Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 577/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w G. z dnia 6 maja 2022r. o sygn. akt (...)

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

Zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

M. W.,

P. Ż.,

K. B.,

G. P.,

niekaralność oskarżonych

aktualne karty karne

1013,10141015,1016

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

aktualne karty karne

Dokumenty urzędowe wystawione przez uprawniony podmiot

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

- apelacja obrońcy M. W. -

- zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, który miał wpływ na treść wyroku poprzez uznanie, że M. W. jako kierownik spalarni dokonał obrotu towaru oznaczonego podrobionymi znakami towarowymi w ilości co najmniej 611sztuk opakowań kawy (...) ujawnionej w przedsiębiorstwie (...), która to kawa na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w B., sygn. akt (...) podlegała przepadkowi na rzecz Skarbu Państwa poprzez zniszczenie w spalarni w ten sposób, że przekazał kawę J. W. wyrządzając firmie (...) szkodę w wysokości nie mniejszej aniżeli 21305,57zł,

- zarzut obrazy przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na treść wyroku, to jest art. 192§2 kpk poprzez przesłuchanie świadka J. W. bez udziału biegłego psychologa mimo, że zachodziły uzasadnione stanem zdrowia świadka wątpliwości co do zdolności postrzegania lub odtwarzania przez niego spostrzeżeń,

- apelacje obrońców G. P., P. Ż., K. B. –

- zarzut obrazy prawa karnego materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu, albowiem prawidłowa wykładnia znamienia „okoliczność mająca znaczenie prawne” występująca jako warunek sine qua non odpowiedzialności za fałszerstwo intelektualne stypizowane w art. 271 kk nie pozwala na subsumowanie prawidłowo ustalonego faktu, to jest podpisania się w protokole, w którym wpisano odmienny od faktycznie zastosowanego sposobu zniszczenia kawy jako okoliczności relewantnej prawnie,

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- szczegółowo punkt 5.2

Wniosek

- szczegółowo punkt 5.2

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.2.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.3.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- szczegółowo punkt 5.2

Wniosek

- szczegółowo punkt 5.2

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

wyrok Sądu Rejonowego w G. z dnia 6 maja 2022r., sygn. akt (...)

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd Okręgowy - po zapoznaniu się z całokształtem zgromadzonego materiału, treścią zaskarżonego wyroku, treścią jego uzasadnienia oraz treścią apelacji - doszedł do przekonania, iż zaskarżony wyrok należy zmienić.

Mając na uwadze, że obrońcy K. B., P. Ż. i G. P. nie złożyli wniosku o pisemne uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego, a uczynił to jedynie obrońca M. W., ale również prokurator (który wyroku nie zaskarżył), Sąd Okręgowy sporządzając je nie ograniczył się jednakże do wskazania czym kierował się oceniając zarzuty sformułowane we wniesionej przez obrońcę M. W. apelacji, ale wobec złożenia wniosku przez prokuratora o pisemne motywy wyroku sądu odwoławczego, Sąd Okręgowy odniósł się także do apelacji obrońców pozostałych oskarżonych. Sąd Okręgowy procedował także z urzędu w trybie art. 435 kpk w stosunku do A. Z. i B. B., którzy wyroku Sądu Rejonowego nie zaskarżyli.

Odnosząc się zatem do apelacji obrońcy M. W. , aprobując w całości przyjęte za podstawę wyroku ustalenia faktyczne sądu I instancji co do przebiegu zdarzenia, stwierdzić należy, że skarżący trafnie zakwestionował, jako niesłuszne, orzeczenie zawarte w punkcie „III” zaskarżonego wyroku polegające na nałożeniu na oskarżonego w trybie art. 46§1 kk obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego kwoty 21305,57zł. Natomiast apelacja kwestionująca winę M. W. w zakresie popełnienia występku z art. 305 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej była niezasadna.

