I C 247/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Chełmnie z 2019-04-18
Sygn. akt I C 247/18
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 kwietnia 2019 r.
Sąd Rejonowy w Chełmnie Wydział I Cywilny
w składzie następującym :
Przewodniczący : SSR Julita Preis
Protokolant: sekr. sąd. Małgorzata Beska
po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2019 r. w Chełmnie
sprawy z powództwa R. B. (1)
przeciwko M. B.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności
I. Pozbawia tytuł wykonawczy - postanowienie Sądu Rejonowego w Chełmnie wydane przez Sąd Rejonowy w Chełmnie w sprawie o sygnaturze I (...)w zakresie punktu 3, zaopatrzony w klauzulę wykonalności co do punktu 3 dnia 12 stycznia 2018 r. - wykonalności w części ponad kwotę 6182,12 zł ( sześć tysięcy sto osiemdziesiąt dwa złote dwanaście groszy) należną z tytułu zasądzonej spłaty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty , w przypadku zwłoki w płatności .
II. Oddala powództwo w pozostałej części .
III. Ustala , że nie uiszczone koszty sądowe od uiszczenia , których strony były zwolnione poniesie Skarb Państwa .
IV. Przyznaje ze Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Chełmnie :
- adwokatowi M. W. prowadzącemu Kancelarię Adwokacką w C. kwotę 1476,00 zł ( jeden tysiąc czterysta siedemdziesiąt sześć złotych ) , w tym VAT, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.
- adwokat Z. Ś. prowadzącej Kancelarię Adwokacką w C. kwotę 1476,00 zł ( jeden tysiąc czterysta siedemdziesiąt sześć złotych ) , w tym VAT, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu.
UZASADNIENIE
Powód R. B. (1) złożył dnia 12 marca 2018 r. pozew przeciwko M. B. domagając się : pozbawienia w całości wykonalności tytułu wykonawczego, stanowiącego postanowienie wydane przez Sąd Rejonowy w Chełmnie z dnia 16 lutego 2017 roku, sygn. akt (...), zaopatrzone w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 12 stycznia 2018 roku co do pkt. 3 postanowienia oraz zasądzenia od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa według norm przepisanych. Nadto powód na podstawie art. 755 § 1 pkt 3 kpc wniósł o zabezpieczenie powództwa przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego , wszczętego przez (...) M. G. sygn. akt (...)do czasu prawomocnego rozpatrzenia sprawy .
Uzasadniając swe żądanie powód wskazał , że (...) pismem z dnia 2 marca 2018 roku zawiadomił powoda o wszczęciu postępowania egzekucyjnego prowadzonego z wniosku wierzyciela M. B.. Komornik ustalił, że wysokość wymagalnego świadczenia głównego wynosi 7 156,33 zł, zaś roszczenie uboczne o odsetki na dzień 20.02.2018 roku to kwota 220,96 zł. Powód jako podstawę żądania pozbawienia wykonalności w/w tytułu egzekucyjnego wskazał art. 840 §1 pkt 2 kpc i podniósł zarzut potrącenia roszczenia w części dotyczącej kwoty dochodzonej w postępowaniu egzekucyjnym tj. co do kwoty 7.156,33 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Powód wskazał , że w pozostałym zakresie spełnił świadczenia na rzecz pozwanej przelewając w dniu 17 listopada 2017 roku kwotę 7.600,87 zł tytułem spłaty w wykonaniu zobowiązania wynikającego z pkt.3 zwalczanego tytułu wykonawczego. Jednocześnie powód wskazał, że zdarzenia powodujące wygaśnięcie należności zasądzonej orzeczeniem nastąpiły po zamknięciu rozprawy. Wobec powyższego zdaniem powoda roszczenie objęte przedmiotowym tytułem wykonawczym wygasło, wobec skutecznego potrącenia przez powoda wymagalnej wierzytelności przysługującej mu w stosunku do pozwanej ( art.498 kc, art.840 § 1 pkt 2 kpc). Powód wskazał , że dokonał potrącenia po powstaniu tytułu egzekucyjnego, albowiem wiedzę o istnieniu zadłużenia wygenerowanego przez pozwaną M. B. w stosunku do Spółdzielni Mieszkaniowej powziął po otrzymaniu wezwania z dnia 26 października 2017 roku oraz , że pozwana od lat zajmuje lokal mieszkalny położony w C. przy ul. M.C. S. 7/20 , który mocą prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 16 lutego 2017 roku sygn. akt (...) został przyznany na wyłączną własność powodowi R. B. (1). Jednocześnie pozwana zobowiązana została do wydania przedmiotowego lokalu powodowi, czego do dnia złożenia pozwu nie uczyniła. Powód wskazał , że toczy się postępowanie o eksmisję przed(...) P. L. w sprawie o sygn.(...) Pozwana bezprawnie przebywa w lokalu należącym do powoda, nadto nie uiszcza należności wobec Spółdzielni Mieszkaniowej w C., czym wygenerowała zadłużenie na łączną kwotę 6.912,57 zł na dzień 26 października 2017 roku oraz za listopad 2017 roku w kwocie 243,76 zł. Powód uregulował powyższą należność i złożył wobec pozwanej oświadczenie o potrąceniu pismem z dnia 13 listopada 2017 roku, odebranym przez pozwaną w dniu 28 listopada 2017 roku, jednocześnie spłacając na jej rzecz pozostałą wierzytelność. Mimo, że zobowiązanie powoda w zakresie potrąconej kwoty wygasło przez uiszczenie (zaś w pozostałym zakresie zaspokoił roszczenie) pozwana skierowała wniosek egzekucyjny do komornika, dlatego powód zmuszony jest podjąć obronę merytoryczną wskazując, że z chwilą dokonania potrącenia wierzytelność została umorzona ze skutkiem wstecznym, co wyłącza również roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie.
Sąd postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2018 r. udzielił zabezpieczenia powództwa przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Chełmnie M. G. pod sygnaturą (...) do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy .
Pozwana M. B. w odpowiedzi na pozew wniosła : o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie na rzecz pozwanej kosztów procesu w wysokości zgodnej z normami przepisanymi lub spisem kosztów, który przedłoży się na rozprawie.
Uzasadniając swe stanowisko pozwana podniosła , że dokonując analizy twierdzeń i wniosków powołanych przez powoda w pozwie o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego należy odnieść się do treść art 840 kpc , zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście lub po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne. Pozwana wskazała , że zgodnie z treścią postanowienia Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 31.07.2014 r. w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po zmarłej dnia 12.04.2012 r. R. B. (2) ( sygn. akt (...)) spadek nabyli : R. B. (1), J. B. i M. B.- każdy w 1/3 części. Postanowienie uprawomocniło się z dniem 22 sierpnia 2014 roku. W postępowaniu o dział spadku po zmarłej R. B. (2), jakie prowadzone było przed tut. Sądem przez I Wydział Cywilny pod sygnaturą akt (...), lokal mieszkalny położony przy ulicy M.C. S. (...), którego powód był współwłaścicielem w 4/6 części został przyznany na własność R. B. (1), z jednoczesnym obowiązkiem spłaty na rzecz M. B. w kwocie 14.757,20 zł. Nie polega na prawdzie twierdzenie powoda, jakoby powód nie miał wiedzy o zadłużeniu lokalu, stanowiącego majątek spadkowy i powziął ją dopiero po doręczeniu pisma Spółdzielni Mieszkaniowej z dnia 26 października 2017 roku.
Pozwana wskazała, że przed Sądem Rejonowym w Chełmnie toczyły się postępowania, z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej, przeciwko wszystkim spadkobiercom zmarłej R. B. (2), o sygnaturach ; (...) i(...). W ocenie pozwanej powoływana w pozwie okoliczność, jakoby zarzut potrącenia miał być dokonany skutecznie, nie może zostać uwzględniona przez Sąd, ponieważ de facto po stronie powoda nie powstała wierzytelność, tak aby sporne potrącenie nie mogło zostać dokonane skutecznie. Skoro powód w trakcie toczącego się postępowania o dział spadku miał wiedzę w przedmiocie istnienia zadłużenia lokalu (postępowania (...) oraz (...),) , którego był współwłaścicielem w 4/6 części, to powód nie mógł skutecznie dokonać potracenia z wierzytelności przysługującej M. B. długów spadkowych, które były przedmiotem rozpoznania w innym postępowaniu sądowym i które solidarnie obciążały także jego. Powód przez cały czas był bowiem współwłaścicielem przedmiotowego lokalu, był w nim zameldowany i fakt jego niezajmowania nie może uwalniać go od odpowiedzialności za długi wobec Spółdzielni Mieszkaniowej. Co najwyżej powód mógł żądać od pozostałych spadkobierców zwrotu tego, co świadczył, w częściach odpowiadających wielkości ich udziałów w spadku ( art. 1034 § 1 zd. 2 kc ), ale w żadnym razie nie może dowolnie obciążyć długami spadkowymi pozwanej.
Stanowisko pozwanej poparte jest licznym orzecznictwem i poglądami doktryny w tym przedmiocie. Pozwana powołała : postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 1997 r. wydane w sprawie o sygnaturze (...) , wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2015 r. wydany w sprawie (...) z dnia 13-05-2015 ( Biuletyn (...); (...) ) , postanowienie Sądu Najwyższego z dni a05 lutego 2002 r. wydane w sprawie (...) ) Ponadto, pozwana podniosła , że regulowała należności za zajmowane mieszkanie, na dowód czego, na rozprawie przedłoży się potwierdzenia zapłaty dokonane na rzecz Spółdzielni. Istotną okolicznością w ocenie pozwanej jest także fakt, że pozwany w toku toczących się postępowań sądowych deklarował, że będzie partycypować w miesięcznych należnościach za wspólne mieszkanie na rzecz Spółdzielni i płacić będzie kwotę około 90 zł, Pozwana była przekonana o tym, ze powód wywiązuje się z zadeklarowanej należności.
Sąd ustalił co następuje :
R. B. (2) i R. B. (1) byli współwłaścicielami odrębnej własności lokalu mieszkalnego położonego w C. przy ul. (...) w równych częściach . R. B. (2) zmarła 12 kwietnia 2012 r. R. B. (2) w mieszkaniu w C. przy ul. (...) zamieszkiwała przed śmiercią z córką M. B.. R. B. (1) musiał opuścić to mieszkanie w związku z zarzutami znęcania się nad rodziną . Po śmierci R. B. (2) w/w lokalu zamieszkiwała wyłącznie M. B..
W Sądzie Rejonowym w Chełmnie toczyło się z wniosku R. B. (1) postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po R. B. (2), sygnatura akt (...). Postanowieniem z dnia 31 lipca 2014 r. Sąd stwierdził , że spadek po R. B. (2), na podstawie ustawy nabyli : maż R. B. (1), córka M. B. i syn J. B., każdy z nich w 1/3 części.
dowód : - zeznania powoda R. B. (1) - k. 132
- zeznania pozwanej M. B. – k. 139 v – 140
- postanowienie Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 31 lipca 2014 r. w sprawie (...)– k.14 akt sprawy (...)
Z wniosku R. B. (1) toczyło się także w Sądzie Rejonowym w Chełmnie postępowanie o dział spadku po R. B. (2), sygnatura akt (...) W uzasadnieniu wniosku R. B. (1) wskazał , że w skład spadku wchodzi udział w wysokości ½ we współwłasności nieruchomości położonej w C. przy ul. (...) , którą włada M. B. i która nie opłaca czynszu do Spółdzielni Mieszkaniowej w C., w związku z czym został wydany nakaz zapłaty , który obciąża wszystkich spadkobierców. Do wniosku została dołączona kopia wezwania z dnia 27 października 2014 r. skierowanego przez Spółdzielnię Mieszkaniową w C. do R. B. (1) i R. B. (2) o uregulowanie należności za mieszkanie w łącznej kwocie 3396,13 zł . W postępowaniu tym ani wnioskodawca , ani uczestniczka postępowania M. B. nie zgłosili do rozliczenia opłat, które niesystematycznie dokonywali do Spółdzielni Mieszkaniowej w C. za wchodzący w skład spadku lokal mieszkalny . Postanowieniem z dnia 16 lutego 2017 r. wydanym w sprawie (...) Sąd Rejonowy w Chełmnie w punkcie 1 ustalił , że w skład spadku po R. B. (2), zmarłej 12 kwietnia 2012 roku w Ś., ostatnio stale zamieszkałej w C. wchodzi udział wynoszący 1/2 w nieruchomości – odrębnej własności lokalu mieszkalnego położonego w C. przy ulicy os. (...) wraz z udziałem w częściach wspólnych nieruchomości dla której Sąd Rejonowy w Chełmnie prowadzi księgę wieczystą o oznaczeniu (...), w punkcie 2 dokonał działu spadku po R. B. (2) w ten sposób, że przypadający jej udział w odrębnej własności lokalu mieszkalnego numer (...) w budynku numer (...) położonego w C. przy ulicy os. (...) wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej dla której Sąd Rejonowy w Chełmnie prowadzi księgę wieczystą (...) o wartości 44.271,50 zł przyznał na wyłączną własność R. B. (1) i zobowiązał uczestniczkę M. B. do wydania przedmiotowego lokalu wnioskodawcy R. B. (1) w terminie trzech miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia, w punkcie 3 zasądził od R. B. (1) na rzecz M. B. kwotę 14.757,20 zł z tytułu spłaty jej udziału w spadku płatną w terminie dwóch miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności. Apelację od postanowienia Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 16 lutego 2017 r. złożyła M. B.. Na rozprawie apelacyjnej dnia 13 września 2017 r. pełnomocnik R. B. (1) poinformował o spłacie przez R. B. (1) w kwietniu 2017 r. kwoty 4000,00 zł z tytułu niezapłaconych opłat za lokal w C. przy ul. M.C. S. 7/20 i wniósł o zmianę jego spłaty na rzecz uczestniczki postępowania o tę kwotę . Wniosek ten nie został uwzględniony przez Sąd II instancji , który postanowieniem z dnia 13 września 2017 r. oddalił apelację uczestniczki . Tym samym postanowienie Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 16 lutego 2017 r. wydane w sprawie (...)stało się prawomocne .
dowód : - akta sprawy Sądu Rejonowego w Chełmnie (...) w zakresie , w którym na rozprawie w dniu 18 grudnia 2018 r. Sąd przeprowadził dowód z tych akt - k. 123 , k. 143 – 164
- kopie wpłat dokonanych na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej w C. przez M. B. - k.83 – 87 , k. 134 -138
- kopie wpłat dokonanych na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej w C. przez R. B. (1) - k. 105 – 107
Opłaty za lokal mieszkalny położony w C. przy ulicy os. (...)- S. 7/20 należne administrującej lokalem Spółdzielni Mieszkaniowej w C. nie były regulowane na bieżąco od kilku lat. Dnia 10 lipca 2014 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa w C. wystąpiła z powództwem do Sądu Rejonowego w Chełmnie przeciwko R. B. (1) i M. B. domagając się od pozwanych solidarnej zapłaty kwoty 1614,99zł wraz z odsetkami ustawowymi od poszczególnych kwot za okres od grudnia 2013 r. do czerwca 2014 r. z tytułu czynszu i należnych opłat za lokal mieszkalny położony w C. na os. M.C. S. 7/20 . Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą (...) . Dnia 10 października 2014 r. Sąd uwzględnił żądanie i wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym nakazujący pozwanym zapłatę solidarną żądanej kwoty wraz z odsetkami ustawowymi od poszczególnych kwot do dnia zapłaty oraz kwoty 612,50 zł z tytułu kosztów procesu. Nakaz zapłaty stał się prawomocny z dniem 18 listopada 2014 r. Na wniosek powoda Sąd dnia 23 stycznia 2015 r. nadał klauzulę wykonalności na powyższy nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym .
Dnia 02 października 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa w C. wystąpiła z kolejnym powództwem do Sądu Rejonowego w Chełmnie przeciwko R. B. (1) , M. B. i J. B. domagając się od pozwanych solidarnej zapłaty kwoty 3473,10 zł wraz z odsetkami ustawowymi od poszczególnych kwot za okres od czerwca 2014 r. do września 2015 r. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą (...)Wcześniej Spółdzielnia Mieszkaniowa w C. skierowała do R. B. (1) ( na adres jego aktualnego pobytu tj. na Zakład (...) w C. ) , M. B. i J. B. ( na adres C., ul. (...) ) ostateczne wezwanie do uregulowania zadłużenia z tytułu niezapłaconych opłat za utrzymanie i eksploatację lokalu mieszkalnego położonego w C. oś. M.C. S. 7/20 ) Dnia 27 listopada 2015r. Sąd uwzględnił żądanie i wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym nakazujący pozwanym zapłatę solidarną żądanej kwoty wraz z odsetkami ustawowymi od poszczególnych kwot do dnia zapłaty oraz kwoty 642,00 zł z tytułu kosztów procesu. M. B. złożyła sprzeciw od otrzymanego nakazu zapłaty z dnia 27 listopada 2015 r. W stosunku do pozwanych R. B. (1) i J. B. nakaz zapłaty uprawomocnił się i na wniosek powoda Sąd dnia 14 stycznia 2017 r. nadał w stosunku do tych pozwanych klauzulę wykonalności na powyższy nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym , przy uwzględnieniu kosztów nadania klauzuli w kwocie 120,00 zł . Sprawa w stosunku do M. B. została skierowana do rozpoznania w trybie postępowania uproszczonego , została zarejestrowana pod sygnaturą (...). Na rozprawie w dniu 6 grudnia 2017 r. pełnomocnik Spółdzielni Mieszkaniowej w C. cofnęła powództwo w stosunku do M. B., z uwagi na uregulowanie w dniu 13 listopada 2017 r. całego zadłużenia z tytułu opłat za przedmiotowy lokal mieszkalny i kosztów procesu , w związku z wpłatą do Spółdzielni kwoty 6912,57 zł przez R. B. (1). Pozwana M. B. oświadczyła , że spłata nastąpiła z pieniędzy , które jej ojciec jest jej winny na podstawie orzeczenia dotyczącego działu spadku , po pouczeniu , że kwestia rozliczeń pomiędzy pozwanymi jest odrębną kwestią M. B. wyraziła zgodę na cofnięcie pozwu , wobec czego Sąd umorzył postępowanie w sprawie.
dowód : - akta sprawy Sądu Rejonowego w Chełmnie (...) zakresie , w którym na rozprawie w dniu 18 grudnia 2018 r. Sąd przeprowadził dowód z tych akt - k. 123
- akta sprawy Sądu Rejonowego w Chełmnie (...) ( poprzednio(...) ) zakresie , w którym na rozprawie w dniu 18 grudnia 2018 r. Sąd przeprowadził dowód z tych akt - k. 123.
Dnia 26 października 2017 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa w C. skierowała do R. B. (1) wezwanie do uregulowania zaległości związanych z lokalem położonym w C. na os. M.C. S. 7/20 według stanu na dzień 26.10.2017 r. w kwocie 6912,57 zł. Na kwotę tą składały się: zaległość w opłatach za lokal za okres od kwietnia do października 2017 r. , przy uwzględnieniu rozliczeń wody i ogrzewania oraz dokonanych częściowo wpłat - w kwocie 952,36 zł, naliczone odsetki w kwocie 9,41 zł , należności zasądzone nakazami zapłaty w postępowaniu upominawczym w łącznej kwocie 3858,18 zł w tym : ze sprawy (...) w kwocie 384,99 zł i ze sprawy(...) w kwocie 3473,19 zł , naliczone odsetki od kwot zasadzonych nakazami zapłaty: (...) w kwocie 253,60 zł i I Nc 902/15 w kwocie 370,03 zł, koszty windykacyjne w kwocie 148,90 zł ( na które składały się : kwota 42,00 zł z nakazu (...), kwota 42,00 zł z nakazu (...), kwota 31,00 zł za uzyskanie danych PESEL z Urzędu Miasta dotyczących J. B. i kwota 33,90 zł z tytułu kosztów wysyłki pism listem poleconym ) , koszty windykacyjne związane w kosztami wynagrodzenia radcy prawnego zasądzonymi na rzecz Spółdzielni w kwocie 1320,00 zł ( kwota 600,00 zł z nakazu (...), kwota 600,00 zł z nakazu (...)i kwota 120,00 zł w związku z klauzulą w sprawie (...)) .
Kwota 1230,00 zł z nakazu zapłaty(...) została już wcześniej uregulowana przez M. B..
Dnia 13 listopada 2017 r. R. B. (1) zapłacił tę kwotę6912,57 zł. Wcześniej dnia 09 listopada 2017 r . R. B. (1) zapłacił kwotę 243,76 zł z tytułu opłat za lokal położony w C. na os. M.C. S. 7/20 za listopada 2017 r.
dowód: - wezwanie z dnia 26.10.2017 r. – k. 11
- pismo Spółdzielni Mieszkaniowa w C. z dnia 04.04.2019 r. – k. 171 -173
- potwierdzenie wpłaty kwoty 6912,57 zł z dnia 13.11.2017 r. – k. 9
- potwierdzenie wpłaty kwoty 243,76 zł z dnia 09.11.2017 r. – k. 10
W piśmie z dnia 13 listopada 2017 r. skierowanym do M. B.. adwokat B. S. powołując się na pełnomocnictwo R. B. (1) udzielone przez osobę upoważnioną , w związku z nadejściem wymagalności jej roszczenia wobec R. B. (1) z tytułu spłaty jej udziału w spadku po zmarłej R. B. (2) tj. kwoty zasądzonej w pkt. 3 postanowienia w sprawie o dział spadku , oświadczyła , że potrąca wierzytelność M. B. z wierzytelnością przysługującą R. B. (1) wobec niej , wynikającą z zapłaty przez niego jej zaległości z tytułu opłat na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej w C. za lokal mieszkalny numer (...) w budynku nr (...) położony w C. przy ul. os (...) - S.. Pełnomocnik R. B. (1) wskazała w w/w piśmie , że M. B. zajmuje przedmiotowy lokal i nie uiszcza należnych opłat eksploatacyjnych, w związku z czym powstała zaległość na łączną kwotę 7156,33 zł za okres od stycznia do listopada 2017 roku, którą w całości uregulował jej mandant. Wskazała , że po potrąceniu do zapłaty na rzecz M. B. z tytułu spłaty pozostaje kwota 7 600,87 zł, wynikająca z następującej różnicy : 14 757,20 zł - 7 156,33 zł = 7600,87 zł.
Dnia 17 listopada 2017 r. R. B. (1) uiścił na rzecz M. B. kwotę 7600,87 zł z tytułem spłaty z działu spadku - postanowienie Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 16.02.2017 r. (...) , po potrąceniu spłaty długu wobec Spółdzielni Mieszkaniowej w C..
W piśmie z dnia 19 grudnia 2018 r. kierowanym do M. B.. R. B. (3), jako pełnomocnik Pana R. B. (1), działając na podstawie pełnomocnictwa notarialnego z dnia 11.04.2017 r . ( repertorium (...), ) znajdującego się w aktach sprawy o sygn. (...) Sądu Rejonowego w Chełmnie, oświadczyła , że dokonuje potrącenia jej wierzytelności z tytułu spłaty udziału w spadku po zmarłej R. B. (2), wynikającej z pkt. 3 postanowienia Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 16 lutego 2016 r. sygn. akt (...) z wierzytelnością przysługującą R. B. (1) w stosunku do M. B. z tytułu zaległości w opłatach na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej w C. za lokal mieszkalny nr (...) w budynku nr (...) położony przy ul. (...). M. S. w kwocie 7 156,33 zł za okres od stycznia 2017 do listopada 2017 roku, którą w całości uregulował Pan R. B. (1). Pismo M. B. otrzymała na rozprawie w dniu 19 grudnia 2018 r.
dowód: - pełnomocnictwo udzielone przez R. B. (1) R. B. (3) – k. 5
- oświadczenie o potrąceniu z dnia 13.11.2017 r. wraz z dowodem doręczenia M. B. – k. 6 -7
- oświadczenie o potrąceniu z dnia 19.12.2018 r. – k. 122
M. B. uzyskała klauzulę wykonalności w zakresie pkt. 3 postanowienia wydanego przez Sąd Rejonowy w Chełmnie z dnia 16 lutego 2017 roku, sygn. akt (...) przeciwko R. B. (1). W dniu 14 lutego 2018 r. złożyła do Komornika S. przy Sadzie Rejonowym w Chełmnie M. G. wniosek o wyegzekwowanie na podstawie powyższego tytułu wykonawczego od R. B. (1) kwoty 7156,33 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 13.09.2017 r. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą (...). Komornik wszczął postępowanie egzekucyjne w zakresie egzekucji należności głównej 7156,33 zł. Dnia 02 marca 2018 r. dokonał zajęcia świadczenia emerytalnego otrzymywanego przez R. B. (1) z ZUS. Dnia 24 kwietnia 2018 r. postępowanie egzekucyjne zostało zawieszone z uwagi na udzielone przez Sąd zabezpieczenie w sprawie .
dowód: akta egzekucyjne Komornika S. przy (...) M. G. (...) , z których Sąd przeprowadził dowód na rozprawie w dniu 14 listopada 2018 r. – k. 109
Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów wyżej szczegółowo opisanych , w tym zgromadzonych w aktach spraw toczących się przed Sądem Rejonowym w Chełmnie :(...), (...) (...) (...)( poprzednio I (...)) , z których dowód Sąd przeprowadził na rozprawie w dniu 19 grudnia 2018 r. oraz w aktach egzekucyjnych Komornika S. przy Sądzie Rejonowym w Chełmnie M. G. (...) , z których Sąd przeprowadził dowód na rozprawie w dniu 14 listopada 2018 r. Sąd oparł się także w części na zeznaniach pozwanej M. B. (k. 139 -140 ) , którym co do zasady Sąd dał wiarę, gdyż znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym . Sąd w części także uwzględnił zeznania powoda R. B. (1) ( k. 132 – 133 ) , w ocenie Sądu powód wielu spraw już nie pamięta , dlatego jego zeznania były sprzeczne z dokumentami dotyczącymi np. regularnej płatności opłat za lokal mieszkalny numer (...) w budynku nr (...) położony w C. przy ul. os (...) - S.. Sąd postanowieniem z dnia 19 grudnia 2018 r. oddalił wniosek pełnomocnika powoda o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka R. B. (3) jako wniosek spóźniony ,zgłoszony po udzielonym pełnomocnikowi powoda na rozprawie 28 września 2018 r. terminie 14 dni do zgłoszenia ewentualnych wniosków dowodowych w związku z wniesioną odpowiedzią na pozew .
Sąd zważył co następuje :
Powód R. B. (1) wniósł o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego, stanowiącego postanowienie wydane przez Sąd Rejonowy w Chełmnie z dnia 16 lutego 2017 roku, sygn. akt (...), zaopatrzone w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 12 stycznia 2018 roku co do pkt. 3 postanowienia.
Art. 840 § 1 kpc stanowi, że dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:
1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;
2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne;
3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.
W punkcie 3 postanowienia z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie (...)Sąd Rejonowy w Chełmnie zasądził od R. B. (1) na rzecz M. B. kwotę 14.757,20 zł z tytułu spłaty jej udziału w spadku, płatną w terminie dwóch miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności. Postanowienie to zaopatrzone w klauzulę wykonalności stanowi tytuł wykonawczy w sprawie egzekucyjnej prowadzonej przez Komornika S. przy Sadzie Rejonowym w Chełmnie M. G. o sygnaturze (...)
Jest bezsporne pomiędzy stronami , że z tytułu spłaty udziału M. B. w spadku po matce R. B. (1) zapłacił jej dnia 17.11.2017 r. kwotę 7600,87 zł . Sporną kwestią pozostawało dokonane przez powoda potrącenie co kwoty 7 156,33 zł . Potrącenie jest zdarzeniem powodującym wygaśnięcie zobowiązania i aktualnie nie budzi wątpliwości w piśmiennictwie, ani orzecznictwie, że może ono stanowić podstawę powództwa z art. 840 § 1 pkt. 2 kpc . Zgodnie z art. 498 kc, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Art. 499 kc stanowi zaś , że potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.
Pozwana kwestionowała możliwość dokonania potrącenia należności z tytułu opłat za lokal mieszkalny wchodzący w skład spadku po przeprowadzaniu postępowania od dział spadku po R. B. (2). W dacie uprawomocnienia się postanowienia z dnia 16 lutego 2017 r. wydanego w sprawie(...) tj. w dniu 13 września 2017 r. należność w kwocie 6912,57 zł wobec Spółdzielni Mieszkaniowej w C. nie była uregulowana , czego dowodem jest wezwanie do zapłaty z dnia 26.10.2017 r. ( k. 11 akt ), a należność w kwocie 243,76 zł za listopada 2017 r. w ogólne nie wymagalna ( k.10 ) . Przedmiotem działu spadku jest stan czynny czyli aktywa spadku, dział spadku nie obejmuje zatem w zasadzie jego stanu biernego. Zgodnie bowiem z art. 686 kpc w postępowaniu działowym sąd rozstrzyga także m.in. o wzajemnych roszczeniach pomiędzy współspadkobiercami z tytułu posiadania poszczególnych przedmiotów spadkowych, pobranych pożytków i innych przychodów, poczynionych na spadek nakładów i spłaconych długów spadkowych. Poza spłaconymi długami, które w świetle powyższego objęte są prekluzją z art. 618 § 3 kpc ,. w związku z art. 688 kpc., inne długi dotyczące majątku spadkowego mogą być rozliczone po prawomocnym dokonaniu działu spadku .
Pozwana kwestionowała także , że ponosi odpowiedzialność za całość zadłużenia spłaconego przez powoda Spółdzielni Mieszkaniowej w C. . Jest to w ocenie Sądu zarzut uzasadniony . Udział pozwanej po śmierci matki we własności lokalu mieszkalnego numer (...) w budynku nr (...) położonego w C. przy ul. os (...) – S. wynosił 1/6 , zaś powoda 4/6 (udział z tytułu majątku wspólnego – 1/2 + 1/6 ze spadku po R. B. (2)), pozostały udział w wysokości 1/6 należał do J. B. . Art. 1035 kpc stanowi , że jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów tego tytułu. Art. 207 kc stanowi , że pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną. Jako spadkobiercy strony ponosiły odpowiedzialność solidarną, gdyż zgodnie z art. 1034 § 1 kc do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie, może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości ich udziałów. Opłaty należne Spółdzielni Mieszkaniowej w C. za ww. lokal mieszkalny są należne co do zasady , w przeważającej części , niezależnie od tego czy właściciel zamieszkuje w swoim lokalu czy też nie . W ocenie Sądu przy uwzględnieniu powoływanych wyżej przepisów pozwaną M. B. obciążały należne opłaty za lokal, zgodnie z jej udziałem we własności tego w 1/6 części i to do dnia, w którym ustała wspólność spadkowa tj. do dnia 13 września 2017 r. , kiedy to na mocy postanowienia Sądu w sprawie (...) jedynym właścicielem przedmiotowego lokalu i zobowiązanym do uiszczania opłat wobec Spółdzielni stał się powód. Mając to na uwadze Sąd przeanalizował jakie należności składały się na kwotę 7 156,33 zł, którą powód zapłacił na rzecz Spółdzielni w dniach 09.11.2017 r. i 13.11.2017 r. ( k. 9 – 10 akt sprawy ) i którą to kwotę potrącił z wierzytelnością pozwanej z tytułu należnej spłaty jej udziału w spadku po matce . Na kwotę uiszczoną przez powoda dnia 13.11.2017 r. - 6912,57 zł składała się zaległość w opłatach za przedmiotowy lokal za okres od kwietnia do października 2017 r., przy uwzględnieniu rozliczeń wody i ogrzewania oraz dokonanych częściowo wpłat - w kwocie 952,36 zł ( pismo Spółdzielni z dnia 04.04.2019 r. – k. 171 – 173 ) , z tego na okres IV – IX 2017 r. przypada kwota 708,60 zł , z czego pozwaną obciąża w ocenie Sądu stosownie do jej udziału we własności lokalu (...) tej kwoty tj. 118,10 zł. Na kwotę 6912,57 zł składały się też naliczone odsetki w kwocie 9,41 zł , wobec czego pozwaną obciąża 1/6 tej kwoty czyli 1,57 zł. Na kwotę 6912,57 zł składała się też należność zasądzona nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym ze sprawy (...) solidarnie od powoda R. B. (1) i pozwanej M. B. w kwocie 384,99 zł , jest to kwota , która pozostała do spłaty z tego nakazu , bowiem całość należności wynosiła 1614,99 zł wraz z odsetkami ustawowymi od poszczególnych kwot do dnia zapłaty oraz kwotę 612,50 zł z tytułu kosztów procesu. Jak wynika z informacji Spółdzielni Mieszkaniowej w C. pozwana na poczet należności z tego nakazu zapłaty uiściła kwotę 1230 zł , co przekracza jej udział 1/6, zarówno co do należności głównej , odsetek , jak i kosztów procesu , dlatego w tym zakresie potrącenie dokonane przez powoda nie mogło być skuteczne . Na kwotę 6912,57 zł składały się należność zasądzona nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym ze sprawy (...) ( poprzednio(...)) solidarnie od powoda R. B. (1) i pozwanej M. B. oraz J. B., w kwocie 3473, 19 zł , z kwoty tej pozwaną obciąża 1/6 tj. kwota 578,87 zł oraz odsetki naliczone od należności głównej w kwocie 370,03 zł, z czego pozwaną też obciąża 1/6 tj. 61,67 zł oraz koszty procesu w kwocie 642,00 zł z czego 1/3 obciąża pozwaną tj. kwota 214 zł . Na kwotę 6912,57 zł składały się należności, które nie obciążały pozwanej tj. jak wynika z informacji Spółdzielni Mieszkaniowej w C. : kwota 31,00 zł za uzyskanie danych PESEL z Urzędu Miasta dotyczących J. B. , kwota 33,90 zł z tytułu kosztów wysyłki pism listem poleconym ( nie wiadomo do kogo ) , kwota 120,00 zł zasądzona od powoda R. B. (1) i J. B. w związku z klauzulą w sprawie (...) oraz należność zapłacona z tytułu opłat za października 2017 r. , kiedy to pozwana nie była już współwłaścicielką przedmiotowego lokalu mieszkalnego , a powód nie przedstawił żadnych dowodów dlaczego cała opłata ma obciągać pozwana, zwłaszcza , że zgodnie z pkt. 2 postanowienia Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 16 lutego 2017 roku wydanego w sprawie (...) pozwaną zobowiązana była do wydania lokalu mieszkalnego powodowi dopiero po 13.12.2017 r. Podobnie powód nie wykazał podstaw do obciążenia pozwanej całą opłatą za lokal za listopada 2017 r. , którą uiścił na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej w C. dnia 09.11.2017 r. tj. kwotą 243,76 zł.
Mając na uwadze powyższe w ocenie Sądu powód mógł skutecznie złożyć oświadczenie o potrąceniu swej wierzytelności w stosunku do pozwanej z wierzytelnością pozwanej z tytułu spłaty jej udziału w spadku po matce w zakresie zapłaconej przez niego do Spółdzielni Mieszkaniowej w C. łącznej kwoty 974,21 zł (118,10 zł + 1,57 zł + 578,87 zł + 61,67 zł +214,00 zł) . W tym zakresie oraz w zakresie niespornym związanym z dokonaną przez powoda zapłatą na rzecz pozwanej kwoty 7600,87 zł żądanie było uzasadnione, gdyż wskutek złożenia przez powoda skutecznego oświadczenia i wskutek częściowej zapłaty należność pozwanej z tytułu spłaty jej udziału w spadku po matce w kwocie 8575,08 zł wygasła . Wobec czego Sąd w punkcie I sentencji wyroku pozbawił tytuł wykonawczy - postanowienie Sądu Rejonowego w Chełmnie wydane przez Sąd Rejonowy w Chełmnie w sprawie o sygnaturze (...) w zakresie punktu 3, zaopatrzony w klauzulę wykonalności co do punktu 3 dnia 12 stycznia 2018 r. - wykonalności w części ponad kwotę 6182,12 zł ( 14 757,20 zł – 8575,08 zł ) należną z tytułu zasądzonej spłaty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty , w przypadku zwłoki w płatności. W pozostałym zakresie w punkcie II sentencji orzeczenia powództwo jako niezasadne oddalił . W punkcie III sentencji orzeczenia Sąd ustalił , że nieuiszczone koszty sądowe od uiszczenia , których strony były zwolnione (postanowienia Sądu – k. 32 i k. 47 ) poniesie Skarb Państwa , brak było bowiem podstaw do obciążenia nimi którejś ze stron . W punkcie IV sentencji orzeczenia Sąd przyznał : pełnomocnikowi powoda tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu i pełnomocnikowi pozwanej tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu ze Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Chełmnie kwoty po 1476,00 zł , w tym VAT, ustalone zgodnie z § 2, 4 i 8 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( tj. Dz. U z 2019 r. , poz. 68 ), przy uwzględnieniu wartości przedmiotu sporu określonej w pozwie .
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Chełmnie
Osoba, która wytworzyła informację: Julita Preis
Data wytworzenia informacji: