I C 919/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2024-09-24

Sygn. akt: I C 919/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 września 2024 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

asesor sądowy Paweł Kamiński

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Karolina Kotowska

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2024 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. R.

przeciwko S. S. (1)

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego S. S. (1) na rzecz powoda M. R. kwotę 50 000 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 stycznia 2018 roku do dnia zapłaty;

II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6117 zł (sześć tysięcy sto siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 919/24 T., dnia 14 listopada 2024 roku

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 października 2023 roku powód M. R. wniósł o zasądzenie od pozwanego S. S. (1) kwoty 50 000,00 złotych wraz z należnymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 stycznia 2018 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu. Powód uzasadniając roszczenie wskazał, że strony zawarły w dniu 27 stycznia 2016 roku umowę, w ramach której M. R. udzielił S. S. (1) pożyczki w kwocie 50 000 zł na okres od dnia 27 stycznia 2016 roku do dnia 26 stycznia 2018 roku. Pożyczkobiorca zobowiązał się przy tym, że zwróci kwotę pożyczki w następnym dniu po upływie terminu. Powód wpłacił na konto pozwanego kwotę 50 000 złotych. Pomimo upływu terminu spłaty pożyczki pozwany nie zwrócił powodowi jakiejkolwiek kwoty nawet mimo wezwania pozwanego do zapłaty. Powód podniósł też, że właściwość sądu została ustalona w oparciu o § 9 umowy pożyczki.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 21 grudnia 2023 roku wydanym w sprawie X Nc 2276/23 Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Toruniu uwzględnił żądanie pozwu w całości.

Pozwany w ustawowym terminie wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty wnosząc jednocześnie o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania. Pozwany wskazał, że w związku z ustaleniami pomiędzy powodem a pozwanym oraz spółką (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Rzecznicy, należności z tytułu pożyczki zostały przejęte przez wspomnianą spółkę i nie powinny być dochodzone od pozwanego. Podniósł, iż powód był świadomy tego, że beneficjentem kwoty pożyczki była firma (...) Sp. z o.o. w R., a nie pozwany. Pozwany wskazał, że w trakcie podpisywania umowy pożyczki powód podkreślał, że nie będzie oczekiwał spłaty od pozwanego. Nadto wskazał, iż kwota pożyczki została przez niego wydatkowana w całości na potrzeby firmy (...) Sp. z o.o. Pozwany podniósł też, że powód od początku był świadomy i wyrażał zgodę, by zobowiązanie wynikające z umowy pożyczki obciążało (...) Sp. z o.o. w Rzecznicy.

Pozwany wraz ze sprzeciwem od nakazu zapłaty złożył też wniosek o ustanowienie dlań pełnomocnika z urzędu (k. 27). Wniosek ten został prawomocnie oddalony postanowieniem referendarza sądowego z dnia 2 kwietnia 2024 roku wydanym w sprawie X Nc 2276/23 (k. 34).

Pismem procesowym z dnia 28 czerwca 2024 roku powód podtrzymał swoje stanowisko w sprawie. Zaprzeczył aby zawarł porozumienie w zakresie wstąpienia w prawa i obowiązki pozwanego przez spółkę (...) spółkę z o.o. Powód podał, że żaden z przedstawionych przez pozwanego dokumentów nie świadczy o tym, by doszło do przejęcia długu. Powód zaznaczył również, że najprawdopodobniej sama spółka nie spełniła wymogów prawnych w zakresie wyrażenia zgody na czynność prawną polegającą na przejęciu długu. Powód podniósł też, że cel na jaki pozwany wziął pożyczkę nie jest istotny. Powód marginalnie wskazał też, że spółka zaczęła popadać w problemy finansowe i nie spłacała swoich zobowiązań, a pozwany jako prezes zarządu odpowiadał za jej długi w sposób subsydiarny. Spółka nie jest jednak stroną żadnej umowy z pozwanym.

Do zamknięcia rozprawy stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd Rejonowy ustalił co następuje:

W dniu 27 stycznia 2016 roku M. R. zawarł ze S. S. (1) umowę pożyczki. W ramach umowy M. R. udzielił S. S. (1) pożyczki w wysokości 50 000 zł na okres od dnia 27 stycznia 2016 roku do dnia 26 stycznia 2018 roku (§ 1 umowy). Zgodnie z umową pożyczkobiorca miał zapłacić odsetki od zaciągniętej pożyczki w wysokości 0%. Przelew środków pieniężnych nastąpił na rachunek bankowy pożyczkobiorcy. Pożyczkobiorca oświadczył, iż zwróci kwotę 50 000 zł wraz z odsetkami w następnym dniu po upływie terminu określonego w § 1 (§ 3 umowy). Za opóźnienia z zwrocie pożyczki pożyczkobiorca zobowiązany był do zapłaty odsetek ustawowych (§ 6 umowy). W § 9 umowy strony ustaliły, że właściwym do rozstrzygania sporów mogących wyniknąć w wyniku realizacji umowy jest sąd w Toruniu. Powód przelał kwotę 50 000 zł na rachunek bankowy pozwanego w dniu 28 stycznia 2016 roku.

Fakty bezsporne, a nadto dowód: umowa pożyczki z dnia 27 stycznia 2016 roku - k. 9-10, potwierdzenie przelewu z dnia 28 stycznia 2016 roku - k. 11

W dniu 23 września 2016 roku sporządzone zostały dokumenty w postaci uchwały zarządu (...) spółki z o.o. w Rzecznicy w sprawie zaciągnięcia pożyczki oraz wstąpienia w prawa i obowiązki pożyczkobiorcy oraz porozumienia pomiędzy (...) spółką z o.o. w Rzecznicy a M. R.. Pierwszy z dokumentów w paragrafie drugim wskazuje, że zarząd spółki (...) spółki z o.o. upoważnia S. S. (1) do podpisania porozumienia pomiędzy spółką a M. R. dotyczącego wstąpienia spółki w prawa i obowiązki pożyczkobiorcy wynikające z umowy pożyczki zawartej w dniu 27 stycznia 2016 w K. pomiędzy M. R. a S. S. (1). Umowa pożyczki miała stanowić załącznik do uchwały. Zgodnie z paragrafem 4 dokumentu uchwały, miała ona wejść w życie z dniem 23 września 2016 roku. Na dokumencie uchwały widnieją podpisy J. S. – wiceprezesa zarządu oraz S. S. (2) – prokurenta. Z kolei drugi z dokumentów – porozumienie z 23 września 2016 roku wskazuje, że na skutek tego porozumienia spółka (...) spółka z o.o. wstępuje w prawa i obowiązki pożyczkobiorcy wynikające z umowy pożyczki zawartej w dniu 27 stycznia 2016 roku w K. pomiędzy M. R. a S. S. (1). Dokument nie jest opatrzony żadnymi podpisami.

Dowód: kopia uchwały z dnia 23 września 2016 roku – k. 24-24v, dokument porozumienia z dnia 23 września 2016 roku - k. 25

Z informacji odpowiadającej odpisowi pełnemu z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (poprzednia nazwa i siedziba: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy) wynika, że w dacie sporządzenia dokumentów uchwały i porozumienia (23 września 2016 roku) kapitał zakładowy spółki wynosił 10 000,00 złotych. Co więcej, z informacji zawartej w dziale 2 rejestru wynika, że w dacie sporządzania dokumentów podpisujący dokument uchwały jako prokurent S. S. (2) nie był wcale prokurentem spółki. Nie był nim na żadnym etapie funkcjonowania spółki. W rejestrze ujawniony jest wyłącznie jeden prokurent – Z. F.. Wskazany jako prokurent S. S. (2) został ujawniony jako członek zarządu spółki na mocy wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym z dnia 7 grudnia 2018 roku. Na mocy tego samego wpisu J. S. została wykreślona z rejestru jako wiceprezes zarządu spółki. Na dzień sporządzania dokumentów uchwały i porozumienia ujawniony sposób reprezentacji spółki przez zarząd polegał na tym, że w przypadku powołania zarządu wieloosobowego do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków w imieniu spółki oraz składania podpisów w imieniu spółki uprawniony jest każdy z członków zarządu samodzielnie.

Dowód: odpis pełny z Krajowego Rejestru Sądowego spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. – dostępny w rejestrze publicznym na stronie internetowej https://wyszukiwarka-krs.ms.gov.pl

Pozwany mimo upływu terminu do zwrotu pożyczki nie zwrócił jej w jakimkolwiek zakresie.

Fakt bezsporny

Pismem z dnia 18 listopada 2022 r. pełnomocnik M. R. wezwał S. S. (1) do zapłaty należności z tytułu umowy pożyczki, na które składały się kwota 50 000 zł kapitału pożyczki oraz 17 321,71 zł tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie w spłacie pożyczki od dnia 27 stycznia 2018 roku do dnia 18 listopada 2022 roku. Wezwanie zostało doręczone pozwanemu w dniu 12 grudnia 2022 roku.