Tak więc w ocenie sądu odwoławczego, sąd I instancji przeprowadził przewód sądowy zgodnie z wymogami procedury karnej i właściwie ustalił stan faktyczny słusznie uznając, iż oskarżony M. W. dopuścił się zarzucanego mu przestępstwa z art. 305 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej. Sąd I instancji nie dopuścił się żadnych podlegających uwzględnieniu z urzędu uchybień, które skutkowałyby koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, stosownie do wymogów art. 439 kpk lub 440 kpk. Nie budzi również zastrzeżeń prawidłowość dokonania przez Sąd Rejonowy ustaleń dotyczących przebiegu zdarzenia. Motywem przewodnim apelacji stał się dyskurs obrońcy ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, który ustalił, że M. W. dokonał przestępstwa opisanego w art. 305 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy. Argumenty obrońcy przyjęły formę polemicznego negowania prawidłowo ustalonych przez sąd meriti okoliczności. Zdaniem Sądu Okręgowego, sąd I instancji przeprowadził przewód sądowy w sposób wszechstronny i wnikliwy, dokonując wszelkich niezbędnych czynności dowodowych, koniecznych dla prawidłowego ustalenia stanu faktycznego i prawidłowego rozstrzygnięcia w zakresie winy oskarżonego. Ocena zgromadzonego materiału dowodowego mieściła się przy tym w granicach sędziowskiej swobody, należycie uwzględniając zasady logiki i prawidłowego rozumowania oraz wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego. Pozostawała ona wobec powyższego pod pełną ochroną dyspozycji art. 7 kpk, spotykając się w związku z tym z całkowitą akceptacją Sądu Okręgowego.

Podkreślić należy, że jak wynika z akt sprawy kawa, która została odnaleziona na terenie firmy (...) oznaczona była serią (...) (k. 5 akt). Jak ponadto wynika z pisma Administracji Skarbowej w B. z dnia 15 lipca 2020r. do spalarni której kierownikiem był M. W. została przekazana do zniszczenia kawa również o serii (...) (k. 91 akt). Wynika z tego, że poza sporem pozostaje to, że kawa odnaleziona u J. W. i kawa przeznaczona do zniszczenia w spalarni w O. była tą samą partią kawy. Wobec tego zeznania J. W. z etapu postępowania przygotowawczego gdy utrzymuje, że kawę otrzymał od M. W. nie mogą być pozbawione słuszności i w ocenie sądu odwoławczego całkowicie zasadnie Sąd Rejonowy przyznał im walor wiarygodności. Zwrócić należy uwagę na to, co słusznie akcentuje sąd I instancji w tym zakresie, że zeznania te J. W. składał w dniu 30 czerwca 2020r., a więc jeszcze przed jego hospitalizacją związaną z zatokowym udarem mózgu. Nie ma żadnych przesłanek ku temu, aby twierdzić, że wówczas J. W. był w tak złym stanie zdrowia, że mógł on powodować wątpliwości co do możliwości postrzegania lub odtwarzania okoliczności związanych z przekazaniem mu przez M. W. kawy. Owe zeznania nie budzą wątpliwości, są konkretne, jasne i dotyczą prostej w istocie okoliczności polegającej na wskazaniu osoby przekazującej mu kawę, którą z resztą J. W. znał. Oczywiście składając zeznania przed Sądem Rejonowym J. W. był już po udarze mózgu, ale co znamienne i wówczas na początku składania zeznań potwierdził powyższą okoliczność przekazania kawy i dopiero po chwili wskazał, że nie wie kto przekazał mu kawę zasłaniając się przebytym udarem mózgu. To było powodem skorzystania przez Sąd Rejonowy z trybu art. 391§1 kpk i odczytaniu zeznań tego świadka z etapu postępowania przygotowawczego. W tej sytuacji wobec rozbieżności w zeznaniach Sąd Rejonowy był zobowiązany dokonać oceny zeznań J. W. i sąd I instancji to uczynił nie przekraczając zasad swobodnej oceny dowodów. Taka sytuacja procesowa nie wymaga powoływania biegłego, który by uczestniczył w przesłuchaniu świadka i miałby dokonać swoistej oceny zeznań J. W., a do takiej oceny uprawniony jest jedynie sąd. Tak więc w tej sytuacji Sąd Rejonowy prawidłowo oddalił wniosek dowodowy obrońcy w tym zakresie (k. 871-872 akt) co potwierdził Sąd Okręgowy w trakcie rozprawy odwoławczej (k. 1020v akt). Nie może ulegać wątpliwości, że nie każda sytuacja, gdy w sprawie pojawiają się rozbieżności w zeznaniach wynikające również z pogorszenia stanu zdrowia świadka, automatycznie obliguje sąd do wezwania biegłego, w tym wypadku psychologa, na rozprawę. Powszechnie przyjmuje się też, że sam fakt, iż zeznania świadka nie pokrywają się także z uwagi na stan zdrowia, nie obliguje sądu do powołania biegłego, który uczestniczyłby w przesłuchaniu świadka. Konieczność taka zachodzi dopiero wówczas, jeśli po dokonaniu oceny zeznań w drodze stosowania zasady swobodnej oceny dowodów, sąd orzekający nie jest w stanie usunąć wątpliwości co do wartości jednej z wersji zeznań, która nie może zostać uznana za logiczną czy jasną i w takiej sytuacji może wesprzeć się opinią specjalisty. Z sytuacją taką nie mieliśmy jednak do czynienia w przedmiotowej sprawie. Z pisemnych motywów orzeczenia sądu I instancji jednoznacznie wynikało, że decyzja sądu o oddaleniu wniosku dowodowego obrońcy w tym zakresie została poprzedzona wnikliwą analizą obu zeznań, a w jej wyniku sąd doszedł do wniosku, że bez naruszenia art. 7 kpk, czy konieczności dokonywania samodzielnej weryfikacji specjalistycznych twierdzeń biegłego, możliwe było stwierdzenie przez sąd, że jako miarodajna podstawa ustaleń winny zostać przyjęte zeznania J. W. złożone w toku postępowania przygotowawczego.

