Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 maja 2024 r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	sędzia Andrzej Antkiewicz
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Monika Kopczyńska

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2024 r. w Grudziądzu na rozprawie

sprawy z powództwa M. K., J. T., J. K.

przeciwko (...) W. B. w G.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powodów na rzecz pozwanego kwotę 1.800,00 zł (jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 372/24

UZASADNIENIE

W pozwie z 5 grudnia 2023 roku J. K., M. K. i J. T. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...).K M.K J. (...) spółka cywilna i reprezentowani przez radcę prawnego wnieśli o zasądzenie od (...) (...) im. dr. W. B. (2) w G. następujących kwot:

- 5.707,64 zł wraz z odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 6 grudnia 2023 r. do dnia zapłaty,

- 87,55 zł jako skapitalizowane odsetki na dzień 5 grudnia 2023 r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 grudnia 2023 r. do dnia zapłaty,

- 1.068,00 zł (6 faktur x 40 euro x 4,45 zł) tytułem rekompensaty za koszty odzyskania należności na podstawie art. 10 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

Powodowie domagali się również zasądzenia zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że strony zawarły umowę dostawy towarów. Pozwany zamówił towar, a powodowie dostarczyli pozwanemu zamówiony towar. W związku z brakiem zapłaty w terminie wymagalności powód wezwał pozwanego do zapłaty lub przedstawienia propozycji ugodowego rozwiązania sporu, pozwany nie dokonał zapłaty do dnia wniesienia pozwu (k. 4-5 akt).

W dniu 21 grudnia 2023 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Grudziądzu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, nakazując pozwanemu zapłatę kwoty dochodzonej pozwem wraz z odsetkami i kosztami procesu (k. 18 akt).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie zwrotu kosztów procesu (k. 21-22v akt). Pozwany wniósł o wydanie postanowienia o pominięciu dowodów wymienionych w uzasadnieniu pozwu, na podstawie art. 235 ² § 1 k.p.c. z uwagi na nieoznaczenie dowodów w sposób umożliwiający ich przeprowadzenie - zgodnie z treścią art. 235 ¹ k.p.c. oraz z uwagi na wyłączenie przeprowadzenia go na podstawie art. 128 ¹ k.p.c.

Pozwany zarzucił nieudowodnienie roszczenia co do zasady i wysokości. Wskazał na wymogi petitum pisma zawierającego wnioski dowodowe zgodnie z art. 128 ¹ k.p.c. i art. 235 ¹ k.p.c. Zarzucił, że powodowie powołali się na zawarcie z pozwanym umowy dostawy, jednak nie dołączyli do pozwu tej umowy. Pozwany jako szpital zawiera setki umów i nie ma obowiązku odgadywać, o którą umowę mogłoby chodzić powodom. Pozwany zaznaczył, że jako dowód spełnienia swoich obowiązków, jak i potwierdzenia wysokości roszczenia powodowie przedłożyli faktury VAT i wezwanie do zapłaty. Powodowie nie wykazali jednak, czy łączył ich z pozwanym jakikolwiek stosunek obligacyjny, a jeżeli tak – czy ewentualnie prawidłowo spełnili swoje zobowiązanie. Powodowie nie wykazali zatem, czy należne im było wynagrodzenie i w jakiej wysokości, a także czy byli uprawnieni do wystawienia faktury VAT. Pozwany zarzucił, że dołączone do pozwu faktury VAT nie są opatrzone żadnym podpisem któregokolwiek z przedstawicieli pozwanego. Wobec tego, na podstawie załączonych do pozwu dokumentów nie sposób potwierdzić tego, czy powodowie dostarczyli do pozwanego wskazywany przez siebie towar, jak również tego, czy do pozwanego w ogóle zostały doręczone faktury. Z terminem doręczenia faktur związany jest z kolei termin wymagalności ewentualnych należności. Skoro brak jest dowodu doręczenia faktur VAT, to pozwany twierdził, że nie rozpoczął w ogóle bieg termin wymagalności dla płatności wynikających z poszczególnych faktur.

Pozwany wskazał na brak wykazania przez powodów wysokości kwoty objętej żądaniem pozwu. Na tę okoliczność powodowie przedłożyli wyłącznie faktury VAT, które nie mogą stanowić wiarygodnego dowodu w tym zakresie. Samo wystawienie faktury VAT nie stanowi również jeszcze dowodu spełnienia świadczenia ani podstawy do obowiązku zapłaty. Pozwany w końcu zarzucił, że brak jest informacji, czy dołączone do pozwu wezwanie do zapłaty odebrała osoba uprawniona do działania w imieniu pozwanego. Niezależnie od tego pozwany zarzucił, iż powodom nie są należne odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych oraz rekompensata za koszty odzyskiwania należności, albowiem powodowie nie wykazali czy, a jeśli tak, to kiedy doręczyli pozwanemu faktury VAT. Brak jest zatem możliwości ustalenia ewentualnego terminu płatności, a zatem i terminów wymagalności poszczególnych zobowiązań.

W piśmie z dnia 5 kwietnia 2024 roku powodowie ponowili żądanie pozwu. Wnieśli o przeprowadzenie dowodu z faktur i wezwania załączonych do pozwu oraz umowy i faktur wraz z zamówieniami załączonych do tego pisma ,,na okoliczność zasadności powództwa”. W przypadku dalszego kwestionowania powództwa przez pozwanego powodowie wnieśli o przeprowadzenie dowodu z dokumentów: rejestru zakupów pozwanego za okres lipiec – listopad 2023 r. oraz wydruku z konta rozrachunków z kontrahentem – powodami na okoliczność zaksięgowania faktur będących podstawą powództwa. Wnieśli o zobowiązanie pozwanego do przedłożenia tych dokumentów. Powodowie stwierdzili, że zarzuty pozwanego są całkowicie bezzasadne, przedłożyli przy piśmie umowę zawartą w wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego i zamówienia pozwanego. Wskazali, że na fakturach załączonych do pozwu znajdują się numery zamówień pozwanego (k. 37-54 akt).

Na rozprawie pozwany podtrzymał stanowisko przedstawione w sprzeciwie od nakazu zapłaty. Pełnomocnik pozwanego stwierdził, że nie wie, czy szpital prowadzi rejestr zakupów oraz jakie dane w tym dokumencie powinny być wskazane. Zaznaczył, że prawdopodobnie pozwany prowadzi konto rozrachunków i na podstawie tego konta można wygenerować wydruk potwierdzający saldo rozliczeniowe z danym kontrahentem. Sprzeciwił się jednak, żeby zobowiązywać pozwanego do przedłożenia tych dokumentów, skoro takie same dokumenty mogą wygenerować powodowie, a na nich spoczywa ciężar udowodnienia dostawy towaru oraz ewentualnego salda pozwanego (k. 63 akt).

Sprawa została rozpoznana w postępowaniu uproszczonym (k. 1 akt).

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości wobec niewykazania zasadności dochodzonego roszczenia (art. 6 k.c.).

Sąd przychylił się do stanowiska pozwanego, że pozew nie spełniał wymóg z art. 128 ¹ k.p.c., albowiem w jego petitum nie zawarto wniosków dowodowych, powołując się na dowody jedynie w uzasadnieniu, czego konsekwencją jest sankcja wyrażona w zdaniu drugim tego artykułu – brak zgłoszenia wniosków dowodowych, co oznacza, że Sąd musiał uznać, że powodowie w pozwie nie zgłosili żadnych wniosków dowodowych na poparcie swojego stanowiska.

Pełnomocnik powodów w odpowiedzi na sprzeciw, w piśmie procesowym z 5 kwietnia 2024 r. wniósł wprawdzie w petitum o przeprowadzenie dowodu z faktur i wezwania dołączonych do pozwu oraz z umowy i faktur wraz z zamówieniami, dołączonych do pisma z 5 kwietnia 2024 r., ale nie skonkretyzował, jakie fakty mają być wykazane tymi dowodami, czym naruszył przepis art. 235 ¹ k.p.c. Wskazanie ogólnie, że dowody te zostały powołane na ,,okoliczność zasadności powództwa” nie było wystarczające, albowiem – jak słusznie podano w sprzeciwie pozwanego - wskazanie faktów, które strona chce wykazać danym dowodem ma być zindywidualizowane co do każdego faktu i co do każdego dowodu. Należy zatem przy każdym dowodzie wskazać, jaki fakt ma nim zostać dowiedziony. Tego strona powodowa nie uczyniła. Z tych względów Sąd na rozprawie pominął dowody z dokumentów przedłożonych przez powodów na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 6 k.p.c. Strona powodowa miała szansę sformułować wnioski dowodowe poprawnie, albowiem doręczono pełnomocnikowi powodów pismo pozwanego z zarzutami dotyczącymi nieprawidłowego sformułowania pozwu i wniosków dowodowych. Strona powodowa jednak tego nie uczyniła, a w piśmie z dnia 5 kwietnia 2024 r. ograniczyła się do lakonicznego stwierdzenia, że wnosi o przeprowadzenie dowodu z dokumentów ,,na okoliczność zasadności powództwa”. Rolą Sądu nie jest domyślanie się, co strona powodowa miała przez to na myśli i jakie konkretnie fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy chciała wykazać przedłożonymi do akt dokumentami.

Sąd na rozprawie oddalił wniosek powodów o zobowiązanie pozwanego do przedłożenia dokumentów wskazanych w piśmie pełnomocnika powodów z 5 kwietnia 2024 r., albowiem nie jest obowiązkiem pozwanego przedkładanie dowodów przeciwko sobie, jeśli podobne dowody może przedłożyć strona, która się na nie powołuje dla wykazania faktów istotnych dla tej strony. Przeprowadzenie tych dowodów było zresztą zbędne i zmierzało do przedłużenia postępowania, skoro strona powodowa z przyczyn wskazanych wyżej nie wykazała najpierw okoliczności podstawowych, tj. zawarcia umowy między stronami i dostawy towaru, za który według twierdzeń pozwu wystawiono faktury. Strona powodowa nie wykazała więc zasadności roszczenia. Wykazanie w tych okolicznościach zaksięgowania przez pozwanego faktur będących podstawą powództwa – na taką okoliczność według powodów miały być przedstawione dokumenty żądane od pozwanego (k. 38 akt) – i tak nie stanowiłoby wystarczającej podstawy do uwzględnienia żądania pozwu. Sam fakt zaksięgowania faktur nie oznacza bowiem, że zostałoby wykazane, iż strony zawarły określoną umowę, powodowie wywiązali się z tej umowy i dostarczyli towary, a pozwany został wezwany do zapłaty ceny za te towary. Z tych przyczyn na rozprawie pominięto również dowód z dokumentów, których przedłożenia przez pozwanego domagali się powodowie (k. 63 akt)..

Powodowie nie wykazali również, kiedy faktury dołączone do pozwu zostały dostarczone pozwanemu, a zatem nie wykazali również wymagalności poszczególnych kwot objętych fakturami i popadnięcia przez pozwanego w opóźnienie w zapłacie tych kwot. Z tego względu nie wykazali zasadności i wysokości roszczenia w zakresie odsetek za opóźnienie i rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.

Z tych przyczyn powództwo podlegało oddaleniu w całości (pkt 1 sentencji wyroku).

Przechodząc do rozważań prawnych, należy zauważyć, że zgodnie z art. 605 kodeksu cywilnego (dalej: k.c.) przez umowę dostawy dostawca zobowiązuje się do wytworzenia rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku oraz do ich dostarczania częściami albo periodycznie, a odbiorca zobowiązuje się do odebrania tych rzeczy i do zapłacenia ceny. Z kolei w myśl art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (t.j.: (...)) w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny, wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: 1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie; 2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.

W niniejszej sprawie powodowie nie wykazali dostarczenia pozwanemu towarów, a nawet nie zawnioskowali dowodu na tę okoliczność. Dostawa towarów jest zaś warunkiem żądania zapłaty za nie ceny oraz odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych. Skoro powodowie nie wykazali dostarczenia towarów, nie mogą skutecznie domagać się od pozowanego zapłacenia za nie ceny.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. według zasady odpowiedzialności za wynik sprawy. Powodowie przegrali sprawę w całości, dlatego powinni zwrócić pozwanemu poniesione koszty zastępstwa procesowego w kwocie 1.800 zł (§ 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie; Dz.U. poz. 1800 ze zm.).