Dowód: wezwanie do zapłaty k. 12, potwierdzenie odbioru k. 13

Wezwanie nie odniosło jednak skutku – pozwany nie uregulował długu względem powoda w żadnej części.

Fakt bezsporny

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Przedstawiony powyżej stan faktyczny ustalono na podstawie okoliczności bezspornych, faktów wynikających z rejestru publicznie dostępnego (Krajowego Rejestru Sądowego), dokumentów prywatnych przedłożonych przez obie strony w postaci umowy pożyczki z poleceniem przelewu, a także uchwały zarządu i porozumienia z dnia 23 września 2016 roku. Prawdziwość przedłożonych dokumentów nie została zakwestionowana przez żadną ze stron, autentyczność i prawdziwość zgromadzonych w sprawie dokumentów nie budzi wątpliwości. Jeśli chodzi o porozumienie z 23 września 2016 roku, sąd miał na względzie, że nie zawiera podpisu, wobec czego nie stanowi dowodu tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie (art. 245 k.p.c.). Nie oznacza to jednak, że dokument ten nie mógł stanowić podstawy ustaleń faktycznych w sprawie, bowiem sąd nie miał podstaw ku temu, by uznać, że dokument ten nie powstał – powstał, ale nie stanowi przejawu oświadczenia woli żadnej ze stron procesu, ani (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy. Oczywiście wnioski jakie sąd wyciągnął z faktu sporządzenia dokumentów uchwały zarządu z dnia 23 września 2016 roku i porozumienia są odmienne niż te prezentowane przez pozwanego, lecz jednocześnie żadna ze stron nie dała sądowi asumptu do uznania, że dokumenty te nie są wiarygodne bądź że w rzeczywistości nie powstały. Jeśli chodzi o dowód z informacji z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, są to informacje dostępnie powszechnie, a także objęte domniemaniem prawdziwości (art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym – t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 979). Sąd nie miał żadnych wątpliwości co do prawdziwości danych ujawnionych w rejestrze.

Sąd pominął dowód z przesłuchania w charakterze świadka S. S. (2) oraz z przesłuchania stron uznając, iż dowody te zmierzają do wykazania okoliczności nieistotnych dla rozstrzygnięcia. Nadto zgodnie z art. 247 k.p.c., dowód ze świadków lub z przesłuchania stron przeciwko osnowie lub ponad osnowę dokumentu obejmującego czynność prawną może być dopuszczony między uczestnikami tej czynności tylko w wypadkach, gdy nie doprowadzi to do obejścia przepisów o formie zastrzeżonej pod rygorem nieważności i gdy ze względu na szczególne okoliczności sprawy sąd uzna to za konieczne. Po pierwsze, należy zaznaczyć, że umowa pożyczki z dnia 27 stycznia 2016 roku opiewała na kwotę 50 000 złotych. Zgodnie z art. 720 § 2 k.c., umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej. Umowa ta została zawarta w formie pisemnej. Pozwany dowodami z osobowych źródeł dowodowych w istocie rzeczy zmierzał do wykazania, że umowa pożyczki z dnia 27 stycznia 2016 roku zawierała także inne postanowienia, które nie zostały ujęte w treści dokumentu. Tego rodzaju dowodzenie jest jednak wykluczone na mocy art. 74 § 1 k.c., który wskazuje, że zastrzeżenie formy pisemnej, dokumentowej albo elektronicznej bez rygoru nieważności ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód z zeznań świadków lub z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności. Przepisu tego nie stosuje się, gdy zachowanie formy pisemnej, dokumentowej albo elektronicznej jest zastrzeżone jedynie dla wywołania określonych skutków czynności prawnej. Dowody z osobowych źródeł zgłoszone przez pozwanego zmierzały również do wykazania, iż doszło do przejęcia jego długu wynikającego z zawartej z powodem umowy pożyczki z dnia 27 stycznia 2016 roku. Zgodnie jednak z treścią art. 522 k.c., umowa o przejęcie długu powinna być pod nieważnością zawarta na piśmie. To samo dotyczy zgody wierzyciela na przejęcie długu. Zgodnie z art. 77 3 k.c., dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią. Pozwany dołączył do sprzeciwu od nakazu zapłaty dokument porozumienia z dnia 23 września 2016 roku, na mocy którego (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy miała wstąpić w prawa i obowiązki pożyczkobiorcy, lecz dokument ten nie zawiera żadnych podpisów i brak jest dowodów na to, by takie porozumienie zostało podpisane. Ten dowód nie może być jednak „uzupełniony” przez dowód z przesłuchania stron bądź zeznania świadka, gdyż taki dowód byłby dowodem ponad osnowę dokumentu, czyli zmierzającym do wykazania, że dokument jest niekompletny, iż ponad to, co jest w nim zawarte, złożono oświadczenia, których dokument nie zawiera (por. T. Ereciński (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II. Postępowanie rozpoznawcze, red. T. Ereciński, LEX 2022, uwagi do art. 247, teza 2). Nie było zatem możliwości, by na podstawie dowodów z zeznań świadka bądź z przesłuchania stron wykazać, iż doszło do wstąpienia przez (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy w prawa i obowiązki pożyczkobiorcy, którym na mocy umowy pożyczki z dnia 27 stycznia 2016 roku był pozwany.