Natomiast faktycznie, na co wskazuje obrońca, nie zdołano ustalić kiedy i w jakich okolicznościach M. W. zdołał „odłożyć sobie” paletę kawy, którą przekazał J. W., ale wobec wiarygodnych zeznań tego ostatniego nie ma to większego znaczenia dla odpowiedzialności M. W., także w sytuacji gdy całość kawy jak wskazano wyżej, oznaczona była tą samą serią i numerem, a więc była tym samym produktem. Podobnie rzecz ma się z okolicznością którą wskazuje skarżący, że nie wiadomo w jakich okolicznościach wszedł w posiadanie 1 paczki kawy autor anonimowego zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa, którą to paczkę (tej samej serii jak powyżej) dołączył on do owego zawiadomienia (k. 75 akt). Poglądu powyższego o tym, że to M. W. przekazał J. W. kawę nie zmienia też fakt, który akcentuje skarżący, że w ocenie pozostałych oskarżonych całość kawy uległa zniszczeniu, o czym będzie mowa poniżej przy okazji omówienia apelacji obrońców pozostałych oskarżonych.

Nie można zgodzić się z zarzutem obrońcy jakoby M. W. nie miał świadomości charakterystyki towarów, które miały ulec zniszczeniu (kawa) i nie miał też świadomości tego, że kawa podlega zniszczeniu ze względu na fakt, że była ona przedmiotem przestępstwa z art. 305 ustawy Prawo własności przemysłowej, co winno rzutować na brak jego winy. Z protokołów z czynności zniszczenia ruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa wynika wprost, że oprócz dat i miejsca zniszczenia kawy - (...) w O., zawarta jest też informacja w oparciu o jakie orzeczenia następuje zniszczenie, a jest to postanowienie Sądu Rejonowego w S. (...) z dnia 30 lipca 2019r., sygn. akt (...) oraz wyrok Sądu Rejonowego w B. (...) z dnia 11 marca 2019r., sygn. akt (...). Ponadto z tych samych protokołów wynika też, że zniszczeniu podlega kawa oznaczona podrobionym znakiem towarowym (...). Protokoły te, oprócz członków komisji likwidacyjnej podpisał też M. W. (k. 70-71, 72, 73, 409, 411, 412 akt). Przy tak sporządzonych dokumentach, których treść musiał znać M. W. z całą stanowczością należy powiedzieć, że oskarżony miał pełną świadomość tego z jakim produktem ma do czynienia i że nakaz zniszczenia wynika z orzeczeń sądu karnego. Innymi słowy oskarżony nie mając do tego uprawnień dokonał obrotu towarami (kawą) oznaczonymi podrobionym znakiem towarowym w rozumieniu art. 305 cytowanej wyżej ustawy w ten sposób, że przekazał (należy przyjąć, że nieodpłatnie) część kawy J. W., która to kawa miał przecież ulec zniszczeniu. Wobec powyższego fakt popełnienia przez M. W. występku z art. 305 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej nie może budzić wątpliwości.

Jak sygnalizowano wyżej słusznie natomiast skarżący podnosi zarzut nieprawidłowego zastosowania przez Sąd Rejonowy środka kompensacyjnego z art. 46§1 kk i nałożenie na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego w wysokości 21305,57zł – punkt „III” wyroku.

Jak wynika z akt sprawy sporna kawa została zatrzymana w marcu 2016r. (termin przydatności do spożycia to marzec 2017r. - k. 91v akt) na skutek popełnienia przestępstwa z art. 305 ust. 1 cytowanej ustawy, które polegało na nieuprawnionym używaniu znaku towarowego (...) w celu wprowadzenia do obrotu towarów z podrobionym znakiem towarowym, bez prawa jego używania. Sprawca jak wynika z opisu czynu przyjętego przez Sąd Rejonowy w B. oznaczał towary w postaci kawy w opakowaniach, podrobionym znakiem towarowym (...). Sprawca za to przestępstwo skazany został prawomocnie przez Sąd Rejonowy w B. wyrokiem z dnia 11 marca 2019r., sygn. akt (...) (k. 91, 95, 270, 493 akt) i w wyroku tym orzeczono także o przepadku kawy, która w efekcie trafiła do spalarni w O.. Co istotne w wyroku tym Sąd Rejonowy nie orzekał wobec wówczas oskarżonego obowiązku naprawienia szkody.

Artykuł 305 prawa własności przemysłowej opisuje znamiona typów czynów zabronionych, mających służyć zapewnieniu prawnokarnej ochrony przed naruszeniem praw ochronnych do znaków towarowych. Chodzi o przeciwdziałanie występującemu zjawisku „podszywania się” pod cudzą markę (tzw. „piractwo” w dziedzinie znaków towarowych). Mamy w tym wypadku do czynienia z działaniami w oczywisty sposób podważającymi zaufanie do znaków towarowych, ich zdolności do odróżniania towarów istniejących na rynku. W praktyce sprowadza się to zazwyczaj do tego, że w sklepach bądź na targowiskach oferowane są towary oznaczone bezprawnie cudzymi, zarejestrowanymi znakami towarowymi lub też takimi znakami podrobionymi. W ten sposób następuje sprzedaż towarów zazwyczaj jakościowo gorszych od oryginalnych. Oczywistą konsekwencją takiej sytuacji jest zjawisko dewaluacji marki.

W praktyce często podmioty pokrzywdzone przestępstwem z art. 305 składają w postępowaniu karnym wniosek o orzeczenie obowiązku naprawienia wyrządzonej tym czynem przestępnym szkody bądź sąd podejmuje taką decyzję z urzędu (art. 46 kk). Sądy nie uwzględniając jednak takiego wniosku, zazwyczaj uzasadniają taką swoją decyzję procesową praktyczną niemożnością ustalenia zarówno samego faktu zaistnienia szkody, jak i jej wielkości. W niniejszej sprawie jak wyżej wskazano kawa była opatrzona datą możliwości do spożycia na marzec 2017r., a więc kiedy orzekał Sąd Rejonowy w B. (11 marca 2019r.) termin możliwości spożycia produktu już minął (sąd ten nie orzekł obowiązku naprawienia szkody), a tym bardziej miało to miejsce w czasie orzekania przez Sąd Rejonowy w G. (6 maja 2022r.). Sąd Rejonowy w G. czyniąc ustalenia co do obowiązku naprawienia szkody oparł się o informację nadesłaną przez (...), gdzie wskazano, że cena cennikowa (...) jednej paczki kawy (...) 500g wynosi 34,87zł brutto. W informacji tej firma wykonała prosty zabieg polegający na wskazaniu ceny 1 paczki kawy z ważnym terminem przydatności do spożycia pomnożony przez ilość paczek i zatem całkowita wysokość szkody to 611 paczek x 34,87zł = 21305,57zł brutto (k. 446 akt). Brak jest natomiast jakichkolwiek danych, aby stwierdzić czy, a jeżeli tak, to jaka jest wartość kawy z przekroczonym terminem ważności do spożycia i w związku z tym czy pokrzywdzony w wyniku popełnionego przestępstwa poniósł realną szkodę, a ponadto szkodę wynikającą np. ze spadku sprzedaży towarów oznaczonych prawidłowo znakami towarowymi. Na marginesie zauważyć należy, że Komenda Policji w G. zwracała się do firmy (...) o określenie szkody spowodowanej podrobieniem znaków towarowych kawy (k. 443 akt). Wobec tego nie może być aprobowana kalkulacja poniesionej szkody dokonana przez Sąd Rejonowy bazująca na ustaleniu ilości towarów jakie zostały zabezpieczone w postępowaniu karnym i wartości oryginalnych towarów. Brak orzeczenia obowiązku naprawienia szkody w sprawie karnej nie oznacza, rzecz jasna, niemożności dochodzenia roszczeń w postępowaniu cywilnym. Z tych właśnie powodów Sąd Okręgowy rozpoznając apelację obrońcy M. W. zdecydował o uchyleniu punktu „III” zaskarżonego wyroku, który zawierał wskazany wyżej obowiązek naprawienia szkody.

W zakresie natomiast wymierzonej kary grzywny stwierdzić należy, iż sąd I instancji nie do końca działał w granicach sędziowskiego uznania, o którym mowa w art. 53§1 kk. Podkreślenia wymaga, że zgodnie z dyspozycją art. 438 pkt 4 kpk sąd odwoławczy jedynie wówczas ma podstawy do ingerowania w wymiar kary orzeczonej przez sąd I instancji, kiedy uzna, że orzeczona kara w sposób rażący odbiega od kary, którą sprawca powinien ponieść, a tak jest w istocie w przedmiotowej sprawie. Rażąca niewspółmierność (surowość) kary, o której mowa w art. 438 pkt 4 kpk zachodzi wtedy, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary można przyjąć, że zachodzi wyraźna różnica pomiędzy karą jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego, a więc nie chodzi o ewentualną różnicę w ocenach wymiaru kary, ale różnicę ocen tak zasadniczej natury, że karę dotychczas wymierzoną można, również w potocznym słowa znaczeniu uznać za rażąco niewspółmiernie surową w stopniu nie dającym się do zaakceptowania. Rażąca niewspółmierność (surowość) kary zachodzi bowiem wtedy, gdy suma stosowanych kar i środków karnych za przypisane przestępstwo nie uwzględnia należycie stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz nie realizuje w wystarczającej mierze celu kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, z jednoczesnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych jakie kara ma osiągnąć w stosunku, jak w niniejszej sprawie, do M. W.. W świetle powyższych zasad, co oczywiste nie można wymierzyć kary ponad winę sprawcy, chociażby przemawiały za tym potrzeby prewencji indywidualnej i ogólnej. Zdaniem sądu odwoławczego, Sąd Rejonowy wymierzając karę grzywny choć wziął pod uwagę w zasadzie wszystkie okoliczności obciążające i łagodzące, to analiza tychże nie doprowadziła ostatecznie, zdaniem Sądu Okręgowego do prawidłowych i trafnych wniosków, które przemawiały zwłaszcza na korzyść oskarżonego. Sąd I instancji nie do końca właściwie przeanalizował okoliczności istotne dla wymiaru kary (dotyczące tak popełnienia czynu jak i osoby sprawcy), które w efekcie winny skutkować wymierzeniem łagodniejszej kary grzywny. Ustaleń sądu meriti, że wobec oskarżonego można formułować pozytywną opinię kryminologiczną nie sposób podważać i tę ocenę akceptuje sąd odwoławczy. Natomiast sąd odwoławczy nie podziela stanowiska Sądu Rejonowego kiedy stwierdza, że konieczne jest wymierzenie, kwotowo ujmując, kary 12000zł grzywny. Okoliczności sprawy wskazują, że działanie oskarżonego popełniającego powyższy występek było incydentem w jego życiu. Zachowanie jego nie świadczy o lekceważącej postawie oskarżonego w stosunku do obowiązujących reguł porządku prawnego, a co za tym idzie nie świadczy o poczuciu bezkarności. Jest ono raczej efektem jego nieprzemyślanego postępowania. Nie można też inaczej przyjąć jak to, że oskarżony część kawy, która miała ulec zniszczeniu przekazał nieodpłatnie J. W. (nie ma żadnych dowodów, które świadczyłyby o tym, że było inaczej). Oczywiście faktu tego nie można nadmiernie eksponować, ale niewątpliwie jest to okoliczność łagodząca. W tym względzie, jeżeli chodzi o stopień winy oskarżonego i stopień społecznej szkodliwości czynu zasadna jest ocena sądu odwoławczego sprowadzająca się do złagodzenia kary grzywny do kwoty 6000zł. W istocie takie postępowanie oskarżonego, który niniejszego występku dopuścił się w okolicznościach opisanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, wymagało reakcji łagodniejszej ze strony sądu odwoławczego co do skorygowania wysokości kary grzywny na korzyść M. W.. Tym samym w przedmiotowej sprawie brak jest podstaw aby twierdzić, iż wymierzenie w niniejszym postępowaniu kary w takim kształcie jak proponuje to Sąd Rejonowy spełni wobec oskarżonego zwłaszcza cele wychowawcze. Analizując zatem orzeczenie o karze wymierzonej oskarżonemu Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż kara 6000zł grzywny jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu, jego zawinienia, a przy tym konieczna jest do spełnienia celów i funkcji wychowawczych. Występujące w sprawie okoliczności obciążające i łagodzące nie pozwalały uznać, iż zmieniona przez sąd odwoławczy i tym samym wymierzona oskarżonemu kara 6000zł grzywny jest rażąco niewspółmiernie łagodna w rozumieniu art. 438 pkt 4 kpk. Orzeczenie zatem w niniejszej sprawie kary grzywny takiej jaką wymierzył Sąd Okręgowy spełni swoje cele prewencyjne i wychowawcze. W ocenie sądu odwoławczego tak wymierzona kara grzywny winna również stanowić jeden z istotnych elementów samokontroli i samodyscypliny M. W..

Reasumując, sąd odwoławczy rozpoznający niniejszą sprawę przyjął, że kara grzywny w wymiarze 6000zł jest adekwatna do okoliczności i wagi czynu popełnionego przez oskarżonego i jego właściwości osobistych. Kara orzeczona przez Sąd Okręgowy w tym wymiarze jest również jak najbardziej współmierna do stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego czynu, powinna spełnić również wymogi w zakresie prewencji generalnej. Stwierdzić raz jeszcze należy, że kara 6000zł grzywny nie jest karą ani zbyt surową, ani zbyt łagodną i w istocie twierdzenie, że taka kara grzywny spełni wobec oskarżonego cele kary, jest zasadne. Ta konstatacja doprowadziła do zmiany zaskarżonego wyroku poprzez złagodzenie wobec M. W. kary grzywny do kwoty 6000zł. Sąd Okręgowy zatem przy wymierzeniu kary wziął pod rozwagę dowody przemawiające na korzyść jak i niekorzyść oskarżonego oraz fakt, że kara ma mieć funkcję także wychowawczą. Zdaniem Sądu Okręgowego odpowiednią reakcją na czyn popełniony przez oskarżonego jest wymierzenie kary grzywny w kształcie przyjętym przez sąd odwoławczy. Sąd Okręgowy jest przekonany, że wobec dolegliwości kary M. W. nigdy nie popełni podobnego ani innego przestępstwa, a orzeczona kara grzywny spełni swą funkcję prewencyjną oraz wychowawczą.

Odnosząc się natomiast do apelacji obrońców G. P., K. B. i P. Ż. ( oraz z urzędu w trybie art. 435 kpk w stosunku do A. Z. i B. B. ) podkreślić należy, że apelacje te można omówić łącznie, bowiem zawierają one tożsamy zarzut obrazy prawa materialnego polegający na nieprawidłowym zastosowaniu art. 271§1 kk i przypisaniu winy oskarżonym, która miała polegać na tym, iż będąc funkcjonariuszami publicznymi (urzędnikami Urzędu Skarbowego) poświadczyli nieprawdę w protokole z czynności zniszczenia ruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa w ten sposób, że poświadczyli podpisując protokół, iż ruchomości w postaci kawy oznaczonej podrobionym znakiem towarowym (...) co do których orzeczono przepadek zostały zniszczone przez spalenie, podczas gdy do zniszczenia poprzez spalenie nie doszło.

Apelacje obrońców zasługiwały na uwzględnienie w zakresie braku winy oskarżonych w granicach art. 271§1 kk. Wyrok Sądu Rejonowego został zmieniony poprzez uniewinnienie oskarżonych od popełnienia wyżej wskazanego przestępstwa, ale ponadto z innej jeszcze przyczyny niż sygnalizowali to obrońcy w środkach odwoławczych.

Otóż apelacje stawiając zarzut obrazy prawa materialnego wskazywały, że prawidłowa wykładnia znamienia „okoliczność mająca znaczenie prawne” występująca jako warunek sine qua non odpowiedzialności za fałszerstwo intelektualne stypizowane w art. 271§1 kk nie pozwala na subsumowanie prawidłowo ustalonego faktu, to jest podpisania się w protokole, w którym wpisano odmienny od faktycznie zastosowanego sposobu zniszczenia kawy.

Stwierdzić trzeba, że stan faktyczny ustalony przez Sąd Rejonowy jest czytelny i w istocie nie był kwestionowany przez żadną ze stron procesu. Niewątpliwie bowiem ustalono, że kawa dostarczona do spalarni w O. miała ulec zniszczeniu przez spalenie. Taki też zapis widniał w protokołach zniszczenia ruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa. Już w spalarni M. W. poinformował oskarżonych (członków komisji likwidacyjnych), że spalenie kawy nie jest możliwe. Ustalono więc i dokonano zniszczenia kawy w obecności członków komisji, poprzez zgniecenie mienia spychaczem i zepchnięcie na hałdę innych odpadów, w tym odpadów pochodzenia zwierzęcego. Z tej czynności zostały sporządzone protokoły zniszczenia mienia, które podpisali oskarżeni, a w których jak wyżej wskazano, figurowała adnotacja o zniszczeniu poprzez spalenie, co nie polegało na prawdzie.

Niewątpliwym jest jednak, że do zniszczenia kawy w sposób nieodwracalny doszło, bowiem fakt sprasowania kawy i zepchnięcia jej w takiej formie na hałdę odpadów jest bezsporny, czego strony nie kwestionują. Mają zatem rację obrońcy gdy wskazują, że sytuacja taka nie mieści się w granicach przestępstwa z art. 271§1 kk, który wprost wskazuje, że karze podlega funkcjonariusz publiczny (niewątpliwie takimi byli oskarżeni) lub inna osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne. Tak więc niewątpliwie oskarżeni w protokołach likwidacji poświadczyli nieprawdę co do sposobu zniszczenia kawy, ale fakt zniszczenia kawy w inny sposób (zgniecenie, sprasowanie) jest oczywisty, czego nikt nie kwestionuje. W takiej sytuacji, w ocenie sądu odwoławczego okoliczność taka, to jest nie wskazanie w protokołach faktycznego sposobu zniszczenia kawy, nie ma znaczenia prawnego, a zatem nie zostały wyczerpane wszystkie znamiona czynu opisanego w art. 271§1 kk. W takiej sytuacji mamy do czynienia z ewentualnym niedopełnieniem obowiązków przez oskarżonych w stosunku do których toczyło się z resztą postępowanie dyscyplinarne zakończone karami upomnienia. Natomiast w akcie oskarżenia niniejszej sprawy zawarty jest zarzut opisany w art. 271§1 kk, a nie w art. 231 kk.

Wskazać należy, że Sąd Rejonowy nie tracił z pola widzenia powyższego problemu, a więc „okoliczności mającej znaczenie prawne” w rozumieniu art. 271§1 kk, ale stwierdził, że w ocenie sądu I instancji w przedmiotowej sprawie była to kwestia drugorzędna, bowiem Sąd Rejonowy upatrywał winy oskarżonych w innej jeszcze przesłance. Otóż sąd I instancji wskazuje prawidłowo fakt, że do spalenia całości kawy w efekcie nie doszło, bowiem paleta tej samej kawy, o tej samej serii i numerze została później odnaleziona i zabezpieczona na terenie firmy (...), który jak wykazano wyżej, kawę tę otrzymał od M. W. (kierownika spalarni). Z okoliczności tej Sąd Rejonowy wyprowadza wniosek, że oskarżeni doprowadzili do nieprawidłowości związanych ze zniszczeniem kawy w spalarni w O., bowiem całość kawy nie została zniszczona, a fakt ten powoduje, że oskarżeni poświadczyli nieprawdę w protokołach zniszczenia wskazując na zniszczenie całości kawy, a to powoduje, że popełnili przestępstwo opisane w art. 271§1 kk. Sąd Rejonowy winy oskarżonych dopatruje się w tym, że poprzestali oni jedynie na zapewnieniu M. W. o zniszczeniu całości kawy i nie dopilnowali by w ich obecności kawa została zniszczona w całości. Mając zatem świadomość zniszczenia jedynie części kawy podpisali protokół, z którego wynika, że całość kawy została zniszczona. W ocenie sądu odwoławczego taką świadomością oskarżonych nie można jednak obciążać. Z akt sprawy jednoznacznie wynika, że wszyscy członkowie komisji likwidacyjnych byli obecni przez cały proces rozładunku i zniszczenia kawy. Byli jednocześnie zgodnie przekonani, że całość kawy uległa zniszczeniu. To prawda, jak wskazano wyżej, że paleta tej samej kawy została później odnaleziona w firmie (...). W istocie nie ustalono jednak w jakich okolicznościach i zwłaszcza, że nastąpiło to za wiedzą oskarżonych, ta paleta kawy została, jak akcentowano wyżej, „odłożona przez M. W.” i zabrana następnie przez J. W.. Nie ma żadnych dowodów, aby twierdzić, że oskarżeni mieli zamiar popełnienia przestępstwa poświadczenia nieprawdy w protokołach zniszczenia mienia poprzez wskazanie, że nastąpiło zniszczenie kawy całości w sytuacji gdy tak nie było, o czym mieli wiedzieć. Przestępstwo poświadczenia nieprawdy ma bowiem charakter umyślny, zarówno w zamiarem bezpośrednim, jak i wynikowym. Umyślność przestępstwa poświadczenia nieprawdy oznacza, że sprawca musi swoją świadomością obejmować zarówno to, że co najmniej może poświadczać nieprawdę, jak i to, że oświadczenie to może dotyczyć okoliczności mających znaczenie prawne. Wszystkie znamiona przedmiotowe czynu zabronionego z art. 271 kk mogą zostać popełnione zarówno z zamiarem bezpośrednim (chęcią ich realizacji), jak i wynikowym (godzeniem się na ich realizację). Ani konstrukcja przestępstwa z art. 271§1 kk, ani sposób opisu przez ustawodawcę poszczególnych jego znamion nie prowadzi do wniosku, że znamię „poświadcza w nim nieprawdę” może być objęte wyłącznie chęcią realizacji przez sprawcę, podczas gdy znamię okoliczności mającej znaczenie prawne może być spełnione również w razie godzenia się na jego realizację przez sprawcę. Ustawodawca nie różnicuje strony podmiotowej, w jakiej mogą być spełnione poszczególne znamiona, a tym samym należy przyjąć, że wszystkie znamiona przedmiotowe przestępstwa z art. 271§1 kk mogą zostać zrealizowane zarówno z zamiarem bezpośrednim, jak i wynikowym. Raz jeszcze zaakcentować należy, że akta sprawy nie zawierają żadnego dowodu mającego świadczyć o powyższym zamiarze oskarżonych, czy to bezpośrednim, czy to ewentualnym. Nie wynika to ani z wyjaśnień wszystkich oskarżonych czy z zeznań przesłuchanych świadków. Oskarżeni przekonani byli, że doszło do zniszczenia całej partii kawy i nie można im przypisywać tego, że wiedzieli o tym, że tak nie jest i to dlatego, że później paleta kawy została odnaleziona u J. W..

Taka argumentacja Sądu Rejonowego nie przekonuje sądu odwoławczego i w związku z tym doszło do zmiany wyroku Sądu Rejonowego w tym zakresie i uniewinnienia A. Z., B. B., K. B., P. Ż. i G. P. od popełnienia czynów przypisanych im w punktach „V”, ”VIII”, „X”, „XII” i „XIV” zaskarżonego wyroku.

Wobec tego, iż sąd odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymał w mocy, w stosunku do M. W..

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III. IV.

Sąd odwoławczy zasądził od M. W. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 600 złotych tytułem opłaty za I i II instancję (art. 1, art. 3, art. 10 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych) oraz obciążył go wydatkami postępowania za obie instancje nie znajdując powodów dla których miałby mieć zastosowanie art. 624§1 kpk. Zasadą bowiem jest, że to osoba popełniająca przestępstwo winna uiścić koszty na rzecz Skarbu Państwa chyba, że istnieją podstawy do uznania, że uiszczenie kosztów byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe ze względu na sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów, jak również wtedy gdy przemawiają za tym względy słuszności, a tego rodzaju przesłanki wobec powyższych okoliczności, zdaniem sądu odwoławczego nie zachodzą i to w przypadku niewysokich w istocie kosztów sądowych.

Na podstawie art. 632 ust. 2 kpk sąd odwoławczy kosztami procesu za obie instancje w stosunku do A. Z., B. B., K. B., P. Ż. i G. P., obciążył Skarb Państwa.

PODPIS

0.1.1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

- obrońcy M. W., G. P., K. B., P. Ż.

- z urzędu w trybie art. 435 kpk w stosunku do A. Z. i B. B.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

- wyrok Sądu Rejonowego w G. z dnia 6 maja 2022r. w sprawie o sygn. akt (...),

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

Zmiana