r., poz. 777). Na mocy tej noweli dodano do art. 194 ustęp drugi, zgodnie z którym moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym. Przepis ten wszedł w życie z dniem 20 lipca 2013 roku. W ustawie nowelizującej brakuje jakichkolwiek przepisów intertemporalnych, wobec czego przepis art. 194 ust. 2 tej ustawy należy uznać za obowiązujący we wszczętym i niezakończonym postępowaniu cywilnym. Tym samym dokumenty przedłożone przez powoda należy uznać jedynie za dokumenty prywatne, stanowiące dowody jedynie tego, że osoby, które je podpisały złożyły oświadczenie tej treści.

Sąd uznał za wiarygodne także dokumenty w postaci kopii wniosków o wszczęcie egzekucji oraz postanowień wydawanych przez komornika. Nie było podstaw do uznania ich za nieprawdziwe, wnioski i postanowienia są ze sobą skorelowane czasowo, a postanowienia są adresowane do pełnomocników, którzy składali wnioski o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Zresztą pozwany sam przyznawał, że było wobec niego prowadzone postępowanie egzekucyjne.

Sąd uznał za wiarygodny także dowód z przesłuchania pozwanego A. B., choć nie był zbyt przydatny dla dokonania ustaleń faktycznych co do okoliczności dotyczących samego kredytu, który miał zaciągnąć. Pozwany starał się przypomnieć sobie wydarzenia dotyczące zaciągnięcia kredytu sprzed ponad 10 lat. Jest dla Sądu oczywiste, że pamięć o nich musi być mglista biorąc pod uwagę, że nie były to okoliczności bardzo istotne w jego życiu.

Biorąc pod uwagę fakt, iż w przedmiotowym postępowaniu sąd orzekał w przedmiocie nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym wydanym ponad dekadę temu, gdy obowiązujący stan prawny był różny od aktualnego, w ocenie sądu dla porządku zasadne jest przytoczenie przepisów postępowania, które miały zastosowanie w przedmiotowej sprawie.

Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 22 stycznia 2010 roku w sprawie I Nc 155/10 na podstawie dokumentów złożonych wraz z pozwem, a konkretnie na podstawie wyciągu z ksiąg rachunkowych powoda. Tym samym podstawą prawną wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym był art. 485 § 1 pkt 1 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym do 7 listopada 2019 roku, tj. na podstawie dokumentu urzędowego. Należy podkreślić, że Kodeks postępowania cywilnego uległ w zakresie postępowania upominawczego i nakazowego gruntownym zmianom na podstawie ustawy nowelizującej z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r., poz. 1469). Zmiany Kodeksu postępowania cywilnego znalazły się w art. 1 ustawy nowelizującej. Zgodnie z treścią art. 11 tej ustawy:

1. Sprawy:

1) w których przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy wydano nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym,

2) w których przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stwierdzono podstawy do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym,

3) wszczęte przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy rozpoznawane w elektronicznym postępowaniu upominawczym - do czasu zakończenia postępowania w danej instancji podlegają rozpoznaniu zgodnie z przepisami części pierwszej księgi pierwszej tytułu VII działu V lub VIII ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym.

2. W sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy rozpoznawanych w postępowaniu nakazowym, w których powód wniósł o wydanie nakazu zapłaty wyłącznie na podstawie dokumentów określonych w art. 485 § 3 ustawy zmienianej w art. 1:

1) przyjmuje się, że nie ma podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym,

2) nieprawomocny nakaz zapłaty sąd z urzędu uchyla w całości postanowieniem, po czym rozpoznaje sprawę w dalszym ciągu z pominięciem przepisów o postępowaniu nakazowym,

3) nieprawomocny wyrok, mocą którego choćby w części utrzymano w mocy nakaz zapłaty, jak również ten nakaz zapłaty w części, która podlegała rozpoznaniu, sąd pierwszej instancji z urzędu uchyla w całości postanowieniem, po czym rozpoznaje sprawę ponownie z pominięciem przepisów o postępowaniu nakazowym,

