Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 681/24

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

M. L. (1)

W dniu 6 kwietnia 2024 roku około godziny 19.00 na ul. (...) w G. prowadził samochód marki A. (...) nr rej. (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości (1,69, 1,62, 1,20, 1,19 mg/l w wydychanym powietrzu), będąc wcześniej prawomocnie skazanym za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości wyrokiem Sądu Rejonowego w Grudziądzu z dnia 21 grudnia 2021 roku sygn.. II K 866/20 oraz prowadząc pojazd nie zastosował się do decyzji Prezydenta G. z dnia 6 listopada 2023 roku sygn.. (...) o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdem silnikowym kat. (...)

tj. o przestępstwo z art. 178a § 1 i 4 k.k. w zw. z art. 180a k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 6 kwietnia 2024 r. M. L. (1) wyszedł z domu i udał się w kierunku sklepu przy ul. (...) w celu zakupu alkoholu. Przed wyjściem z domu, M. L. (1) spożywał alkohol w ilości pół litra wódki i kilku piw.

Idąc do sklepu, napotkał on swojego znajomego P. P. (1) vel P. oraz innego mężczyznę, którzy stali obok samochodu marki A. (...), o wartości 2.000,00 zł.

Mężczyźni wraz z M. L. (2) stali przy samochodzie, palili papierosy i głośno rozmawiali. Byli oni obserwowani przez patrol Policji z grupy S.. Sytuacja ta trwała około 10-15 minut, po czym wszyscy wsiedli do samochodu marki A. (...). Każdy z mężczyzn wsiadł do samochodu o własnych siłach. Samochód ten nie stanowił własności M. L. (1).

Miejsce kierowcy zajął M. L. (1), co dostrzegł funkcjonariusz obserwujący mężczyzn, który następnie uruchomił pojazd i ruszył nim w kierunku sklepu na rogu ul. (...). Pokonał on odcinek ok. 100 m, a następnie został zatrzymany poprzez „wzięcie w kleszcze” przez dwa patrole Policji. Funkcjonariusze Policji zatrzymali M. L. (1) i przystąpili do kontroli stanu trzeźwości za pomocą urządzenia (...) + (data następnego wzorcowania: 25 kwietnia 2024 r.), gdzie otrzymano następujące wyniki: 1,69, 1,62, 1,19 mg/l. Podczas zatrzymania, nikt nie domagał się pomocy medycznej. Jedynie M. L. (1) prosił funkcjonariuszy Policji o wodę.

Notatka urzędowa

Protokoły badania stanu trzeźwości i świadectwo wzorcowania;

Wyjaśnienia oskarżonego;

Zeznania świadka D. B. (1)

Umowa sprzedaży pojazdu

1-2;

3-7

58, 96-97v;

98

51

W chwili prowadzenia pojazdu, wobec M. L. (3) obwiązywała ostateczna i prawomocna decyzja Prezydenta G. z dnia 6 listopada 2023 r. (sygn. (...).) o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdem silnikowym kat. (...), wobec uzyskania w dniu 23 października 2023 roku oceny negatywnej z egzaminu sprawdzającego kwalifikację. Decyzja ta została prawidłowo doręczona, a M. L. (1) miał świadomość jej obowiązywania.

M. L. (1) jest osobą uzależnioną od alkoholu od około (...)lat, obecnie w trakcie leczenia odwykowego. W przeszłości był karany za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, jednak w dacie wyrokowania, M. L. (1) był już osobą niekaraną.

Decyzja administracyjna wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru

Karta karna

Wyjaśnienia oskarżonego

Wyrok SR w Grudziądzu

25-26;

89

58, 96-97v

30

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

M. L. (1)

W dniu 6 kwietnia 2024 roku około godziny 19.00 na ul. (...) w G. prowadził samochód marki A. (...) nr rej. (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości (1,69, 1,62, 1,20, 1,19 mg/l w wydychanym powietrzu), będąc wcześniej prawomocnie skazanym za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości wyrokiem Sądu Rejonowego w Grudziądzu z dnia 21 grudnia 2021 roku sygn.. II K 866/20 oraz prowadząc pojazd nie zastosował się do decyzji Prezydenta G. z dnia 6 listopada 2023 roku sygn.. (...) o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdem silnikowym kat. (...)

tj. o przestępstwo z art. 178a § 1 i 4 k.k. w zw. z art. 180a k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Sąd uznał za nieudowodnioną okoliczność podnoszoną przez oskarżonego, iż jego znajomy P. P. (1) vel P. miał omdleć i prosić o wodę, do czego dojść miało zaraz po jego napotkaniu przy samochodzie A. (...), co z kolei miało zmusić oskarżonego do prowadzenia pojazdu. Jak wskazał bowiem świadek D. B. (2), mężczyźni byli obserwowani przez ok. 10-15 min, żaden z nich nie zemdlał, a każdy wszedł do samochodu o własnych siłach. Co więcej, po zatrzymaniu żaden z mężczyzn nie prosił o pomoc medyczną, a jedyną osobą, która prosiła o wodę był oskarżony. Brak jest zatem jakichkolwiek wiarygodnych podstaw do przyjęcia twierdzeń oskarżonego, iż wsiadł on za kierownicę, aby zakupić wodę dla omdlałego kolegi.

Wyjaśnienia oskarżonego

Zeznania świadka D. B. (1)

58, 96-97v

98

OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

Wyjaśnienia oskarżonego

Sąd jedynie w niewielkim zakresie uznał wyjaśnienia oskarżonego za wiarygodne i przydatne dla postępowania. Wskazać należy, że całkowicie niewiarygodna, a tym samym niemogąca stanowić podstawy ustaleń faktycznych, pozostaje linia obrony, w świetle której znajomy oskarżonego miał gwałtownie omdleć i prosić o wodę, co miało popchnąć oskarżonego do prowadzenia pojazdu mechanicznego. Jak wskazał bowiem świadek D. B. (2), oskarżony wraz z dwójką pozostałych mężczyzn, był obserwowany przez patrol Policji przez około 10-15 min. Żaden z mężczyzn nie omdlał, wszyscy wsiedli do pojazdu A. (...) o własnych siłach a po zatrzymaniu, nikt nie domagał się pomocy medycznej. Sąd uznał wiarygodność i przydatność wyjaśnień oskarżonego jedynie w tym zakresie, w jakim przyznał się on do prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, wskazał, jaki alkohol i w jakiej ilości spożywał oraz potwierdził, iż miał świadomość wydanej wobec niego decyzji administracyjnej cofającej uprawnienia do prowadzenia pojazdów kategorii (...)

1.1.1.

Protokoły badania stanu trzeźwości i świadectwo wzorcowania;

Dokumenty sporządzone przez uprawnionych funkcjonariuszy, świadectwo wzorcowania potwierdzone podpisami uprawnionych osób, niebudzące wątpliwości co do swojej prawdziwości

1.1.1

Notatka urzędowa

Dokument sporządzony przez funkcjonariuszy Policji, dokumentujący przebieg interwencji wobec oskarżonego, nie budzący żadnych wątpliwości co do treści

1.1.1.

Zeznania świadka D. B. (2)

Zeznania spójne, logiczne, zgodne z zapisem interwencji w notatce, chronologicznie relacjonujące przebieg interwencji, niekwestionowane przez strony postępowania, niebudzące wątpliwości sadu co do swojej wiarygodności i przydatności dla postępowania

1.1.1.

Decyzja administracyjna

Dokument urzędowy, niekwestionowany przez strony, stwierdzający cofnięcie uprawnień do prowadzenia pojazdów kategorii (...) w dacie czynu

1.1.1.

Karta karna

Dokument urzędowy potwierdzający niekaralność oskarżonego w dacie czynu

1.1.1.

Wyrok SR w Grudziądzu

Dokument urzędowy, stwierdzający fakt uprzedniej karalności oskarżonego, niekwestionowany przez strony postępowania

1.1.1.

Umowa sprzedaży pojazdu

Dokument prywatny, ukazujący wartość pojazdu mechanicznego, jakim poruszał się oskarżony, niekwestionowany przez strony postępowania

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

M. L. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Przyjęta przez Sąd kwalifikacja prawna, w ślad za propozycją zawartą w akcie oskarżenia, jest wadliwa. Nie ulega wątpliwości, że w świetle dokonanych ustaleń faktycznych, M. L. (1) swoim zachowaniem wyczerpał znamiona występku z art. 178a § 1 k.k. Prowadził on bowiem pojazd mechaniczny w postaci samochodu osobowego marki A. (...) w ruchu lądowym (ul. (...) w G.), znajdując się w stanie nietrzeźwości (wyniki pomiarów od 1,69 mg/l do 1,19 mg/l), którego normatywna definicja została zawarta w art. 115 § 16 k.k. Sąd nie miał przy tym wątpliwości, że oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim (art. 9 § 1 k.k.), albowiem mając pełną świadomość co do swego stanu, chciał poprowadzić pojazd mechaniczny i uczynił to.

Nadto, kwalifikację tę należało rozszerzyć o przepis art. 180a k.k., który penalizuje zachowanie polegające m.in. na prowadzeniu pojazdu mechanicznego po drodze publicznej, nie stosując się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami. Jak wskazano we wcześniejszej części poświęconej ustaleniom faktycznym, wobec oskarżonego została wydana prawomocna i ostateczna decyzja Prezydenta G. o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami kategorii (...), a to z uwagi na uzyskanie negatywnego wyniku z egzaminu sprawdzającego kwalifikacje. M. L. (1) decyzję tę prawidłowo odebrał i w chwili czynu, miał świadomość jej obowiązywania. Mimo to, zdecydował się prowadzić pojazd mechaniczny, a uczynił to na drodze publicznej, jaką niewątpliwie jest ul. (...) w G., co pozwoliło na przyjęcie, że wyczerpane zostały także znamiona czynu z art. 180a k.k.

Jednocześnie, w obu omawianych wypadkach, brak było podstaw do stwierdzenia, że oskarżony w obiektywny sposób nie był w stanie dać posłuchu normie prawnej, a więc że doszło do dekompletacji struktury przestępstwa, o której mowa w art. 1 k.k. Pomimo zespołu zależności alkoholowej, oskarżony M. L. (1) nie działał w warunkach z art. 31 § 1 i 2 k.k., a kontrola zachowania nie została utracona.

Podsumowując, prawidłowo ukształtowana kwalifikacja prawna zachowania oskarżonego, winna ograniczać się do art. 178a § 1 k.k. w zw. z art. 180a k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Mimo tej konstatacji, Sąd wadliwie przyjął w kwalifikacji prawnej także art. 178a § 4 k.k. W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego powszechnie przyjęty jest pogląd, że zatarcie skazania, w chwili wyrokowania, za czyn polegający na prowadzeniu pojazdu w stanie nietrzeźwości, jest bezwzględną przeszkodą do przyjęcia surowszej kwalifikacji z art. 178a § 4 k.k., nawet jeśli skazanie to nie było zatarte w chwili czynu (zob. wyrok SN z dnia 22 października 2024 r, V KK 402/24, LEX nr 3774001, wyrok SN z dnia 8 listopada 2023 r., II KK 108/23, LEX nr 365023, wyrok SN z dnia 23 sierpnia 2023 r., V KK 248/23, LEX nr 3597938). M. L. (1), wyrokiem Sądu Rejonowego w Grudziądzu z dnia 21 grudnia 2021 r., sygn.. akt II K 866/20, został wprawdzie skazany za czyn z art. 178a § 1 k.k. na karę grzywny w wysokości 100 stawek po 30 zł każda stawka, jednak karę tę ostatecznie wykonał 30 września 2023 r. Tym samym, do zatarcia skazania, po myśli art. 107 § 4a k.k., doszło po upływie roku od dnia 30 września 2023 r. Wyrok w niniejszej sprawie zapadł w dniu 23 października 2024 r., a zatem już po zatarciu skazania, co dobitnie wykazuje karta karna wystawiona na dzień 30 września 2024 r. W świetle powyższego, niedopuszczalne było skazanie oskarżonego za czyn z art. 178a § 4 k.k., a przepis ten winien być wyeliminowany tak z podstawy skazania, jak i wymiaru kary.

☐

1.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

1.4.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

1.5.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

1.6.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

M. L. (1)

I

I

Wymierzając oskarżonemu karę, Sąd kierował się dyrektywami płynącymi z art. 53 k.k. oraz kwantyfikatorami stopnia społecznej szkodliwości czynu, określonymi w art. 115 § 2 k.k. Sąd wziął pod uwagę takie okoliczności obciążające, jak stężenie alkoholu (maksymalnie 1,69 promila), pełną świadomość oskarżonego co do swojego stanu oraz konsekwentne prezentowanie niewiarygodnej linii obrony. Jako okoliczności łagodzące, Sąd przyjął przyznanie się oskarżonego, wyrażenie skruchy oraz uczestniczenie w terapii alkoholowej i utrzymywanie stanu abstynencji oraz niekaralność oskarżonego na dzień wyrokowania. W ocenie Sądu, wymierzona kara będzie adekwatna do popełnionego czynu, okoliczności jego popełnienia oraz wagi naruszenia obowiązujących norm. Oskarżony wyraził skruchę i przyznał się do popełnienia zarzucanego czynu, co pozwoliło Sądowi na przyjęcie, że kara ograniczenia wolności spełni swoje cele i będzie stanowiła dostateczną odpłatę za popełniony czyn, zwłaszcza, że swym wymiarem zbliżyła się do maksimum. Podstawę wymiaru kary, Sąd błędnie oparł jednak o art. 178a § 4 k.k., który jak wcześniej wskazano, został wadliwie wkomponowany w kwalifikację prawną czynu.

M. L. (1)

II

I

Sąd orzekł dodatkowy obowiązek towarzyszący karze ograniczenia wolności, albowiem pozostaje on spójny z okolicznościami popełnienia czynu i osobą oskarżonego. Wprawdzie jest on obecnie uczestnikiem terapii i nie pije aktualnie alkoholu, tym niemniej zasadnym było wzmocnienie tego stanu także poprzez nałożenie obowiązku powstrzymania się od nadużywania alkoholu, co w ocenie Sądu, przyczyni się do pełnej realizacji orzeczonej kary i wspomoże jej oddziaływanie na osobę oskarżonego.

M. L. (1)

III

I

Jakkolwiek orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów było w tej sytuacji obowiązkowe, to jednak właściwą podstawę prawną stanowić powinien przepis art. 42 § 2 k.k., a co za tym idzie, granice czasowe tego środka winny być ukształtowane w wymiarze od 3 d 15 lat. Orzeczony przez Sąd dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów, na podstawie art. 42 § 3 k.k., jest konsekwencją wadliwej kwalifikacji prawnej czynu i przyjęciem art. 178a § 4 k.k., a tym samym- nie może się ostać.

M. L. (1)

IV

I

Tożsame uwagi można zamieścić w odniesieniu do świadczenia pieniężnego. Jakkolwiek jego wysokość mieści się w granicach określonych w art. 43a § 1 k.k., to także i ten przepis winien stanowić podstawę jego orzeczenia, a nie art. 43a § 3 k.k.

M. L. (1)

V

I

Wobec faktu, że oskarżony przekroczył stężenia, o których mowa w art. 178a § 5 k.k., konieczne stało się orzeczenie przepadku równowartości pojazdu, o którym mowa w art. 44b § 1 i 2 k.k. Samochód A. (...) nie stanowił wszak własności sprawcy, a jego wartość ustalono w oparciu o ostatnią umowę sprzedaży, tj. 2000 zł.

1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

VI

O kosztach orzeczono stosownie do art. 624 § 1 k.p.k. Sytuacja majątkowa oskarżonego nie uzasadniała obciążania go kosztami sądowymi, których koszty egzekucji mogłyby istotnie przeważyć nad ich wyjściową wartością.

1Podpis