Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

G., dnia 1 sierpnia 2025 r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: asesor sądowy Wojciech Frela
Protokolant: sekretarz sądowy Marika Kielian

po rozpoznaniu w dniu 1 sierpnia 2025 roku w G.
na rozprawie sprawy w wniosku P. R. w G.
z udziałem W. C., M. M.
o zobowiązanie sprawcy przemocy domowej do opuszczenia mieszkania, zakazu zbliżania się

postanawia:

I. oddalić wniosek;

II. stwierdzić, że postanowienie jest natychmiast wykonalne;

III. uchylić postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia z dnia 22 stycznia 2025 roku;

IV. stwierdzić, że wnioskodawca i uczestniczy ponoszą koszty związane z swoim udziałem
w sprawie;

V opłatą od wniosku, od której uiszczenia zwolniony był wnioskodawca obciążyć Skarb Państwa.

Sygn. akt I Ns 67/25

UZASADNIENIE

Postanowienia z dnia 1 sierpnia 2025 roku

Wnioskodawca P. R. w G.wniosła o orzeczenia zakazu zbliżania się W. C. do doznającej przemocy domowej osoby M. M. na odległość mniejszą niż 20 metrów oraz nakazanie W. C. natychmiastowej opuszczenia wspólnie zajmowanego z M. M. mieszkania położonego przy ul. (...),
(...)-(...) G. i jego bezpośredniego otoczenia i zakazanie zbliżania się W. C.
do wspólnie zajmowanego z M. M. mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia na odległość nie mniejszą niż 20 metrów. Wnioskodawca wniósł o udzielenie zabezpieczenia poprzez przedłużenie obowiązywania do czasu rozpoznania wniosku zakazu zbliżania się W. C. do doznającego przemocy domowej M. M. na odległość nie mniejszą niż 20 metrów i kontaktowania się z nią oraz nakazu natychmiastowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie
z M. M. i jego bezpośredniego otoczenia i zakazu zbliżania się W. C. do wspólnie zajmowanego z M. M. mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia na odległość nie mniejszą niż 20 metrów wydanego w dniu 29 grudnia 2024 roku przez
st. sierż. W. R. z K. w G.. W uzasadnieniu opisano przebieg procedury nakaz/zakaz oraz argumenty za uwzględnieniem wniosku (k. 3-4).

Postanowieniem z dnia 22 stycznia 2025 roku Sąd Rejonowy w Grudziądzu udzielił zabezpieczenia poprzez przedłużenie obowiązywania do czasu rozpoznania wniosku zastosowanych nakazów/zakazów (k.12).

Uczestnicy nie zajęli stanowiska w sprawie będąc prawidłowo wezwani na terminy rozpraw
w dniu 26 marca 2025 r. (k. 41-46), w dniu 14 maja 2025 r. (k. 51-53), w dniu 27 czerwca 2025 r.
(k. 62-64), nadto uczestnicy nie stawili się będą prawidłowo zawiadomieni na rozprawie w dniu
1 sierpnia 2025 roku (k. 77).

Sprawa została rozpoznana w postępowaniu nieprocesowym.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 12 stycznia 2025 roku około godz. 22:30 miała miejsce interwencja policji pod adresem ul. (...). Na miejscu patrol policji zastał zgłaszającego M. M..
U zgłaszającego były widoczne obrażenia głowy i oświadczył on, że w jego partnerka
W. C. wpadła w szał i wszczęła awanturę, w trakcie której krzyczała na partnera,
a w pewnym momencie chwyciła nóż i zadała kilka ciosów w głowę zgłaszającego powodując kilka ran. Po wszystkim kobieta oddaliła się z miejsca zdarzenia. Świadek zdarzenia S. Z. oświadczył, że widział jak W. C. zaatakowała partnera jakimś narzędziem, ale nie był pewien czy to był nóż. Na miejscu zespół ratownictwa medycznego opatrzył M. M. stwierdzając, że obrażenia nie zagrażają życiu mężczyzny. Po chwili na miejscu zdarzenia pojawiła się W. C., która był pobudzona, zachowywała się wulgarnie i agresywnie. Kobieta została zatrzymana i osadzona w policyjnym pomieszczeniu dla osób zatrzymanych. Podczas przesłuchania
w dniu 13 stycznia 2025 roku M. M. zeznał, że nie chciałby, aby W. C. ponosiła jakiekolwiek konsekwencje prawnokarne i chciałby, żeby partnerka wróciła i mogli dalej razem zamieszkiwać. Uczestnik wskazał, że sytuacja była jednorazowa i podkreślił, że chciałby,
aby partnerka jak najszybciej wróciła do domu. W związku z zajściem w dniu 13 stycznia 2025 roku wdrożono procedurę nakaz/zakaz.