4) nieprawomocny wyrok, mocą którego choćby w części utrzymano w mocy nakaz zapłaty, a od którego wniesiono apelację, jak również ten nakaz zapłaty w części, która podlegała rozpoznaniu, sąd odwoławczy z urzędu uchyla w całości postanowieniem, po czym przekazuje sprawę sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania z pominięciem przepisów o postępowaniu nakazowym

- przy czym do czasu zakończenia postępowania w pierwszej instancji sprawę rozpoznaje się według przepisów, w brzmieniu dotychczasowym, z tym że postanowienia, o których mowa w pkt 2-4, mogą zostać wydane na posiedzeniu niejawnym.

Biorąc pod uwagę treść powyższego przepisu oraz to, że w sprawie I Nc 155/10 przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym został wydany na podstawie art. 485 § 1 pkt 1 k.p.c., w przedmiotowej sprawie zastosowanie znalazły zastosowanie przepisy części pierwszej księgi pierwszej tytułu VII działu V (czyli o postępowaniu upominawczym i nakazowym) sprzed nowelizacji, która miała miejsce na podstawie ustawy z dnia 4 lipca 2019 roku, a także przepisy Kodeksu postępowania cywilnego w ich aktualnym brzmieniu w pozostałym zakresie (art. 9 ust. 2 ustawy nowelizującej z dnia 4 lipca 2019 roku).

Nakaz zapłaty wydany w dniu 22 stycznia 2010 roku został pierwotnie uznany doręczony w trybie art. 139 § 1 k.p.c. Sąd Rejonowy w Toruniu podziela zapatrywania Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie, jak i Sądu Okręgowego w Warszawie co do tego, że w obliczu doręczenia korespondencji zawierającej nakaz zapłaty pod adres wskazany w pozwie, a zatem jak wykazało dalsze postępowanie, w tym również dowód z przesłuchania pozwanego w charakterze strony, nieprawidłowy adres, doręczenie w trybie art. 139 § 1 k.p.c. nie było skuteczne, zaś bieg terminu do wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym nie rozpoczął się aż do dnia faktycznego doręczenia nakazu zapłaty pozwanemu, tj. do dnia 22 lipca 2022 roku.

Należy zauważyć, że powód został zobowiązany do przedstawienia w piśmie przygotowawczym wszystkich twierdzeń i dowodów istotnych dla rozstrzygnięcia w terminie dwóch tygodni pod rygorem utraty prawa do ich powoływania w toku dalszego postępowania. Zobowiązanie to zostało powodowi doręczone w dniu 29 grudnia 2023 roku, zatem termin na wykonanie zobowiązania upływał z dniem 12 stycznia 2024 roku. Po tej dacie wszelkie twierdzenia i dowodu powoda (choć również i pozwanego, dla którego termin ten upłynął dzień wcześniej) podlegały prekluzji zgodnie z treścią art. 205 ³ § 2 k.p.c. w zw. z art. 205 ¹² § 2 k.p.c., które znajdują zastosowanie w przedmiotowej sprawie w związku z treścią powoływanego wcześniej art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Zresztą nawet w poprzednim stanie prawnym spóźnione twierdzenia i dowody podlegały prekluzji (por. art. 207 i 217 k.p.c. w brzmieniu sprzed ich uchylenia z dniem 7 listopada 2019 roku). Nie ma żadnych podstaw, by uznać, że ewentualne twierdzenia i dowody zgłoszone pod upływie wskazanego wyżej terminu nie są spóźnione. Jeżeli powód dysponował dokumentami świadczącymi o istnieniu wierzytelności dochodzonej w pozwie powinien przedstawić je wraz z pozwem, natomiast w dalszym toku postępowania również miał mnóstwo czasu na zgromadzenie i przedstawienie niezbędnych dokumentów. O tym, że postępowanie w sprawie I Nc 155/10 przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie jest na powrót prowadzone powód wiedział już od dnia 20 lipca 2022 roku, kiedy Sąd ten doręczył jego pełnomocnikowi odpis postanowienia z dnia 4 lipca 2022 roku. Do czasu upływu terminu na zgłoszenie wszystkich twierdzeń i dowodów upłynęło od tego momentu blisko półtora roku. Oczywiście powodowi nie doręczono przed doręczeniem mu zobowiązania do przedstawienia wszystkich twierdzeń i dowodów istotnych dla rozstrzygnięcia odpisu zarzutów pozwanego, lecz biorąc pod uwagę wydawane w przedmiotowej sprawie postanowienia i zarządzenia mógł rozsądnie prowadząc postępowania antycypować konieczność dostarczenia dokumentów wskazujących na istnienie roszczenia.

Powód w przedmiotowym postępowaniu dochodził roszczenia wynikającego z umowy kredytowej zawartej przez jego poprzednika prawnego z pozwanym A. B., lecz aż do zakończenia postępowania nie zdołał wykazać, że taka umowa w dniu 2 stycznia 2006 roku w ogóle została zawarta, ani tego na jakich warunkach została ona zawarta. Brak umowy kredytu, uniemożliwia w ogóle stwierdzenie, czy była zawarta jakakolwiek umowa kredytu przez pozwanego, a jeśli tak to na jakich warunkach, w jakiej wysokości, z jakim terminem spłaty, itd. Brak umowy pożyczki oznacza brak dowodu na istnienie zobowiązania pozwanego.Tym samym Sąd nie był władny zweryfikować czy kwota dochodzona przez powoda była zasadna, na jakich warunkach umowa kredytu została zawarta, czy zawarte w niej były niedozwolone postanowienia umowne, ani czy w ogóle stroną takiej umowy był pozwany. Ciężar dowodu istnienia i wysokości wierzytelności spoczywa na wierzycielu. Inaczej niż w przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym z weksla, w przypadku przedmiotowej sprawy nie ma miejsca odwrócony ciężar dowodu (por. np. wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 23 kwietnia 2018 r. XXIV C 725/17, LEX nr 2635782). Inna sprawa, że biorąc pod uwagę wspomnianą wcześniej nowelizację art. 194 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, w ogóle nie można mówić o wystawieniu przez powoda dokumentu urzędowego. Pozwany zaś zaprzeczył, że zaciągał kredyt w (...) Bank S.A. kredyt, na podstawie którego powód dochodził swoich roszczeń. W tej zaś sytuacji to na powodzie spoczywał ciężar dowodu (art. 6 k.c. i 232 k.p.c.) wykazania swojego roszczenia, bowiem dostarczone przez niego dokumenty nie stanowią dowodu tego, co zostało w nich zaświadczone. Powód temu ciężarowi nie sprostał. Biorąc pod uwagę skąpość materiału dowodowego trudno nawet wskazać podstawę prawną dochodzonego przez powoda roszczenia. Podstawą tą może być art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (T.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2488 ze zm.). Zgodnie z jego treścią przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Biorąc pod uwagę okoliczność, że powód wskazuje, iż kredyt nie został spłacony w terminie w grę wchodzi również odpowiedzialność kontraktowa pozwanego (art. 353 § 1 k.c.). W sprawie jednak nie wskazano jaką umowę zawrzeć miał rzekomo poprzednik prawny powoda z pozwanym, a żadna ze stron nie przedłożyła umowy kredytowej nr (...). Powód dochodził kwot objętych pozwem w związku z zawartą z (...) Bank S.A. umową przelewu wierzytelności. Umowa przelewu, regulowana treścią art. 509 i nast. k.c. jest z kolei umową, na podstawie której dotychczasowy wierzyciel (cedent) przenosi wierzytelność ze swojego majątku do majątku osoby trzeciej (cesjonariusza). Przedmiotem przelewu może być co do zasady wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać. Wierzytelność, która ma stanowić przedmiot rozporządzenia, powinna być w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Dotyczy to przede wszystkim wyraźnego określenia stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność (tak SN w wyroku z dnia 11 maja 1999 r., III CKN 423/98, OSNC 2000, nr 5, poz. 92), a zatem oznaczania stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia. Strony stosunku, świadczenie oraz przedmiot świadczenia muszą być oznaczone bądź przynajmniej możliwe do oznaczenia (oznaczalne) w momencie zawierania umowy przenoszącej wierzytelność. Przelew wierzytelności z art. 509 k.c. w relacji dłużnik cedowanej wierzytelności, a jej cesjonariusz, powoduje zmianę podmiotu, któremu dłużnik powinien spełnić świadczenie. Z chwilą dokonania cesji nabywca wierzytelności uzyskuje status wierzyciela. Przy czym nie można pomijać, że cesjonariusz nabywa w drodze przelewu tylko tyle praw, ile przysługiwało jego poprzednikowi prawnemu - cedentowi. Powód nie zdołał jednak wykazać, że pierwotnemu wierzycielowi w ogóle przysługiwała wobec pozwanego wierzytelność wskazana w pozwie. Na marginesie Sąd zauważa także, że kwota wskazana w wyciągu z ksiąg funduszu sekurytyzacyjnego oraz w załączniku do umowy cesji zawiera także informacje o skapitalizowanych odsetkach w wysokości 622,98 zł. Nie wiadomo natomiast w jaki sposób suma ta została skapitalizowana, od jakiej kwoty i w jakim okresie. Podobnie jak nie wiadomo czym konkretnie są inne koszty w wysokości 62,00 zł, których powód także dochodził pozwem. Podobnie jak w zakresie należności głównej, również w zakresie powyższych kwot powód nie dowiódł ich istnienia oraz wysokości.

Oczywiście biorąc pod uwagę brak udowodnienia zawarcia umowy trudno w ogóle mówić o przedawnieniu dochodzonego roszczenia. Powód dostarczył dokumenty wskazujące na to, że już po wydaniu nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym podejmował czynności sukcesywnie przerywające bieg terminu przedawnienia. Zgodnie z treścią art. 123 § 1 pkt 1 k.c., bieg terminu przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo (art. 124 § 1 k.c.). Powód oczywiście dowiódł, że po wydaniu nakazu zapłaty podejmował czynności zmierzające do przerwania biegu terminu przedawnienia, lecz nie dowiódł, że w ogóle wytoczył powództwo przed upływem tego terminu. Zgodnie z treścią art. 118 k.c. w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 października 1990 roku do dnia 8 lipca 2018 roku, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Biorąc pod uwagę, że umowa kredytu miała rzekomo zostać zawarta w dniu 2 stycznia 2006 roku, najwcześniejszy termin przedawnienia roszczeń z niej wynikających upływałby z dniem 2 stycznia 2009 roku, lecz jak już wskazywano wcześniej – brak jest jakichkolwiek informacji dotyczących umowy kredytu, na której powód opierał zgłoszone w pozwie żądania.

Należy też wspomnieć o jeszcze jednej kwestii. Zgodnie z dowodem z przesłuchania pozwanego A. B., jak również z treścią wynikającą z postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Toruniu Ł. S. z dnia 12 lipca 2022 roku roszczenie wynikające z nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanego przez Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie zostało w całości zaspokojone przez jego wyegzekwowanie. Co do zasady samo zaspokojenie roszczenia bez cofnięcia pozwu wywołuje skutki materialnoprawne, prowadzące do oddalenia powództwa z powodu jego bezzasadności, nie zachodzi przeszkoda w merytorycznym rozpoznaniu sprawy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 1999 r., III CKN 936/98, niepubl.). Nie może jednak ulegać wątpliwości, że zaspokojenie przez pozwanego w toku prowadzonej egzekucji kwoty, której powód domaga się w pozwie, nie było wynikiem chęci czy zamiaru zaspokojenia zobowiązania. Sąd Rejonowy w Toruniu jest zdania, że nie każde faktyczne zachowanie dłużnika, odpowiadające treści zobowiązania, musi być uznane za spełnienie świadczenia skutkujące zaspokojeniem wierzyciela i wygaśnięciem roszczenia. Oczywiście może budzić wątpliwości czy okoliczność, że pozwany nie miał woli ani zamiaru w spełnieniu świadczenia, lecz zdaniem sądu, należy uznać, że w sytuacji gdy pozwany kwestionuje roszczenie w postępowaniu rozpoznawczym, a świadczenie zostaje przymusowo wyegzekwowane, wbrew jego woli, z perspektywy toczącego się procesu nie dochodzi do zaspokojenia powoda. Pozwany nie świadczył bowiem w celu definitywnego zaspokojenia wierzyciela (solvendi causa) i nie podniósł w toku procesu zarzutu spełnienia świadczenia. Przeciwnie – podważał materialnoprawny tytuł wierzyciela do otrzymania świadczenia, chcąc zachować wszelkie procesowe możliwości zwalczania zasadności żądania. Biorąc tę okoliczność pod uwagę, dochodzone przez powoda roszczenie materialnoprawne – jako objęte żądaniem - nie powinno być traktowane jak wygasłe i pozostaje przedmiotem sporu ze wszystkimi tego następstwami. Nie ma wówczas podstawy do oddalenia powództwa na skutek zmiany stanu faktycznego, proces toczy się w dalszym ciągu, a o tym, czy roszczenie powoda jest zasadne rozstrzygnie sąd w prawomocnym wyroku kończącym postępowanie w sprawie, uwzględniając bądź oddalając powództwo, zależnie od wyników postępowania dowodowego. Dopiero wówczas – jeżeli powództwo zostanie prawomocnie uwzględnione (a w przedmiotowym postępowaniu w przypadku utrzymania nakazu zapłaty w mocy) - spełnienie świadczenia uzyskuje definitywny charakter. Przedmiotem analizy w procesie jest w takim przypadku pierwotnie zgłoszone żądanie, a pozwany zachowuje możliwość podnoszenia wszelkich zarzutów związanych z istnieniem roszczenia powoda i możliwością jego sądowego dochodzenia. Oczywiście Sąd ma na względzie również fakt, iż świadczenie spełnione na podstawie prawomocnego wyroku (bądź nakazu zapłaty) jest świadczeniem należnym, jednak późniejsze uchylenie lub zmiana tego wyroku (bądź nakazu zapłaty) powoduje zmianę charakteru dokonanego wcześniej świadczenia, które staje się świadczeniem nienależnym (art. 410 § 2 k.c.) i podlega obowiązkowi zwrotu (art. 405 k.c.). Niemniej jednak na obecnym etapie postępowania świadczenie dochodzone pozwem zostało spełnione przymusowo i mogło zostać rozpoznane przez sąd.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności Sąd doszedł do przekonania, że powód nie sprostał ciężarowi dowodu w przedmiotowej sprawie i w związku z tym po przeprowadzeniu rozprawy wydał wyrok, którym nakaz zapłaty wydany w dniu 22 stycznia 2010 r. w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie w sprawie o sygn. akt I Nc 155/10 uchylił w całości i oddalił powództwo zgodnie z treścią art. 496 k.p.c. w brzmieniu sprzed 7 listopada 2019 roku (jego aktualnym odpowiednikiem jest art. 493 § 4 k.p.c.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zgodnie ze zwykłą zasadą ich ponoszenia. Jako, że pozwany wygrał proces należy mu się zwrot kosztów procesu w całości. Na koszty poniesione przez pozwanego składa się opłata sądowa od zarzutów w kwocie 70 zł (uiszczona przez pozwanego i ustalona na podstawie art. 19 ust. 2, ust. 4 pkt 1 oraz art. 28 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w brzmieniu obowiązującym w dacie wpływu pozwu do sądu – Dz.U. z 2005 r., nr 167, poz. 1398) oraz opłata za czynności reprezentującego pozwanego fachowego pełnomocnika w osobie adwokata w wysokości 600 zł ustalona na podstawie § 6 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (T.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 461 ze zm.). Stawka została obliczona na podstawie tego rozporządzenia ze względu na treść § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (T.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1964 ze zm.). Nie orzeczono natomiast o odsetkach od kosztów procesu zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c. z uwagi na treść art. 9 ust. 6 ustawy z dnia 4 lipca 2019 roku o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.