Sąd nie wykorzystał do ustalenia stanu faktycznego w sprawie także wydruku wiadomości e-mail dołączonych do sprzeciwu od nakazu zapłaty (k. 26). Wiadomościom tym brakuje kontekstu pozwalającego na wykorzystanie ich jako podstawy ustaleń faktycznych. W wiadomości e-mail z dnia 21 grudnia 2022 roku S. S. (2) wskazał, że „tu była umowa przygotowana ale nie mam podpsanej wersj. Intencje były znane wszystkim od samego poczatku.” Ta wiadomość nie odnosi się wszakże do jakiejkolwiek konkretnej umowy i nie wiadomo czy chodzi o umowę pożyczki z 27 stycznia 2016 roku zawartą pomiędzy powodem a pozwanym czy o jakąkolwiek inną, a ponadto brak jest informacji o tym jakie intencje były znane wszystkim od samego początku. Oprócz tego pozwany załączył wiadomość e-mail z dnia 23 września 2016 roku wysłaną przez pełnomocnika powoda – radcę prawnego M. S., w którym pisze on, że w załączeniu wysyła kolejną wersję, utrzymany zapisy dotyczące zabezpieczeń (z wyjątkiem cesji), kontroli wydatkowania, wymaganych oświadczeń. Zmieniono termin spłaty i oprocentowanie. Ta wiadomość nie mogła jednak dotyczyć umowy pożyczki z 27 stycznia 2016 roku, bowiem po pierwsze wiadomość została wysłana na blisko 8 miesięcy po jej zawarciu, a po drugie powołuje się na zabezpieczenia i oprocentowanie, których nie zastrzeżono w umowie pożyczki łączącej strony. Mając na uwadze powyższe, a także stanowisko powoda, który zaprzeczył jakoby dokumenty załączone do sprzeciwu dokumenty świadczyły o zawarciu porozumienia co do wstąpienia w prawa i obowiązki pozwanego przez spółkę (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, sąd uznał, że dokumenty w postaci wydruków wiadomości e-mail nie mogą być podstawą ustaleń faktycznych w sprawie.

Przechodząc do rozważań natury prawnej, zgodnie z treścią art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W przedmiotowej sprawie bezspornym pozostawał pomiędzy stronami fakt zawarcia umowy pożyczki. Bezsporny (niezaprzeczony przez pozwanego) był również fakt, iż pożyczka nie została spłacona. Pozwany podał bowiem, że nie poczuwa się do zapłaty. Strona pozwana kwestionowała natomiast swoje zobowiązanie do zwrotu pożyczki jako pożyczkobiorca wskazując, że pożyczka została wydatkowana na potrzeby (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż twierdzenia dotyczące przekazania kwoty pożyczki na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy należało uznać za pozbawione znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, gdyż podstawą roszczenia powoda jest stosunek zobowiązaniowy istniejący pomiędzy pożyczkodawcą (powodem) a pożyczkobiorcą (pozwanym), powstały na skutek zawarcia umowy pożyczki z dnia 27 stycznia 2016 roku. Ewentualne ustalenia, czy w rzeczywistości pozwany przekazał kwotę pożyczki na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy i jego rozliczenia ze Spółką nie mają znaczenia dla oceny zasadności powództwa. Umowa pożyczki została bowiem zawarta przez powoda z pozwanym, a nie z (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy. Pozwany mógł otrzymaną od powoda kwotę wynikającą z umowy pożyczki przeznaczyć na dowolny cel – nie wpływa to na treść jego zobowiązania do zwrotu kwoty udzielonej pożyczki.

Pozwany przedłożył wraz ze sprzeciwem od nakazu zapłaty kserokopię uchwały Zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy z dnia 23 września 2016 roku w sprawie zaciągnięcia pożyczki oraz wstąpienia w prawa i obowiązki pożyczkobiorcy podpisanej przez członka zarządu i prokurenta spółki oraz dokument porozumienia zawartego pomiędzy spółka a M. R.. Przedmiotowe dokumenty miały potwierdzać zdaniem pozwanego wstąpienie (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy w jego prawa i obowiązki wynikające z umowy pożyczki.

Sąd nie zgadza się ze stanowiskiem strony pozwanej w tym zakresie. W pierwszej kolejności wskazać należy, iż powód stanowczo zaprzeczył, aby pomiędzy stronami doszło do porozumienia co do wstąpienia (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy w prawa i obowiązki pozwanego wynikające z umowy pożyczki z dnia 27 stycznia 2016 roku. Nadto, jak słusznie wskazuje powód porozumienie nie zostało podpisane przez żadną ze stron i tym samym nie dowodzi, że takie porozumienie zostało zawarte.

W myśl art. 519 k.c. osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony (przejęcie długu). Przejęcie długu może nastąpić: przez umowę między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika; oświadczenie dłużnika może być złożone którejkolwiek ze stron lub przez umowę między dłużnikiem a osobą trzecią za zgodą wierzyciela. Zgodnie zaś z art. 522 k.c. umowa o przejecie długu powinna być pod rygorem nieważności zawarta na piśmie. To samo dotyczy zgody wierzyciela na przejęcie długu. Z powyższego wynika, iż pozwany mógł zawrzeć umowę o przejęcie długu z osobą trzecią ( (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy) jedynie po uzyskaniu zgody wierzyciela (powoda). Pozwany nie wykazał, aby dysponował zgodą powoda na przejęcie długu przez osobę trzecią, ani też faktu zawarcia umowy przejęcia długu. Przedłożone porozumienie nie zostało podpisane przez żadną ze stron, zaś powód zaprzeczył, aby doszło do jego zawarcia.

Za wstąpieniem (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy w prawa i obowiązki pozwanego nie przemawia również kopia uchwały Zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy z dnia 23 września 2016 roku w sprawie zaciągnięcia pożyczki oraz wstąpienia w prawa i obowiązki pożyczkobiorcy podpisana przez członka zarządu i prokurenta spółki. Zgodnie bowiem z art. 15 § 1 k.s.h., zawarcie przez spółkę kapitałową umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurentem, likwidatorem albo na rzecz którejkolwiek z tych osób, wymaga zgody zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia, chyba że ustawa stanowi inaczej. Oprócz tego, zgodnie z art. 230 k.s.h., rozporządzenie prawem lub zaciągnięcie zobowiązania do świadczenia o wartości dwukrotnie przewyższającej wysokość kapitału zakładowego wymaga uchwały wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Przepisu art. 17 § 1 nie stosuje się. W niniejszej sprawie wobec przedłożenia jedynie uchwały zarządu spółki, bez zgody wspólników na realizację takiej czynności, nie może być mowy o skutecznym podjęciu uchwały i przejęciu długu. Poza tym jak już wspomniano wcześniej, porozumienie załączone do sprzeciwu nie zostało podpisane, wobec czego umowa o wstąpieniu w prawa i obowiązki pożyczkobiorcy, wynikające z umowy pożyczki z dnia 27 stycznia 2016 roku, nie została zawarta. Spółka nie jest także stroną umowy pożyczki z 27 stycznia 2016 roku, wobec czego nie ma podstaw, by powód dochodził roszczeń z tytułu zawartej umowy pożyczki od niej, lecz od pozwanego.

Pozwany usiłował przedstawionymi przez siebie dowodami wykazać, że nie przysługuje mu legitymacja bierna w przedmiotowej sprawie, gdyż (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Rzecznicy wstąpiła w jego prawa i obowiązki wynikające z umowy pożyczki zawartej z powodem w dniu 27 stycznia 2016 roku, lecz nie sprostał ciężarowi dowodu w tym zakresie. Zgodnie z art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Z kolei zgodnie z art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może dopuścić dowód niewskazany przez stronę. To na pozwanym spoczywał ciężar dowodu, że nie jest zobowiązany jako pożyczkobiorca do zwrotu otrzymanej od powoda na mocy umowy pożyczki z dnia 27 stycznia 2016 roku kwoty pieniężnej. Pozwany nie zdołał jednak tego udowodnić.