Dowód: notatka urzędowa k. 7 i 7v, protokół przesłuchania świadka M. M. k.10-11, formularz nakaz/zakaz k. 5-6

W dniu 14 stycznia 2025 roku około godziny 21:15 miała miejsce interwencja policji
w związku z zgłoszeniem przez nieznaną osobę awantury przy ul. (...). W lokalu zastano M. M., S. Z. (bez stałego miejsca pobytu), M. Z. W. C.. Wszystkie osoby znajdowały się po wpływem alkoholu. W. C. nie miała się gdzie podziać dlatego wróciła do mieszkania M. M., który wpuścił ja do domu. M. M. nie złoży zeznań w sprawie, ponieważ odstąpiono od jego przesłuchania
z uwagi na jego stan nietrzeźwości.

Dowód: akta II W 47/25 tj. notatka urzędowa k. 1, protokół przesłuchania świadka M. J. k. 7-8, protokół przesłuchania D. B. k. 10-11, protokół przesłuchania obwinionej W. C. k. 17-18, notatka urzędowa k. 20

W dniu 18 stycznia 2025 roku około godziny 11:20 miała miejsce interwencja policji
w związku z naruszeniem przez W. C. zakazu zbliżania się i nakazu opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z M. M.. Na miejscu zastano P. B., który oświadczył, że mieszkaniu brata jego żony przebywa M. M. i W. C..
Na miejscu zastano uczestników, którzy byli pod znaczny wpływem alkoholu. M. M. oświadczył, że W. C. przyszła do niego napić się piwa. M. M. oświadczył, że wpuścił uczestniczkę, ponieważ ta nie ma gdzie się podziać. Uczestniczka została zatrzymana
w związku z naruszeniem nakazu/zakazu. W dniu 18 stycznia 2025 roku M. M. nie złoży zeznań w sprawie, ponieważ odstąpiono od jego przesłuchania z uwagi na jego stan nietrzeźwości. W dniu 19 stycznia 2025 roku przesłuchano M. M., który wskazał, że wpuścił uczestniczkę do domu, ponieważ nie miała gdzie się podziać. W trakcie wizyty W. C. była spokojna i przeprosiła za incydent z nożem.

Dowód: akta II W 74/25 tj. notatka urzędowa k. 1, protokół przesłuchania świadka I. K. 6-7, protokół przesłuchania obwinionej W. C. k. 14-15, notatka urzędowa k. 9, protokół przesłuchania M. M. k. 21-22

W dniu 20 maja 2025 roku około godz. 23:25 przy ul. (...) miała miejsce interwencja policji w związku z awanturą domową. Na miejscu w mieszkaniu zastano M. M. oraz W. C.. Uczestnicy wraz z kolegą M. M. spożywali na miejscu alkohol. W wyniku interwencji W. C. została zatrzymana. Podczas przesłuchania M. M. zeznał, że bardzo zależy mu, aby uczestniczka z nim była.
Od czasu do czasu dochodzi pomiędzy uczestnikami do kłótni i awantur, ale to nie jest nic poważnego, a uczestnik bardzo kocha uczestniczkę. M. M. wyraził wolę dalszego zamieszkiwania
z uczestniczką, w jego ocenie nakaz/zakaz nie jest w ogólne potrzebny.

Dowód: akta sprawy II W 626/25 tj. notatka urzędowa k.1, protokół przesłuchania świadka M. S. k. 4-5, protokół przesłuchania świadka M. M. k. 14-15

M. M. korzystał z pomocy społecznej w 2023 roku, miał podpisany kontrakt socjalny na leczenie odwykowe, którego nie podjął, w związku z czym odmówiono mu dalszej pomocy społecznej. Z lokalnego środowiska były zgłoszenia, że uczestnik nadużywa alkoholu.

Dowód: dokumentacja niebieskiej karty k. 26-33

W domu państwa W. C. i M. M. występuje tzw. „przemoc”. Kłótnie i awantury stanowią naturalny sposób funkcjonowania uczestników. Uczestniczy stanowią rodzinę dysfunkcyjną, ich jedynym sensem życia jest wprowadzenie się w stan nietrzeźwości, dlatego też uczestnicy nie są w stanie stawić się w sądzie, ponieważ są wiecznie pijani. Procedura nakaz/zakaz została wprowadzona na polecenie służbowe, a w ocenie dzielnicowego nie powinna on zostać wdrożona. Podczas interwencji związanych z naruszaniem nakazu/zakazu M. M. wyrażała wole wycofania nakazu/zakazu.

Dowód: zeznania świadka W. R. protokół skrócony k. 66-67

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił, stan faktyczny w oparciu o dowody z dokumentów oraz zeznania świadka W. R.. Sąd nie dopatrzył się powodów, aby odmówić wiarygodność dokumentom załączonym do akt sprawy, w szczególności dokumentom urzędowym znajdującym się w aktach spraw o wykroczenia.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka W. R. w całości. Świadek jest dzielnicowym
w miejscu zamieszkania uczestników, a co za tym idzie ma on bezpośredni kontakt z uczestnikami
i zna dobrze sposób funkcjonowania uczestników. Świadek widział bezpośrednio obrażenia uczestnika i wskazał, że nie stanowiły one zagrożenia dla życia i zdrowia. Świadek wyraził swoją ocenę co do przecenienia wagi użycia noża w zdarzeniu z dnia 12 stycznia 2025 roku. Zeznania świadka są spójne z obrazem relacji pomiędzy uczestnikami wynikającym z akt spraw o wykroczenie.

Sąd pominął dowód z przesłuchania uczestników M. M. i W. C.. Uczestnicy kilkukrotnie mieli możliwość zajęcia stanowiska w sprawie i złożenia zeznań. Dodać należy, że sąd wykazał się dużą cierpliwością wobec uczestników, ponieważ już jednorazowe nieusprawiedliwione niestawiennictwo było wystarczającą podstawą do pominięcia dowodu
z przesłuchania uczestników.

Sąd pominął dowód z przesłuchania świadka S. Z., ponieważ wnioskodawca wezwany do wskazania aktualnego adresu zamieszkania świadka nie wykonał nałożonego zobowiązania. Jak wynika z akt wykroczeniowych S. Z. nie posiada stałego miejsca pobytu, a więc wnioskodawca powinien zlecić policji ustalenia miejsca pobytu świadka, tak aby możliwym było wezwanie świadka na rozprawę.

Zgodnie z art. 11a ust. 1 ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1673 dalej jako ppd), jeżeli osoba stosująca przemoc domową wspólnie zajmująca mieszkanie swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy domowej czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, osoba doznająca tej przemocy może żądać, aby sąd, właściwy według przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego
(Dz. U. z 2023 r. poz. 1550, z późn. zm.) o postępowaniu nieprocesowym, zobowiązał ją do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazał zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.

Zgodnie z art. 11aa ust. 1 i 2 Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 424). Osoba doznająca przemocy domowej może żądać, aby sąd,
o którym mowa w art. 11a ust. 1, wydał wobec osoby stosującej przemoc domową zakaz zbliżania się do niej na wyrażoną w metrach odległość lub zakazał osobie stosującej przemoc domową kontaktowania się z nią, gdy osoba stosująca przemoc domową swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy domowej stwarza zagrożenie dla życia lub zdrowia osoby doznającej tej przemocy. Osoba doznająca przemocy domowej może żądać wydania zakazu kontaktowania się z nią także, gdy osoba stosująca przemoc domową nęka ją za pomocą środków komunikacji elektronicznej na odległość, wzbudzając u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotnie narusza jej prywatność.

W postępowaniach w przedmiocie zastosowania środków przewidzianych w ustawie
o przeciwdziałaniu przemocy domowej rodzinie nie obowiązuje żaden wyjątek od ogólnej reguły ciężaru dowodu wyrażonej w art. 6 kc.

Mając na uwadze zgromadzony w sprawie materiał dowody wniosek podlegał oddaleniu. Wnioskodawca nie przedłożył wystarczających dowodów, aby wykazać, że życiu M. M. zagraża realne niebezpieczeństwo oraz aby uczestnik uważał wspólne zamieszkiwanie z uczestniczką za szczególnie uciążliwe. Świadczy o tym fakt, że W. C. kilkukrotnie łamała zastosowany nakaz/zakaz za zgodą uczestnika, który wpuszczał uczestniczkę do swego mieszkania, a także spożywał wraz z nią alkohol. Postawa uczestnika wskazuje, że nie obawia się on uczestniczki. Sam uczestnik przesłuchiwany w charakterze świadka wskazywał, że chce dalej zamieszkiwać z uczestniczką oraz na uczucie jakiej do niej żywi. Nie zasługują na uwzględnienie twierdzenie wnioskodawcy, że zeznania uczestnika były jedynie jego stanowiskiem na potrzeby postępowania wykroczeniowego. Uczestnik całą swoją postawą w niniejszej sprawie potwierdził,
że jego zeznania należy traktować dosłownie i nie czuje się pokrzywdzony zachowaniem
W. C.. Zdaniem sądu rację ma dzielnicowy W. R. twierdząc, że jest
to dysfunkcyjność uczestników to ich normalny sposób funkcjonowania. Wskazać należy, że podczas wszystkich interwencji policji uczestnicy byli pod znacznym wpływem alkoholu, a przesłuchania
M. M. miały miejsce jedynie w przerwach pomiędzy spożywaniem alkoholu. Zdaniem sądu stopień uciążliwości i zagrożenia dla życia i zdrowia podlega subiektywizacji względem standardów w danym środowisku. Nie można nie odnieść wrażenia, że zachowanie W. C. w ocenie M. M. nie odbiega od normy. Sam fakt, że podstawą zastosowania nakazu/zakazu było użycie przez uczestniczkę noża nie powoduje zasadności wniosku. Wskazać należy, że przez okres pół roku od chwili zastosowania nakaz/zakazu do chwili wydania orzeczenia podobna sytuacja nie miała miejsca, zaś wnioskodawca nie wykazał, aby wystąpiły inne formy stosowania przemocy wobec M. M.. W sprawach o przeciwdziałanie przemocy w rodzinie nie znajduje zastosowanie domniemanie zasadności wniosku tylko powodu
z samego faktu wydania przez funkcjonariusza policji nakazu/zakazu, a następnie skierowania wniosku do sadu przez prokuraturę. Nadto wniosek oparty był na jednorazowym zdarzeniu
i nie poparty nawet powierzchownym badaniu relacji pomiędzy uczestnikami. Wskazać należy,
że w protokole przesłuchania załączonym do wniosku w niniejszej sprawie uczestnik zeznał,
że oczekuje powrotu uczestniczki do domu. Całe niniejsze postępowanie prowadzone było de facto wbrew woli uczestnika. W ocenie sądu wnioskodawca stracił z pola widzenia wyżej wymienioną uwagę, co jest prawdopodobnie wynikiem zbyt szerokiego rozumienie przesłanek ustawowych przez Sąd Rejonowy w Grudziądzu. Wskazać należy, że przemoc sama w sobie jest zjawiskiem uciążliwym i negatywnie oddziałującym na środowisko, a przesłanką ustawową zastosowania środków przewidzianych ustawą jest przemoc, która prowadzi do „szczególnie uciążliwego współzamieszkiwania” oraz realnego „zagrożenia życia i zdrowia”. W realiach niniejszej sprawy żadna z tych przesłanek nie zaktualizowała się. Zdaniem sądu stanowisko wnioskodawcy jest wyrazem asekuranctwa, które ma jedynie przesunąć odpowiedzialność na sąd.

Konsekwencją oddalenia wniosku było uchylenie postanowienia o zabezpieczeniu i orzeczenie o natychmiastowej wykonalności postanowienia co do istoty sprawy. W realiach niniejszej sprawy
nie ma podstaw do dalszego trwania nakazu/zakazu.

O kosztach orzeczono zgodnie z ogólną zasadą postępowania nieprocesowego, ponieważ każdy z uczestników był w równym stopniu zainteresowany wynikiem postępowania.