Zgodnie z § 3 umowy pożyczki, pożyczkobiorca (pozwany S. S. (1)) oświadczył, iż zwróci kwotę 50 000 zł wraz z odsetkami w następnym dniu po upływie terminu określonego w § 1, czyli po upływie 26 stycznia 2018 roku. Pozwany powinien więc zwrócić umówioną kwotę pożyczki w dniu 27 stycznia 2018 roku. Pozwany nie uczynił tego.

W konsekwencji powództwo podlegało uwzględnieniu w całości na podstawie art. 720 § 1 k.c. Sąd w pkt I wyroku zasądził na rzecz powoda kwotę 50.000 zł.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Zgodnie z art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie z art. 481 § 2 k.c., jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. W § 6 umowy pożyczki wskazano, że za opóźnienie w zwrocie pożyczki pożyczkobiorca zobowiązany jest do zapłaty odsetek ustawowych. W ocenie sądu nie ulega wątpliwości, że odsetki ustawowe, o których mowa w § 6 umowy pożyczki należy interpretować jako odsetki ustawowe za opóźnienie. Odsetki zastrzeżone w umowie zostały wyraźnie zastrzeżone na wypadek opóźnienia w zwrocie pożyczki, a zatem służą tożsamemu celowi, co odsetki zdefiniowane w art. 481 § 1 k.c. Dodatkowo strony zastrzegły ich wysokość ustalając, że należnymi odsetkami będą odsetki ustawowe. Tym samym w ocenie sądu celowym było zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie, czyli w wysokości określonej w art. 481 § 2 k.c. Powód w pozwie domagał się zasądzenia kwoty 50 000 złotych wraz z „należnymi odsetkami za opóźnienie”. W ocenie sądu jest to żądanie właśnie zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 50 000 złotych, bowiem strony w umowie pożyczki nie ustaliły żadnej innej stopy odsetek za opóźnienie i wyraźnie wskazały, że za opóźnienie w zwrocie pożyczki pożyczkobiorca zobowiązany jest do zapłaty odsetek ustawowych, czyli w wysokości wynikającej z ustawy. Wysokość dochodzonych przez powoda odsetek wynika również z treści wezwania do zapłaty z dnia 18 listopada 2022 roku, w którym pełnomocnik powoda wezwał do zapłaty kwoty 50 000,00 zł tytułem umowy pożyczki z dnia 27 stycznia 2016 roku oraz 17 321,71 zł tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie w spłacie pożyczki od dnia 27 stycznia 2018 roku do dnia 18 listopada 2022 roku. Nie ma zatem wątpliwości co do tego, że powód, podobnie jak sąd, uznaje odsetki ustawowe za opóźnienie za należne odsetki za opóźnienie. Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 27 stycznia 2018 roku, bowiem w tym dniu roszczenie powoda o zwrot kwoty pożyczki było już wymagalne. Umowa została bowiem przez strony zawarta do dnia 26 stycznia 2018 roku, a zatem kolejnego dnia, zgodnie zresztą z § 3 umowy, powinien zwrócić kwotę pożyczki wraz z odsetkami, co oznacza, że termin na spełnienie świadczenia upływał z dniem 26 stycznia 2018 roku, czyli z ostatnim dniem okresu, na jaki powód (pożyczkodawca) udzielił pozwanemu (pożyczkobiorcy) pożyczki w wysokości 50 000 zł.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II wyroku w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, tj. na podstawie art. 98 § 1, 1 1 i § 3 k.p.c. oraz art. 99 k.p.c. Jako, że powód wygrał proces w całości, zatem pozwany obowiązany jest zwrócić mu, zgodnie z żądaniem, koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty poniesione przez pozwanego składają się opłata sądowa od pozwu w kwocie 2500 zł, koszt zastępstwa procesowego radcy prawnego reprezentującego w procesie powoda, określony na podstawie § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (T.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1935 z późn. zm.) w wysokości 3600 złotych oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, w związku z czym Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6117 zł. Kwota ta została zasądzona wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, zgodnie z treścią brzmieniem art. 98 § 1 1 k.p.c., w myśl którego, od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewelina Czarnecka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację:  asesor sądowy Paweł Kamiński
Data wytworzenia informacji: